×

ابعاد گوناگون اعطای عفو به زندانیان

ابعاد گوناگون اعطای عفو به زندانیان

چهره بشاش زندانیان از شنیدن خبر«عفو» از صحنه‎های خاص زندان‎است؛ صحنه‌ای که با تزریق «امید» و یادآوری «رأفت اسلامی» به زندانیان ، آنان را تشویق می‎کند تا در راه اصلاح و تربیت گام بردارند

ابعاد-گوناگون-اعطای-عفو-به-زندانیان وکیل 

 چهره بشاش زندانیان از شنیدن خبر«عفو» از صحنه‎های خاص زندان‎است؛ صحنه‌ای که با تزریق «امید» و یادآوری «رأفت اسلامی» به زندانیان ، آنان را تشویق می‎کند تا در راه اصلاح و تربیت گام بردارند.

تدبیری مثبت و تاثیرگذار که به همت مقام عالی قضایی کشور و با موافقت مقام معظم رهبری سبب شده تا هم از جمعیت زندانیان کشور کاسته شود و هم اعطای این عفوهای مناسبتی، راهکاری تشویقی برای بازگشت زندانیان به جامعه باشد. «حمایت» در گفت‌وگو با برخی از روسای کل دادگستری‌ها، تاثیر«عفو» بر زندانیان را بررسی کرده است که در پی می‎آید.

 حضور مستمر زندانی در فعالیت‏های اصلاحی؛ معیاری برای عفو

رییس‌کل دادگستری استان مرکزی با تفکیک عفو به دو نوع عمومی و موردی، می‎گوید: عفو عمومی طبق شرایط مرسوم در دستورالعمل عفو و با پیشنهاد رییس قوه قضاییه به مقام معظم رهبری صورت می گیرد .

حجت‌الاسلام‌والمسلمین«حکمتعلی مظفری» در گفت‎وگو با«حمایت» می‎افزاید: گاهی هم عفو به صورت موردی اتفاق می‌افتد که اساس آن بر رفتار و کردار زندانی در زندان است؛ به طوری که پیشنهاد اعطای عفو در کمیسیونی به همین نام ارایه و با درنظر گرفتن مواردی همچون شرکت زندانی در فعالیت‎های مذهبی، اصلاحی و ... برای او درخواست عفو می‎شود.

وی با یادآوری موضوع رأفت اسلامی در نظام زندانبانی اسلامی، تصریح می‎کند: رأفت اسلامی بهترین عنوان برای عفوهای مناسبتی به زندانیان است؛ زیرا از یک سو می‌تواند تاثیر بزرگی بر ادامه رفتار زندانی در بیرون از زندان و خانواده آن بگذارد و از سوی دیگر، سایر زندانیان را نسبت به اموری مانند عفو در اعیاد و تشویق آنها برای رفتار پسندیده در زندان، آگاه کند.  مظفری با بیان اینکه اعطای عفوهای مناسبتی از ویژگی بازدارندگی خوبی برخوردار است، نیز ادامه می‎دهد: به دلیل اینکه در زمان عفو به تمام جوانب و زوایا از جمله سوابق، نوع جرم، رضایت شاکی و روحیه خود زندانی توجه می‌شود می‌توان در حقانیت این بخشش به زندانی اطمینان کرد زیرا عفو، کاربردی تشویقی برای سایر زندانیان دارد. البته مقام ارشد قضایی استان مرکزی به این نکته نیز اشاره می‎کند که همه زندانیان با شرایط یکسان نمی‎توانند ازعفو بهره‏مند شوند، زیرا عفو و رأفت اسلامی شامل حال نافیان امنیت و مجرمان خشن نمی‎شود. مظفری در ادامه سخنانش به برخی معیارهای اعطای عفو نیز اشاره و بیان می‎کند:‌ شرکت در مباحث اخلاقی  معارف و فقه، حضور در فعالیت‏های اصلاحی و تربیتی، فعالیت‎های حرفه‏آموزی و اشتغال و... از معیارهای مطرح در کمیسیون عفو هستند.

وی تصمیمات و سیاست‌های رییس قوه قضاییه را برای نظام‌مند کردن ارایه عفوهای مناسبتی بسیار مناسب ارزیابی می‏کند و یادآور می‎شود: مقام‏های قضایی حاضر در کمیسیون‎های عفو استانی این نگاه ویژه رییس قوه قضاییه را همواره مدنظر قرار می‎دهند زیرا اعطای عفوهای موردی و مناسبتی از راهکارهای کاهش جمعیت کیفری زندان‎هاست.

