×

نفقه چیست و به چه کسانی تعلق می گیرد؟

نفقه چیست و به چه کسانی تعلق می گیرد؟

نفقه عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غـذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و نیز خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض که شوهر مکلف است همه آنها را متناسب با وضعیت خانوادگی و اجتماعی زن فراهم کرده و در اختیار او قرار دهد تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نکاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد زن هنگامی می‌تواند نفقه مطالبه کند که از شوهر خود تمکین کرده باشد

نفقه-چیست-و-به-چه-کسانی-تعلق-می-گیرد؟

 نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه )  عبارت است از همه نیازهای متعارف و متناسب با وضعیت زن از قبیل مسکن، البسه، غـذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمانی و بهداشتی و نیز خادم در صورت عادت یا احتیاج به واسطه نقصان یا مرض که شوهر مکلف است همه آنها را متناسب با وضعیت خانوادگی و اجتماعی زن فراهم کرده و در اختیار او قرار دهد.  تنها در ازدواج دایم نفقه زن بر عهده شوهر است اما در نکاح منقطع، شوهر ملزم به پرداخت نفقه نیست؛ مگر اینکه در عقد شرط شده باشد.  زن هنگامی می‌تواند نفقه مطالبه کند که از شوهر خود تمکین ( مقالات مرتبط با تمکین - سوالات مرتبط با تمکین ) کرده باشد.پ

ضمانت اجرای پرداخت نفقه - نفقه حقی برای بخشیدن یا گرفتن ؟

 تمکین

در تعریف تمکین نیز باید گفت که تمکین عبارت از برآوردن نیازهای شوهر و اجابت کردن خواسته‌های مشروع وی از سوی زن است. یکی از مصادیق تمکین در قانون، اقامت زن در خانه دایمی شوهر است، به این معنا که زن برای دریافت نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) باید در خانه شوهر زندگی کند مگر آن که حین وقوع عقد شرطی جز این شده باشد.

همچنین در صورتی که  زن بدون دلیل موجه و بدون موافقت شوهر خانه را ترک و حتی در خانه پدر و مادر خویش اقامت کند، مرد می‌تواند از دادن نفقه امتناع کند.  بر اساس قانون، زنی که بدون دلیل موجه از تمکین ( مقالات مرتبط با تمکین - سوالات مرتبط با تمکین ) همسرش خودداری کند، ناشزه نامیده می‌شود که در این صورت مرد می‌تواند علاوه بر عدم پرداخت نفقه از دادگاه تقاضای طلاق کرده یا درخواست ازدواج مجدد کند.

منتفی شدن حق طلاق زوجه در صورت عدم تمکین - اجرای حکم تمکین - دادخواست الزام به تمکین - دادخواست الزام به تمکین و منع از اشتغال به تحصیل - جایگاه تمکین در تحقق جرم ترک انفاق - تأمین دلیل ، شرائط تمکین 

  معاف نشدن مردان از پرداخت نفقه حتی درباره زنان شاغل

در صورتی که ادامه حضور زن در خانه مشترک، متضمن بیم بدنی، مالی یا شرافتی باشد، زن می‌تواند از دادگاه درخواست کند به او اجازه دهد در مکان امنی زندگی کند، در این صورت شوهر مکلف به پرداخت نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) خواهد بود.نکته مهم در مورد نفقه این است که حتی در صورتی که زن شخصاً درآمد مستقلی داشته باشد، این موضوع مرد را از پرداخت نفقه معاف نمی‌کند.

