عملکرد ناموفق دستگاه های اجرایی در زمینه مبارزه با مواد مخدر
به گفته انوشیروان محسنیبندپی، رییس سازمان بهزیستی کشور، طبق آخرین شیوعشناسی اعتیاد تعداد معتادان 5 2میلیون نفر است که بیانگر افزایش 2برابری این افراد است، این درحالی است که محمد کاظمی، نایب رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس روز گذشته اعلام کرد چهار میلیون معتاد در کشور وجود دارد که گویای عملکرد ناموفق دستگاههای در زمینه مبارزه با مواد مخدر و کنترل اعتیاد به عنوان یک بلای خانمانسوز است
به گفته انوشیروان محسنیبندپی، رییس سازمان بهزیستی کشور، طبق آخرین شیوعشناسی اعتیاد تعداد معتادان 5/2میلیون نفر است که بیانگر افزایش 2برابری این افراد است، این درحالی است که محمد کاظمی، نایب رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس روز گذشته اعلام کرد چهار میلیون معتاد در کشور وجود دارد که گویای عملکرد ناموفق دستگاههای در زمینه مبارزه با مواد مخدر و کنترل اعتیاد به عنوان یک بلای خانمانسوز است.
نخستین تحقیقات شیوعشناسی اعتیاد 14سال پیش در میان دانشآموزان انجام شد. در این مطالعه سوءمصرف موادمخدر در میان دانشآموزان سوم راهنمایی تا چهارم دبیرستان رصد و مشخص شد شیوع مصرف میان این دانشآموزان 5/0درصد است. 9سال بعد یعنی در سال 90 کارشناسان و مسئولان این حوزه دومین تحقیقات شیوعشناسی را در میان دانشآموزان سوم راهنمایی و چهارم دبیرستان انجام دادند و نتایج بهدست آمده نشان داد که سوءمصرف مواد در دانشآموزان از 5/0درصد به یک درصد افزایش یافته است. سال گذشته نیز سومین و آخرین مرحله تحقیقات شیوعشناسی اعتیاد تاکنون انجام شد و مواردی از جمله سوءمصرف سیگار و قلیان به عنوان دروازههای ورودی اعتیاد، مواد مخدر سبک مانند تریاک، مخدر سنگین همچون هروئین، مواد مخدر توهمزا مثل حشیش و آمفتامینها از جمله شیشه مورد بررسی قرار گرفت. محور تمامی این تحقیقات گروه سنی نوجوانان است زیرا مدیرکل فرهنگی و پیشگیری ستاد مبارزه با مواد مخدر میگوید: موضوع نگرانکننده، اطلاعات اندک 50درصد دانشآموزان از اعتیاد است، از اینرو امسال مطالبی درباره پیامدهای اعتیاد در کتابهای درسی دانشآموزان پایه هفتم و هشتم وارد شده، اما این میزان اطلاعرسانی کافی نیست و باید از یک میلیون کادر آموزشی وزارت آموزش و پرورش بیشتر استفاده کرد تا متناسب با سن تقویمی و عقلی دانشآموزان مسایلی را درباره اعتیاد به آنها آموزش دهند.
فوت 1295نفر بر اثر سوءمصرف مواد مخدر
نتایج حاصل از انجام مطالعات مختلف در بازههای زمانی درحالی منتشر شده که سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر در تازهترین اظهارات خود اعلام کرد که در پنج ماهه نخست امسال، یکهزار و 295نفر بر اثر مصرف مواد مخدر فوت کردند که 123نفر از این افراد یعنی 5/9درصد را زنان تشکیل میدهند.
از سوی دیگر، به گفته پرویز افشار، در 6ماهه اول سال جاری 288هزار و 785 کیلوگرم تریاک کشف شده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 14درصد رشد کرده است. 48هزار و 905کیلوگرم حشیش نیز کشف شده که در مقایسه با همین بازه زمانی در سال 94 یک درصد کاهش داشته است. مقدار کشفیات مواد مخدری مانند کراک و کریستال نیز 10هزار و 478کیلوگرم بوده که 29درصد رشد کرده است. در این میان، میزان کشفیات مرفین نیز 6هزار و 10کیلوگرم بوده که رشد 133درصدی آن نسبت به سال قبل را نشان میدهد. همچنین 899کیلوگرم نیز «شیشه» کشف شده که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته 25درصد کاهش یافته است. یکهزار و 648کیلوگرم نیز میزان کشفیات سایر مواد مخدر بوده که 85درصد نسبت به 6ماهه ابتدایی سال94 کاهش یافته است.
اما این آمار و ارقام فقط بیان یکسری عدد نیست بلکه از همه اینها میتوان به نتایج قابل تاملی همچون تغییر روند معتادان در استفاده از مواد مخدر در سالهای اخیر دست یافت. این مقام مسئول تصریح میکند که قیمت شیشه در سالهای اخیر کاهش یافته که این اتفاق موجب شده معتادان به مواد مخدر دیگری مانند ماریجوانا و حشیش روی آورند.
