آئین نامه اجرائی بخش معافیت تحصیلی قانون خدمت وظیفه عمومی
شماره 32848 13/5/1364
وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
وزارت کشور
وزارت دفاع
وزارت آموزش وپرورش
وزارت فرهنگ وآموزش عالی
آئیننامه اجرایی بخش معافیت تحصیلی قانون خدمت وظیفه عمومی مصوب 29/7/1363مجلس شورای اسلامی که باستنادماده 38قانون مزبور باکسب نظرازشورای مدیریت حوده علمیه قم بتصویب وزرای کشور،دفاع سپاه پاسداران ،آموزش وپرورش وفرهنگ وآموزش عالی رسیده بپیوست جهت اجراابلاغ میگردد.
احمداشرف اسلامی -معاون نخست وزیردرامورحقوقی ومجلس
مبحث اول :دانش آموزان
ماده 1-دانش آموزان دانشسراهاودانش آموزان چهارساله آخردوره متوسطه وهنرجویان هنرستانهاوآموزشگاههای فنی وحرفه ای به کسانی اطلاق میشودکه طبق برنامه وزارت آموزش وپرورش بطورروزانه به تحصیل اشتغال داشته وارزش تحصیلی آنان باتاییدوزارت آموزش و پرورش دیپلم کامل متوسط یامعادل آن شناخته شود.
ماده 2-اشخاص مذکوردرماده 1این آئیننامه که بسن مشمولیت (ورود به 19سالگی )رسیده وبه تحصیل اشتغال داشته باشندمیتوانندتا پایان دوزه تحصیلی که حداکثرتاسن 24سال تمام خواهدبودازمعافیت تحصیلی استفاده نمایند.
ماده 3-تقاضای معافیت تحصیلی دانش آموزان وهنرجویان ودانش آموزان دانشسراهاکه درموسسات آموزشی تابع وزارت آموزش وپرورش بتحصیل اشتغال دارندازطریق ادارات ونواحی ومناطق آن وزارتخانه بعمل آمده ومعافیت تحصیلی بوسیله سازمانهای وظیفه عمومی مستقردرمحل سازمانهای آموزشی مذکورصادرمیگردد.
ماده 4-ادارات ونواحی ومناطق آموزش وپرورش موظفندبمحض اینکه دانش آموزی بسن مشمولیت رسیدبطورانفرادی برای اوازسازمان وظیفه عمومی مستقردرمحل تقاضای معافیت تحصیلی نمایندسازمانهای وظیفه عمومی مکلفندمعافیت تحصیلی آنان راصادروبه مرجع متقاضی ارسال وحوزه وظیفه محل تولدمشمول رادرجریان امرقراردهند.
معافیت تحصیلی صادره درسالهای بعدبدون نیازبه اعلام به سازمانهای وظیفه عمومی توسط ادارات ونواحی ومناطق آموزش وپرورش کنترل و تمدیدخواهدشد.
تبصره -محصلینی که ضمن تحصیل دردوره راهنمایی بسن مشمولیت برسندحق استفاده ازمعافیت تحصیلی ندارندباستثنای دانش آموزان نیمه دوم سال آخرراهنمایی که پس ازورودبه دبیرستان درموردآنان برابرماده 4این آئیننامه اقدام خواهدشد.
ماده 5-ادارات ومناطق ونواحی آموزش وپرورش موظفندبمحض فراغت ازتحصیل یاترک تحصیل دانش آموزان مراتب راضمن اعاده کارت معافیت تحصیلی به سازمان وظیفه عمومی صادرکننده آن اعلام دارندتامعافیت تحصیلی لغووبوضع مشمولیت آنان رسیدگی شود.
تبصره -عدم حضورغیرموجه دانش آموزان بیش از3ماه متوالی درموسسه آموزشی یااخراج ازآن ازنظرمشمولیت ترک تحصیل تلقی خواهدشد.
مبحث دوم :دانشجویان
ماده 6-دانشجوبه کسی اطلاق می گرددکه طبق برنامه ومقررات وزارت فرهنگ وآموزش عالی دریکی ازدانشگاههایاموسسات آموزش عالی داخل یاخارج کشورکه موردتاییدوزارتخانه ،زیربط وشرط ورودبه آنهاداشتن حداقل دیپلم کامل متوسطه یامعادل آن باشدبتحصیل اشتغال ورزد.
