رای شماره های 1743-1744 هیات عمومی دیوان عدالت اداری
رأی شماره ھای ١٧۴۴ ـ ١٧۴٣ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع پرداخت مزایای رفاھی و انگیزشی ـ ھمچون ھزینه مسکن و کمک ھای غیرنقدی ـ توسط کارفرما
رأی شماره ھای ١٧۴۴ ـ ١٧۴٣ ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع: پرداخت مزایای رفاھی و انگیزشی ـ ھمچون ھزینه مسکن و کمک ھای غیرنقدی ـ توسط کارفرما
١٧/١٢/١٣٩٩ ٩٩٠٠٢٨٩شماره
بسمه تعالی
جناب آقای اکبرپور
رئیس ھیأت مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمھوری اسلامی ایران
یک نسخه از رأی ھیـأت عمومی دیوان عدالت اداری بـه شمـاره دادنـامه ھای ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٧۴٣ و ٩٩٠٩٩٧٠٩٠۵٨١١٧۴۴ مورخ ١٣٩٩/١١/١٨ با موضوع: «پرداخت مزایای رفاھی و انگیزشی ـ ھمچون ھزینه مسکن و کمک ھای غیرنقدی ـ توسط کارفرما» جھت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می گردد.
مدیرکل ھیأت عمومی و ھیأتھای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مھدی دربین
شماره پرونده: ٩٩٠٠٨٨٨ و ٩٩٠٠٢٨٩ تاریخ دادنامه: ١٣٩٩/١١/١٨ شماره دادنامه: ١٧۴۴ ـ ١٧۴٣ مرجع رسیدگی: ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری
اعلام کننده تعارض: آقای علی مطھری به وکالت از تعدادی از کارکنان شرکت مدیریت تولید برق اھواز (رامین)
موضوع: اعلام تعارض در آراء صادر شده از شعب دیوان عدالت اداری
گردش کار: در خصوص دادخواست اشخاص به خواسته پرداخت مزایای رفاھی و انگیزشی ـ ھمچون ھزینه مسکن و کمک ھای غیرنقدی ـ توسط کارفرما (شرکت مدیریت تولید برق اھواز نیروگاه رامین)، برخی از شعب دیوان دالت اداری با توجه به اینکه پرداخت
مزایای رفاھی و انگیزشی جنبه اختیاری دارد و کارفرما نیز الزامی به پرداخت آن ندارد، رأی به نقض آرای مراجع حل اختلاف کار صادر کرده و برخی نیز آرای مذکور را مورد تأیید قرار داده اند و بدین جھت آرای معارض صادر شده و رفع تعارض و صدور رأی وحدت رویه از سوی اعلام کننده تعارض درخواست شده است .
گردش کار پرونده ھا و مشروح آراء به قرار زیر است:
الف: شعبـه ۵١ بـدوی دیـوان عـدالت اداری بـه مـوجب دادنـامـه ھـای شمـاره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٧٧٠٠٧١٢ ـ ١٣٩٨/٣/١١ و ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٧٧٠٠٧٠۴ ـ ١٣٩٨/٣/١١ با موضوع دادخواست مدیریت تولید برق اھواز (نیروگاه رامین) با وکالت آقای علیرضا عامری و به خواسته اعتراض و نقض رأی ھیأت حل اختلاف اداره کار به شماره ھای ۶٢۴ ـ ١٣٩٧/۴/١١ و ۶٢٧ ـ ١٣٩٧/۴/١١ به شرح زیر رأی صادر کرده است:
از آنجا که رسیدگی به اعتراضات و شکایات از آراء و تصمیمات قطعی مراجع اختصاصی اداری موضوع بند ٢ ماده ١٠ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری منحصراً از حیث نقض قوانین و مقررات و یا مخالفت با آنھا در دیوان قابلیت استماع داشته و رأی مورد اعتراض از جھت مبانی و ارکان و جھات شکلی و ماھوی مخالفتی با موازین قانونی حاکم بر آن نداشته و از طرفی شاکی معترض دلیلی که تخالف و تغایر رأی مورد اعتراض را از جھت مفھوم و منطوق و مدلول با قوانین و مقررات به مرحله ثبوت برساند اقامه و ابراز نداشته و آنچه به عنوان دلایل و براھین مخالفت مدلول رأی با موازین مطرح شده در حدی که این امر را اثبات نماید نبوده و در نظر شعبه نیز دلیلی از این حیث در پرونده مشھود و ملحوظ نمی باشد لذا بنا به جھات فوق خواسته شاکی غیر موجه تشخیص و با اجازه حاصله از ماده ۶٣ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن تأیید و ابرام رأی معترض عنه حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. رأی صادره برابر ماده ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ظرف ٢٠ روز از تاریخ ابلاغ قابل تجدیدنظر خواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
آراء شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٧٧٠٠٧١٢ ـ ١٣٩٨/٣/١١ و ٩٨٠٩٩٧٠٩۵٧٧٠٠٧٠۴ ـ ١٣٩٨/٣/١١ به موجب دادنامه ھای شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۴٠٢١۵١ ـ ١٣٩٨/٧/٣ و ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠١۵۴٣ ـ ١٣٩٨/۶/٣٠ به ترتیب در شعب ١٣ و ١۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری تأیید شده است.
