کودکان خیابانی و خلاهای قانونی
کودکان خیابانی و خلاهای قانونی
کودکان خیابانی و خلاهای قانونی
نویسنده: عبدالصمد خرمشاهی*
*حقوقدان
در تهران، قلب مملکت، همه روزه، در سر هر گذر و خیابان و چهارراه، چند نفر کودک سرگردان خیابانی می بینید؟ بچه هایی که در عالم کودکانه خود فارغ از دنیا و هرچه در آن هست به دنبال یکدیگر می دوند و بازی می کنند و گهگداری دست نیاز به سوی عابران یا رانندگان اتومبیل ها دراز می کنند یا فال حافظی یا آدامسی یا بادبادکی و شبیه این چیزها را جلو چشم شان می گیرند و ملتمسانه از آنها می خواهند که آنها را از او بخرند... کودکانی که هر روز تعدادشان متاسفانه از روز پیش بیشتر می شود.
این کودکان از کجا می آیند؟ چه کسانی آنها را ساماندهی می کنند؟ پدر و مادرشان کیست؟ و صدها سوال مشابه دیگر. طبق برآورد یونیسف در ایران 90درصد این کودکان دارای پدر و مادر هستند و در خانواده های پرجمعیت زندگی می کنند. آنچه مسلم است این کودکان که اکثرا دچار سوءتغذیه هستند.
در رابطه با مسایل مبتلابه این نوع کودکان مقالات فراوانی نوشته شده، به خصوص کسانی که دغدغه حقوق کودک را دارند و نگران وضعیت آنان هستند در این زمینه بررسی های مختلفی انجام داده اند و هر یک به نوعی راهکاری برای برون رفت آنان از این وضعیت ارایه کرده اند.
متاسفانه باوجود همه این مسایل کمتر دیده ایم که در عمل قدمی برای برخورد با این مشکل اجتماعی برداشته شود. کدام سازمان یا نهاد یا وزارتخانه مسوول رسیدگی و ساماندهی به این وضعیت است؟ از منظر قانونی اگر به موضوع نگاه کنیم ماده 173 قانون مجازات اسلامی تصریح داشته است هر کس طفل صغیر یا غیررشیدی را وسیله تکدی قرار دهد یا افرادی را به این امر بگمارد به سه ماه تا دو سال حبس و استرداد کلیه اموال که از طریق مذکور به دست آورده است محکوم خواهد شد.
بنابراین و از این منظر، همه روزه شاهد جرایم مشهودی هستیم که از مصادیق بارز این ماده است اما در عمل تاکنون تا چه اندازه ضابطین قوه قضاییه با این بزه مشهود برخورد کرده اند؟ و اگر اقدامی در این رابطه به عمل آورده اند سایر مسوولان ذی ربط قدم بعدی را چگونه برداشته اند؟ آیا سازمان بهزیستی و شهرداری می توانند یک تنه از پس این معضل اجتماعی برآیند؟ قطعا پاسخ منفی است و شاهد ادعا در جیب.
به قول یکی از دوستان همکارم هر یک از این کودکان خیابانی که همه آنها مطابق قانون اساسی دارای حقوقی هستند و باید وفق قانون به جای ولگردی و آوارگی در خیابان ها و مورد سوءاستفاده قرار گرفتن افراد، در سر کلاس های درس حاضر باشند، متاسفانه به بمب ساعتی تبدیل شده اند که سرانجام روزی منفجر خواهند شد- شرایط نابسامان این کودکان روزی از آنها قاچاقچی موادمخدر یا قاتل و سارق و شیاد و زورگیر خواهد ساخت. آیا هنوز باید شاهد افزایش کودکان خیابانی باشیم و بی تفاوت و خونسرد از کنار آنها بگذریم؟ اگرچه فعالیت های خیرخواهانه پاره ای از انجمن هایی که حامی حقوق کودک هستند و بعضا سازمان های دولتی به حکم وظیفه ای که دارند را نمی توان نادیده گرفت اما واقعیت این است که اگر عواقب منفی و زیانبار این پدیده آنچنان که باید و شاید جدی گرفته نشود در آینده نه چندان دور دود ناشی از انفجار این بمب های ساعتی به چشم همه خواهد رفت.
قانون احترام به آزادیهای مشروع و حفظ حقوق شهروندی متن کامل لایحه اصلاح قوانین تنظیم جمعیت و خانواده