ماده 7-فارغ التحصیلان دیپلمه مشمول هرسال میتواننددرهمان سال درمسابقات ورودی دانشگاههاوموسسات آموزش عالی داخل کشورشرکت نمایند.
ماده 8-مشمولان غایب حق شرکت درمسابقات ورودی دانشگاههاوموسسات آموزش عالی یاموسسات آمورشی وابسته به وزارت آموزش وپرورش را ندارند.
ماده 9-مشمولانی که طبق مقررات این آئیننامه درمسابقات ورودی دانشگاههاشرکت می نماینددرصورت اعلام اداره وظیفه عمومی مانند سایرمشمولین درموعدمقرربخدمت دوره ضرورت اعزام گردیده ودرصورت اعلام قبولی قطعی درهرمرحله ای ازخدمت باشندترخیص خواهندشد.
ماده 10-مشمولان مذکوردرماده قبل چنانچه درزمان اعلام شده ازطرف اداره وظیفه عمومی برای اعزام بخدمت دوره ضرورت حاضرنشوندغایب محسوب ودرصورت اعلام قبولی قطعی حق ادامه تحصیل دردانشگاههاو موسسات آموزش عالی رانخواهندداشت .
ماده 11-دانشجویانی که دانشگاههاویاموسسات آموزشی محل تحصیل آنان منحل ویارشته تحصیلی آنان حذف شودبشرطی که مشمول غایب شناخته نشوندحق شرکت درمسابقات ورودی سایردانشگاههاوموسسات آموزش عالی راخواهندداشت .
ماده 12-مشمولان دیپلمه که بارعایت مقررات این آئیننامه در مسابقات ورودی یکی ازدانشگاههایاموسسات آموزشی عالی ویاموسسات آموزشی وابسته بوزارتخانه های وسازمانهای دولتی درداخل کشورکه اساسنامه وبرنامه آنهابتصویب وزارت فرهنگ وآموزش عالی یاوزارت آموزش وپرورش رسیده باشدقبول شوندمیتوانندتااخذمدارک تحصیلی دکتری بطورپیوسته ادامه تحصیل داده وازمعافیت تحصیلی استفاده نمایند.
ماده 13-معافیت تحصیلی دانشجویان مشمول باستنادگواهی اشتغال به تحصیل آنان ازطرف مقامات مسئول وسیله حوزه های وظیفه عمومی و گروهانهای ژاندارمری مستقردرمحل تحصیل آنان صادروضمن اعلام مراتب به حوزه وظیفه یایگان ژاندارمری محل صدورشناسنامه مشمول به دانشگاه یاموسسه آموزش عالی متقاضی ارسال میگردد.معافیت صادرسالیانه وسیله مراجع آموزشی مربوطه کنترل وبدون نیازبه اعلام به سازمانهای وظیفه عمومی ذیربط تاپایان تحصیل یاترک تحصیل تمدیدخواهدشد.
ماده 14-فارغ التحصیلان لیسانس وفوق لیسانس ودکتری مشمول داخل کشورچنانچه حداکثرتا6ماه پس ازفراغت ازتحصیل خودرابحوزه های وظیفه عمومی معرفی ننمایندغایب محسوب خواهندشد.
ماده 15-فارغ التحصیلان لیسانس دانشگاههاوموسسات آموزش عالی در مدت مندرج درماده قبل میتواننددردوره های تحصیلی بالاترازلیسانس درداخل کشوربه تحصیل ادامه دهند.صدورمعافیت تحصیلی آنان منوط به نداشتن غیبت بوده ومعافیت صادره تااخذدرجه دکتری تمدیدخواهدشد.
ماده 16-تغییررشته تحصیلی یاانتقال دانشجویان ازیک دانشگاه یا موسسه آموزش عالی دیگردرصورتی امکان پذیراست که برای دانشجو بیش از4نیمسال تحصیلی عقب افتادگی ایجادننمایدوتغییررشته نیز موردتصویب دانشگاه یاموسسه آموزش عالی مربوطه بوده وبوسیله وزارت فرهنگ وآموزش عالی تاییدگردد.
