در مواردی که دادگاه حقوقی یک به دعاوی در صلاحیت دادگاه حقوقی 2 رسیدگی میکند مرجع تجدیدنظر شعبه دیگر همان دادگاه و در صورت نبودن شعبه دیگر نزدیکترین دادگاه هم عرض است و انتزاع شهرها از حوزه قضائی استانی به استان دیگر تاثیری در صلاحیت ندارد
رای شماره : 610 - 8/8/1375
رای وحدت رویه هیات عمومی دیوانعالی کشور
طبق تبصره ذیل ماده 3 قانون تجدیدنظرآرا دادگاهها مصوب 1372 درمواردی که دادگاه حقوقی یک به دعاوی درصلاحیت دادگاه حقوقی 2 رسیدگی می نماید مرجع تجدید نظرشعبه دیگرهمان دادگاه ودرصورت نبودن شعبه دیگر نزدیکترین دادگاه هم عرض است وحکم صادره از دادگاه حقوقی یک سراب نیزدراجرای تبصره مزبوربه دادگاه حقوقی یک اردبیل ارجاع وشعبه 8 دادگاه عمومی این محل رسیدگی به درخواست تجدیدنظر را ادامه داده وچون طبق ماده 46 قانون آئین دادرسی مدنی صلاحیت دادگاه عمومی اردبیل تثبیت گردیده لذابراین اساس تشکیل دادگاه عمومی درسراب وتاسیس استان اردیبل وانتزاع شهرستانهای تابعه این استان ازحوزه قضائی استان آذربایجان شرقی که متعاقب ترتیبات فوق الذکرعملی شده صلاحیت دادگاه عمومی اردبیل رانفی نمی نمایدبنابه مراتب رای شعبه سوم دیوانعالی کشوردرحدی که بااین نظر مطابقت داردصحیح وموافق باموازین قانونی تشخیص می شود.
این رای به موجب ماده واحده قانون وحدت رویه قضائی مصوب 1328برای شعب دیوانعالی کشورو دادگاههادرمواردمشابه لازم الاتباع است .
* سابقه *
شماره 1873/ه 18/9/1375
پرونده وحدت رویه ردیف :75/18هیئت عمومی
ریاست محترم هیات عمومی دیوانعالی کشور
احتراما:نظربه اینکه درخصوص حل اختلاف درصلاحیت رسیدگی دادگاههای عمومی ازسوی شعب سوم وبیست وسوم دیوانعالی کشوررویه های متفاوت اتخاذ شده است که ایجاب می نمایدموضوع درهیات عمومی دیوانعالی کشورجهت اتخاذرویه واحدمطرح شود.خلاصه جریان پرونده های موردبحث راذیلابه عرض می رساند:
1- به حکایت پرونده کلاسه 5/8614شعبه سوم دیوانعالی کشور،آقای محمد اکبری درتاریخ 1/11/1371به دادنامه شماره 900مورخ 25/8/1371دادگاه حقوقی یک شهرستان سراب "قائم مقام دادگاه حقوقی 2"اعتراض وتقاضای تجدیدنظرنموده است .
پرونده جهت رسیدگی به دادگستری شهرستان اردبیل محل نزدیکترین دادگاه حقوقی یک ارسال ودرتاریخ 24/11/71به شعبه دوم دادگاه حقوقی یک اردبیل ارجاع گردیده وپس ازثبت به کلاسه 2-71/933ویک سلسله رسیدگی باتشکیل دادگاههای عمومی درشهرستان اردبیل شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل طی کلاسه 8/74/53عهده داررسیدگی به پرونده مذکورگردیده ودرتاریخ 9/6/74 دروقت فوق العاده دادگاه تشکیل ودادرس دادگاه بشرح رای شماره 98-9/6/74 به استنادرای وحدت رویه شماره 596-9/12/73قرارعدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت دادگاه عمومی شهرستان سراب صادروپرونده راارسال نموده است پس ازوصول پرونده به سراب وارجاع به شعبه سوم دادگاه عمومی سراب درتاریخ 2/7/74 بشرح رای شماره 750قرارعدم صلاحیت به اعتباروشایستگی رسیدگی شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل صادرشده وباحدوث اختلاف درصلاحیت رسیدگی بین شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل وشعبه سوم دادگاه عمومی سراب پرونده به دیوانعالی کشورارسال وپس ازوصول به شعبه سوم دیوانعالی کشورارجاع و پس ازرسیدگی منتهی به رای شماره 468/3مورخ 20/8/74 گردیده که رای صادره عینانقل میشود:
