اهداف و سیاستها و ضوابط نشرکتاب
مصوب جلسات 147 - 148 و 149د مورخ 6 و 13 و 20 / 2 / 67 شورایعالی انقلاب فرهنگی
( دستگاه اجراء کننده : وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی )
فصل اول
ماده 1 - هدف :
اعتلای فرهنگ ، ارتقای سطح دانش وتعمیق مبانی و ا رزشهای انقلاب با تامین آزادی نشر کتاب حفظ حرمت و حریت قلم، حراست از جایگاه والای علم واندیشه و تضمین آزادی تفکر در جامعه اسلامی .
ماده 2 - اصول و سیاستها :
از آنجا که در جهان ارتباطات، کتاب یکی از وسایل مهم و موثر د انتشار و انتقال سریع و وسیع افکار و اندیشه های صحیح و ناصحیح بشمار می رود ، موضع نظام جمهوری اسلامی در قبال آن عمدتا از دو طریق و با اتخاذ دو سیاست مرتبط و مکمل یکدیگر به شرح زیر تحقق پیدا می کند :
ماده 3 - الف سیاستهای ایجابی و اثباتی :
1- کتب و نشریات طبق اصل 24 قانون اساسی در بیان مطالب آزادند.
2 - دولت و همه ارکان حکومت موظفند که بر اساس قانون از حریم آزادی کتب و نشریات مجاز حمایت کنند .
3 - تلاش برای افزایش آگاهیهای دینی ، علمی ، سیاسی ، اقتصادی ، هنری ، تاریخی ، اجتماعی و نظایر آن در سطح عموم و انتشار کتاب و نشریه به این منظور از حقوق افراد ملت است و هیچ مقام رسمی و غیر رسمی نمی تواند با اعمال فشار انتشار یا عدم انتشار کتب و نشریات مجاز را باعث شود.
4 - تلاش درجهت انتشار کتب مفید برای نشر اندیشه ها و تعاطی افکار ورشد فکری در جامعه و مقابله فکر با فکر و تقویت روح نقادی و برخورد آزادانه و منطقی آراء و نظریات در ادای وظیفه امر به معروف و نهی از منکر و آزادی و استماع اقوال و اتباع احسن و مالا کشف نظر صحیح ، حق طبیعی هر فرد از افراد ملت است .
تبصره - برخورد قانونی با موارد غیر مجاز از اصل فوق مستثنی است و از سوی مراجع ذیربط به طریقی که در قانون تعیین شده است انجام می گیرد .
3 - سعی در انتشار کتاب و نشریات لازمه بزرگداشت مرتبه علم و و تحقیق و تجلیل از مقام عالم و محقق و نویسنده و مترجم صالح در جامعه است و لذا تدوین و اجرای سیاستهای هدایتی و حمایتی نظام جمهوری اسلامی ایران در خصوص کتاب و نشریات باید به نحوی باشد که اهل قلم را به تالیف و انتشار کتابهای متناسب با نیازهای جامعه امروز در جهت اهداف و اصول ذیل تشویق و ترغیب نماید:
الف - تقویت و رواج پژوهش به عنوان یکی از مهمترین طرق تحقق استقلال فرهنگی و افزایش قدرت انتخاب و آگاهی مردم در همه زمینه ها .
ب - دفاع منطقی و محققانه از استقلال سیاسی و ا قتصادی و فرهنگی ، بویژه با عنایت به اصل ( نه شرقی - نه غربی ) .
ج - نگاهبانی از دستاوردهای انقلاب اسلامی و تلاش وبرای تقویت و توسعه آن در قلمرو کتاب و کتابت .
د- معرفی انقلاب اسلامی از راه تالیف و نشر آثار ارزشمند علمی و فرهنگی .
ه - تجدید حیات و مجد و جلال فرهنگی خارجی و داخلی به ا رزشنها و اهداف اسلامی .
ز - کوشش در راه حفظ میراث زبان و ادب فارسی و تقویت و گسترش آن از راه تصحیح انتقادی و تحقیق درباره متون فارسی و نشرآنها و همچنین بهره گیری مفید از دانش و اندیشه بشری و تجربیات علمی و فنی دیگران از طریق ترجمه سنجیده و مناسب به این زبان .
ب - حدود قانونی
نشر کتاب ، همان گونه که ممکن است مظهر و نمودی از آزادیهای اجتماعی و انسانی تلقی گردد ،چه بسا که مورد سوءاستفاده و اشاعه لاابالیگیری فکری و اخلال در حقوق عمومی قرار گیرد . مسئولین دستگاههای ذیصلاح موظفند ، به منظور مقابله با جوانب منفی ، حدود و ضوابط قانونی نش کتاب را ، که ذیلا آمده است ، مورد توجه قرار دهند و فضای سالم و سازنده طبع و نشر کتاب را حفظ و حراست نمایند .
کتبی که به شرح ذیل مخل به مبانی اسلام و حقوق عمومی باشد شایسته نشر نیست :
الف - تبلیغ و ترویج و الحاد وانکار مبانی دین .
ب - ترویج فحشاءو فساد اخلاقی .
ج - برانگیختن جامعه به قیام علیه نظام جمهوری اسلامی ایران و ضدیت با آن .
د - ترویج و تبلیغ مرامهای گروههای محارب و غیر قانونی و فرق ضاله ، همچنین دفاع از نظام سلطنتی و استبدادی و استکباری .
