خیارغبن فوری است ودرصورت عدم استفاده بموقع ساقط میگردد
رای شماره : 3799-17/12/39
رای اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور
"چون هیچیک ازاعتراضات فرجامخواهان بررای فرجامخواسته باتوجه به اینکه فرجامخواندگان ضمن اظهارنامه اخذبه خیارواعلام فسخ اجاره را بعنوان غبن نموده اندواردنیست وازحیث رعایت اصول وقوانین دادرسی هم اشکال موثرموجب نقض بنظرنمی رسد،حکم فرجامخواسته طبق ماده 558 قانون آئین دادرسی مدنی به اتفاق آراءابرام می شود."
* سابقه *
خیارغبن
فوریت اخذبه خیار
وکیلی به وکالت ازطرف فرجامخواندگان دادخواستی بخواسته اخذبه خیارغبن وفسخ اجاره شماره 18825نسبت به باقی مدت وخلع یدازمورداجاره به ارزش یکصدوده هزارریال بطرفیت فرجامخواهان دردادگاه شهرستان همدان اقامه دعوی نموده به خلاصه اینکه دودانگ ازمعدنی که ملک موکلان است طبق اجاره رسمی به خواندگان اجاره داده شده وچون طبق اجاره نامه شماره 21770 نیمدانگ ازهمان معدن رامالکین دیگربه یازده برابرمال الاجاره موکلان به دیگران اجاره داده اندوغبن موکلان فاحش است مراتب طی اظهارنامه به خواندگان ابلاغ شده واقدامی نکرده انددرخواست صدورحکم به فسخ اجاره از لحاظ احرازغبن نسبت به باقی مانده مدت اجاره وتحویل عین مستاجره رابا خسارات داردمستندات رونوشت سنداجاره واظهارنامه ابلاغ شده به خواندگان بوده است .
دادگاه شهرستان همدان پس ازتبادل لوایح وارجاع امربه کارشناس و جلب نظراوفوریت ادعای غبن رانظری وغبن رافاحش ومحقق دانسته وبه استناد ماده 416قانون مدنی حکم به فسخ اجاره ومحکومیت خواندگان به تادیه مبلغی بابت خسارت حق الوکاله وهزینه دادرسی داده است وراجع به تخلیه به استناد صلاحیت دادگاه بخش عدم صلاحیت خودرااعلام نموده است .
براثرپژوهشخواهی محکوم علیهم ازاین حکم وخواهانهاازقرارعدم صلاحیت شعبه 3دادگاه استان پنجم حکم پژوهشخواسته رااستوارنموده وراجع بعدم صلاحیت درخصوص تخلیه بافسخ قرار،رسیدگی رادرصلاحیت دادگاه شهرستان دانسته وبالاخره دراین خصوص ازجهت انصراف خواهانهاقراررد دادخواست صادرشده است .
براثرفرجامخواهی محکوم علیهم شعبه دودیوان عالی کشوربه استناد اینکه :
علاوه براینکه دررسیدگی به دعوی غبن مقتضیات واوضاع روزمعامله در نظرگرفته می شوداساسادادگاه بدوی باقبول اینکه عدم اطلاع خواهانهاازغبن درفاصله بین دوسنداجاره محرزنیست وازتاریخ تنظیم اجاره مورداستنادتا تاریخ اظهارنامه (19/2/34)واقامه دعوی که 25/4/34بوده مدتی فاصله داشته معذالک بعنوان اینکه فوریت امری است نظری وخواندگان دلیلی اقامه نکرده اندکه خواهانهاقبل ازارسال اظهارنامه واقامه دعوی علم به غبن داشته اندتاریخ ارسال اظهارنامه واقامه دعوی راتاریخ اطلاع خواهانهااز غبن دانسته واین استدلال متناقض صورت قانونی نداردومرجع پژوهشی به مراتب بالاتوجه نکرده ،حکم رانقض نموده است .
شعبه اول دادگاه استان مرکز(شعبه مرجوع الیها)حکم بدوی رابالنتیجه ازلحاظ،احرازغبن واینکه فورابه موجب اظهارنامه مورخ 19/2/34وسپس با طرح دعوی اقدام به اخذبه خیارشده ،بی اشکال دانسته واستوارنموده است .
محکوم علیهم رسیدگی فرجامی درخواست نموده واعتراض فرجامخواهان اینست که دادگاه به مفادرای دیوان کشورهیچگونه توجهی ننموده وحکم بدوی راعیناتاییدکرده است وحال آنکه بین دواجاره مدت زیادی فاصله بوده بعلاوه ازتاریخ اظهارنامه تاتاریخ اقامه دعوی فاصله زیادی وجودداردوحال آنکه اخذبه خیارفوری است ورای دادگاه قابل نقض است .
رای اصراری تشخیص شده وموضوع درهیئت عمومی دیوان عالی کشورطرح گردیده وبه اتفاق بشرح ذیل رای فرجامخواسته راابرام نموده است :
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان ،مجموعه رویه قضائی
آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشورازسال 1328تاسال 1342
جلددوم ،آراءمدنی ،چاپ دوم سال 1352 صفحه 261-264
21
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 3799
تاریخ تصویب : 1339/12/17
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
دادگاه به مفاد خواسته باید دقیقا توجه نماید وتسامح درعبارت دادخواست نبایدتعبیربه تغییرخواسته شده وبه این علت که درمهلت قانونی عنوان نشده است دعوی ردشود اعتراض به عملیات اجرائی و ابطال جریان مزایده بعنوان یک دعوی قابل رسیدگی میباشد
