مورد معامله باید مال یا عملی باشد که هر یک از متعاملین تعهد تسلیم یا ایفاء آن را می کنند - ادعای بطلان قرارداد بعلت عدم ذکر مدت خیار شرط - در قرارداد مذکور برای طرفین حق پشیمانی به مبلغ یک میلیون ریال تعیین گردیده است
شماره دادنامه : 866/21
تاریخ رسیدگی : 24/12/71
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده : 1 - در تاریخ 5/3/69 آقای (گ) دادخواستی به طرفیت بانو فاطمه ... به خواسته صدور حکم بر ابطال نوشته عادی مورخ 1/8/66 و خلع ید از مورد مالکیت خود مقوم به مبلغ دوازده میلیون و اعسار از هزینه دادرسی به دادگاه حقوقی یک بروجرد داده که به شماره 69/91 ثبت گردیده و به قرارداد1/8/66 و مندرجات پرونده 67/80 حقوقی یک دادگاه بروجرد استناد نموده است ماحصل ادعای خواهان این است که ششدانگ یک باب مغازه و زیر زمین و طبقات فوقانی و ملخقات آن متعلق به وی می باشد خوانده به استناد نوشته عادی مورخ 1/8/66 که حسب مواد 47 و 48 قانون ثبت اسناد و املاک اسناد قابل پذیرش در محاکم و ادارات نیست و سبب تملک نمی باشد بر آن تسلط یافته و متصرف می باشد و حاضر به تخلیه نیست مخصوصا" در طبقه هم کف سوپر مارکت تاسیس کرده و مشغول کار است و به استناد رای آقای (ص) که به عنوان داور اظهارنظر نموده خود را مالک می داند حال آنکه رای مذکور در دادگاه باطل اعلام گردیده است در قرارداد مذکور برای طرفین حق پشیمانی به مبلغ یک میلیون ریال تعیین گردیده که متضمن حق عدول هر یک می باشد وی از معامله عدول نموده بر آن با توجه به ماده 401 قانون مدنی که برای خیار شرط مدت مقرر داشته نوشته عادی مرقوم حکایتی از مدت برای زمان خیار تعیین نکردند و باطل است با این کیفیت نوشته یاد شده سبب تملک و حقانیت خوانده به تصرف ملک وی نمی باشد و نیز به فتوای فقهای عظام استفاده نموده است
2 - بانو (ف) نیز در1/6/69 دادخواستی به طرفیت آقای (گ)به خواسته الزام خوانده به انجام تعهد و تنظیم سند رسمی انتقال مقوم به دو میلیون و یکصد هزار ریال به انضمام مطالبه 338197 ریال که مدعی است هزینه نموده به دادگاه حقوقی یک داده که به شماره 69/194 ثبت گردیده و توضیح داده که به موجب قرارداد1/8/66 که معتبر و مصون از تعرض است و خوانده به صحت و اصالت آن در پرونده 69/91 اعتراف کرده ششدانگ مغازه سوپر مارکت به انضمام زیر زمین و دو طبقه فوقانی و ملخقات آن را به ملغ دوازده میلیون ریال از خوانده خریداری کرده هشت میلیون از ثمن را تادیه نموده و تعهد نموده از تاریخ عقد قرارداد ظرف سه ماه موجبات تنظیم سند رسمی را فراهم کند به هر حال چون معامله قانونا" و شرعا" انجام و ثمن و مثمن قبض و اقباض شده با توجه به مواد 219 و220 و221 قانون مدنی تقاضای رسیدگی و صدور حکم بر الزام خوانده را به تنظیم سند نموده است و نیز ادعا کرده مبالغی را به شهرداری و اتحادیه و بانک و بابت کوپن و آبونمان آب و برق و غیره جمعا" به مبلغ 338197 ریال پرداخته که به عهده خوانده بوده است و می بایستی از باقیمانده ثمن معامله کسر گردد و فتوکپی قبوض آنها را ضمیمه پرونده کرده است .
هر دو پرونده تواما" مورد رسیدگی واقع شده و خوانده پرونده کلاسه 69/91 و خواهان پرونده 194 طی لایحه ادعای خواهان را به عسرت از پرداخت هزینه دادرسی بی مورد اعلام نموده و او را مالک املاکی درکرج و بروجرد معرفی و تقاضا کرده که دادگاه گواهی دهد تا از شهرداری تایید مالکیت او را گرفته و به دادگاه ارائه نماید و ادعای خواهان را به ابطال معامله و خلع ید رد کرده واظهار داشته اند معامله بر طبق مقررات قانونی و شرعی انجام و قسمت عده ثمن را پرداخت نموده و مورد معامله تحویل وی شده اکنون سه سال است که در آن مشغول به کار است .
دادگاه بدوا" به درخواست اعسار خواهان رسیدگی و آن را پذیرفته و پس از استماع اظهارات طرفین و تائید مالکیت آقای (گ) در پلاک شماره 30584 از طرف اداره ثبت اسناد و اظهار نظر مشاور نظر بر رد دعوی آقای (گ) به خواسته ابطال سند و خلع ید و صدور حکم بر محکومیت او به تنظیم سند رسمی در قبال دریافت باقیمانده ثمن معامله داده اند به این نظر آقای (گ) در مهلت قانونی اعتراض نموده و پرونده حسب دستوردادگاه به دیوانعالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است و لایحه اعتراضیه هنگام شور قرائت خواهد شد .
بسمه تعالی
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزراش آقای ... عضوممیز واوراق پرونده ونظریه دادگاه و لایحه اعتراضیه مشاوره نموده چنین رای می دهد :
ایرادات و اعتراضات معترض عمدتا" در ماهیت دعوی و تکرار مطالبی است که دادگاه عنوان نموده و مستدلا" مردود اعلام گردیده است لذا اظهارنظر دادگاه با توجه به مستندات و مبانی مذکور در آن و عدم اشکال موثری از لحاظ رعایت اصول و مقررات دادرسی و پرونده جهت انشاء حکم به دادگاه اعاده می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آیینه آراء دیوان عالی کشور - عقود وتعهدات
به اهتمام یدالله بازگیر- انتشارات فردوسی - چاپ اول - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 866
تاریخ تصویب : 1371/12/24
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
گواهی گواهان هم نه مثبت موضوع غبن است نه بیماری روانی خواهان در حین انجام معامله اثبات این بیماری مستلزم صدور حکم حجر از طرف مراجع قضائی در زمانهای قبل از انجام معامله است حکم به محکومیت خوانده بدوی یعنی بر حضور در یکی از دفاتر اسناد رسمی و انتقال