عقد موقت و شرط پرداختن نفقه - آنچه درباره نفقه باید بدانیم 

  ضمانت اجرای خودداری مرد از پرداخت نفقه

دو نوع ضمانت اجرا برای خودداری مرد از پرداخت نفقه وجود دارد، اول ضمانت اجرای حقوقی که در این صورت، هرگاه با وجود تمکین ( مقالات مرتبط با تمکین - سوالات مرتبط با تمکین ) زن، شوهر از پرداخت نفقـه خودداری کند، زن می‌تواند با طرح دعوی حقوقی، محکومیت او را به پرداخت نفقه از دادگاه بخواهد؛ در این صورت، دادگاه حکم به پرداخت نفقه خواهد داد. اگر دادگاه حکم به پرداخت نفقه صادر کند و مرد واقعاً از پرداخت آن ناتوان باشد، زن این حق را دارد که در صورت تمایل، تقاضای طلاق ( مقالات مرتبط با طلاق - سوالات مرتبط با طلاق ) کند.نکته دوم، ضمانت اجرای جزایی است. بر این اساس باید گفت از آنجایی که نپرداختن نفقه در قانون ایران، جرم محسوب می‌شود، زن می‌تواند با مراجعه به دادسرای عمومی، تعقیب جزایی شوهر را بخواهد که در این صورت با اثبات عدم پرداخت نفقه، مرد علاوه بر پرداخت نفقه به مجازات مقرر در قانون نیز محکوم خواهد شد.

نفقه و چگونگی طرح دادخواست آن 

 امکان مطالبه نفقه ایام گذشته توسط زن

زن می‌تواند نفقه ایام گذشته خود را نیز مطالبه کند؛ این در حالی است که در مورد فرزندان مشترک، الزام مرد به پرداخت نفقه از تاریخ تقدیم دادخواست امکان‌پذیر است؛ به این معنا که فرزندان نمی‌توانند مدعی عدم پرداخت نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) در گذشته شوند.همچنین قانون، حقوقی را برای زنانی که همسرانشان فوت می‌کنند، در نظر گرفته است. تا سال 1381 هرگاه عقد ازدواج به دلیل فوت شوهر منحل می‌شد، در عین حال که زن مکلف بود (4 ماه و 10 روز) عدّه نگاه دارد و نمی‌توانست نفقه مطالبه کند اما با اصلاح ماده 1110 قانون مدنی،  زن می‌تواند در ایام عدّه، نفقه خود را مطالبه کند.

ضمانت اجرای کیفری ترک نفقه 

 نحوه محاسبه نفقه فرزند

بر اساس ماده 1999 قانون مدنی، پرداخت و تامین نفقه اولاد به عهده پدر است و در صورتی که پدر فوت کرده باشد یا قادر به پرداخت نفقه فرزندان نباشد، پرداخت نفقه بر عهده پدربزرگ خواهد بود و در صورتی که جد پدری هم زنده نباشد یا نتواند نفقه بپردازد، تامین هزینه‌ها بر عهده مادر خواهد بود همچنین در صورتی که مادر هم نباشد یا خودش مشکلات معیشتی داشته باشد، تامین هزینه‌ها بر عهده اجداد پدری و اجداد مادر یعنی مادربزرگ پدری یا مادربزرگ مادری خواهد بود. بنابراین نفقه فرزندان به ترتیب ابتدا بر عهده پدر، دوم پدربزرگ پدری، سوم مادر، چهارم مادر‌بزرگ پدری، مادربزرگ مادری و پدربزرگ مادری خواهد بود. با این اوصاف می‌توان دریافت که قانون برای دریافت نفقه فرزندان، شیوه‌های مختلفی را پیش‌بینی کرده است. در قانون پیش‌بینی شده است که اگر پدری با داشتن امکانات مالی از پرداخت نفقه فرزندانش خودداری کند، این مساله بار کیفری دارد و فرزندان یا فردی که مسئولیت سرپرستی و نگهداری فرزندان را بر عهده دارد، می‌تواند علیه او در این خصوص به دادگاه شکایت کند. اگر پدر دارای اموالی باشد، اما از پرداخت نفقه  ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) به فرزندان خود امتناع کند، آنها می‌توانند با ارایه دادخواست به دادگاه و دریافت رای قطعی به میزان نفقه تعیین‌شده، اموال و دارایی پدر را به نفع خود توقیف کنند.

نفقه در قانون مدنی 

فرزند تا چه زمانى مستحق دریافت نفقه است؟

در شرع و قانون سن معینى براى نفقه فرزندان در نظر گرفته نشده است و عرفاً مادام که اولاد داراى شغل و درآمد مشخصی نباشند، پدر نسبت به پرداخت نفقه مسئولیت دارد. یکی از نکاتی که در این زمینه در جامعه می‌توان مشاهده کرد، این است که تا زمانى که فرزند دختر، همسر انتخاب نکرده است یا فرزند پسر مشغول تحصیل باشد، به کارمندان حق اولاد پرداخت مى‌شود.

