آئین نامه داخلی شورای اسلامی شهرستان
شماره 5341/ت 30876هـ 3/2/1384
وزارت کشور
هیئت وزیران در جلسه مورخ 24/1/1384 بنا به پیشنهاد شماره 909/ش/4/ الف مورخ 13/3/1383 شورای عالی استانها و به استناد ماده (75) اصلاحی قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران - مصوب 1382 - آئین نامه داخلی شورای اسلامی شهرستان را به شرح زیر تصویب نمود:
جلسات شورای اسلامی شهرستان که در این آئین نامه شورا نامیده میشود ، در محل شورا واقع در مرکز شهرستان تشکیل میشود و محل دیگری برای تشکیل جلسات رسمیت ندارد.
درصورت بروز حوادث غیرمترقبه که امکان برگزاری جلسه در مرکز شهرستان وجود ندارد ، جلسات شورا با نظر هیئت رئیسه برای مدتی محدود تا رفع موانع در یکی از شهرهای همجوار یا مرکز استان تشکیل میگردد.
نخستین جلسه شورا پانزده روز پس از تشکیل دو سوم شوراهای اسلامی شهرها و بخشهای واقع در محدوده آن شهرستان به دعوت فرماندار تشکیل میشود و با حضور حداقل دو سوم مجموع اعضا رسمیت مییابد و فعالیت آن تا پایان دوره فعالیت چهار ساله شورای اسلامی شهر و روستا ادامه دارد.
در اولین جلسه شورا مسنترین فرد از اعضای حاضر به عنوان رئیس سنی و جوانترین اعضای حاضر به سمت منشی تعیین میشوند و در جایگاه هیئت رئیسه قرار میگیرند.
وظایف هیئت رئیسه سنی ، اداره اولین جلسه اعم از انجام مراسم تحلیف و اجرای انتخابات هیئت رئیسه دایم شوراست.
مراسم تحلیف براساس دستورالعملی که به تصویب شورایعالی استانها میرسد ، انجام میگیرد.
مصوبات شورا که عمومی بودن آن به تصویب شورا رسیده باشد ، باید بهنحو مقتضی به اطلاع عموم برسد.
شورا موظف است هر سال بودجه پیشنهادی خود را طبق مقررات مصوب شورای عالی استان در مهلت قانونی تهیه و تصویب و برای انجام مراحل قانونی به شورای اسلامی استان ارسال نماید.
هیئت رئیسه شورا عبارتند از یک رئیس ، یک نایبرئیس و حداقل یک منشی که به همراه سخنگوی شورا در اولین جلسه با اکثریت مطلق آرای حاضران برای مدت دو سال انتخاب میشوند.
در غیاب رئیس شورا نایب رئیس وظایف و اختیارات او را بر عهده خواهد داشت و در مقابل شورا مسؤول است.
چنانچه هریک از اعضای هیئت رئیسه از سمت خود استعفا دهد یا فوت یا سلب عضویت شود ، بلافاصله در اولین جلسه شورا که حداکثر یک ماه بعد تشکیل میشود ، عضو جدید برای همان سمت و برای مدت باقی مانده از دو سال انتخاب خواهد شد.
درصورتی که هریک از اعضای هیئت رئیسه یا سخنگوی شورا استعفا دهد موضوع استعفا در جلسه بعدی شورا طرح و در مورد آن تصمیمگیری خواهد شد. در این فاصله عضو متقاضی استعفا میتواند انصراف خود را اعلام نماید.
وظایف و اختیارات رئیس شورا به شرح زیر است:
1 - مسؤولیت امور اداری و مالی شورا.
2 - اداره جلسات شورا و برقراری نظم در جلسات.
3 - دعوت از فرماندار ، رؤسای دستگاه های اجرائی ، سازمانهای دولتی و نهادها و تشکلها اعم از دولتی و غیردولتی و سایر اشخاص که حضور آنها در جلسات شورا یا کمیسیونهای شورا ضروری باشد.
4 - دعوت از اعضا و تقسیم کار بین اعضا و کمیسیونهای شورا.
5 - ابلاغ و نظارت بر پیگیری مصوبات شورا.
6 - معرفی نماینده یا نمایندگان شورا که از بین اعضا انتخاب میشوند به مسؤولان اجرائی نهادها و سازمانها.
7 - امضای احکام مسؤول و اعضای دبیرخانه شورا و کارکنان براساس تشکیلات تفصیلی شورا
8 ـ ارسال یک نسخه از مصوبات شورا به شورای اسلامی استان ، نمایندگان حوزه انتخابیه ،فرماندار و مسؤولان اجرائی ذیربط ظرف ده روز پس از تصویب.
9 - امضای کلیه مکاتبات رسمی شورا.
10 - اعلام روز و ساعت تشکیل جلسه بعد ، قبل از ختم هر جلسه.
