اعتراض رییس قوه قضائیه به ادبیات رییس جمهور
اعتراض رییس قوه قضائیه به ادبیات رییس جمهور
آیت الله صادق لاریجانی، رییس قوه قضاییه در نشست امروز مسئولان عالی قضایی از سخنان روز گذشته دکتر احمدی نژاد انتقاد کرد.
به گزارش «تابناک»، روز گذشته، رییس جمهور در مراسم روز خبرنگار از برخی برخوردهای دستگاه قضا با خبرنگاران انتقاد کرده بود که امروز با واکنش شدید رییس دستگاه قضا رو به رو شد.
آیت الله لاریجانی در این نشست گفت: پیش از ورود به مباحث دستور جلسه مطلبی را باید عنوان کنم و آن اینکه دیروز در روز خبرنگار مطالبی غیرمنصفانه راجع به قوه قضاییه مطرح شده و متأسفانه شخص رئیس جمهور هم در این مطالب غیرمنصفانه شرکت کرده‌اند، در آن جلسه مطرح شده که قوه قضاییه مسأله آزادی خبرنگاران را تحت تأثیر قرار داده و گاهی خبرنگاران برای پاسخگویی به مطالبی که درج و نقل می‌کنند، محکوم یا روزها و ماه‌ها در راهروهای دادگاه ها کشانده می‌شوند. البته از خبرنگاری که مطالب خلاف واقع می‌گوید شاید چندان انتظاری نباشد تا از شخص رئیس جمهور!
وی افزود: البته لحن خبرنگار و پاسخ رئیس جمهور، نشان می‌دهد که مسأله از پیش طراحی شده است و ناشی از تحریک محرکان و تشویق مشوشان. آنچه در این مسأله مهم است، نحوه گفتار و نسبت هایی است که شخص رئیس جمهور به قوه‌قضاییه داده‌اند.
ایشان مدعی می‌شوند که قوه قضاییه می‌گردد تا خبرنگاری که به نقد دستگاهی یا مسئولی پرداخته، یکجوری محکوم کند. بعد به فردی اشاره می‌کند که هیأت منصفه گفته‌اند، او جرمی مرتکب نشده ولی قاضی او را محکوم کرده‌است. بعد هم اشاره و اشکالی به دادستان که مدعی العموم است و در مواردی که به شخص رئیس جمهور توهین شود، باید بدون شکایت به مسأله رسیدگی کند و ما تاکنون ندیده‌ایم که دادستان وارد شود؛ نیازی هم البته نداریم، چرا که ما خادم مردم هستیم.
رییس دستگاه قضا در ادامه گفت: ایشان می افزاید، در مواردی هم که حتی نامی از کسی برده نشده است، قاضی می‌گوید این مطلب به فلان شخص می‌خورد، در حالی که وقتی مطلبی نوشته و نقد می‌شود، اگر به کسی هم خورد، خورد. باید بخورد تا دردش بیاید. اینها تقریباً مطالب روز گذشته ایشان است. نخست این که توقع ما از رئیس جمهور این است که ادبیاتش متین و فاخر و با تعابیر جا افتاده و البته درست و منصفانه باشد. من از باب یک شهروند عادی این مملکت، چنین توقع حقی را از ایشان دارم. این چه ادبیاتی است که مثلاً خورد که خورد بگذار بخورد تا دردش بیاید؟!
وی ادامه داد: در نشست رسمی آن هم رئیس جمهور این کشور، چنین سخنانی توجیه شدنی نیست و دوستانه عرض می‌کنم، درست نیست؛ اما مطلب اصلی چیز دیگری است و آن اینکه این نسبت‌ها به قوه قضاییه خلاف است.
اینکه گفته شود می‌گردند تا کسی را محکوم کنند، نسبت کاملاً خلافی است. البته قوه قضاییه بر خلاف میل خیلی‌ها کار می‌کند و قوه قضاییه شخص بنده نیست. بسیاری اوقات بر خلاف میل من هم رأی می‌دهند، چرا که قاضی مستقل است و رأیی که انشا می کند، در اختیار خودش است و البته مسئول رأیی است که صادر می‌کند و نباید متوقع باشیم که قضات باب میل ما رأی بدهند.
این چه توقع نادرستی است که رأی حسب میل ما باشد، وگرنه متهم شوند به اینکه قوه قضاییه می‌گردد تا کسی را محکوم کند؟ این که گفته‌اند شخصی در نوشته‌اش با اینکه نام از کسی نبرده، اما باز هم محکوم شده، ناشی از درک نادرست مفاد قانون و کیفیت صدور رأی است.
در ماده 698 قانون مجازات اسلامی تصریح شده است که:
«هر کس به قصد اضرار به غیر یا تشویش اذهان عمومی یا مقامات رسمی به وسیله نامه یا شکواییه یا مراسلات یا عرایض یا گزارش یا توزیع هرگونه اوراق چاپی یا خطی با امضا یا بدون امضا اکاذیبی را اظهار نماید، یا با همان مقاصد اعمالی را بر خلاف حقیقت رأساً یا به عنوان نقل قول به شخصی حقیقی یا حقوقی یا مقامات رسمی تصریحاً یا تلویحاً نسبت دهد اعم از اینکه از طریق مزبور به نحوی از انحاء ضرر مادی یا معنوی به غیر وارد شود یا نه علاوه بر اعاده حیثیت در صورت امکان، باید به حبس از دو ماه تا دو سال و یا شلاق تا 74 ضربه محکوم شود.»