ه - ایجاد آشوب ودرگیری درمیان طوایف قومی و مذهبی و یا اخلال در وحدت جامعه وتمامیت ارضی کشور .
و - تمسخر و تضعیف غرور ملی وروح وطن دوستی و ایجاد روحیه خود باختگی در برابر فرهنگ و تمدن ونظامات استعماری غربی یا شرقی .
ز - تبلیغ وابستگی به یکی از قدرتهای جهانی و ضدیت با خط مشی و بینش مبتنی بر حفظ استقلال کشور .
تبصره 1 - ملاک منع درحکم به اخلال به مبانی اسلام و حقوق عمومی اضلال در مورد کتب مضله تاثیر و فعلیت است .
تبصره 2 - موارد ذیل از شمول بندهای مذکور در ( حدود قانونی )9 خارج است :
الف - کتب تحقیقی و علمی در زمینه مکاتب الحادی و غیر آن که فاقد موضع گیری تبلیغی و ترویجی باشد .
ب - تبیین مسایل مورد نیاز جامعه در زمینه های اخلاقی و جنسی بدور از تحریک و ابتذال وبه شیوه علمی جهت آموزش و شناخت و نیز وقتی که در کتب ادبی ترسیم و بیان صحنه های فساد با رعایت عفت قلم و بیان غیر محرک و شهوانی به منظور انتقال پیامی مثبت و عبرت آور ، اجتناب ناپذیر باشد.
ج - طرح اشکالات و انتقادات و بیان نارساییها در جمهوری اسلامی جهت ریشه یابی و شناخت دقیقتر مسایل و دستیابی به راه حلهای مناسب و سازنده با بیان استدلالی و اصلاح طلبانه بدون توهین و افترا.
د - طرح و نقل افکار و گفتار و مواضع فکری و عملی مخالفان انقلاب و نظام به منظور بررسی محققانه و عالمانه آراء و ا ندیشه های آنان .
ه-کتب علمی و استدلالی و عقیدتی که محرک احساسان منفی وبر هم زننده اساس وحدت در میان اقوام و فرق مختلف کشور نباشد .
و- نقد و نفی آداب و سنن غلط و انحرافی به قصد اصلاح و بدون شایبه های سیاسی و ا ستعماری .
تبصره 3- انتشار کتب موضوع ماده 3 و کتب دیگر ، در صورتی که آثار منفی ناشی از مطالب مندرج در آنها با افزودن مقدمه و توضیحات محققانه و مناسب بر طرف شده باشد، بلامانع خواهد بود .
فصل دوم
ماده 4- هیات نظارت بر اجرای ضوابط نشر کتاب .
نظر به اینکه نظارت بر امر طبع و نشر کتاب و اجرای صحیح اصل 24 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است ، این وزارتخانه هیات نظارتی متشکل حداقل 5 نفر از میان صاحب نظران و شخصیتهای علمی و فرهنگی وارد به مسایل کتاب و نشر امور اجتماعی و سیاسی و تبلیغاتی انتخاب و جهت تصویب به شورای فرهنگ عمومی معرفی خواهد کرد .
ماده 5- هیات نظارت بر نشر کتاب های کودکان و نوجوانان
نظر به حساسیت و جنبه های خاص کودکان و نوجوانان هیات ویژه بنام (هیات نظارت بر نشر کتابهای کودکان و نوجوانان ) متشکل از حداقل پنج تتن از افراد صاحب نظر و آگاه به امور تربیتی (از دیدگاه اسلامی ) و مسایل خاص کتابهای کودکان تشکیل خواهد شد . این افراد را وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی از میان از میان صاحب نظران و نویسندگان کتابهای کودکان و نوجوانان و اشخاص آگاه به مسایل تربیتی در اسلام انتخاب و جهت تصویب به شورای فرهنگی عمومی معرفی خواهد شد .
تبصزه 1- حداقل یکی از اعضای این هیات باید از میان صاحب نظران و اعضاء کودکان پرورش فکری کودکان و نوجوانان باشد .
تبصره 2 – نظارت بر هیات مزبور از حیث شکل و محتوای کتب کودکان و نوجوانان و انطباق آنها با فرهنگ اسلامی و ایرانی و اصول تربیتی خواهد بود و این نظارت باید قبل از چاپ و نشر کتاب انجام گیرد .
تبصره 3- نظارت هیات مذبور بر طبق آئیننامه انجام خواهد گرفت که این هیات تهیه خواهد کرد و به تایید وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خواهد رساند . این آئیننامه باید ناظر به صورت و ماده کتب کودکان و نوجوانان باشد و راهنمایی باشد که مجریان با آنها بتوانند با محتوای این کتب را قبل از چاپ و نشر با فرهنگ اسلامی و ایرانی و اصول صحیح تربیتی تطبیق دهند .
مسوولیت اجرای این سیاستها و ضوابط به عهده وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی است . این وزارتخانه مکلف است در ایفای وظیفه خود از نظریات اع ضابء هیات نظارت بر اجرای ضوابط نشر کتاب به صورتی که شرح داده شده است استفاده کند ، و ارگانها و ادارات و مراکز ذیربط به نوبه خود موظفند در این خصوص با وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی همکاری و هماهنگی نمایند .
ماده 7 - آئیننامه در 7 ماده و 7 تبصره در جلسه های 147 و 148 و 149 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است .
نوع : تصویب نامه
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1367/02/20
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
ضوابط گزینش دانشجو تهیه پرونده های انضباطی برای دانش آموزان
