قانون اصلاح موادی از قانون مدنی
شماره 90940 8/12/1361
ماده 1- مصوبات مجلس شورای اسلامی به رئس جمهور ابلاغ و رئیس جمهورباید ظرف 5روز آن را امضا و به دولت ابلاغ نموده و دولت در موظف است ظرف مدت 48 ساعت آ;را منتشر نماید0
تبصره - در صورت استکاف رئس جمهور از امضاء یاابلاغ به دولت در مهلت مقرر دولت موظف است مصوبه یا نتیجه همه پرسی راپس از انقضای مدت مذکور ظرف چهل وهشت ساعت منتشر نماید0
ماده 26- امال دولتی ه معداست برای مصالح یا انتفاعات عمومی مث استحکامات و قلاح و خندق ها وخاکریزه های نظامی و قورخانه و اسلحه و ذخیره و سافین جنگی و همچنین اثاثیه وابنیه و عمارات دولتی وسیمهای تلگرافی دولتی وموزه ها وکتابخانه های عمومی وآثار تاریخی و امثال آنها و بالجمله آنچه که از اموال منقوله وغیر منقوله که دولت بعنوان مصالح عمومی ومنافع ملی درتحت تصرف دارد قابل تملک خوصی نیست وهمچنین است اموالی که موافق مصالح عمومی به ایالت یا ولایت یا ناحیه یا شهری اختصاص یافته باشد0
ماده 81- ((در اوقاف عامه که متولی معین نداشته باشد اداره موقوفه طبق نظر ولی فقیه خواهدبود))0
ماده 162- ((هرکس مالی پیداکد که قمیت آن کمتر از یک درهم (نیم مثقال ویک پنجم مثقال شرعی نقره )باشدمیتواندآنراتملک کند
ماده 163- اگر قیمت مال پیدا شد یک درهم یا بیشتر باشد پیدا کننده بایدیکسال تعریف کند و اگر در مدت مزبور صاحب مال پیدا نشده مشارالیه مختار استکه آن را بطور امانت نگهدارد یا تصرف دیگری در آن بکند در صورتیکه آنرا بطور امانت نگاه دارد و بدون تقصیر او تلف شود ضامن نخواهد بود0
ماده 164- ((تعریف اشیاء پیدا شده عبارتست از نشر و اعلان بر حسب مقررات شرعی بنحوی که بتوان گفت که عادتا" باطلاع اهالی محل رسیده است ))
ماده 218حذف شد0
ماده 347- ((شخص کور میتوان خرید و فورش نماید مشروط براینکه شخصا" بطریقی غیر از معاینه یا بوسیله کس دیگر ولو طرف معامله جهل خود را مرتفع نماید))0
ماده 417- ((غبن درصورتی فاحش است که عرفا"قابل مسامحه نباشد))
ماده 653حذف شد0
ماده 655- در دوانیدن حیوانات سواری وهمچنین در تیراندازی و ششمیر زنی گروه بندی جائز ومفاد ماده قبل در مورد آنها رعایت نمیشود0
ماده 706حذف شد0
ماده 747- هرگاه کفیل مکفول خود را مطابق شرایط مقرره حاضرکند و مکفول له از قبول او امتناع نماید کفیل بااشهاد یا مراجعه به حاکم ، بری میشود0
ماده 881- در صورتکیه قتل عمدی مورث به حکم قانون یا برای دفاع باشد مفاد ماده فوق مجری نخواهد بود0
ماده 881مکرر- کافر از مسلم ارث نمیبرد و اگر در بین ورثه متوفای کافری مسلم باشد وراث کافر ارث نمبرند اگرچه از لحاظ طبقه و درجه مقدم بر مسلم باشند0
ماده 980- کسانیه به امور عام المنفعه ایران خدمت یا مساعدت شایانیکرده باشند وهمچنین اشخاصی که دارای عیال ایرانی واز او اولاد دارند و یا دارای مقامات عالی علمی ومتخصص در امور عام المنفعه هستند و تقاضای ورود به تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران را مینماینددر صورتیکه دولت ورود آنهارا به تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران صلاح بداند بدون رعایت شرط اقامت ممکن است با تصویب هیئت وزراء به تبعیت ایران قبول شوند0
