×

ارائه برنامه حذف کیسه های پلاستیکی به دولت

ارائه برنامه حذف کیسه های پلاستیکی به دولت

آبان‌ماه گذشته بود که مقام معظم رهبری در اجرای بند یک اصل 110قانون اساسی، در نامه‌ای به روسای قوا، سیاست‌های کلی محیط زیست را ابلاغ کردند که در آن بر ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط زیست، اصلاح شرایط زیستی به منظور برخوردار ساختن جامعه از محیط زیست سالم و رعایت عدالت و حقوق بین نسلی، پیشگیری و ممانعت از انتشار انواع آلودگی‌های غیرمجاز و تعادل زیست بوم‌ها و پیشگیری از آلودگی و تخریب محیط زیست را مدنظر قرار داده بودند

ارائه-برنامه-حذف-کیسه-های-پلاستیکی-به-دولت

 آبان‌ماه گذشته بود که مقام معظم رهبری در اجرای بند یک اصل 110قانون اساسی، در نامه‌ای به روسای قوا، سیاست‌های کلی محیط زیست را ابلاغ کردند که در آن بر ایجاد نظام یکپارچه ملی محیط زیست، اصلاح شرایط زیستی به منظور برخوردار ساختن جامعه از محیط زیست سالم و رعایت عدالت و حقوق بین نسلی، پیشگیری و ممانعت از انتشار انواع آلودگی‌های غیرمجاز و تعادل زیست بوم‌ها و پیشگیری از آلودگی و تخریب محیط زیست را مدنظر قرار داده بودند.

نکته‌ای که شاید موجب شده تا اکنون بعد از مدت‎‌ها مسئولان محیط زیست کشور به فکر اجرای برنامه‌ای برای حذف کیسه‌های پلاستیکی بیفتند که در بسیاری از کشورهای جهان سابقه آن به حدود دو دهه می‌رسد.

 ایران جزء 10 کشور اول آلوده کننده محیط زیست

ایرانی‌ها سالیانه یک میلیارد و 196 میلیون نایلکس مصرف می‌کنند. کیسه‌هایی که به طور متوسط 500 سال در محیط باقی می مانند و چنانچه سوزانده نیز شوند باعث تولید اسید کلریدریک، گاز سمی دیوکسین و در نهایت آلودگی هوا خواهند شد.

این درحالی است که بی‌توجهی‌های مردم و مهمتر از آن ضعف عملکرد برخی از مسئولان در حوزه‌های زیست محیطی موجب شده تا ایران جزء 10 کشور اول آلوده کننده محیط زیست در جهان باشد، کشوری که یک درصد از جمعیت جهان را در خود دارد. اما این ماجرا آنجا دلخراش‌تر می‌شود که آمارها نشان می‌دهد؛ مشکلات زیست محیطی سالانه هشت میلیارد دلار به تولید ناخالص ملی خسارت وارد می‌کند.اکنون بعد ازسال‌ها اما سعید متصدی؛ معاون محیط زیست انسانی سازمان حفاظت محیط زیست از ارائه برنامه حذف کیسه‌های پلاستیکی در ماه آینده به دولت خبر داد. برنامه‌ای که سال‌هاست بسیاری از کشورهای جهان آن را در دستور کار خود قرار داده‌اند، به عنوان مثال از سال 2003 در آفریقای جنوبی استفاده کیسه‌های پلاستیکی یک بار مصرف ممنوع و برای کیسه‌های پلاستیکی ضخیم‌تر نیز مالیات وضع شده است. همچنین کشورهای دیگری مانند؛ هنگ کنگ، تایوان، بنگلادش و هند هم استفاده از این کیسه‌‎ها را ممنوع اعلام کرده‌اند. برخی از کشورها نیز محدودیت‌هایی را برای استفاده از آنها اعمال کرده‌اند. به عنوان نمونه می‌توان به آلمان، کانادا، ایرلند، ایتالیا و انگلستان اشاره کرد. در مکزیک هم از سال 2010 فروشگاه‌هایی که این کیسه‌ها را به مشتریان خود ارائه کنند، جریمه می‌شوند.

 طرح دوباره مصوبه هفت‌ساله شورای شهر تهران

از سوی دیگر باید گفت؛ در جامعه امروز هر فرد سالانه در کشورهای آسیایی 20 کیلوگرم انواع نایلکس‌های پلیمری استفاده می‌کند، که این رقم در کشورهای آمریکایی و اروپایی 100 گرم است. اکنون نیز بعد از سال‌ها تعلل، در گام اول روز 21 تیر در ایران به عنوان روز بدون کیسه‎های پلاستیکی نامگذاری شده است که شاید قدمی برای حذف این کیسه‌ها باشد. هرچند که معصومه آباد؛ رییس کمیته ایمنی شورای اسلامی شهر تهران عنوان کرده است؛ قریب به هفت سال پیش مصوبه ای در این رابطه به تصویب رساندیم.

اما در یک محاسبه سرانگشتی می‌توان اینگونه عنوان کرد، اگر این تدبیر پس از سال‌ها تاخیر شکل اجرایی به خود بگیرد؛ به عنوان مثال در کلانشهر تهران که روزانه 7500 تن زباله تولید می‌شود و35 درصد آن زباله های خشک و یک‌هزار تن آن پسماندهای پلاستیکی هستند، به طور قطع هم شاهد کاهش بخش چشمگیری از زباله‌ها خواهیم بود و هم این آلاینده‌های به اصطلاح یکبار مصرف را از گردونه محیط زیست حذف خواهیم کرد. در مقیاس بزرگتر نیز ساکنان استان تهران سالانه 10 هزار تن کیسه پلاستیکی مصرف می‌کنند که 50 درصد آنها تنها یک بار مصرف و در نهایت در طبیعت پخش و پراکنده می‌شود.

