لزوم انجام وظیفه شورای امنیت در ارجاع وضعیت کشتار شیعیان سوریه به دیوان کیفری بین المللی
یکی از اهداف اساسی نظام عدالت کیفری بین المللی که منجر به تشکیل دیوان کیفری بین المللی شد ؛ جلوگیری ازبی مجازات ماندن مرتکبین جنایات فجیع و اعمال مجرمانه ای که موجب نگرانی جامعه جهانی درکل و همچنین پیشگیری از وقوع چنین جنایاتی است
یکی از اهداف اساسی نظام عدالت کیفری بین المللی که منجر به تشکیل دیوان کیفری بین المللی شد ؛ جلوگیری ازبی مجازات ماندن مرتکبین جنایات فجیع و اعمال مجرمانه ای که موجب نگرانی جامعه جهانی درکل و همچنین پیشگیری از وقوع چنین جنایاتی است.
در سه سال گذشته بتدریج اخبار تکان دهنده ای از گوشه و کنار کشور سوریه به جهان مخابره شد. ابتدا سعی می شد این اقدامات ناشی از عملکرد دولت سوریه علیه اتباع این کشور و در زمره جریان بهار عربی جلوه داده شود اما گذشت زمان مشخص کرد توطئه و تبانی قدرت های خارجی با نیت خاص پاکسازی قومی و شیعه کشی واقعیت غیر قابل انکار سوریه است. تبیین چگونگی علل وقوع حوادث سوریه و ماهیت سیاسی آن مقوله خاص دیگری است که منصرف از موضوع این نوشتار است.
اما واقعیت قابل توجه اینست که انسان های بیگناهی به جرم صرف اعتقادات مذهبی و شیعه بودن مورد قتل ، ضرب و جرح، تجاوز، بردگی، اخراج از دیار و سایر اشکال جنایت فجیع قرار گرفته اند. جدای از تکلیف انسانی که به عهده اقشار مختلف اعم از روشنفکران و تحصیلکردگان و فرهیختگان و مراجع تقلید و اساتید دانشگاهها و حوزه های علوم دینی مستقر است ،
سازمان های بین المللی و در راس آنها سازمان ملل متحد و ارگان مهم آن یعنی شورای امنیت که مطابق صریح منشور وظیفه اقدام سریع و موثر از طرف ملل متحد، جهت حفظ صلح و امنیت بین المللی را به عهده دارد.(ماده 24 منشور ملل متحد)، با تکلیف حقوقی مواجه هستند.
یکی از موثرترین راه های حفظ و اعاده نظم عمومی وصلح بین المللی در شرایط حاضر پیگرد کیفری مرتکبین جنایات فجیع در سطح بین المللی است. اساسنامه دیوان کیفری بین المللی به شورای امنیت این امکان حقوقی را داده است تا در صورت مواجهه با وضعیت مضر بحال امنیت و صلح بین المللی که در آن یک یا چند جنایت مشمول صلاحیت دیوان کیفری بین المللی رخ داده است، با ارجاع وضعیت به دیوان کیفری بین المللی ، به تعقیب کیفری جنایتکاران عملی شود.( بند ب ماده 13 اساسنامه دیوان).
مطابق ماده 5 اساسنامه دیوان، جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و ژنوساید(نسل کشی) مشمول صلاحیت این مرجع کیفری بین المللی است. حوادث سوریه موید آنست که هر سه جنایت ذکر شده توسط گروه های تکفیری به ظاهر مسلمان علیه شیعیان این کشور ارتکاب یافته است.
مطابق ماده 6 اساسنامه ذکر شده نسل کشی(زدایی) عبارتست از انجام اعمالی از قبیل ؛ قتل، ایراد صدمه شدید جسمی یا روحی، تحمیل شرایط نامناسب زندگی، تحمیل اقداماتی به منظور جلوگیری از توالد و تناسل و انتقال اجباری اطفال یک گروه ملی ، قومی ، نژادی و مذهبی، به قصد نابودسازی تمام یا قسمتی از آن گروه.
همچنین طبق ماده 7 این اساسنامه، اقداماتی از قبیل؛ به بردگی گرفتن، حبس یا محرومیت شدید آزادی جسمانی با نقض قواعد اساسی حقوق بین المللی، تجاوز جنسی ، بردگی جنسی ،تعقیب و آزار هر گروه به دلایل سیاسی ، نژادی، ملی، قومی، فرهنگی، مذهبی، به عنوان بخشی از یک حمله گسترده یا سازمان یافته علیه هر جمعیت غیر نظامی ، مصداق جنایت علیه بشریت است.