نفقه فرزند چگونه محاسبه می شود ؟ 

 نگهداری از فرزندان، حق و تکلیف والدین

قانونگذار حضانت ( مقالات مرتبط با حضانت - سوالات مرتبط با حضانت )  و نگهداری از فرزند را هم حق و هم تکلیف والدین دانسته و طبیعی است که نگهداری از فرزندان مستلزم تامین هزینه‌ها و مخارج مورد نیاز آنها است.

حال یکی از پرسش‌هایی که در اینجا به ذهن متبادر می‌شود، این است که اگر پدر و مادرى از یکدیگر جدا شده باشند و حضانت فرزندان به مادر واگذار شده باشد و پدر در صورت‌جلسه طلاق، منزل مسکونىش را به مادر و فرزندان انتقال دهد آیا باز هم پدر مکلف به پرداخت نفقه است؟

 در پاسخ به این پرسش باید گفت که اولا نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) تنها شامل مسکن نمى‌شود بلکه غذا، اثاث منزل، هزینه‌های درمان، لباس و ... نیز نفقه محسوب مى‌شود. ثانیاً پرداخت نفقه تکلیف قانونى پدر است و مادر ولایتى بر فرزندان ندارد و موضوع حضانت و سرپرستى، موضوعى جدا از ولایت است.

دادخواست مطالبه نفقه ایام زوجیت 

 نحوه محاسبه نفقه فرزند

کارشناسی که مسئول رسیدگی به پرونده نفقه فرزند و تعیین آن است، معمولا مبلغ نفقه را با توجه به وضعیت اجتماعی و نیازهای فرزند مشخص می‌کند. کارشناس مکلف است با بررسی وضع زندگی خانوادگی فرزند و نیز بررسی مدارکی که از سوی مادر یا قیم او ارایه می‌شود، میزان هزینه‌های نگهداری فرزن درا محاسبه کند. گاهی تصوری وجود دارد، مبنی بر اینکه اگر زنی شاغل باشد، دیگر نمی‌تواند دریافت نفقه برای فرزندش را تقاضا کند؛ این در حالی است که زنان شاغل هم می‌توانند بابت نفقه فرزند خود طرح دعوی کنند.  از سوی دیگر، موقعیت زندگی مادر در تعیین میزان نفقه فرزند تاثیر زیادی دارد و طبیعی است که وضعیت زندگی مادر به زندگی فرزند او نیز سرایت می‌کند. به عنوان مثال اگر مادری در دوران نوجوانی خود از وضعیت مرفهی برخوردار باشد یا در زمان طرح شکایت ساکن منطقه‌ای گرانقیمت باشد، این مساله نیز در تعیین نفقه فرزند او موثر است. حتی میزان نفقه فرزند از یک جامعه روستایی با یک شهر یا در نقاط مختلف شهر نیز متفاوت است.

دادخواست اعسار از پرداخت مهریه ، نفقه 

 محدودیت شکایت برای نفقه فرزند

پسران تا 18 سالگی و تا زمانی که در خانه پدر خود تحصیل می‌کنند، حتی در صورت جدا نشدن پدر و مادر از هم می‌توانند دادخواست نفقه ( مقالات مرتبط با نفقه - سوالات مرتبط با نفقه ) فرزند ارایه کنند؛ اما پس از 18 سالگی و با اتمام تحصیل، دیگر پدر وظیفه‌ای برای پرداخت نفقه او نخواهد داشت. دختران تا زمان ازدواج می‌توانند تقاضای نفقه گذشته داشته باشند، اما اگر دختری ازدواج کند و پس از آن طلاق بگیرد دادگاه دیگر به شکایت او برای نفقه گذشته رای مثبت نمی‌دهد.

منبع : روزنامه حمایت

    

پست های مرتبط

افزودن نظر

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.