ب: شعبـه ۵٢ بـدوی دیـوان عـدالت اداری بـه مـوجب دادنـامـه ھـای شمـاره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١٢٠۴٧۵۵ و ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١٢٠۴٧۵۶ ـ ١٣٩٧/١٢/١۵ با موضوع دادخواست مدیریت تولید برق اھواز نیروگاه رامین با نمایندگی آقایان ناصر محمدی و رضا صالحی ریحانی با وکالت آقای علیرضا عامری و به خواسته اعتراض به آراء شماره ۶٢٩ ـ ١٣٩٧/٨/٢ و ۶٣١ ـ ١٣٩٧/۴/١١ ھیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما به شرح زیر رأی صادر کرده است:
در خصوص دادخواست شاکی به طرفیت ھیأت حل اختلاف کارگر و کارفرما مستقر در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی به خواسته اعتراض نسبت به رأی شماره ۶٢٩ ـ ١٣٩٧/٨/٢ با التفات به اینکه ایراد و اعتراض مؤثری که موجب نقض رأی معترض عنه باشد اقامه و ابراز نگردیده و رأی مصدور مغایرتی با موازین قانونی نداشته بنابراین مستنداً به مواد ١٠ و ۶۵ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می نماید. این رأی ظرف مھلت ٢٠ روز پس از ابلاغ قابل تجدیدنظرخواھی در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری است.
آراء شماره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١٢٠۴٧۵۵ و ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١٢٠۴٧۵۶ ـ ١٣٩٧/١٢/١۵ در شعبه ١۴ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه ھای شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠٠٩١۵ و ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۵۵٠٠٩١۶ ـ ٣٩٨/۴/٢٢ تأیید شده است.
ج: شعبـه ۵۵ بـدوی دیـوان عـدالت اداری بـه مـوجب دادنـامـه شمـاره ٩٧٠٩٩٧٠٩٠١۵٠٢٢١۵ ـ ١٣٩٧/۶/١۴ با موضوع دادخواست شرکت مدیریت تولید برق اھواز و به خواسته اعتراض به رأی شماره ٩٣١ ،٩٢٩ ،٩٢٨ ٩٩۴ ،٩٢۵ و ٩٢۶ مورخ ١٣٩۶/۵/١۴ صادره از ھیأت تشخیص/ حل اختلاف به شرح زیر رأی صادر کرده است:
نظر به محتویات پرونده و اسناد ابزاری و لایحه دفاعیه اداره طرف شکایت و اینکه اقدامات ھیأت در رسیدگی و صدور رأی معترض عنه وفق مقررات قانونی بوده و خللی بر آن وارد نمی باشد و شاکی دلیل و بینه ای که نقض آن را مدلل نماید ابراز و ارائه ننموده لذا شکایت شاکی در خور پذیرش نبوده حکم به رد شکایت صادر و اعلام می گردد. این رأی ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ قابل اعتراض در شعب تجدیدنظر دیوان عدالت اداری می باشد.
رأی مذکور در شعبه ١٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره ٩٨٠٩٩٧٠٩۵۶٨٠٠۶١٧ ـ ١٣٩٨/٣/١٨ نقض و به شرح زیر رأی صادر کرده است:
با عنایت به اینکه به موجب رأی وحدت رویه صادره از سوی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره ٢٣۴ ـ ١٣٨٨/٣/١٨ ھرگونه پرداخت از سوی کارفرما تحت عنوان مزایای رفاھی می بایست به موجب قانون موضوعه (قانون کار) انجام پذیرد اگر چه احسان به قصد ایجاد انگیزه تلاش بیشتر کارگران از سوی کارفرمایان پرداخت می گردد ولی پرداخت آن جنبه اختیاری داشته و نمی توان کارفرما را به ایفای آن ملزم نمود. بنابراین شعبه تجدیدنظرخواھی مطروحه را وارد و موجه دانسته مستنداً به ماده ٧١ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری ضمن نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته به شماره ٢٢١۵٠ ـ ١٣٩٧/۶/١۴ در خصوص خواسته مطروحه نیز به شرحی که گذشت حکم به ورود شکایت و نقض رأی صادره از سوی ھیأت حل اختلاف اداره تعاون، کار و رفاه شرق شھرستان اھواز به شماره ٩٣١ ،٩٢٩ ،٩٢٨ ،٩٢۵ ،٩٢۶ و ٩٩۴ مورخ ١٣٩۶/۵/١۴ و رسیدگی مجدد به موضوع را به ھیأت مذکور محول می نماید.
رأی صادره قطعی است.
ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ ١٣٩٩/١١/١٨ با حضور رئیس و معاونین دیوان عدالت اداری و رؤسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آراء به شرح زیر به صدور رأی مبادرت کرده است.