11 - ابلاغ کتبی موارد اعتراض و ایراد اعضا که به صورت روشن به رئیس شورا تقدیم شده است به مقامات ذیربط.
12 - شرکت در جلسات رسمی دستگاه های کشور اعم از دولتی و غیردولتی در صورت دعوت رسمی.
13 - امضای احکام رؤسای کمیسیونها.
وظایف هیئت رئیسه و سخنگوی شورا به موجب دستورالعملی تعیین میشود که به تصویب شورای عالی استانها میرسد.
به منظور بررسی ، اصلاح و تکمیل پیشنهادات و نیز تهیه طرحهای لازم و انجام وظایف قانونی شورا ،کمیسیونها و کارگروه های تخصصی تشکیل میگردند. تعداد ، ترکیب ، چگونگی اداره و وظایف این کمیسیونها به پیشنهاد هیئت رئیسه به تصویب شورا میرسد.
غیبت از جلسات شورا با اطلاع رئیس شورا و در کمیسیونها با اطلاع رئیس کمیسیون امکانپذیر است.
تشخیص موجه بودن غیبت و تأخیر و تعجیل در جلسات رسمی شورا برعهده اعضای حاضر و در جلسات کمیسیونها با تصویب کمیسیون میباشد و در هرصورت اعلان رسمی با رئیس شورا و کمیسیون خواهد بود.
رسیدگی به موجه یا غیرموجه بودن تأخیرها در پایان همان جلسه و غیبت در اولین جلسه بعدی به عمل میآید و عضو غایب میتواند در این فاصله دلایل خود را مبنی بر موجه بودن غیبت به هیئت رئیسه ارایه دهد.
هر عضو شورا میتواند از مقام خود استعفا دهد. پذیرش استعفا با تصویب اکثریت مطلق آرای حاضران در جلسه امکان پذیر است.
عضو متقاضی استعفا باید تقاضای خود را با ذکر دلایل به رئیس شورا تقدیم نماید و رئیس شورا آن را در نخستین جلسه علنی بعدی شورا در دستور کار قرار دهد و در این فاصله عضو متقاضی میتواند اعلام انصراف نماید.
برای بررسی تقاضای استعفا ابتدا تقاضا قرائت میشود ، سپس شخص متقاضی یا عضو دیگری به تعیین او حداکثر نیم ساعت دلایل استعفا را مطرح مینماید و مخالف یا مخالفان نیز به همان مدت می توانند صحبتکنند و پس از آن رای گیری میشود.
هرگاه تقاضای استعفای تعدادی از اعضا به نحوی باشد که مانع از رسمیت جلسه گردد ، قابل طرح در شورا نیست.
رئیس شورا موظف است بلافاصله پس از قطعیت یافتن خروج عضوی از شورا به دلایلی نظیر استعفا ، فوت ، جنون و سلب عضویت ، مراتب را برای تعیین جانشین وی به فرمانداری و شورای اسلامی شهر یا بخش مربوط به طور کتبی اعلام نماید.
در مواردی که براساس قوانین و مقررات نماینده یا نمایندگانی از شورا بهعنوان عضو سایر مجامع و شوراها انتخاب میشوند ، نماینده یا نمایندگان یادشده با تصویب شورا انتخاب و توسط رئیس شورا معرفی میشوند.
نمایندگان منتخب موظفند گزارش کار خود را در اولین جلسه به آگاهی اعضا برسانند و به صورت کتبی نیز به رئیس شورا ارایه نمایند.
جلسات عادی شورا حداقل هر ماه یک بار تشکیل خواهد شد. جلسات فوق العاده شورا بنا به ضرورت و به درخواست فرماندار یا حداقل یک سوم اعضا یا هیئت رئیسه و با اعلام قبلی و دعوت رئیس تشکیل خواهد شد.
حضور مستمعان در جلسات علنی شورا با اجازه رئیس شورا آزاد است.
مستمعان در جلسات باید نظم جلسات را رعایت کنند و در صورت تخلف به دستور رئیس از سالن اخراج خواهند شد.
دستور جلسات رسمی شورا باید به ترتیب وصول پیشنهادات ، با توجه بهاولویتها از طرف هیئت رئیسه تهیه شود و حداقل یک هفته قبل از تشکیل جلسه در اختیار اعضا قرار گیرد.
در صورت تعدد تقاضاها در یک زمان تشخیص اولویت با رئیس شورا خواهد بود.
طرحها و لوایح فوریتدار طبق مقررات مصوب شورای عالی استانها در دستور جلسه قرار میگیرد.
با تصویب اکثریت مطلق اعضای حاضر میتوان موضوع دستور جلسه را برای مدت معینی به تعویق انداخت.
در هر جلسه حداکثر سه نفر از اعضا که حداقل (48) ساعت قبل از شروع جلسه تقاضای نطق قبل از دستور نمودهاند طبق فهرست تنظیمی حداکثر به مدت ده دقیقه برای هر نفر در حدود وظایف شورا میتوانند نطق قبل از دستور نمایند.
در صورت تعدد متقاضیان با توجه به اولویت ثبت نام ناطقان قبل از دستور تعیین میشوند.
هر عضوی که حق نطق قبل از دستور را بیابد ، می تواند تمام یا قسمتی از وقت خود را به عضو دیگری واگذار کند.
رئیـس شـورا میتواند قبل از ورود در دستور جلسه به مدت حداکثر دهدقیقه در مورد مـسائل مهـم روز شـورا مطـالبی را کـه آگاهـی اعضای شورا از آن ضروری باشد ، به اطلاع اعضا برساند.
اعضای شورا نسبت به موضوعاتی که طبق دستور در شورا مطرح میشود ، میتوانند قبل از جلسه به عنوان موافق یا مخالف ثبت نام نمایند. در صورتی که موافق یا مخالف ثبت نام نکرده باشد ، اعضا در جلسه میتوانند نوبت بگیرند و به ترتیب تقدم ثبت نام یا گرفتن نوبت نطق خواهندکرد. اگر هیچ موافقی وجود نداشته باشد ، یک مخالف صحبت میکند و اگر مخالفی وجود نداشت ، تنها یک موافق میتواند صحبت کند.
در صورت صحبت خارج از موضوع ، رئیس جلسه به آنها تذکر خواهد داد و در صورت دو نوبت تذکر در نوبت سوم ناطق از ادامه نطق منع خواهد شد.
در مورد تقاضای کفایت مذاکرات یا افزایش مدت شور یا مسکوت ماندن یک پیشنهاد ، یک مخالف و یک موافق هرکدام تا پنج دقیقه صحبت مینمایند و سپس رای گیری میشود و تصمیم اتخاذ شده بلافاصله توسط رئیس جلسه اجرا میشود.
اخطار راجع به منافی بودن طرحها و پیشنهادها و لوایح با قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ، مقررات جاری یا آئین نامه داخلی شورا بر اظهارات دیگر مقدم است.
در صورت توهین به اشخاص حقیقی یا حقوقی ، در همان جلسه یا در جلسه بعد ، با تشخیص هیئت رئیسه به آنها تا پانزده دقیقه اجازه نطق در دفاع از خود داده خواهد شد.
پیشنهادات ذیل قابل طرح در شورا میباشد:
1 ـ پیشنهادات شوراهای اسلامی شهرها و بخشهای محدوده شهرستان.
2 ـ پیشنهادات دستگاه های اجرائی شهرستان.
3 ـ طرحهای اعضا با امضای حداقل دو نفر از اعضای شورا.
کلیه پیشنهادات و طرحها باید دارای موضوع و عنوان با تشخیص و دلایل لزوم تهیه باشد.
در خصوص پیشنهادات دستگاه های اجرائی کمیسیونها میتوانند از مسؤولان و مدیران دستگاه های مربوط جهت ادای توضیحات دعوت نمایند و آنان مکلف به حضور میباشند.
دستگاه های اجرائی در زمان بررسی طرحها و پیشنهادات با معرفی یک نماینده حق حضور در جلسه شورا را بدون حق رای خواهند داشت.
شورا موظف است همه ساله در مهلت قانونی طرحهای عمرانی پیشنهادی هر محل را با در نظر گرفتن اولویتها بررسی و در صورت تصویب جهت منظور نمودن در بودجه عمرانی شهرستان به فرماندار و شورای اسلامی استان اعلام نماید.
هرگاه یک یا چند نفر از اعضای شورا یا هر یک از شوراهای اسلامی بخشها و شهرهای محدوده شهرستان به عملکرد دستگاه های اجرائی یا عملیات آنان اعتراض داشته باشند ، موارد را با ذکر دلایل و به طور روشن و مکتوب به شورا اعلام مینمایند. پس از بررسی در کمیسیون مربوط و اعلام نظر ، موضوع در جلسه شورا مطرح و پس از تصویب ، موارد از طریق رئیس شورا به مسؤولان مربوط ابلاغ میگردد.
در صورت بروز اختلاف یا مشکلات بین شوراهای اسلامی شهرها یا بخشهای محدوده شهرستان ، موضوع با درخواست هر یک از شوراهای مربوط یا نمایندگان آنها یا فرماندار یا بخشدار در شورا مطرح و بررسی و اقدام به حل و فصل اختلافات با حضور رؤسای شوراهای مربوط و در صورت لزوم فرماندار یا بخشدار میگردد.
مسؤولان مربوط حق حضور در جلسه شورا و دفاع از خود را دارند و شورا موظف است برای جلسه رسیدگی از آنان دعوت نماید.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا عارف
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 17520
تاریخ تصویب : 1384/01/24
تاریخ ابلاغ : 1383/02/05
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه داخلی شورای اسلامی شهر آئین نامه داخلی شورای عالی استانها
