اشتباه در ارائه عنوان شکوائیه
عنوان اتهامی که در کیفرخواست ذکر میشود، مانع از تعیین عنوان صحیح قانونی توسط دادگاه نیست
عنوان اتهامی که در کیفرخواست ذکر میشود، مانع از تعیین عنوان صحیح قانونی توسط دادگاه نیست.
در صورتی که مجموع اعمال ارتکابی متهم در نتیجه تحقیقات دادسرا روشن باشد و دادگاه فقط عنوان اتهام را نادرست تشخیص دهد، مکلف است اتهام جدید را به متهم تفهیم کرده، تا از اتهام انتسابی مطابق مقررات دفاع و سپس مبادرت به صدور رأی کند.
در مواردی ممکن است وکیل پس از قبول وکالت در پرونده کیفری و مطالعه آن، به این نتیجه برسد که عنوان اتهامی مطروحه در شکواییه تقدیمی توسط موکل صحیح نبوده و متهم باید تحت عنوان دیگری تحت تعقیب کیفری قرار میگرفت.
به عنوان مثال ممکن است موکل اصالتاً تحت عنوان کلاهبرداری از متهم شکایت کرده باشد اما مستندات ابرازی و صورت‌جلسات حاوی دفاعیات شاکی و متهم، حکایت از وجود یک رابطه امانی و در ادامه تحقق بزه خیانت در امانت داشته باشد.
در این‌گونه موارد و برخلاف دعاوی حقوقی که خواسته خواهان همان است که در دادخواست تقدیمی بیان شده، جای نگرانی نیست و اصولاً مقام تحقیق در دادسرا یا قاضی دادگاه کیفری، نمیتواند با این استدلال که عنوان اتهامی انتسابی به متهم، انطباقی با رفتار ارتکابی وی ندارد، مبادرت به صدور قرار منع تعقیب درخصوص آن اتهام کرده و شاکی را دلالت کند تا شکایت خویش را به طور صحیح و با انتساب عنوان مجرمانه دیگری مطرح کند.
در این‌گونه موارد وکیل باید با این دفاع و استدلال که جرم به هر حال واجد حیثیت عمومی است و دادسرا و دادگاه کیفری تکلیفی به تبعیت از عنوان مجرمانه مندرج در شکواییه تقدیمی شاکی نداشته و توصیف رفتارارتکابی متهم از حیث نوع جرم ارتکابی از وظایف دادسراست و عدم تعقیب متهم به واسطه عدم درج صحیح عنوان اتهامی، با اصل الزامی بودن تعقیب در امور کیفری تعارض دارد، از بازپرس بخواهد تا متهم را احضار و عنوان صحیح اتهامی را به وی تفهیم کند. با این حال حتی ممکن است دادگاه کیفری نیز متعاقب صدور کیفرخواست و ارسال پرونده به دادگاه، عنوان اتهامی مندرج در کیفرخواست دادستان را نادرست تشخیص دهد. در چنین وضعیتی نیز دادگاه تکلیفی به تبعیت ازعنوان اتهامی مندرج در کیفرخواست نداشته و مکلف است عنوان صحیح اتهامی را بدون اعاده پرونده به دادسرا جهت اصلاح کیفرخواست به متهم تفهیم و بر مبنای آن دفاعیات متهم را استماع کند. ماده 280 قانون آیین دادرسی کیفری در این زمینه مقرر داشته است «عنوان اتهامی که در کیفرخواست ذکر میشود، مانع از تعیین عنوان صحیح قانونی توسط دادگاه نیست. در صورتی که مجموع اعمال ارتکابی متهم در نتیجه تحقیقات دادسرا روشن باشد و دادگاه فقط عنوان اتهام را نادرست تشخیص دهد، مکلف است اتهام جدید را به متهم تفهیم کرده، تا از اتهام انتسابی مطابق مقررات دفاع و سپس مبادرت به صدور رأی کند.»
با این حال اگر عنوان اتهامی مورد تشخیص دادگاه کیفری در تعارض با صلاحیت ذاتی آن دادگاه باشد، مانند آن که دادسرا تحت عنوان سرقت مقرون به آزار کیفرخواست صادر کرده باشد اما دادگاه کیفری 2 رفتار متهم را مصداق محاربه تشخیص دهد، دیگر نخواهد توانست رأساً به اتهام محاربه رسیدگی کند بلکه باید با تنظیم صورتجلسهای، استدلال خویش را در خصوص موضوع تبیین و تشریح و سپس پرونده را به مرجع صلاحیتدار ارسال کند.
منبع : روزنامه حمایت
صدور دو رای وحدت رویه جدید در هیات عمومی دیوان عالی کشور مسئله تخلیه در قرارداد اجاره
