کفیل چه وظایفی دارد ؟
وقتی جرمی به کسی نسبت داده میشود، تا زمانی که گناهکاری او ثابت نشده، نمیتوان وی را مجازات کرد یا آزادی او را محدود نمود از سوی دیگر از آنجا که ممکن است متهم واقعاً گناهکار باشد و برای جلوگیری از محکومیت و مجازات شدن خود فرار کند یا دلایل جرم را مخفی کند یا با شاهدان تبانی کند و این اقدامات موجب تضییع حقوق عمومی یا خصوصی گردد، قانون به قاضی تحقیق اجازه داده که دربارهی متهم قرار تامین صادر کند
وقتی جرمی به کسی نسبت داده میشود، تا زمانی که گناهکاری او ثابت نشده، نمیتوان وی را مجازات کرد یا آزادی او را محدود نمود. از سوی دیگر از آنجا که ممکن است متهم واقعاً گناهکار باشد و برای جلوگیری از محکومیت و مجازات شدن خود فرار کند یا دلایل جرم را مخفی کند یا با شاهدان تبانی کند و این اقدامات موجب تضییع حقوق عمومی یا خصوصی گردد، قانون به قاضی تحقیق اجازه داده که دربارهی متهم قرار تامین صادر کند.
بهموجب این قرار آزادی متهم مقید به دادن تأمین میشود. یعنی متهم باید وثیقه بدهد یا ضامن معرفی کند، وگرنه در بازداشت میماند.
یکی از شایعترین قرارهای تأمین، قرار کفالت است. بدین معنا که فردی که از لحاظ مالی توانایی قابل قبولی داشته باشد، ضمانت میکند که متهم در هنگام ضرورت در دادگاه یا دادسرا حاضر خواهد شد. این فرد، کفیل نام دارد و با قبول کفالت متهم وظایف سنگینی را که همراه با پیامدهای مالی است، بر عهده میگیرد. با توجه به اهمیت وظایف کفیل خوب است قبل از قبول این وظیفه، از احکام قانونی آن مطلع باشیم.
وقتی قرار کفالت صادر میشود، مبلغی بهعنوان وجهالکفاله تعیین میگردد و به کفیل تفهیم میشود که اگر متهم در مواقع احضار حاضر نشود، و کفیل هم نتواند او را در مرجع قضایی حاضر کند، باید آن مبلغ را بپردازد. مبلغ وجهالکفاله طبق نظر قاضی و با توجه به شرایط پرونده تعیین میشود. این مبلغ نباید از خسارتی که بر فرد شاکی خصوصی وارد آمده، کمتر باشد.
مسئولیت کفیل تا زمانی که متهم از اتهام وارده تبرئه شود یا حکم محکومیت وی اجرا شود، ادامه دارد. هر بار که احتیاج به حضور متهم باشد و متهم در زمان احضار بدون عذر موجهی حضور نیابد، به کفیل اخطار میشود که ظرف یک ماه او را حاضر کند. اگر کفیل متهم را معرفی کند، از او رفع مسئولیت میشود، وگرنه دادستان دستور اخذ وجهالکفاله را صادر میکند. اگر قبل از اجرای این دستور متهم خود را معرفی کند یا کفیل او را حاضر کند، دادستان با رفع اثر از دستور اخذ وجهالکفاله، دستور میدهد که حدّ اکثر تا یکچهارم از وجه قرار از کفیل اخذ شود. در این صورت، اعتبار قرار تأمین به قوت خود باقی است و اگر کفیل رفع مسئولیت خود را درخواست نکند، مکلّف است نسبت به تکمیل وجه قرار اقدام کند. در صورتی که کفیل رفع مسئولیت خود را درخواست کند، متهم باید کفیل جدید معرفی کند. هرگاه پس از دستور اخذ وجهالکفاله متهم یا کفیل، ظرف ده روز از تاریخ ابلاغ دستور ضبط بخشی از وجه قرار، وجه مقرّر را به صندوق دولت واریز کند، دستور اجرا نمیشود و اعتبار قرار تأمین صادره بهصورت کامل بهقوت خود باقی است.
رفع مسئولیت از کفیل در چند صورت انجام میشود:
1. در صورتیکه کفیل، متهم را به نحوی که تعهد کرده، تحویل دهد و پس از تحویل متهم، رفع مسئولیت از خود را درخواست کند.
2. در صورتی که متهم تا قبل از صدور دستور اخذ وجهالکفاله حاضر شود.
3. در صورت فوت متهم.
در غیر اینصورت، وظایف کفیل تا تعیین تکلیف پرونده ادامه خواهد داشت.