ماده 981حذف شد0
ماده 982- اشخاصی که تحصیل تابعیت ایرانی نموده یا بنماینداز کلیه حقوقی که برای ایرانیان مقرر است باستثناء حق رسیدن به مقام ریاست جمهوری و وزارت و کفالت وزارت و یا هرگونه ماموریت سیاسی خارجه بهره مند میشوند لکین نمیتوانند به مقامات ذیل نائل گردند مگر پس از ده سال از تاریخ صدور سندتابعیت 0
1- عضویت در مجلس شورای اسلامی
2- عضویت شوراهای استان و شهرستان و شهر0
3- استخدام وزارت امور خارجه 0
ماده 987- زن ایارنی که با تبعه خارجه مزاوجت مینمایندبه تابعیت ایرانی خود باقی خواهد ماند مگر اینکه مطابق قانون مملکت زوج تابعیت شوهر بواسطه وقوع عقد ازدواج به زوجه تحمیل شودولی درهر صورت بعداز وفات شوهر و یا تفریق به صرف تقدیم درخواست به وزارت امورخارجه بانضمام ورقه تصدیق فوت شوهر و یا سند تفریق تابعیت اصلیه زن با جمیع حقوق و امتیازات راجعه به آن مجددا" به اوتعلق خواهد گرفت 0
تبصره 1- هرگاه قانون تابعیت مملکت زوج زن را بین حفظ تابعیت اصل یو تابعیت زوح مخیر بگذارد در این مورد زن ایرانی که بخواهد تابعیت مملکت زوج را دارا شود و علل موجهی هم برای تقاضای خوددر دست داشته باشد بشرط تقدیم تقاضانامه کتبی به وزارت امور خارجه ممکن است با تقاضای او موافقت گردد0
تبصره 2- زنهای ایرانی که بر اثرازدواج تابعیت خارجی راتحصیل میکنند حق داشتن اموال غیر منقول را در صورتیکه موجب سلطه اقتصادی خارجی گردد ندارند0
مقررات ماه 988 و تبصره آن در قسمت خروج ایرانیانی که تابعیت خود را تکر نموه اند شامل زنان مزبور نخواهد بود0
ماده 991- تکالیف مربوط به اجرای قانون تابعیت واخذ مخارج دفتری در مورد کسانیکه تقاضای تابعیت یاترک تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران و تقاضای بقاء بر تابعیت اصلی را دراند بموجب آئین نامه که بتصویب هیئت وزراء خواهد رسید معین خواهد شد0
ماده 1036حذف شد0
ماده 1039حذف شد0
ماده 1041- ((نکاح قبل از بلوغ ممنوع است ))0
تبصره - عقد نکاح قبل از بلوغ با اجازه ولی صحیح است بشرط رعایت مصلحت مولی علیه 0
ماده 1042حذف شد0
ماده 1043- نکاح دختریکه هنوز شوهر نکرده اگر چه به سن بلوغ ریده باشد موقوف به اجازه پدر یا جد پدری او است و هرگاه پدریا جد پدری بدون علت موجه از دادن اجازه مضایقه کند دخترمیتواندبا معرفی کامل مردی که میخواهد به او شوهر کند و شرایط نکاح ومهری که بین آنها قرار داده شده به دادگاه مدنی خاص مراجعه وبه توسط دادگاه مزبور مراتب به پدر یا جد پدریاطلاع داده شود و بعد از15 روز از تاریخ اطلاع و عدم پاسخ موجه از طرف ولی دادگاه مزبور میتواند اجازه نکاح را صادر نماید0
ماده 1122- عیوب ذیلدر مرد که مانع از ایفاء وظیفه زناشوئی باشد موجب حق فسخ برای زن خواهد بود0
1- عنن بشرط اینکه بعد از گذشتن دت یکسال از تاریخ رجوع زن به حاکم رفع نشود0
2- خصاء
3- مقطوع بودن آلت تناسلی 0
ماده 1130- در مورد زیر زن میتواند به حاکم شرع مراجعه و تقاضای طلاق نماید در صورتیکه برای محکمه ثابت شودکه دوام زوجیت موجب عسر و حرج است میتواند برای جلوگیری از ضرر و حرج زوج را اجبار به طلاق نماید و در صورت میسر نشدن به اذن حاکم شرع طلاق داده میشود0
ماده 1210- هیچکس را نمیتوان بعد از رسیدن به سن بلوغ بعنوان جنون یا عدم رشد محجور نمود0 مگر آ;که عدم رشد یا جنون او ثابت شده باشد0
تبصره 1- سن بولغ در پسر پانزده سال تمام قمری و در دختر نه سال تمام قمری است 0
تبصره 2- اموال صغیری را که بالغ شده است در صورتی میتوان به او داده که رشد او ثابت شده باشد0
ماده 1219- هر یک از ابوین مکلف است در مواردی که بموجب ماده قبل باید برای اولاد آنهاقیم معین شود مراتب را به دادستان حوزه اقامت خود و یا به نماینده او اطلاع داده از او تقاضا نماید که اقدام برای نصب قیم بعمل آورد0
ماده 1222- در هر موردی که دادستان بنحوی از انحاء بوجودشخصی که مطابق ماده 1218 باید برای او نصب قیم شودمسبوق گردید بایدبه دادگاه مدنی خاص رجوع و اشخاصی را که برای قیمومت مناسب میداند به دادگاه مدنی اص مزبور معرفی کند0
دادگاه مدنی خاص از میان اشخاص مزبور یک یا چند نفر را بسمت قیم معین و حکم نصب او را صادرمیکند و نیز دادگاه مزبورمیتواند علاوه بر قیم یک یا چند نفر را بعنوان ناظر معین نمایددراینصورت دادگاه باید حدود و اختیارات ناظر را نیز تعیین کند0
اگر دادگاه مدنی خاص اشخاصی را که معرفی شده اند معتمد ندید اشخاص دیگری را از دادسرا خواهد خواست 0
ماده 1223- در مورد مجانین دادستان باید قبلا" رجوع به خبره کرده نظریات خبره را به دادگاه مدنی خاص اراسل دارد در صورت اثبات جنون دادستان به دادگاه رجوع میکند تانصب قیم بشوددرمورد اشخاص غیر شید نیز دادستان مکلف است که قبلا" بوسیله مطلعین اطلاعات کافیه در باب سفاهت او بدست آورده و در صورتی که سفاهت را مسلم دید در دادگاه مدنی خاص اقامه دعوی نماید و پس از صدور حکم عدم رشد برای نصب قیم به دادگاه رجوع نماید0
ماده 1227- فقط کسی را محاکم و ادارات و دفاتر اسناد رسمی به قیمومت خواهندشناخت که نصب او مطابق قانون توسط دادگاه بعمل آمده باشد0
ماده 1228- در خارج ایران مامورین قنسولی ایران حق دارندنسبت به ایرانیان که باید مطابق ماده 1218 برای آنها قیم نصب شود ودر حوزه ماموریت آنها ساکن یا مقیم هستند موقتا" نصب قیم کنندوباید تا ده روز پس از نصب قیم مدارک عمل خود را بوسیله وزارت امور خارجه به وزارت دادگستری بفرستد0 نصب قیم مزبور وقتی قطعی میگردد که دادگاه مدنی خاص تهران تصمیم مامور قنسولی را تنفیذ کند0
ماده 1236- قیم مکلف است قبل ازمداخله در امور مالی مولی علیه صورت جامعی از کلیه دارائی او تهیه کرده یکنسخهاز آن را بامضای خود برای دادستانی که مولی علیه در حوزه آن سکونت دارد بفرستد و دادستان یا نماینده اوبایدنسبت به میزان دارائی مولی علیه تحقیقات لازمه بعمل آورد0
ماده 1243- در صورت وجودموجبات موجه دادستان میتواندازدادگاه مدنی خاص تقاضا کند که از قیم تضمیناتی راجع به اداره اموال مولی علیه بخواهد تعیین نوع تضمین بنظر دادگاه است 0 هرگاه قیم برای دادن تضمین حاضر نشد از قیمومت عزل میشود0
ماده 1251- هز گاه زن بی شوهری ولی مادر مولی علیه که بسمت قیمومت معین شده است اختیار شوهر کند باید مراتب رادرظرف یکماه از تاریخ انعقادنکاح به دادستان حوزه اقامت خود یا نماینده او اطلاع دهد0
در اینصورت دادستان یا نماینده او میتواند با رعایت وضعیت جدید آن زن تقاضا یتعیین قیم جدیدو یا ضم ناظر کند0
ماده 1254- خروج از تحت قیمومت را ممکن است خودمولی علیه یا هر شخص ذینفع دیگری تقاضا نماید تقاضانامه ممکن است مستقیما" یا توسط دادستان حوزه ای که مولی علیه آنجا سکونت دارد یانماینده او به دادگاه مدنی خاص همان حوزه داده شود0
ماده 1306حذف شد0
ماده 1307حذف شد0
ماده 1308حذف شد0
ماده 1310حذف شد0
ماده 1311حذف شد0
ماده 1313- شهادت اشخاص ذیل پذیرفته نمیشود:
1- اشخاص ولگرد و کسانیکه تکدی را شغل خود قرار دهند0
2- اشخاص معروف به فساد اخلاق 0
3- کسانیکه نفع شخصی در دعوی داشته باشد0
4- شهادت دیوانه در حال دیوانگی 0
5- کسانی که عدالت شرعی آنها محرز نباشد0
ماده 1313مکرر- در شاهد بلوغ - عقل - عدالت - ایمان و طهارت مولد شرط است 0
تبصره - عدالت شاهد باید با یکی ازطرق شرعی برای دادگاه احراز شود0
ماده 1328- کسی که قسم متوجه او شده است در صورتکیه نتواند بطلان دعوی طرف را اثبات کند یا باید قسم یاد نماید یا قسم رابه طرف دیگر رد کند و اگر نه قسم یاد کند و نه آنرا بطرف دیگر رد نماید با سوگند مدعی به حکم حاکم مدعی علیه نسبت به ادعائی که تقاضای قسم برای آن شده است محکوم میگردد0
ماده 1328مکرر- ((دادگاه میتواندنظر به اهمیت موضوع دعوی و شخصیت طرفین و ا وضاع و احوال موثر مقرر دارد که قسم با انجام تشریفاتخاص مذهبی یاد شود یا آنرا بنحو دیگری تغلیظ نماید))0
تبصره - چنانچه کسی که قسم به او متوجه شده تشریفات خاص یا تغلیظ را قبول نکندو قسم بخورد ناکل محسوب نمیشود0
ماده 1335-((توسل به قسم وقتی ممکن است که دلائل مذکور درکتابهای اول تا چهارم جلد سوم این قانون برای اثبات مدعی موجود نباشد0 در اینصورت مدعی میتواندحکم به دعوی خود را که موردانکار مدعی علیه است منوط به قسم او نماید))0
قانون فوق مشتمل بر چهل و هفت ماده و هشت تبصره طبق اصل هشتاد و پنچم قانون اساسی در جلسه روز چهارشنبه هشتم دیماه یکهزار و سیصد و شصت و یک کمیسیون امور قضائی مجلس شورای اسلامی تصویب ودر تاریخ 4/11/1361 بتائید شورای محترم نگهبان رسیده است و برای مدت پنج سال از تاریخ تصویب صورت آزمایشی قابل اجراء است0
رئیس مجلس شورای اسلامی -اکبرهاشمی
نوع : قانون
شماره انتشار : 11084
تاریخ تصویب : 1361/10/08
تاریخ ابلاغ : 1361/12/21
دستگاه اجرایی : وزارت دادگستری -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون راجع به اصلاح لایحه قانونی انتخاب سه نفرازقضات کشور برای عضویت درشورای عالی قضائی قانون وصول وجه از متقاضیان صدور پروانه و تجدید پروانه حمل سلاح
