رشد منفی جمعیت در آینده با ادامه روند فعلی فرزند آوری
به گفته علیاکبر سیاری، معاون وزیر بهداشت، افزایش مشکلات شهرنشینی به دلیل رشد جمعیت، کاهش تعداد فرزند برای هر زن ایرانی به کمتر از حد جایگزینی، افزایش روند طلاق و کاهش تمایل به فرزندآوری در 35سال گذشته از تهدیدهای جمعیتی به شمار میروند
به گفته علیاکبر سیاری، معاون وزیر بهداشت، افزایش مشکلات شهرنشینی به دلیل رشد جمعیت، کاهش تعداد فرزند برای هر زن ایرانی به کمتر از حد جایگزینی، افزایش روند طلاق و کاهش تمایل به فرزندآوری در 35سال گذشته از تهدیدهای جمعیتی به شمار میروند.
جمعیت ایران درحال حاضر به مرز 80میلیون نفر رسیده است،با این آمار از نظر جمعیتی در دنیا رتبه 17، در آسیا رتبه 9 و در منطقه رتبه 3 را داراست. البته این جایگاهها در بین 26 کشور منطقه، ایران را در رتبه 25 تغییر میدهد. اینها آمار و ارقامی است که مدیرکل آمار جمعیتی و مهاجرت سازمان ثبت احوال کشور روز گذشته در همایش روز ملی جمعیت عنوان کرد و گفت: این وضعیت درحالی است که کاهش نرخ باروری را باید به عنوان یک واقعیت پذیرفت. در این میان، کلیدواژه جمعیت تغییر کرده و یکی از این تغییرات بحث زمستانی جمعیت است که دنیا به سمت چالش جمعیتی پیش میرود. به گفته علیاکبر محزون، کاهش رشد موالید از 2/4درصد در سال93 به 3/2درصد در سال94 شاهدی بر این ادعاست که کاهش تعداد موالید در سالهای آینده محتمل است.
از سوی دیگر، در سالی که گذشت حدود 685هزار ازدواج به ثبت رسیده که میانگین سنی این زوجین در بین مردان 86.3درصد مربوط به سنین 19 تا 34سال و در بین زنان 88.3درصد مربوط به سنین 13 تا 31سال است البته با ذکر این نکته که براساس اطلاعات موجود میانگین سن ازدواج برای آقایان و خانم ها در سالهای اخیر همواره روند افزایشی داشته است.
در این میان، میزان افزایش سن ازدواج در کلانشهرها تفاوت قابل ملاحظهای با میانگینهای کشوری دارد. به عنوان مثال، در کلانشهری مانند تهران میانگین سن ازدواج برای آقایان 1/31سال و برای خانمها 2/27سال است و حتی در نقاط مختلف تهران نیز تفاوتهای چشمگیری ملاحظه میشود؛ در شمال شهر تهران میانگین سن ازدواج برای مردان 4/32سال و برای خانمها 29سال است که این میتواند ناشی از عوامل مختلفی مانند سبک زندگی در شهرهای مختلف باشد. به عقیده وی، اگر رویه موالید و فرزندآوری همانند روال فعلی ادامه پیدا کند در آینده با توقف و بعد از آن با رشد منفی جمعیت مواجه خواهیم شد. در این میان، رییس سازمان ثبت احوال کشور گفت: اجرایی کردن سیاستهای کلی جمعیت نیازمند قوانین جامع، ساختارهای اجرایی دقیق و برنامه ریزی هدفمند است. علیرضا آوایی افزود: در سال94 حدود یک میلیون و 570هزار واقعه ولادت در کشور و حدود 10هزار واقعه ولادت مربوط به ایرانیان مقیم خارج از کشور به ثبت رسیده که نشان میدهد نسبت به سال گذشته 3/2درصد افزایش یافته است. این میزان افزایش، افزایشی خطیر و نسبی در آمار ولادت محسوب میشود اما همین رشد نسبی موالید در سالهای اخیر به دلیل رسیدن موج متولدان دهههای 60 و 50 است که به سنین ازدواج و فرزندآوری رسیدهاند، با عبور این موج از هرم سنی جمعیت در سن ازدواج و فرزندآوری دوباره کاهش تعداد موالید در سالهای آینده احتمال میرود.
از سوی دیگر، قائم مقام وزیر کشور با اشاره به اینکه سالانه بیش از 95میلیون نفر و هر ثانیه سه نفر به جمعیت جهان افزوده میشود، گفت: در حال حاضر جمعیت ایرانیان در کل دنیا بالغ بر 83میلیون نفر است. حسینعلی امیری درباره فعالیتهای مطالعاتی مجمع تشخیص مصلحت نظام در حوزه جمعیت، تصریح کرد: در دهه 60 نرخ جمعیت به 8/3درصد رسید که براساس مطالعات مذکور بالاترین رشد جمعیت در دنیا را داشتیم. اما بعد از جنگ تحمیلی این رشد به 8/1 تا 4/1درصد کاهش یافت. به گفته وی، وی نرخ باروری در دهه 60، 6فرزند بود که این امر باعث شد اکنون شاهد جمعیت جوان در کشور باشیم و ایران را جزو کشورهای جوان دنیا برشماریم. اما درحال حاضر شاهد افزایش سن ازدواج هستیم.