ماده 8 اساسنامه دیوان کیفری بین المللی در مقام تبیین جنایت جنگی، نقض های فاحش کنوانسیون های 1949 ژنو شامل ارتکاب اعمالی از قبیل اقدامات زیر را مصداق جنایت جنگی می داند؛
قتل، شکنجه، رفتار غیر انسانی، صدمه شدید به جسم یا سلامتی، تخریب و ضبط گسترده اموال غیر نظامی، اجبار اسیران جنگی به خدمت در صفوف دشمن، محروم سازی اسیر جنگی از حقوق مرتبط با دادرسی منظم و منصفانه، تبعید یا انتقال یا حبس غیر قانونی، گروگانگیری، همچنین؛ هدایت عمدی حملات علیه جمعیت غیر نظامی و اهداف غیر نظامی، هدایت حملات علیه کارکنان و تاسیسات مشغول کمکک رسانی بشردوستانه یا مامورین حافظ صلح، حمله و بمباران شهرها، روستاها، مناطق مسکونی غیر نظامی، کشتن یا زخمی کردن رزمنده ای که سلاح به زمین گذاشته، اعلان این مطلب که به احدی رحم نخواهد شد، غارت یک شهر یا محل، استفاده از گازهای خفه کننده، سمی یا سایر گازها، بسیج اجباری یا داوطلبانه کودکان زیر 15 سال در نیروهای مسلح.
ارتکاب بسیاری از اقدامات ذکر شده توسط گروه های تکفیری علیه شیعیان بی دفاع و شهروندان معمولی سوریه غیر قابل انکار و مستند به اسناد قطعی است. بسیاری از این جنایات مورد تایید و اذعان نهادهای بین المللی قرار گرفته است. از جمله اینکه؛
کمیسیون بین‌المللی مستقل تحقیق در خصوص سوریه گزارش داد که شورشیان در این کشور مرتکب نقض حقوق بشر شده‌اند که در تاریخ 20 ژانویه تا دهم مارس وحشتناک‌ترین آنها رخ داده است.
کمیسیون بین‌المللی مستقل تحقیق درباره سوریه که از سوی شورای حقوق بشر سازمان ملل تشکیل شده است، گزارش داد که از اوایل ماه ژانویه سال جاری که گروه‌های شورشی مورد حمایت غرب علیه گروه دولت اسلامی عراق و شام (داعش) حملات گسترده‌ای را در شمال و شمال شرق سوریه انجام داده‌اند نقض حقوق بشر شدت یافته است..
در گزارش این کمیسیون آمده است که مبارزان گروه اسلامی عراق و شام مرتکب اعدام‌های گسترده زندانیان شده‌اند که جزو جرایم جنگی محسوب می‌شود. شمار اعدام‌ها و احتمال وجود گورهای دسته جمعی در سوریه هم‌اکنون در حال بررسی است.
در این گزارش به ویژه به یکی از موارد نقض حقوق بشر توسط گروه داعش پرداخته شده است که در آن مبارزان این گروه زندانیان را از یک بیمارستان کودکان در حلب که به عنوان پایگاه مورد استفاده قرار می‌دادند بیرون کشیده و آنها را کشتند.
بر اساس گزارش این کمیسیون ، غیرنظامیان زیادی در نتیجه حملات هوایی و تخریب ساختمان‌ها در سوریه کشته و اجساد آنها قطعه قطعه می‌شود. شاهدان این حوادث اغلب می‌گویند که اجساد قربانیان در اثر این حوادث صدمات زیادی می‌بینند.
همچنین در گزارش این کمیسیون آمده است جلوگیری از دسترسی غیرنظامیان به آب، غذا، برق و کمک‌های پزشکی در سوریه بسیار رواج دارد و قربانیان در مناطق تحت محاصره و یا مراکز بازداشت به دلیل گرسنگی در حال مرگ هستند.
پائلو سرگیو پین هیرو، سرپرست این کمیسیون تحقیقی پس از انجام بررسی‌هایش اعلام کرد ؛ « نام عاملان این جنایات را شناسایی کرده است و آنها باید به دلیل ارتکاب جرایم جنگی مسوول دانسته شوند».
بنظر می رسد وضعیت فاجعه بار و اسفناک سوریه، تکلیف مهمی برای شورای امنیت در استفاده از ظرفیت دیوان کیفری بین المللی در برابر جنایات ارتکابی علیه شیعیان سوریه ایجاد کرده است. شورای امنیت با ارجاع وضعیت می تواند زمینه تعقیب کیفری مرتکبین جنایات علیه شیعیان سوریه را فراهم آورد. امری که به طور قطع در پیشگیری از وقوع جنایات مشابه توسط تکفیری ها علیه شیعیان عراق، موثر خواهد بود. .
پیچ و خم های ترخیص کالا در گمرک نظر مشورتی دفتر حقوقی کانون سر دفتران در خصوص حق الثبت اسناد الکترونیک و اسناد غیر مالی اعلام شد
نظرات (1)
سلام استاد اگر بخواهیم از مقاله مون ارجاعی به این مطلب داشته باشیم چگونه باید اقدام کنیم؟ منظورم اینه که جایی چاپ شده که ارجاع بنده رسمی تر باشه؟