"مطابق تبصره ذیل ماده 3قانون تجدیدنظرآرادادگاههامصوب 17/5/1373 مجلس شورای اسلامی ،درمواردی که دادگاه حقوقی یک به دعاوی درصلاحیت دادگاه حقوقی دورسیدگی می نمایدمرجع تجدیدنظرآرامربوطه شعبه دیگرهمان دادگاه ودرصورت شعبه دیگرنزدیکترین دادگاه هم عرض است ،درموردمطروحه هم که نسبت به دادنامه مشاره 900-25/8/71صادره ازدادگاه حقوقی یک شهرستان سراب قائم مقام دادگاه حقوقی دوتجدیدنظرخواهی شده ودادخواست تجدیدنظربه دفتردادگاه صادرکننده رای تسلیم گردیده به همین ترتیب عمل شده وازآنجاکه درشهرستان سراب فقط یک شعبه دادگاه حقوقی یک وجود داشته پرونده حسب دستورمورخ 11/11/71دادگاه جهت رسیدگی تجدیدنظربه نزدیکترین دادگاه حقوقی یک (دادگاه حقوقی یک شهرستان اردبیل )ارسال که درتاریخ 24/11/71به شعبه دوم ،دادگاه حقوقی یک اردبیل ارجاع شده است با این ترتیب صلاحیت شعبه دوم دادگاه حقوقی یک شهرستان اردبیل دررسیدگی تجدیدنظرنسبت به رای فوق الذکروفق تبصره ذیل ماده 3قانون تجدیدنظرآرا دادگاههاوحسب مورخ 24/11/71 تثبیت شده بوده است متعاقباهم که در شهرستان اردبیل دادگاههای عمومی تشکیل شده پرونده جهت رسیدگی به شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل (جانشین شعبه 2دادگاه حقوقی یک )ارجاع گردیده ودادگاه مذکورقانونابرحسب ارجاع تکلیف به رسیدگی داشته وحتی تشکیل شعب دادگاههای عمومی درشهرستان سراب وانتزاع اردبیل وشهرستانهای تابعه ازاستان آذربایجان شرقی موجب زوال صلاحیت شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل دررسیدگی تجدیدنظرنبوده وقانون تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب که دادگاه اردبیل بدون اینکه ماده خاصی ازآنراموردنظرقرارداده باشدونیز رای وحدت رویه اخیرالصدورهیات عمومی دیوانعالی کشوردرموردصلاحیت که ظاهرابایستی رای وحدت رویه شماره 596-9/12/73 هیات عمومی باشدودر مقام اختلاف درصلاحیت دادگاههای تجدیدنظراستان ودادگاههای عمومی است وارتباطی به موضوع مطروحه نداردقرارعدم صلاحیت شماره 98-9/6/74شعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل راتوجیه نمی کندوبنابراین مراتب باتشخیص صلاحیت دادگاه عمومی اردبیل دررسیدگی تجدیدنظرنسبت به رای شماره 900 25/8/71 دادگاه حقوقی یک سراب قائم مقام دادگاه حقوقی دوحل اختلاف می نمایدوپرونده راجهت رسیدگی به شعبه هشتم دادگاه عمومی شهرستان اردبیل ارسال می دارد".
2- بموجب پرونده کلاسه 68/83 حقوقی یک سراب درتاریخ 3/2/1368 آقایان محمدصفدری وغیره بطرفیت آقای نریمان ترشاب نجات دادخواستی بخواسته رفع مزاحمت ازاراضی ملکی وچراگاه درقریه حصاراندرآب پلاک 104 اصلی مقوم به مبلغ دویست هزارریال به دادگاه حقوقی یک سراب (قائم مقام دادگاه حقوقی 2سراب )تسلیم نموده اند،پس ازرسیدگی طی دادنامه شماره 684-21/12/1369حکم به رفع مزاحمت صادرشده است وبااعتراض محکوم علیه وطرح پرونده به کلاسه 70/254دردادگاه حقوقی یک سراب وارسال به دادگاههای حقوقی یک اردبیل ویک سلسله رسیدگی واقدامات قانونی باتصویب واجرای قانون تشکیل دادگاههای عمومی وانقلاب وتبدیل دادگاه حقوقی یک به دادگاه عمومی پرونده باکلاسه 4/1996/7/74درشعبه هشتم دادگاه عمومی اردبیل رسیدگی شده وبموجب رای شماره 933-10/7/74باتوجه به تشکیل دادگاه عمومی درسراب واقامت طرفین ووقوع ملک متنازع فیه درحوزه قضائی سراب ومستفاد ازرای وحدت رویه شماره 596-9/12/73 هیات عمومی دیوانعالی کشورقرار عدم صلاحیت به اعتبارمحاکم عمومی سراب صادروارسال گردیده وپس ازوصول به کلاسه 74/991 شعبه سوم دادگاه عمومی سراب ثبت ودادگاه باتشکیل جلسه رسیدگی درتاریخ 24/7/74به استنادماده 46قانون آئین دادرسی مدنی ومستفاد ازرای وحدت رویه 34-30/3/52 هیات عمومی دیوانعالی کشورقرارعدم صلاحیت به شایستگی رسیدگی شعبه هفتم دادگاه عمومی اردبیل صادرنموده و پرونده جهت حل اختلاف به دیوانعالی کشورارسال گردیده که باوصول پرونده و ارجاع به شعبه 23دیوانعالی کشورورسیدگی شعبه مرقوم چنین رای داده است (با توجه به انحلال دادگاههای حقوقی یک ودووتشکیل دادگاههای عمومی ونظربه مدلول صریح رای وحدت رویه شماره 596-9/12/73 هیات عمومی دیوانعالی کشورردیف 73/68رسیدگی به موضوع درصلاحیت دادگاه عمومی سراب بوده وبدین وسیله بین دومرجع حل اختلاف می شود".