ماده 17-مشمولان دیپلمه که درمسابقات اعزام بخارج جهت ادامه تحصیل شرکت مینمایندمانندمشمولین هم طبقه خودبخدمت اعزام وپس از اعلام قبولی قطعی ترخیص خواهندشدچنانچه حداکثرظرف 6ماه ازتاریخ اعلام قبولی قطعی بدون عذرموجه ازکشورخارج نشوندحق ادامه تحصیل نخواهندداشت .
ماده 18-دانشجویانی که درخارج ازکشوربااستفاده ازمعافیت تحصیلی به تحصیل اشتغال دارندچنانچه درحین تحصیل به کشورمراجعت نمایند موظفندحداکثرظرف 6ماه ازکشورخارج شونددرغیراینصورت حق خروج از کشوررانخواهندداشت .
تبصره -چنانچه مشمولی بمنظورخروج ازکشوربمدت بیشتری نیازداشته باشدمدتهای مندرج دردوماده فوق برحسب پیشنهادوزارت فرهنگ وآموزش عالی وموافقت اداره وظیفه عمومی تا6ماه دیگرتمدیدخواهدشد.
ماده 19-دانش آموزانی که قبل ازرسیده بسن مشمولیت ازکشورخارج ودردوره دبیرستان مشغول تحصیل شده باشنددرصورتیکه تحصیل آنان واجدشرایط مشمولان مشابه درداخل کشوربوده وموردتاییدوزارت آموزش وپرورش قرارگیردمیتوانندازمعافیت تحصیلی استفاده نمایند.
ماده 20-به مشمولانی که بطورغیرمجازازکشورخارج شده باشندمعافیت تحصیلی داده نخواهدشد.
ماده 21-مشمولانی که درخارج ازکشورموفق باخذدیپلم شده باشندچنانچه دررشته های موردتاییدوزارت فرهنگ وآموزش عالی وبرابرمقررات و ضوابط آن وزارتخانه مشغول تحصیل شده یابشوندتارسیدن بدرجه دکتری میتوانندازمعافیت تحصیلی استفاده نمایند.کنترل وضعیت پیوستگی تحصیلی وسایرشرایط این قبیل مشمولین بعهده وزارت فرهنگ وآموزش عالی (اداره کل دانشجویان خارج ازکشور)خواهدبود.
ماده 22-جهت مشمولان موضوع مواد19و21وسیله وزارتخانه ذیربط از اداره وظیفه عمومی تقاضای معافیت تحصیلی بعمل آمده ودرصورتیکه واجدشرایط باشندکارت معافیت تحصیلی صادروبه وزارتخانه متقاضی ارسال خواهدشد.
ماده 23-امتیازات مالی ،اجتماعی ،رفاهی ،وغیره که ازطرف دولت ، وزارتخانه های فرهنگ وآموزش عالی ،آموزش وپرورش وشورای مدیریت حوزه علمیه قم وغیره به دانشجویان ودانش آموزان وطلاب داده میشود شامل مشمولانیکه فاقدمعافیت تحصیلی یامعافیتهای قانونی دیگر میباشندنخواهدشد.
ماده 24-وزارت فرهنگ وآموزش عالی ووزارت آموزش وپرورش وشورای مدیریت حوزه علمیه قم موقعی میتواندتقاضای صدورمجوزخروج موقت ازکشوربرای دانشجویان ودانش آموزان وطلاب نمایندکه برای پیشرفت درامرتحصیلی آنان وکسب معلومات بیشترموثربوده وضرورت آن رااعلام نمایند.
ماده 25-فرزندان ایرانیان مقیم خارج ازکشوروفرزندان مامورین ثابت دولت جمهوری اسلامی ایران وهمچنین کسانی که قانوناتحت کفالت یاولایت قانونی آنهاهستندتااخذدیپلم ازمقررات ماده 37قانون مستثنی بوده واستفاده ازمعافیت تحصیلی برای طی دوره های عالی باتاییدوزارت فرهنگ وآموزش عالی خواهدبود.
ماده 26-دانشجویانی که بااستفاده ازمعافیت تحصیلی درخارج از کشورمشغول تحصیل هستندچنانچه به دانشگاههاوموسسات آموزش عالی داخل کشورانتقال یابندبشرط اینکه فاصله تحصیلی آنان حداکثراز یک سال تجاوزنکندکارت معافیت تحصیلی برای آنهاصادرمیشود.
