تعدیل و تقسیط مهریه
تعدیل و تقسیط مهریه به صورت معمول یک پله فراتر از اعسار از پرداخت مهریه است با این توضیح که خواهان اعسار از پرداخت مهریه ممکن است به موجب دعوایی جداگانه، اقدام به ارائه دادخواست تعدیل و تقسیط مهریه نسبت به رای اعسار صادره کند
تعدیل و تقسیط مهریه به صورت معمول یک پله فراتر از اعسار از پرداخت مهریه است. با این توضیح که خواهان اعسار از پرداخت مهریه ممکن است به موجب دعوایی جداگانه، اقدام به ارائه دادخواست تعدیل و تقسیط مهریه نسبت به رای اعسار صادره کند.
دعوای تعدیل و تقسیط مهریه، در مواردی طرح میشود که سابقا محکومیتی بابت پرداخت مهریه به مرحله قطعیت رسیده است و متعاقبا محکوم به پرداخت مهریه، اقدام به طرح دعوی اعسار از پرداخت یکجای مهریه میکند.
پس از قطعی شدن حکم اعسار و گذشت مدت زمان عرفی از تاریخ قطعیت، تحت شرایطی خاص میتوان اقدام به طرح دعوی به خواسته تعدیل و تقسیط مهریه کرد.
با ذکر مثالی موضوع را روشن میکنیم. فرض کنید، زوجه با تقدیم دادخواست حقوقی، مهریه خود را از زوج مطالبه کند. پس از محکومیت قطعی زوج به پرداخت مهریه، بنا به درخواست زوجه فرآیند اجرای حکم آغاز میشود.
پس از ابلاغ اجراییه، زوج بر اساس مقررات قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، اقدام به طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه میکند.
طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه ۳۰ روزه چه آثاری دارد؟
در اینجا این پرسش مطرح میشود که طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه ۳۰ روزه چه آثاری دارد؟
در پاسخ باید گفت طرح این دعوی سبب میشود، زوج به جای پرداخت یکجای محکومبه، مهریه را مطابق اقساط تعیینشده از جانب دادگاه بپردازد.
همچنین طرح دعوی اعسار و تقسیط مهریه در فرجه ۳۰ روزه موجب میشود امکان جلب و بازداشت محکومعلیه پیش از تعیین تکلیف در خصوص دعوی اعسار ممکن نباشد.
به گزارش گروه وکلای رسمی، بنابراین به طور کلی و خلاصه باید گفت ابتدا محکومیتی قطعی و قابل اجرا به پرداخت مهریه وجود دارد. سپس محکومعلیه اقدام به طرح دعوی اعسار و تقسیط از پرداخت مهریه میکند و دعوای وی نیز مورد پذیرش دادگاه واقع میشود.
در نهایت اینکه با گذشت مدت زمانی عرفی از تاریخ قطعیت حکم اعسار پیشین، اقدام به طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه میشود.
حال باید دید، به منظور طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه چه شرایطی لازم است؟ و به تعبیر دیگر، نکات کلیدی و کاربردی دعوی تعدیل و تقسیط مهریه کدام است؟
الف) حکم اعسار پیشین در خصوص مهریه به مرحله قطعیت رسیده باشد. در واقع تا پیش از قطعیت حکم اعسار، طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه امری بیفایده تلقی میشود.
ب ) نکته بعدی اینکه، آیا صرف قطعیت حکم پیشین در خصوص اعسار، مجوز طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه به حساب می آید؟
پاسخ این پرسش منفی خواهد بود. در واقع، صرف قطعی شدن حکم اعسار، مجوزی برای طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه به حساب نمیآید. در واقع، میبایست دلایلی به منظور اثبات تغییر در وضعیت اقتصادی جامعه و شخص محکومعلیه نیز ارائه شود. این دلایل میتواند در راستای بهبود وضعیت اقتصادی محکومعلیه یا عکس این قضیه باشد.
پ) خوب است بدانید، طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه از سوی هر یک از محکومله یا محکومعلیه مهریه قابل تصور خواهد بود. چنانچه وضعیت اقتصادی محکومعلیه نسبت به گذشته (زمان تعیین اقساط توسط دادگاه در دعوی اعسار) بهبود یابد، بهنحوی که اقساط پیشین با توجه به وضعیت حال حاضر محکومعلیه ناچیز باشد، ذینفع مهریه میتواند دادخواست تعدیل و اقساط مهریه (افزایش) را تقدیم مرجع صالح کند.
البته این فرض با توجه به افزایش نجومی نرخ تورم در جامعه ما امری بعید و تا حدودی غیرممکن به حساب میآید.
فرض دیگر که بسیار شایع است، طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه از سوی محکومعلیه خواهد بود. در این فرض محکومعلیه با توجه به شاخص رو به رشد نرخ تورم یا ارائه ادله مربوط به کاهش درآمدهای شخصی خود میتواند اقدام به طرح دعوی تعدیل و تقسیط مهریه (کاهش) کند.
ت) مطلب دیگری که باید در دعوی تعدیل و تقسیط مهریه به آن پرداخته شود، این است که با تکیه بر کدام دلایل میتوان دعوی تعدیل و تقسیط مهریه را به اثبات رساند؟
در پاسخ باید گفت میتوان به آمارهای ارائهشده از سوی مراجع رسمی در خصوص افزایش رو به رشد شاخص تورم استناد کرد. همچنین ارائه استشهادیه مطابق مقررات قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی، الزامی خواهد بود.
البته در صورتی که تعدیل و اقساط مهریه (کاهش) از سوی محکومله مهریه تقدیم شود، باید ادله مربوط به بهبود وضعیت مالی و اقتصادی جامعه یا شخص محکومعلیه ارائه شود.
مرجع صالح به منظور رسیدگی به دعوی تعدیل و تقسیط مهریه
مرجع صالح به منظور رسیدگی به دعوی اعسار، دادگاه نخستین رسیدگیکننده به دعوی اصلی یا دادگاه صادرکننده اجراییه است. این امر در ماده ۱۳ قانون نحوه اجرای محکومیتهای مالی نیز تصریح شده است.
به نظر میرسد دادگاه صالح به منظور رسیدگی به دعوی تعدیل و اقساط مهریه، دادگاه رسیدگیکننده به دعوی اعسار باشد.
منبع : روزنامه حمایت
رای شماره های 352 و 353 هیات عمومی دیوان عدالت اداری اعاده دادرسی حقوقی چیست ؟