×

آخرین وضعیت کشور برای مقابله با حوادث غیرمترقبه

آخرین وضعیت کشور برای مقابله با حوادث غیرمترقبه

تفاهم‌نامه مشترک کاهش خطرپذیری و پیشگیری هشت سال پیش میان شهرداری تهران، وزارت نیرو و شورای اسلامی پایتخت منعقد شد

آخرین-وضعیت-کشور-برای-مقابله-با-حوادث-غیرمترقبه

تفاهم‌نامه مشترک کاهش خطرپذیری و پیشگیری هشت سال پیش میان شهرداری تهران، وزارت نیرو و شورای اسلامی پایتخت منعقد شد، این درحالی است که به گفته احمد صادقی، رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، مفاد این تفاهم‌نامه به‌منظور عملیاتی شدن در سال جاری در دستورکار کارگروه سیل و شریان‌های حیاتی شورای هماهنگی مدیریت بحران تهران قرار گرفته است.

ایران در آسیا رتبه چهارم و در دنیا مقام ششم را از نظر وقوع حوادث طبیعی دارد و موقعیت و شرایط کشورمان به‌گونه‌ای است که آسیب‌‌پذیری‌اش در برابر زلزله یکهزار برابر آمریکا و ژاپن است. براین اساس ایران کشوری بلاخیز و یکی از مستعدترین کشورهای جهان در وقوع حوادث و بلایای طبیعی است؛ این آمار و ارقام را حدود سه سال پیش مسئولان کارگروه بهداشت و درمان در حوادث غیر مترقبه وزارت بهداشت اعلام کردند. نگاهی به آمار ثبت شده در سال‌های گذشته هم نشان می‌دهد با بروز پدیده تغییر اقلیم در ایران، وقوع حوادث غیرمترقبه‌ای مانند سیل و زلزله بیشتر شده است.

به عنوان مثال در دهه 70 در کل کشور بیش از 2هزار واقعه سیلاب ثبت شده است. تاریخ نزدیکتر به زمان فعلی هم تیر و شهریور سال گذشته است که شاهد وقوع سیلاب در پاکدشت، کن و سولقان و همچنین استان‌های البرز، قزوین، هرمزگان، آذریابجان‌شرقی و خراسان‌شمالی بودیم که کشته شدن بیش از 20نفر از هموطنان‌ و مفقود شدن تعدادی از افراد را به دنبال داشت.

همه این اتفاق‌ها درحالی است که بنابر آمار تهیه شده از سوی سازمان ملل متحد در میان بلایای طبیعی، سیل و طوفان بیشترین تلفات و خسارات را به جوامع بشری وارد کرده‌اند، به‌گونه‌ای که تنها در یک دهه میزان خسارات ناشی از سیل و طوفان بالغ بر 21میلیارد دلار در مقابل 18 میلیارد دلار خسارات ناشی از زلزله بوده است. این موضوع در کشور ما نیز صادق است. در کنفرانس ملی مدیریت سیلاب شهری که در سال 89 برگزار شد کارشناسان اعلام کردند در اغلب سال‌های دهه 80 حدود 70درصد از اعتبارات سالانه طرح کاهش اثرات بلایای طبیعی و ستاد حوادث غیر مترقبه صرف جبران خساران ناشی از سیل شده است. ضمن اینکه باید توجه داشت

به دلیل بهبود روش‌های ساخت و ساز و رعایت ضوابط و مقررات، ایمنی سازه‌ها و تأسیسات در مقابل خطراتی مانند زلزله افزایش می‌یابد اما متأسفانه روند طبیعی توسعه در کشورهایی نظیر ایران باعث تخریب محیط زیست و منابع طبیعی شده و خسارات سیل به‌طور مرتب افزایش می‌یابد، رشد 250درصدی خسارات ناشی از سیل کشور در پنج دهه گذشته مؤید این مدعاست.

 وقوع سالانه حدود 250زلزله

از سوی دیگر، وضعیت وقوع زلزله هم در ایران قابل تامل و توجه است. طبق اعلام پژوهشگاه بین‌المللی زلزله‌شناسی و مهندسی زلزله، موسسه زمین‌شناسی آمریکا (USGS)، سالانه به طور متوسط حدود یک میلیون و 444هزار و 469زلزله با بزرگی بیش از 2 در مقیاس امواج درونی زمین را در دنیا به ثبت می‌رساند این درحالی است که در ایران نیز به طور متوسط هر ساله حدود 250زلزله با بزرگی 4 تا 4.٩ در مقیاس امواج درونی زمین، 25زلزله با بزرگی بین 5 تا 9/5 و 2زلزله با بزرگی 6 تا 9/6 رخ می‌دهد. احتمال رخداد زلزله با بزرگی ٧ تا 9/7 هم حدودا 2/0 است یعنی هر پنج سال یک مورد از چنین زلزله‌ای به وقوع می‌پیوندد.