در دوران طلایی جمعیت هستیم
اما دیگر سخنران این برنامه، معاون وزیر بهداشت بود که سخنان خود را با این جمله که ایران در دوران طلایی جمعیت یا به تعبیر دیگر دوران پنجره جمعیتی قرار دارد، آغاز کرد. سیاری تصریح کرد: پنجره جمعیتی به این معناست که 70درصد جمعیت ایران در سن 15 تا 64سال بهسر میبرند که به این سن، سن مولد میگویند. هرچند ایران در فرصت پنجره طلایی بهسر میبرد اما با این وجود یک دهه از چهار دهه دوران طلایی جمعیت ایران گذشته است و اگر سه دهه پیشرو را از دست بدهیم، پیامدهای آن قابل جبران نیست؛ بنابراین برای اموری مانند مسکن، ازدواج، کارآفرینی و آموزش باید برنامهریزیهای لازم را انجام دهیم. وی یادآور شد: رشد جمعیت در ایران در دهه 50، 9/3درصد بود که در سال80 به 3/1درصد کاهش یافت؛ در 35سال گذشته جمعیت شهرنشینی ایران پنج برابر شد که مشکلات شهرنشینی را به دنبال داشت. در این دوره، تعداد فرزند هر زن ایرانی در طول دوران بارداری از هفت فرزند به 8/1 کاهش یافت؛ یعنی به کمتر از حد جایگزینی که همان 1/2فرزند به ازای هر زن ایرانی بود، رسید و این دومین هشدار جمعیتی کشور است. از سوی دیگر، افزایش سن ازدواج و تاخیر در تولد نخستین فرزند از زمان ازدواج سومین هشدار جمعیتی کشور است، برای تولد فرزند دوم نیز پنج سال فاصلهگذاری میشود؛ افزایش روند طلاق و کاهش تمایل به فرزندآوری نیز از دیگر تهدیدهای جمعیتی به شمار میرود. به گفته معاون وزیر بهداشت، 70درصد زنان ایرانی تا پایان باروری، 2فرزند و یک سوم آنان کمتر از 2فرزند میآورند و تک فرزندی در کشور رو به افزایش است که با توجه به آسیبهای اجتماعی، این مسئله یک هشدار جمعیتی محسوب میشود.
سیاری تصریح کرد: هشدار چهارم، مسئله فساد در کشور است؛ فساد نقش دینامیت برای فروپاشی نظام اجتماعی را دارد و از درون، یک نظام را به نابودی میکشد اما نباید ناامید بود چون اگر ناامید شویم بدترین حالت نابودی است؛ فرصتهای بزرگی برای حل این مشکلات پیش روی ما وجود دارد.
به عقیده وی، سیاستهای جمعیتی مناسبی برای جمهوری اسلامی ایران از سوی رهبر معظم انقلاب ابلاغ شده است و همه مسئولان موظف به عملیاتی کردن این سیاستها هستند؛ چراغ راه روشن شده است و ما موظفیم که آن را تبدیل به عمل کنیم و وزارت بهداشت نیز پیشقراول در حرکت به این سمت است.
وی بهبود روابط بینالملل ایران را سومین امید جمعیتی کشور عنوان کرد و افزود: تحریمهای ظالمانه علیه ایران برداشته شده است؛ تفاهمنامه برجام با تلاش دولت، حمایت رهبر و پایداری مردم تحقق پیدا کرد که همه اینها برای جمعیت، فرصت است.
سازگاری زوجین، سلامت و تامین منابع مالی
معاون وزیر بهداشت گفت: بنیان خانواده در ایران در خطر است؛ تحکیم خانواده در گرو سه عامل سازگاری زوجین، سلامت و تامین منابع مالی است که وزارت بهداشت برای سازگاری زوجین و سلامت آنان برنامه دارد.
سیاری تاکید کرد: با توجه به سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب در حوزه جمعیت و باروری تلاش میکنیم میزان باروری به حد جایگزینی یعنی 1/2فرزند به ازای هر زن برسد.
وی خاطرنشان کرد: مساله فرزندآوری، موضوعی شخصی است و خانوادهها تصمیم میگیرند که چند فرزند داشته باشند و هیچکس نمیتواند به خانوادهها دیکته کند که چند فرزند - کم یا زیاد - داشته باشند اما میتوان خانوادهها را راهنمایی کرد که فرزند نعمتی خدادادی است که در این حوزه، تلاشهای چشمگیری صورت گرفته است.
منبع : روزنامه حمایت
تفاوت های مهریه عندالمطالبه و عندالاستطاعه تایید طرح اصلاح ماده 241 لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت