رأی شماره1336 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال ماده 5 آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان
رأی شماره1336 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال ماده 5 آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان شماره هـ/84/720
تاریخ: 14/11/1386
شماره دادنامه: 1336
کلاسه پرونده: 84/720
مرجع رسیدگی: هیأت عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: خانم افسانه پیروی اسلام.
موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 5 آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان.
مقدمه: هیأت وزیران به موجب ماده 5 آییننامه اجرایی قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه مستمری وراث اناث کارمندان، حرفه و شغل را انجام کار در بخش دولتی یا اشتغال به یکی از حرف و مشاغل مشمول قانون تأمین اجتماعی دانسته که با امعان نظر به بند 1 ماده 5 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی که اذعان داشته، در بند (ب) قانون مذکور پس از کلمه (شوهر) کلمه (حرفه) حذف میگردد. در این آییننامه خودبه خود و به موجب قانون، قسمتی از آییننامه (حرفه) ابطال گردیده است. تبصره 2 قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب 28/9/1338 و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث مصوب 2/10/1363 مجلس شورای اسلامی نیز به موجب بند 2 ماده 5 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی حذف و تبصره 3 همین قانون جایگزین آن گردیده است. قانونگذار با علم به این موضوع در تبصره 2 قانون فوقالذکر، پرداخت حقوق وظیفه و مستمری در مورد کسانی که شخصاً دارای تمکن مالی در امرار معاش مناسب میباشند و یا آنکه افراد دیگر شرعاً مکلف به ادای نفقه آنها میباشند و همچنین دانشجویانی که شخصاً تمکن مالی جهت مخارج ادامه تحصیل داشته باشند را حذف نموده تا کمک خرجی برای این افراد در طول مدت زندگی بدون قید و حصر ایجاد شود. همچنین به موجب بند 5 دستورالعمل نحوه اجرای قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی برقراری حقوق وظیفه وراث اناث وظیفه بگیران را بلامانع دانسته است. نهایتاً ماده 5 آییننامه مورد شکایت مخالف بند 9 و 14 اصل سوم قانون اساسی و معنی و مفهوم مخالف بند 2 ماده 5 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بـانوان شاغل، خـانوادهها و سایر کارکنان مصوب 13/2/1379 مجلس شورای اسلامی بـوده و تقاضای ابطال آن را مینمایم. مشاور و مدیرکل دفتر امور حقوقی دولت در پاسخ به شکایت فوق طی لایحه شماره 8928 مورخ 3/2/1385 اعلام داشتهاند، اگرچه بند (ب) قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده فوقالذکر به موجب بند 1 ماده 5 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب سال 1379 اصلاح و کلمه حرفه از آن حذف شده است، بنابراین آن قسمت از آییننامه اجرایی قانون مزبور که ناظر به تعریف توأم « حرفه و شغل» میباشد، علیالقاعده قابل تجدیدنظر است، مع الوصف ابطال ماده 5 آییننامه رافع مشکل مطروحه شاکی در دادخواست نیست، زیرا کلمه شغل در قانون مزبور حذف نشده و مطابق قانون مذکور نمیتوان به کسی که شاغل و قادر به تأمین معاش خود است (چه در بخش کارمندی و چه مشمولین قانون تأمین اجتماعی) حقوق وظیفه پرداخت نمود. هیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق با حضور رؤسا و مستشاران و دادرسان علیالبدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آراء به شرح آتی مبادرت به صدور رأی مینماید.
رأی هیأت عمومی
مطابق بند (ب) قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب 28/9/1338 که در تاریخ 2/10/1363 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده است، پرداخت حقوق وظیفه به فرزندان و نوادگان اناث کلیه مستخدمین واحدهای دولتی مذکور در آن بند مشروط به نداشتن شوهر و حرفه و شغل بوده است که به صراحت بند یک ماده 5 قانون اصلاح پارهای از مقررات مربوط به حقوق بازنشستگی، بانوان شاغل، خانوادهها و سایر کارکنان مصوب 1379 منحصراً کلمه «حرفه» از متن بند (ب) قانون فوقالاشعار حذف شده و نتیجتاً پرداخت حقوق وظیفه به مشمولین مزبور به نداشتن شوهر و شغل محدود گردیده است. بنابراین قید کلمات (حرفه) و (حرف) در ماده 5 آییننامه اجرائی قانون اصلاح تبصره 2 ماده واحده قانون اجازه پرداخت وظیفه و مستمری وراث کارمندان مصوب سال 1338 و برقراری حقوق وظیفه در مورد فرزندان و نوادگان اناث مصوب سال 1363 خلاف حکم صریح مقنن و خارج از حدود اختیارات هیأت وزیران در وضع مقررات دولتی است و مستنداً به اصل یکصد و هفتادم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و ماده یک و بند یک ماده 19 و ماده 42 قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385 کلمات مزبور از متن ماده 5 آییننامه مورد اعتراض حذف و ابطال میشود.
هیأت عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضائی دیوان عدالت اداری ـ مقدسیفرد
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 18405
تاریخ تصویب : 1386/11/14
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی : هیات وزیران -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
رأی شماره 1341 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری راجع به پرداخت فوقالعاده کارانه رأی شماره1181 هیأت عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص ابطال بخشنامه شماره 31209 876 211 مورخ 30 5 1381 وزارت امور اقتصادی و دارائی