×

حق ارتفاق

حق ارتفاق

ارتفاق در لغت به معنای تکیه کردن بر آرنج، از چیزی یاری گرفتن در رفاقت کردن است

حق-ارتفاق

 ارتفاق در لغت به معنای تکیه کردن بر آرنج، از چیزی یاری گرفتن در رفاقت کردن است.

حق ارتفاق - حق عبور - حق ارتفاق موضوع ماده 93 قانون مدنی - حق ارتفاق طبیعی ، حقی فراموش شده - حق ارتفاق - حق عبور رجوع از اذن - ارتفاق ملازم با حریم - حق ارتفاق در اموال غیرمنقول 

 در اصطلاح حقوقی نیز حق ارتفاق عبارت از حق کسی در ملک دیگری است، برای کمال استفاده از ملک خود.

  حقوق دانان در تعریف حق ارتفاق می گویند، حق ارتفاق حقی است که به موجب آن صاحب ملکی به اعتبار مالکیت خود، می تواند از ملک دیگری استفاده کند. مانند حق عبور، یا ناودان و یا حق داشتن پنجره. مثلاً کسی برای آبیاری و یا رفتن به ملک خود، می تواند از ملک دیگری عبور نماید. این حق از آثار مالکیت است.

خصوصیات حق ارتفاق

   الف) حق ارتفاق قائم به ملک است و اختصاص به زمین دارد؛ یعنی اینکه به سود مالک زمین خاصی برقرار می شود و هر کسی که مالک زمینی شد، می تواند از این حق استفاده کند و به طور معمولی حق ارتفاق در دو زمین متصل و نزدیک به هم به وجود می آید.

  ب) حق ارتفاق تابع ملک و فرع بر مالکیت زمین است؛ به این معنی که نمی توان آن را جداگانه به دیگری انتقال داد، و همواره با زمین منتقل می شود.

جایگاه حق انتفاع و حق ارتقاع در قانون ایران - حق انتفاع در حقوق مدنی ایران 

  ج) حق ارتفاق دائمی است؛ اگر چه مالک می تواند برای مدت محدودی برای دیگری حق ارتفاق ایجاد کند.

  د) حق ارتفاق قابل تقسیم نیست؛ منظور این است که اگر حق ارتفاق به سود ملکی مشاع (مشترک) برقرار شده باشد، پس از تقسیم ملک، حق ارتفاق فقط به سود یکی نخواهد بود، و هر کدام به طور مستقل حق استفاده از این حق را خواهند داشت همان طور که ماده 103 قانون مدنی بیان گر آن است.

تفاوت حق ارتفاق با حق انتفاع

  به طور کلی می توان فرق های حق ارتفاق و حق انتفاع را در موارد ذیل بیان کرد:

  1) حق ارتفاق اختصاص به غیر منقول دارد. ولی حق انتفاع ممکن است به مال منقول یا غیرمنقول اختصاص یابد.

  2) حق ارتفاق برای ملک است ولی حق انتفاع برای شخص.

  3) حق ارتفاق دائمی است لیکن حق انتفاع جز در موارد خاص، موقت است.

حق انتفاع موضوع ماده 410 قانون مدنی ، حق انتفاع سکنی رقبی - عین مستاجره اگر در اثناء مدت از قابلیت انتفاع افتاده باشد از آن زمان به بعد اجاره منفسخ میگردد 

اسباب ایجاد حق ارتفاق

 حق ارتفاع با شیوه های ذیل ایجاد می شود:

 1) قرارداد؛ که به طور معمول حق ارتفاق با همین شیوه ایجاد می شود همان طوری که ماده 94 قانون مدنی در این زمینه مقرر می دارد که صاحبان املاک می توانند در ملک خود هر حقی را که بخواهند نسبت به دیگری ایجاد کنند. پس مالک زمین و ملک می تواند، با قراردادی حق عبور یا حقوق دیگری را به شخصی واگذار کند.

 2) قانون؛ ممکن است حق ارتفاق ناشی از حکم مستقیم قانون و مربوط به وضع طبیعی املاک باشد. مثلاً زمینی که بالاتر از زمین دیگر است، بر حسب طبیعت که قانون نیز آن را محترم می شمارد؛ دارای حق ارتفاق برای فاضلاب و آب باران نسبت به زمین پائین تر است؛ همان طوری که ماده 95 قانون مدنی مقرر می دارد:

«هرگاه زمین یا خانه کسی، مجرای فاضلاب یا آب باران کسی بوده، صاحب آن خانه یا زمین نمی تواند جلوگیری از آن کند، مگر در صورتی که عدم استحقاق او معلوم باشد.»

حق انتفاع در سهم الشرکه و سهام شرکتهای تجاری در حقوق فرانسه - حقوق متعلقه به املاک غیرمنقول از جهت حق انتفاع و نظایر آن که شامل حق تصرف و دستارمی نیز می باشد ، از لحاظ حقوقی مشمول اموال غیرمنقول گردد

 منابع:

1) عمید، حسن؛ فرهنگ فارسی، ماده رفق، ارتفاق.

2) صفائی، حسین؛ دور? مقدمات حقوق مدنی، تهران، میزان، چاپ اول، ج 1، ص 261.

3) کاتوزیان، ناصر؛ دور? مقدمات اموال و مالکیت، تهران، میزان، چاپ اول، 1382، ص 232.

پی نوشت :

http://mghodrati.parsiblog.com

منبع : معاونت حقوقی و امور مجلس

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.