سهم هر نهاد چقدر است؟
تاکید سخنگوی ستاد مبارزه با مواد مخدر بر این است که برای مبارزه جدی با این معضل اجتماعی باید تمامی دستگاههای مسئول نقش خود را به خوبی ایفا کنند. به گفته افشار، سهم نیروی انتظامی برای مقابله با این پدیده 7/90درصد، وزارت اطلاعات 6درصد، بسیج مستضعفین سه درصد است. در این میان گمرک و سازمان زندانها نیز با وجود اینکه سهم زیادی ندارند اما همراهیشان بسیار مهم است.
این اظهارات و آمار منتشر شده از سوی دستگاههای اجرایی در حالی است که دیروز نایب رییس کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس نسبت به عملکرد ستاد مبارزه با موادمخدر انتقاد کرده است. به گفته کاظمی، باید از رییسجمهوری بهعنوان رییس این ستاد سوال شود که تاکنون این ستاد چند جلسه برگزار کرده است.
وی با تایید آمار اعلام شده مبنی بر وجود چهار میلیون معتاد در کشور و کاهش قیمت مواد مخدر، میگوید: این موارد نشان میدهد که دستگاهها در مبارزه با مواد مخدر و کنترل اعتیاد به عنوان یک بلای خانمانسوز موفق عمل نکردهاند که البته موفق نبودن دستگاهها دارای علل و عوامل مختلفی است.
بیتوجهی به ایجاد فضاهای تفریحی و ورزشی
به عقیده نماینده مردم ملایر در مجلس، محاکم قضایی و نیروی انتظامی خدمات قابلقبولی را در زمینه مبارزه با مواد مخدر داشتهاند، بنابراین باید بررسی کرد که با وجود خدمات ارایه شده علل و عوامل افزایش اعتیاد چیست؟ واقعیت آن است که جامعه ما جوان بوده و برای این جامعه باید فضاهای تفریحی و ورزشی تدارک دیده شود، همچنین برای قشر جوان باید زمینه اشتغال و مسکن فراهم شود.
وی در توضیح بیشتر به تشریح دلایل مختلف اقتصادی در 2محور شامل ایجاد اشتغال و تفریح در کشور میپردازد و معتقد است که فعالیتها در این زمینه مطلوب نبوده است. به گفته نایب رییس کمیسیون قضایی وحقوقی مجلس، طبیعی است که بخشی از جوانان کشور به دلیل بیکاری و فقط برای گذران اوقات اقدام به استفاده از مواد مخدر میکنند، از سوی دیگر مواد مخدر هم بهراحتی در دسترس قرار دارند؛ بهطوری که اگر در گذشته لازم بود که مواد مخدر از خارج از کشور وارد شود درحال حاضر مواد مخدر در داخل آشپزخانههای داخل کشور تولید میشود.
از سوی دیگر، به گفته رییس سازمان بهزیستی کشور، نتایج نشان میدهد که سالانه آسیبهای اجتماعی مثل طلاق، اعتیاد، اختلالات روحی و حاشیهنشینی سال به سال رو به افزایش بوده است.
در این میان یکی از اقدامهای مفید برای جلوگیری از افزایش اعتیاد ارایه برنامههای آموزشی در زمان مناسب به افراد است. موضوعی که محسنیبندپی هم به آن اشاره میکند و میگوید: اجرای طرح نماد در مدارس برای این هدف بسیار مطلوب است. این طرح هوشمند در حیطه نظام مراقبتهای اجتماعی دانشآموزان است که بین سازمانهایی مثل وزارت کشور، بهزیستی، رفاه و آموزش و پرورش مطرح شده است. از آنجایی که دانشآموزان به لحاظ سنی در شرایط حساسی هستند این طرح با شناسایی و غربالگری بهموقع آموزش و توانمندسازی به همراه مداخلات استاندارد علمی مبتنی بر شواهد میتواند قدم خوبی در پیشگیری از اعتیاد باشد.
نقش مهم سمنها
از سوی دیگر، چندی پیش معاون کاهش تقاضا و توسعه مشارکتهای مردمی ستاد مبارزه با مواد مخدر اعلام کرد که دولت 10 تا 15درصد از جمعیت هدف را میتواند تحت پوشش مستقیم برنامههای پیشگیری از اعتیاد قرار دهد و مابقی با کمک سازمانهای مردم نهاد محقق میشود، زیرا دولت به تنهایی نمیتواند این معضل جامعه را حل کند و نیازمند مشارکت مردم است. تمامی اظهارات مسئولان در این گزارش نشان میدهد راهکارهای پیشگیری و مبارزه با مواد مخدری که تاکنون در ایران اجرا شده، موفق نبوده است به عبارت دیگر در سالهای گذشته مسئولان نسبت به برنامهریزی ریشهای برای این پدیده خانمانسوز بیتوجه بودهاند. بدیهی است برای جلوگیری از افزایش اعتیاد در یک جامعه باید آموزش به خانوادهها و گروههای سنی کودک و نوجوان در راس برنامهها قرار بگیرد موضوعی که در نظام آموزشی کشور و پخش برنامههای آموزشی از رسانههای فراگیر همچون صدا و سیما به شکل مستمر مغفول مانده است.
منبع : روزنامه حمایت
تاثیر مثبت حضور قضات در زندان ها بر کاهش تعداد زندانیان لایحه ای به نام رسانه به کام