ماده 27-دانشگاههاوموسسات آموزش عالی دراجرای ماده 34قانون خدمت وظیفه عمومی مکلفندبمحض فراغ ازتحصیل یاترک تحصیل ویااخراج ضمن ارسال کارت معافیت تحصیلی دانشجویان جهت ابطال مراتب رابه سازمان وظیفه عمومی محل استقرارآن دانشکده یاموسسه آموزشی اعلام نمایند.دانشجویان موضوع این ماده نیزمکلفندبرابرماده 23برای رسیدگی بوضع آنان خودرابه سازمان وظیفه عمومی محل تولدیاسکونت یاحوزه محل تحصیل معرفی کنندتادرصورتیکه قادربخدمت باشندبخدمت دوره ضرورت اعزام شوند.
مبحث سوم -طلاب علوم دینی .
ماده 28-مشمولان غیردیپلمه که قبل ازرسیده بسن مشمولیت درحوزه های علمیه به تحصیل اشتغال داشته اندمیتوانندحداکثرتاسن 24سالگی تمام دوره مقدمات راطی نموده وازمعافیت تحصیلی استفاده نمایند
ماده 29-مشمولانی که دارای دیپلم متوسطه وفاقدغیبت باشنددر صورتیکه دریکی ازحوزه های علمیه پذیرفته شوندازمعافیت تحصیلی استفاده خواهندنمودبشرطی که تاسن 24سالگی دوره مقدمات راطی نمایند.
ماده 30-طلاب دیپلمه وطلابی که بدون داشتن دیپلم دوره مقدمات را گذرانیده اندحداکثربایدظرف مدت 9سال دوره سطح راطی نمایند.
ماده 31-طلابی که پس ازطی دوره سطح 6سال تمام دوره خارج راگذرانده باشنددرصورتیکه دارای دیپلم متوسطه باشندهمطرازدانشجویان فارغ التحصیل دوره دکترای درغیراینصورت مانندمشمولان فوق لیسانس باآنهارفتارخواهدشد.
تبصره -طلاب دیپلمه ویاغیردیپلمه که دوره مقدمات وسطح راگذرانده باشندبه ترتیب همانندمشمولان لیسانس وفوق دیپلم خواهندبود.
ماده 32-طلاب علوم دینی حوزه علمیه که بدرجه اجتهادنائل گردند اعم ازاینکه دارای دیپلم متوسطه باشندیانباشدهمطرازفارغ التحصیل دوره دکتری خواهندبودودرعین حال میتوانندبه تشخیص شورای مدیریت بتحصیل خودادامه دهند.
ماده 33-به طلاب علوم دینی ماننددانش آموزان چهارساله آخر دبیرستانهاودانشجویان دانشگاههاوموسسات آموزش عالی برای هرمقطع تحصیلی یکبارمعافیت تحصیلی داده خواهدشد.
ماده 34-حوزه های علمیه ومدارس علوم دینی پس ازدرخواست صدور کارت معافیت تحصیلی ووصول آن ازحوزه های وظیفه عمومی برای طلاب جمعی کارت تحصیلی صادرخواهندنمود.
ماده 35-تقاضای معافیت تحصیلی جهت طلاب علوم دینی ازطریق شورای مدیریت حوزه علمیه قم ویانماینده آن شورادرهرشهرستان بطور انفرادی ازسازمان وظیفه عمومی محل تحصیل بعمل خواهدآمد.
ماده 36-سازمان وظیفه عمومی محل مکلف است درصورتیکه طلبه واجد شرایط تحصیلی باشدکارت معافیت تحصیلی صادرومراتب رابه شورای مدیریت حوزه علمیه قم ویانماینده آن شورااعلام وسازمان وظیفه عمومی محل تولدطلبه رادرجریان امرقراردهد.
ماده 37-تقاضای معافیت تحصیلی بایستی برابرفرمی که وسیله اداره وظیفه عمومی تهیه ودراختیارحوزه های علمیه ومدارس علوم دینی قرارخواهدگرفت بعمل آید.
ماده 38-طلاب علوم دینی که درسن مشمولیت مشغول تحصیل بوده وفاقد معافیت تحصیلی باشندازنظراداره وظیفه عمومی طلبه محسوب نخواهند شد.