در این میان، براساس اطلاعات مرکز لرزه‌نگاری کشوری موسسه ژئوفیزیک ایران، سالانه حدود10  تا 12هزار زمین‌لرزه به بزرگی بیش از یک در مقیاس امواج درونی زمین در مناطق مختلف کشور رخ می‌دهد.

در چنین وضعیتی توجه به انجام اقدام‌های نهادهای مرتبط برای به حداقل‌رسانی تلفات و هزینه‌های ناشی از بروز حوادث غیر مترقبه ضروری است. براین اساس، پنج‌شنبه گذشته نخستین مانور دور میزی مدیریت سیلاب پایتخت با حضور رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران پایتخت، مسئولان شرکت آبفای استان تهران و اساتید دانشگاه‌های آزاد و صنعتی شریف برگزار شد.

 تصمیم‌گیری پس از بروز حادثه!

سیل مخاطره دوم، تهرانی‌هاست؛ این جمله‌ای است که در این جلسه از سوی رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهرتهران عنوان شد. به گفته صادقی، این مشکل از گذشته مطرح بوده اما مدیران در صحنه حادثه، تازه به فکر تصمیم‌گیری می‌افتند، این درحالی است که زمان مقابله و ساعت‌های طلایی و اولیه وقوع حادثه فقط باید به اجرای تصمیمات از قبل اتخاذ شده پرداخت، از همین‌رو مدیریت بحران باید ابعاد و زوایای مختلف را از قبل به صورت فرایند بررسی و تصمیمات اتخاذ شده را در زمان حادثه عملیاتی کند. به عقیده وی، میزان آمادگی نهادها از گذشته تاکنون برای رویارویی مطلوب با پدیده‌هایی مثل سیل و زلزله از سوی افکار عمومی پذیرفته نیست.

البته این مقام مسئول یکی از دلایل وضعیت فعلی مدیریت بحران را این‌گونه بیان می‌کند که بر اساس تجارب جهانی مدیریت بحران باید تحت یک فرماندهی واحد و با برنامه‌ریزی و تدوین سناریوی حوادث از قبل اعمال شود و در قالب دستورالعمل و شیوه‌نامه‌های اجرایی و حتی ایجاد سامانه‌های هشدار و آمادگی، امکان تحقق سریع‌ترین واکنش فراهم شود. برای رسیدن به این هدف باید از زیرساختی همچون قانون و ساختار و دستورالعمل برخوردار باشیم. در این صورت می‌توان مدل‌های موفق را از طریق کارگروه‌های تخصصی مدیریت بحران تهیه و تدوین کرد.

 بهره‌گیری از مراجع و مجامع علمی از زیرساخت‌های دیگر مدیریت بحران است که می‌توان با تکیه بر آن بر دغدغه‌های مدیریت بحران غلبه کرد.

در این میان، در سال 87 تفاهم‌نامه مشترکی میان شهرداری تهران، وزارت نیرو و شورای اسلامی شهر تهران منعقد شد که به گفته رییس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران پایتخت، مفاد این تفاهم‌نامه مبنی بر کاهش خطرپذیری و پیشگیری، با هدف عملیاتی شدن در حال حاضر در دستورکار کارگروه سیل و شریان‌های حیاتی شورای هماهنگی مدیریت بحران تهران قرار گرفته است.

بر این اساس صادقی می‌گوید: مهمترین دغدغه مدیریت بحران پس از زلزله، حادثه سیل است که باید با توجه به توانمندی‌های موجود نسبت به تهیه دستورالعمل‌ها و تصمیمات لازم با هماهنگی تمامی سازمان‌ها اقدام شود و این مانور زمینه‌ساز تحقق این همکاری و تعامل است.

از سوی دیگر، تهیه و تدوین نقشه خطرپذیری سیلاب پایتخت ضروری است که پهنه‌بندی خطر سیلاب و ایجاد سامانه هشدار سریع سیلاب نیز براساس مصوبه شورای اسلامی شهر تهران در دستور کار قرار دارد.  اظهارات مسئولان در این نشست مشترک و در سال‌های گذشته درحالی است که بارها شناسایی ماهیت‌ها و پیامدهای وقوع سیل و زلزله، سیاست‌ها، برنامه‌ریزی و شفاف‌سازی عملکرد بخش‌های مختلف، شناخت وضعیت اضطراری، ارتقای هماهنگی سازمانی و تمرین و تیم‌سازی برای شناخت یکدیگر مورد بحث و بررسی قرار گرفته است، بنابراین برای یک بار هم که شده مانور مسئولان بر ارایه اقدام‌ها و تخصیص منابع مالی برای تامین تجهیزاتی باشد که در زمان وقوع حوادث غیرمترقبه ناجی جان انسان‌ها خواهد بود.
 

 

منبع : روزنامه حمایت

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.