رأی ھیأت عمومی
الف ـ تعارض در آراء محرز است.
ب ـ اولاً: تبصره ٣ ماده ٣۶ قانون کار، مبالغ رفاھی و انگیزشی را جزو مزد ثابت یا مبنا محسوب نکرده و رأی ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامـه ٢٣۴ ـ ١٣٨٨/٣/١٧ بیان می دارد پرداخت اضافی کارفرمایان از باب احسان و تشویق کارگران ولو در مدت طولانی، جزو مزد محسوب نمی شود و رأی شماره ٢٠٣٣ ـ ١٣٩٧/١١/٩ ھیأت عمومی اعلام می دارد «ھیچ یک از مقررات قانون کار، تکلیفی به کارفرمایان مبنی بر پرداخت ارقام یا امتیازات فراتر از قواعد امری قانون کار تحمیل نکرده است و پرداخت مازاد بر حداقل ھای قانونی در صلاحیت انحصاری و بنا به تمایل کارفرمایان واگذار شده است»، بنا بر مراتب با توجه به اینکه پرداخت بیش از حداقل مبالغ قانونی رفاھی و انگیزشی توسط نیروگاه برق رامین اھواز، به منظور تشویق و افزایش انگیزه کارکنان بوده و جزو مزد ثابت یا مبنا محسوب نمی گردد، الزام کارفرما به تداوم پرداخت آن، فاقد وجاھت قانونی است.
ثانیاً: پرداخت مبالغ رفاھی و انگیزشی، بر اساس حداقل ھای مذکور در قانون یا قرارداد نبوده و مبتنی بر مصوبه شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی (مورخ ١٣٩۶/٣/٢٢ (که در راستای بخشنامه شماره ٩۶/١۶۶١٠/۵٠/١٠٠ ـ ١٣٩۶/٢/٢۶ وزیر نیرو صادر شده است که در بند ٧ بیان می دارد «کمک ھای ماھیانه رفاھی و انگیزشی مستقیم و غیرمستقیم (شامل کمک رفاھی، مسکن، مناسبت ھا، اعیاد، کارآیی بھره وری، رضایت مندی و...) به کلیه کارکنان و مدیران اعم از قرارداد دائم و مدت معین نباید از سقف شصت و پنج (۶۵ (%درصد اقلام مندرج در حکم یا قرارداد کارکنان به استثنای حق اولاد، خواربار (اقلام مصرفی) و مسکن تجاوز نماید» می باشد.
بخشنامه مذکور و مصوبه شرکت مادرتخصصی، جایگزین بخشنامه وزیر نیرو (مورخ ١٣٩۵/۵/٢۶ (و مصوبه شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی (مورخ ١٣٩۵/٩/١۶ (گردیده است و با توجه به اعطای صلاحیت صدور بخشنامه در این حوزه به وزیر نیرو طبق ماده ۴١ ضوابط اجرایی قانون بودجه سال ١٣٩۵ کل کشور (مصوب ١٣٩۵/٣/١٩ ھیأت وزیران) که بیان می دارد «دستگاه ھای اجرایی باید در پرداخت پاداش و کمک ھای رفاھی به ھر نحو و شکل از محل ھرگونه اعتبارات مصوب مربوط، صرفاً در چارچوب ضوابط و دستورالعمل ھای مصوب،... اقدام کنند»، بنابراین عدول از بخشنامه اول نیز در صلاحیت وزیر نیرو و بالتبع شرکت مادرتخصصی تولید برق حرارتی بوده و از این جھت، خارج از صلاحیت قانونی و مغایر با قوانین نمی باشد.
ثالثاً: مبالغ معترض عنه، از حداقل ھای قانونی مذکور در قانون کار کمتر نبوده و به منظور تشویق و افزایش انگیزه کارکنان بوده است و از این جھت، کاھش مبالغ رفاھی و انگیزشی در چھارچوب قانونی و با رعایت حداقل ھای مذکور در قانون کار مغایرتی با قوانین نخواھد داشت.
با توجه به مراتب و اختیار کارفرما در کاھش مبالغ رفاھی و انگیزشی تا حداقل ھای مذکور در قانون کار، دادنامه شماره ۶١٧ ـ ١٣٩٨/٣/١٨ شعبه ١٩ تجدیدنظر دیوان عدالت اداری که دادنامه شماره ٢٢١۵ ـ ١٣٩٧/۶/١۴ شعبه ۵۵ بدوی مبنی بر غیر وارد دانستن شکایت را نقض کرده است و به ورود شکایت صادر شده صحیح و موافق مقررات است. این رأی به استناد بند ٢ ماده ١٢ و ماده ٨٩ قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال ١٣٩٢ برای شعب دیوان عدالت اداری و سایر مراجع اداری مربوط در موارد مشابه لازم الاتباع است.
رئیس ھیأت عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بھرامی
منبع : روزنامه رسمی
رای شماره 1701 هیات عمومی دیوان عدالت اداری تنظیم قرارداد سرمایه گذاری