ماده 39-طلاب علوم دینی که درخارج ازکشورمشغول تحصیل میباشند بایدمدارک لازم دال براشتغال به تحصیل خودرابه شورای مدیریت حوزه علمیه قم ارسال وازطریق شورای مذکورجهت آنان ازاداره وظیفه عمومی تقاضای معافیت تحصیلی گردد.
ماده 40-کارت معافیت تحصیلی به طلاب داده نخواهدشدومیبایستی در محل تحصیل نگهداری وباستنادآن جهت طلاب درهرسال کارت تحصیلی صادرشود.
ماده 41-درصورتیکه طلاب بیش از6ماه متوالی دریکسال تحصیلی بطور غیرموجه بتشخیص حوزه علمیه مربوطه درمحل تحصیل خودحاضرنشوندو یاترک تحصیل نمایندویااخراج شوندمعافیت تحصیلی آنان بایستی جهت ابطال بسازمان وظیفه عمومی صادرکننده اعاده ومشمول نیزقبل از روشن نمودن وضع مشمولیت خودحق ادامه تحصیل رانخواهدداشت .
ماده 42-درصورتیکه مدت عدم حضورطلاب درموسسه آموزشی بیش از6ماه وحداکثرتایکسال باشدوشورای مدیریت حوزه علمیه قم عدم حضورویا غیبت آنان راکه بعلت قبول ماموریت ازجالب حوزه علمیه بوده باشد موجه تشخیص دهداجازه ادامه تحصیل داده خواهدشد.
ماده 43-چنانچه طلاب علوم دینی بطورموقت قصدمسافرت بخارج ازکشور راداشته باشندبایستی ازطریق شورای مدیریت حوزه علمیه قم یا نماینده آن شوراضرورت مسافرت طلبه بخارج تاییدوازطریق اداره وظیفه عمومی تقاضای خروج ازکشورگرددکه چنانچه مانع دیگری نباشد بااخذتضمین اجازه خروج برای مدتی که بیش ازششماه نخواهدبودصادر خواهدشد.
ماده 44-شورای مدیریت حوزه علمیه قم بایدمشخصات کامل نماینده خودوحوزه ماموریت وی رادرشهرستان هاتعیین وباطلاع اداره وظیفه عمومی برساندتاسازمانهای وظیفه محل امورمربوطه راباهماهنگی وی انجام دهند.
ماده 45-دانشجویان موسسات آموزشی ادیان رسمی کشوردرصورتیکه مورد تاییدحوزه علمیه قم باشندوبرابرضوابط تعیین شده ادامه تحصیل دهندمیتوانندازمزایای معافیت تحصیلی طلاب استفاده نمایند.
ماده 46-ارزشیابی میزان تحصیل طلاب علوم دینی جهت اعزام بخدمت دوره ضرورت وسیله شورای مدیریت حوزه علمیه قم یانماینده آن شورادرشهرستانهاخواهدبودومدارک تحصیلی آنان گواهی صادره ازمراجع مذکورمیباشد.
ماده 47-این آئیننامه دراجرای ماده 38قانون خدمت وظیفه عمومی در(47)ماده درتاریخ 9/5/64به تصویب وزیران کشور،دفاع ،سپاه ، آموزش وپرورش وفرهنگ وآموزش عالی ،باکسب نظرشورای مدیریت حوزه علمیه قم رسیده است .
وزیرکشورجمهوری اسلامی ایران -علی اکبرناطق نوری
وزیرسپاه پاسداران انقلاب اسلامی ابران -محسن رفیق دوست
وزیرفرهنگ وآموزش عالی -ایرج فاضل
وزیردفاع جمهوری اسلامی ایران
وزیرآموزش وپرورش جمهوری اسلامی ایران -سیدکاظم اکرمی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 11783
تاریخ تصویب : 1364/05/09
تاریخ ابلاغ : 1364/05/21
دستگاه اجرایی : وزارت كشور - وزارت آموزش و پرورش - وزارت سپاه پاسداران انقلاب اسلامی - وزارت علوم و تحقیقات و فناوری -
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تصویبنامه راجع به نحوه مصرف اعتبارموضوع بند(ج )تبصره (29) قانون بودجه سال 1364 آئین نامه معاینه و معافیت پزشکی مشمولان خدمت وظیفه عمومی