نظربه مراتب مذکورازسوی شعب سوم وبیست وسوم دیوانعالی کشوردر خصوص موضوع واحددرتشخیص مرجع ذیصلاح وحل اختلاف بین دوشعبه دادگاه عمومی سراب واردبیل رویه های مختلفی اتخاذشده است بااین توضیح که شعبه 23دیوان عالی کشوربدون توجه به تاریخ تقدیم دادخواست وسبق رسیدگی باتوجه به تشکیل دادگاههای عمومی وبااستنادبه رای وحدت رویه شماره 596-9/12/1373هیات عمومی دیوانعالی صلاحیت دادگاه عمومی سراب راتاییدکرده است لیکن شعبه سوم دیوانعالی کشورتشکیل دادگاههای عمومی درسراب راباعث زوال صلاحیت دادگاه عمومی اردبیل ندانسته وبه صلاحیت دادگاه عمومی اردبیل رای داده است علیهذاموضوع ازمصادیق ماده واحده قانون وحدت رویه قضائی مصوب 1328 می باشداستدعاداردجهت اتخاذرویه واحدقضائی درهیات محترم عمومی دیوانعالی کشورمطرح واتخاذتصمیم شود.
معاون قضائی دیوانعالی کشور- نیری
به تاریخ روزسه شنبه 8/8/1375جلسه هیات عمومی دیوانعالی کشوربه ریاست حضرت آیت الله محمدمحمدی گیلانی رئیس دیوانعالی کشوروباحضور جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان محترم کل کشوروجنابان آقایان روساومستشاران شعب کیفری وحقوقی دیوانعالی کشورتشکیل گردید:
پس ازطرح موضوع وقرائت گزارش وبررسی اوراق پرونده واستماع عقیده جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان محترم کل کشورمبنی بر:"با توجه به اینکه پس ازصدورحکم ازدادگاه حقوقی یک سراب که به قائم مقامی دادگاه حقوقی دورسیدگی می نموده پرونده برای رسیدگی به تقاضای تجدیدنظر طبق ضوابط مربوط به دادگاه حقوقی یک اردبیل ارسال شده وپرونده دراین دادگاه درجریان رسیدگی قرارگرفته است لکن قبل ازصدورحکم ازدادگاه حقوقی یک اردبیل باانحلال دادگاههای حقوقی وکیفری 1و2وتشکیل دادگاههای عمومی ، دادگاه عمومی اردبیل عهده دارادامه رسیدگی بهب پرونده شده است واعلام عدم صلاحیت ازناحیه این دادگاه به اعتبارصلاحیت دادگاه عمومی سراب با توجه به ماده 46قانون نموده موجه وقانونی نبوده ودادگاه عمومی اردبیل تکلیف ادامه رسیدگی به پرونده راداشته است بنابراین رای شعبه سوم دیوان عالی کشورکه براساس صادرشده موجه بوده ،معتقدبه تاییدآن می باشم ." مشاوره نموده واکثریت بدین شرح رای داده اند.
سال پنجاه ودوم - شماره 15112
مرجع :
روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
سه شنبه بیست وپنجم بهمن ماه 1375 سال پنجاه ودوم - شماره 15112
36
نوع : رای وحدت رویه
شماره انتشار : 610
تاریخ تصویب : 1375/08/08
تاریخ ابلاغ : 1375/11/25
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
ابداعات و اختراعات و اکتشافات داروئی نیز قابل ثبت و حمایت قانون است آراء دادگاههای عمومی که در زمان حکومت قانون تشکیل دادگاههای عمومی و انقلاب اصداریافته ولو اینکه سابقه رسیدگی و نقض در دیوانعالی داشته باشد با رعایت میزان خواسته بر حسب مورد قابل رسیدگی تجدیدنظر در دادگاه تجدیدنظر مرکز استان یا دیوان عالی کشور است