آیت الله لاریجانی افزود: این قانون تصریح می‌کند که یا به صورت صریح یا تلویحاً، ظاهراً معنای تلویح را نمی‌دانند. تلویح یعنی نام نبرند؛ اما طوری بگویند که به کسی تطبیق شود، نص قانون این است «یا تلویحاً »؛ بنابراین، برای وقوع جرم و اثبات مجازات لازم نیست اسم بیاورند. قاضی بر پایه همین قوانین حکم می کند. البته ممکن است قاضی هم اشتباهی بکند. بحث بر سر روش‌هاست.
این درست نیست که در یک جلسه رسمی، بدون بررسی رأی و ادله آن و بررسی قانون قضات را محکوم کنیم.
وی در این باره گفت: انتظار از مقامات رسمی کشور این نیست. این را هم اضافه کنم که روشن است که نقد بابش با توهین و نشر اکاذیب جداست. آنچه قابل قبول است این است که در کشور باید باب نقد باز باشد. قضات ما نیز در مجموع تحملشان در این امور کم نیست.
گاهی حکمی داده‌اند که کاملاً مستند است؛ اما مورد انتقادات شدید واقع شده‌اند، ولی تحمل کرده‌اند. بحث اصلی این است که آیا بگذاریم هر کسی هرجور خواست حرف بزند. پس قوانین را برای چه کسی نوشته‌اند؟ قوانین را نوشته‌اند که مردم رعایت کنند. بنا نشود هر کسی به هر کسی توهین کند و هر تهمتی بزند.
آیا این نحوه آزادی مطلوب است که برخی خبرنگاران برای اینکه روزنامه‌ها جلب توجه و نظر مردم را بکنند هر چه خواستند بنویسند؟
رییس قوه قضاییه ادامه داد: فراموش نکنیم که همین مطبوعات در تاریخ صد ساله اخیر بارها ابزار دست برخی شده‌اند تا نگذارند رجال سیاسی وظایف خود را پیش ببرند. با همین مطبوعات به گونه ای جلوی آزادی را گرفتند که هر کسی خواست سخن حقی هم بگوید در مقابلش ایستادند.
مرحوم مدرس را همین طور کوبیدند. کسانی که چکمه پوشیدند و مجلس را به توپ بستند با مقدمات این کار را کردند و حالا می‌بینیم که به رئیس مجلس توهین می کنند و کار به جایی رسیده است که می‌گویند مجلس را به توپ می‌بندیم. همه ما صد در صد وظیفه داریم راه قانون را پشت سر گذاریم. این بساط باید جمع شود که افرادی لاابالی باشند و هرچه خواستند بگویند.
در این مسائل اگر قوه قضاییه وارد نشود، مسئول است. این چه کاری است که عده‌ای را تشویق می‌کنید که این راه غیرقانونی را بروند و نامش را نیز نقد می‌گذارید؛ یعنی قاضی ما فرق بین نقد و توهین را نمی فهمد؟ فرق بین نقد و اشاعه کذب را نمی‌فهمد؟! بعد اعلام می‌کنند هیأت منصفه گفته‌اند، جرم نیست ولی قاضی گفته جرم است.
وی گفت: نخست این که یک قاضی نبوده، بلکه در دادگاه کیفری استان سه تا قاضی است و همه آنان جرم تشخیص داده اند و آن هم قضاتی که علی الاصول اهل دقت هستند.
دوم آن که این مسأله، چند سال پیش در شورای نگهبان مطرح بود، آنجا در قانون نوشته بودند که اگر هیأت منصفه رأی به مجرمیت شخصی داد، قاضی می تواند تبرئه کند، ولی اگر رأی به تبرئه داد، قاضی دیگر نمی‌تواند جرم تلقی کند، این قانون، ظاهراً در مجلس ششم به تصویب رسیده بود.
ما در شورای نگهبان به آن ایراد شرعی گرفتیم، ایراد هم همین بود که الان می‌گویم که قاضی در حکمش مستقل است، قاضی تابع هیأت منصفه نیست؛ بنابراین، اطلاق الزام قاضی به اینکه نمی‌تواند در این صورت حکم به مجرمیت کند، خلاف شرع است. شما نمی‌توانید الزام کنید که هر چه هیأت منصفه بگوید، قاضی باید پیروی کند.
آیت الله لاریجانی افزود: و اما این سخن رئیس جمهور که گفته است دادستان در موارد توهین به رئیس جمهور ورود نکرده و متأسفانه این سخن را چند بار تکرار کرده‌اند، مسأله خلاف واقعی است. من پیشتر به خودشان هم تذکر داده‌ام. دادستان اعلام کرده که ایشان در چند مورد اقدام کرده است، چهار مورد خود دادستان از باب مدعی‌العموم و شانزده مورد هم حسب شکایت رئیس جمهور وارد عمل شده‌اند. حالا اینکه شکایت ها به محکومیت بینجامد یا نه، ربطی به دادستان ندارد.
پس این چه سخن خلاف واقعی است که می‌گویید؟!
توقع از نهادهای رسمی این است که منصفانه و مستند سخن بگویند.
وی در پایان گفت: در پایان، بار دیگر تکرار می‌کنم همگان بدانند راه ما، راه قانون است. بساط توهین باید جمع شود. این مسأله را که توهین با نقد فرق می‌کند، نه تنها همه قضات و مسئولان، بلکه عموم مردم هم می‌دانند و می‌دانند که آیا در حرف زدن و سخن گفتن یا نوشتن شما نشر اکاذیب می‌کنید یا نقد می‌کنید.
اولین راهبرد معاونت حقوقی اهتمام به حفظ حقوق شهروندی است قانون تعیین تکلیف چاه های آب فاقد پروانه بهره برداری