 مشتریان دایمی زندان مشمول عفو نمی‎شوند

رییس‌کل دادگستری آذربایجان‏شرقی نیز درباره نظام تقسیم‎بندی زندانیان مشمول عفو به «حمایت» می‎گوید: گروهی از محکومان زندان‎ها را افرادی تشکیل می‏دهند که در اثر غفلت و یا به جرم ناخواسته، در زندان به سر می‌برند. به عبارتی این افراد یا محکومان جرایم غیرعمد هستند و یا اینکه برای نخستین‎بار است که محبوس شده‎اند که با توجه به اثر تنبیهی زندان والبته با بررسی پرونده آنان، می‎توانند مشمول عفو شوند.

حجت‌الاسلام‏والمسلمین«مالک‏اژدر شریفی» ادامه می‎دهد: از سوی دیگر تعدادی از زندانیان هم هستند که متاسفانه با جرم و جنایت عجین شده‎اند و عفو و خروج آنان از زندان، امنیت جامعه را به خطر می‌اندازد، بنابراین این گروه دوم که جزو مشتریان دایمی زندان‎ها هستند به دلیل تعدد ارتکاب به جرایم مشمول عفو نخواهند شد.

وی یادآوری می‎کند: با وجود اینکه «تنبه» یکی از موارد مهم در اعطای عفو است، اما مدت زمان طی شده از محکومیت هم از جمله معیارهایی است که به آن توجه می‌شود.  مقام ارشد قضایی استان آذربایجان‏شرقی در ادامه سخنانش با اشاره به تعداد مشمولان عفو در طول یک‌سال، نیز بیان می‎کند: در مجموع یک سال به رقم قابل توجهی در مورد عفو محکومان می‌رسیم اما به این نکته نیز باید توجه داشت که این رقم شامل حال زندانیان سراسر کشور می‎شود.

وی با نگاهی به عفوهای اخیر به مناسبت هفته زن هم ادامه می‎دهد: در عفو مناسبتی ولادت حضرت فاطمه‎(س) 40 نفر از زنان زندانی این استان با پیشنهاد عفو مواجه شدند که این موضوع هم منجر به کاهش جمعیت کیفری و هم سبب تغییرات بزرگی در اخلاق سایر زندانیان شده است .

 تاثیر پیش فرض «تحت کنترل بودن» در رفتار زندانی

همچنین رییس‌کل دادگستری استان گیلان با بیان شرایطی که بر زندان حاکم است، اظهار می‎کند: زندانی با هر شرایط و وضعی که باشد، در فصای بسته و محدود زندان باید چارچوب و قوانین خاصی را تحمل کند که این موضوع ناخودآگاه باعث می‌شود گاه زندانی، رفتارهایی خلاف مقررات زندان در پیش بگیرد.  «احمد سیاوش‌پور» در گفت‏وگو با «حمایت» ادامه می‎دهد: در چنین شرایطی، زمانی که یک زندانی با در پیش گرفتن اخلاق مناسب به تشویق سایرین برای انجام امور مفید اقدام کند، می‌تواند در معرض توجه مسئولان قرار گرفته و خدماتی که ارایه می‌کند، با پاسخی تشویق‌کننده مواجه شود که اعطای «عفو» یکی از این موارد است.

وی  با تاکید بر رأفت اسلامی می‎افزاید: بر اساس رأفت اسلامی امتیازاتی به زندانی ارایه می‌شود که عفو مشروط یا تعویق اجرای حکم، یکی از آنهاست اما تصمیم نهایی با مقام معظم رهبری و تفویض رییس قوه قضاییه است.

سیاوش‌پور اضافه می‎کند: برای اینکه زندانی بتواند از این رأفت اسلامی برخوردار باشد باید مواردی را رعایت کند که در میان آنها، در پیش گرفتن اخلاق و رفتار مناسب در زندان و تاثیرگذاری بر سایر هم‌سلولی‌ها، از نکات اصلی به شمار می‌رود.

رییس‌کل دادگستری استان گیلان همچنین یادآور می‎شود: کمیسیون عفو متشکل از سه نفر از مقام‏های ارشد قضایی هر استان  به گزارش وضعیت زندانی استناد  و این موضوع را که آیا زندانی می‌تواند مشمول عفو شود بررسی می‌کنند.

به گفته این مقام قضایی،   نظر مدیر کل زندان در ارایه عفو به زندانی مهمترین نظر در ارزیابی‌ها به شمار می‌رود زیرا زندانی با این فرض که رفتارش تحت نظر است، همواره سعی می‌کند بهترین رفتار را از خود نشان دهد و مسیر اصلاح شدن را در پیش بگیرد.

منبع : روزنامه حمایت

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.