خدمات عمومی رایگان بجای حضور در زندان
صدور حکم کاشت چند اصله نهال و نگهداری از آنها یا حکم پاکسازی مناطق فرهنگی یا تاریخی یا مواردی از این دست که بعضا تحت عنوان «احکام سبز» از آنها یاد میشود، همگی از مواردی هستند که از سال 92 به بعد و با تصویب و اجرایی شدن ماده 64 قانون جدید مجازات اسلامی، در بین قضات فرهنگسازی شده و آنها را در گرایش به صدور چنین احکامی به جای صدور حکم حبس، تشویق کرده است و روزبهروز تعداد آنها به خصوص در استانهای مختلف در حال افزایش است
صدور حکم کاشت چند اصله نهال و نگهداری از آنها یا حکم پاکسازی مناطق فرهنگی یا تاریخی یا مواردی از این دست که بعضا تحت عنوان «احکام سبز» از آنها یاد میشود، همگی از مواردی هستند که از سال 92 به بعد و با تصویب و اجرایی شدن ماده 64 قانون جدید مجازات اسلامی، در بین قضات فرهنگسازی شده و آنها را در گرایش به صدور چنین احکامی به جای صدور حکم حبس، تشویق کرده است و روزبهروز تعداد آنها به خصوص در استانهای مختلف در حال افزایش است.
زمانی که یک قاضی تصمیم به صدور مجازات جایگزین حبس میگیرد، سرنوشت یک زندانی را در مسیری دیگر رقم میزند چرا که با مشاهده دشواریها و مشکلات احتمالی در حفاظت از محیط زیست، نگاهش نسبت به اهمیت و ارزش این موهبت الهی تغییر کرده و حتی در مواردی، امکان ایجاد نوعی خودسازی در او به وجود میآید. شاید فلسفه تصویب موادی با عنوان مجازاتهای جایگزین حبس هم همین باشد. امر مسلم آنکه قضات طبق روال کار خود، با تکیه بر قانون به صدور احکام جایگزین حبس روی آوردهاند و به تازگی موارد متعددی از آنها در بین اخبار قابل مشاهده است.
کاشت درخت و نگهداری یکساله آن مجازات قطعکننده درختان
صدور حکم کاشت 200 اصله نهال یکی از مواردی بود که در هفته اخیر صورت گرفت و هادی هاشمیان رییس کل دادگستری استان گلستان با اعلام این خبر گفته بود که این فرد باید این نهالها را در عرصههای جنگلی استان بکارد و تا یکسال نیز از آنها نگهداری کند. البته پرداخت 12 میلیون و 200 هزار تومان جزای نقدی هم برای این فرد در نظر گرفته شد. ناگفته نماند که جرم این فرد، قطع 61 اصله درخت تیری در شهرستان گالیکش بود.
هاشمیان اظهار کرد: این فرد به 6 ماه حبس و پرداخت جزای نقدی محکوم شده بود که به دلیل نداشتن سابقه کیفری، حبس وی با کاشت درخت جایگزین شد .
پاکسازی منطقه به جای سپری کردن حبس
علاوه بر این، مسئول روابط عمومی دادسرای عمومی و انقلاب کرمانشاه از صدور حکم جایگزین حبس جهت پاکسازی آثار تاریخی بیستون از زبالهها و نخالههای ساختمانی توسط دادگاه این بخش خبر داد.
مهدی قنادی در تشریح این خبر، اظهار کرد: در پی مطالبات مردمی و انتشار اخبار و گزارشاتی مبنی بر انباشت زبالههای شهری و نخالههای ساختمانی در محدوده دو اثر تاریخی پل صفوی و شیب پارتی در شهر بیستون، دادگاه بخش بیستون این موضوع را در دستور کار خود قرار داد.
وی ادامه داد: در این راستا، دادگاه بیستون ضمن پیگیری موضوع، طی اقدامی قانونی و جالب حکم جایگزین حبس در جهت پاکسازی منطقه را صادر کرد که در حال حاضر نیز این حکم در مرحله اجرا است. گفتنی است پل صفوی و شیب پارتی دو اثر تاریخی به ثبت ملی رسیده در داخل شهر بیستون هستند که طی چند سال اخیر به محلی برای دپو و انباشت زبالهها و نخالههای ساختمانی تبدیل شدهاند.
حکم غرس نهال برای متصرفان اراضی ملی
در یکی دیگر از احکام تازه صادر شده نیز، متصرفان عرصه منابع طبیعی حکم سبز گرفتند. حجتالاسلام غلامرضا مزارعی رییس کل دادگستری کهگیلویه و بویر احمد با اعلام این خبر گفت: برای مرتکبان تصرف عرصه منابع ملی و تخریب محیط زیست احکامی تحت عنوان احکام سبز صادر میشود.
وی با تاکید بر استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس افزود: دادگستری استان به جای مجازات حبس، جزای نقدی و مجازاتهای تادیبی و تعزیری مجرمانی را که به عرصه ملی تجاوز و آن را تخریب میکنند به غرس نهال در محدوده مورد تصرف و نگهداری از آن به مدت یک تا سه سال ملزم میکند.
رییس کل دادگستری استان کهگیلویه و بویر احمد تصریح کرد: این امر نه تنها موجب کاهش جمعیت کیفری بلکه موجب تنبیه مرتکب و احیای عرصه ملی میشود.
مزارعی ادامه داد: رییس دادگاه کیفری دو شهرستان دنا در حکم جالبی چند مورد از متصرفان را طی احکامی محکوم به غرس نهال کرد که در حال حاضر در حال اجراست .
کاهش آمار زندانیان با مجازاتهای جایگزین حبس
بسیاری از مسئولان قضایی به این باور رسیدهاند که بهترین راه کاهش آمار زندانیان، مجازاتهای جایگزین حبس است. به عنوان مثال حجت الاسلام سیدعلی موسوینژاد معاون قضایی دادگستری استان اصفهان یکی از راههای کاهش جمعیت کیفری زندانها را حرکت به سمت استفاده از مجازاتهای جایگزین حبس عنوان کرد. به گفته این مقام قضایی، استفاده از این مجازاتها باید بین تمام قضات به فرهنگ تبدیل شود.
مطابق با ماده 64 این قانون، مجازاتهای جایگزین حبس عبارت از «دوره مراقبت، خدمات عمومی رایگان، جزای نقدی، جزای نقدی روزانه و محرومیت از حقوق اجتماعی که در صورت گذشت شاکی و وجود جهات تخفیف با ملاحظه نوع جرم و کیفیت ارتکاب آن، آثار ناشی از جرم، سن، مهارت، وضعیت، شخصیت و سابقه مجرم، وضع بزه دیده و سایر اوضاع و احوال، تعیین و اجرا میشود».
منبع : روزنامه حمایت
رای شماره 432 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال قسمتی از بخشنامه شماره 1390 7 9-9253 سازمان امور مالیاتی نحوه رسیدگی غیابی به دعاوی مدنی