×

آثار حقوقی ازدواج با اتباع بیگانه

آثار حقوقی ازدواج با اتباع بیگانه

آثار حقوقی ازدواج با اتباع بیگانه

آثار-حقوقی-ازدواج-با-اتباع-بیگانه

در سالیان اخیر با توجه به مشکلات سیاسی برخی کشورهای همسایه شاهد ورود و پناهندگی اتباع آن کشورها به ایران هستیم. این افراد به ویژه اتباع افغانستان جمعیت قابل توجهی را تشکیل می دهند که با پذیرایی و آغوش گرم ایرانیان مواجه شده اند و به مرور در کنار اتباع ایران به زندگی و کار پرداخته اند.

این هم زیستی مسالمت آمیز، تبعاتی نیز به دنبال داشته است که یکی از آنها ازدواج بین ایرانی ها و اتباع خارجی است. با توجه به مساله تابعیت و احوال شخصیه در قوانین داخلی کشورها و مشکلات ناشی از این ازدواج ها رعایت برخی مقررات علاوه بر قواعد شرعی مربوط به نکاح، می تواند تضمین کننده حمایت های قانونی از این ازدواج ها باشد. اگر ازدواج مورد حمایت قانون نباشد، اولاً مراجع رسمی از جمله دادگاهها در صورت بروز مشکل وظیفه ای در برطرف کردن آن ندارند. ثانیاً آثار نکاح از جمله مهریه، نفقه و غیره که عمدتاً با حمایت و حکم مراجع قضائی قابل وصول است بر این ازدواج بار نخواهد شد لذا لازم است افرادی که قصد ازدواج با اتباع خارجی را دارند برای اینکه مورد حمایت قانون قرار گیرند نکاتی را در این زمینه مد نظر قرار دهند. به علاوه وضعیت فرزندان ناشی از این ازدواج نیز مسأله قابل تاملی است.

تشریفات مربوط به ازدواج با اتباع بیگانه :

به طور کلی ازدواج با اتباع بیگانه دوصورت دارد:
ازدواج مرد ایرانی با تبعه خارجه
ازدواج زن ایرانی با تبعه خارجه

در حالت نخست که معمولاً مشکلات کمتری در پی دارد از آنجا که طبق قوانین ایران به محض ازدواج تابعیت زوج به زوجه منتقل می شود.(بند 6 ماده 976 قانون مدنی) افراد با مراجعه به اداره امور اتباع خارجه نیروی انتظامی استانها تشریفات قانونی را انجام و بعد از ثبت نکاح، زوجه شناسنامه ایرانی دریافت می کند. این امر طبق آیین نامه ازدواج مردان ایرانی با زنان خارجی مصوب 1382 به وزارت کشور محول شده است. لیکن طبق دستورالعمل صادره از سوی وزارت کشور این امر را نیروی انتظامی انجام می دهد.
 
لیکن عمده مشکلات مربوط به حالت دوم است که بانوان ایرانی با اتباع خارجی ازدواج می کنند. در این حالت ابتدا باید یک نکته را در نظر گرفت و آن اینکه طبق ماده 1059 قانون مدنی نکاح زن مسلمان با مرد غیر مسلمان جایز نیست لذا اولین شرط مسلمان بودن زوج است. البته در بند 3 آئین نامه اجرایی زناشویی بانوان ایرانی با اتباع خارجی پیش بینی شده در صورت تشرف زوج به دین اسلام نکاح بلامانع است.

حال در فرضی که شرط فوق از لحاظ مذهب زوجین رعایت شود در مورد اتباع خارجی قبل از نکاح تشریفات دیگری نیز باید انجام شود که ذیلاً بررسی می شود. هر چند ازدواج از امور مربوط به روابط خصوصی افراد است لیکن آثار اجتماعی نکاح و بحث فرزندان آنها و حقوق متعلقه ایجاب می کند که دولتها از قبل شرایطی را در نظر بگیرند تا هم از تبعات اجتماعی این ازدواج جلوگیری شود و هم تبعه ایرانی دچار مشکل نشود. لذا در این خصوص آیین نامه اجرایی زناشویی بانوان ایرانی با اتباع خارجی به تصویب رسیده است و در صورت رعایت تشریفات آن در نهایت پروانه اجازه زناشویی صادر می شود و بعد از آن، ازدواج مورد حمایت قانون و محاکم قضایی ایران خواهد بود.

تشریفات مزبور به شرح ذیل است:
مراجعه زوجین به اداره امور اتباع و مهاجرین خارجی استانداری و درخواست صدور پروانه زناشویی، گواهینامه از مرجع رسمی کشور متبوع مرد مبنی بر بلامانع بودن ازدواج با زن ایرانی؛ مگر اینکه زوجه از آوردن چنین گواهینامه ای توسط زوج صرفنظر کند.

گواهینامه مبنی بر تاهل یا تجرد مرد؛ این گواهی از سوی مراجع محلی یا ماموران سیاسی وکنسولی متبوع مرد صادر می شود مگر اینکه زوج پناهنده باشد و چون در این مورد از حمایت مأموران سیاسی وکنسولی برخوردار نیست و طبیعتاً صدور چنین گواهینامه ای امکان ندارد، زوجه می توانند با سپردن تعهد مبنی بر پذیرفتن عواقب بعدی ازدواج از جمله کشف ازدواج قبلی و متاهل بودن زوج از ارایه آن توسط زوج صرفنظر کنند.پس از طی این مراحل پروانه اجازه زناشویی از سوی استاندار صادر می شود و مراتب جهت ثبت ازدواج به اداره ثبت احوال اعلام می شود.

تضمین مهمی که در این آیین نامه پیش بینی شده است اخذ ضمانت از زوج جهت پیشگیری از مشکلات بعدی می باشد. این تضمین در جهت داشتن روابط حسنه در مدت زناشویی و ادای صحیح امور مالی زوجه و فرزندان تحت حضانت و هزینه مراجعت همسر ایرانی به محل سکونت در صورت طلاق می باشد. بدیهی است در صورتی که ازدواج با اتباع خارجی بدون رعایت مقررات قانونی انجام شود چنین تضمیناتی وجود نخواهد داشت.در دستورالعمل ثبت ازدواج اتباع خارجی با اتباع ایرانی نیز شرایط دیگری از جمله اعتبار گذرنامه تبعه خارجی و محدودیتهایی که اتباع افغانی دارای کارت آبی رنگ یا اتباع عراقی دارای کارت سبز رنگ برای ازدواج دارند، پیش بینی شده است.

معاون دادستان عمومی و انقلاب قزوین
منبع : روزنامۀ حمایت

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.