 فروشگاهای زنجیره‌ای پیش قدم می‌شوند

براین اساس اکنون سعید متصدی عنوان می‌کند؛ از ابتدای سال 95 حذف کیسه‌های پلاستیکی از چرخه مصرف به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های سازمان حفاظت محیط زیست مطرح شده است. البته در این زمینه در سال گذشته تحقیقاتی در میادین میوه و تره بار تهران و از دیدگاه مشتریان، فروشندگان و تولید کنندگان انجام شد، همچنین دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی عهده‌دار یک بررسی جهانی در زمینه مصرف کیسه‌های پلاستیکی و جمع‌آوری اطلاعات بین‌المللی درباره برنامه‌های حذف کیسه‌های پلاستیکی، جایگزین‌ها و مسائل مربوط به نحوه تشویق مصرف‌کنندگان برای کاهش استفاده از این کیسه‌ها بودند.

جلساتی نیز با سایر نهادها مرتبط برگزار شد و حاصل این جلسات، تدوین برنامه‌ای سه ساله برای حذف کیسه‌های پلاستیک بود که در آینده‌ای نزدیک برای تصویب تقدیم دولت می‌شود.

برنامه‌‍‌ای که قرار است چراغ اجرای آن را فروشگاهای زنجیره‌ای ‌کنند. البته معاون سازمان حفاظت محیط زیست از هماهنگی با فروشگاه‌های زنجیره‌ای و اتحادیه فروشگاه‌ها در این رابطه خبر می‌دهد که از ابتداس امسال صورت گرفته است و بنابراین امید می‌رود در آینده‌ای نزدیک از طریق فعالیت‌های داوطلبانه این فروشگاه‌ها به منظور انجام مسئولیت‌های اجتماعی، حمایت از مشتریان و حمایت از محیط زیست برای حذف کیسه‌های پلاستیکی را شروع و به کل کشور اشاعه داده شود.

 تولید بنزین و گازوئیل از کیسه‌های بازیافتی

با این وجود گفته می‌شود در زمینه مصرف کیسه‌های پلاستیکی  در کشور مشکلاتی موجود دارد؛ به طور مثال می‌توان به پراکندگی بیش از حد این پلاستیک‌ها در محیط‌های باز، اطراف جاده‌ها و محیط‌های شهری اشاره کرد که منظره مشمئز کننده‌ای را ایجاد می‌کند، همچنین از آنجا که سال‌های زیادی کیسه‌های پلاستیکی در طبیعت باقی می‌مانند و باعث آلودگی زیست محیطی می‌شوند بحث اثرات کیسه‌های پلاستیک بر محیط زیست و انسان مطرح است.  آلودگی که 23 میلیون خانوار ایرانی در آن سهیم هستند.

با این وجود تدبیر دیگری نیز در این زمینه در دستور کار مسئولان شهری قرار گرفته است که حسین جعفری، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران از آن خبر می‌دهد. اینکه سازمان مدیریت پسماند با همکاری دانشگاه‌های داخلی و یک شرکت دانش‌بنیان مقدمه فعالیت تولید بنزین و گازوئیل از کیسه‌های بازیافتی را فراهم کرده است، پایلوت این کار نهایی شده و از یک ماه آینده کار به صورت آزمایشی برای تولید روزانه یکهزار لیتر بنزین گازوئیلی از  پنج  تن کیسه پلاستیکی اجرایی می‌شود. اکنون نیز معاون سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در برنامه تدوین شده حذف کیسه‌های پلاستیکی روی بحث‌های آموزشی و فرهنگ سازی، حفظ مشاغل، تدوین قوانین و مقررات مطالعه و پیشنهاداتی ارائه شده است، اظهار می‌کند؛ این برنامه، نه تولید کننده و نه مشتریان ضرر نمی‌کنند. بلکه طوری تنظیم شده که سطح اشتغال در صنایع حفظ می‌شود و هیچ صنعتی تعطیل نمی‌شود. تنها تغییراتی در چرخه صنعتی کشور ایجاد می‌شود . بنابراین امیدواریم این برنامه  با همکاری وزارت صنایع دنبال شود.

واقعیت این است که مصرف بی‌رویه کیسه‌های پلاستیکی هزینه‌های بسیاری در حوزه سلامت و پاک‌سازی طبیعت بر کشور تحمیل می‌کند که می‌توان با تغییر الگوی مصرف و تولید، این‌ هزینه‌ها را به حداقل رساند. این درحالی است که بر اساس ماده 12 آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند هر تولیدکننده یا واردکننده محصولی باید نسبت به بازیافت و دفع مناسب پسماند آن محصول اقدام کند و در صورتی که نتواند این کار را انجام دهد، باید نیم در یکهزار از ارزش آن کالا را به صندوق ملی محیط زیست واریز کند تا سازمان محیط زیست اقدام لازم برای بازیافت یا دفع مناسب آن را انجام دهد، اقدامی که به نظر می‌رسد تاکنون تنها نوشته‌ شده است بدون اینکه شکل اجرایی به خود بگیرد یا از سوی سازمان محیط زیست پیگیری شود. اکنون نیز باید دید این برنامه جدید آیا شکل عملیاتی به خود می‌گیرد یا به سرنوشت ماده 12 آیین‌نامه اجرایی قانون مدیریت پسماند دچار می‌شود.

منبع : روزنامه حمایت

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.