مطالب و مقالات بخش نظریات مشورتی

چنانچه رییس دادگستری به‎عنوان رییس شعبه اول دادگاه حقوقی به‎طور همزمان دارای ابلاغ و سمت‎های قضایی دیگر ازجمله دادرس دادگاه کیفری دو، دادرس دادگاه انقلاب و دادرس دادگاه اطفال باشد، نامبرده قبل از ارجاع پرونده‎های در صلاحیت دادگاه انقلاب، کیفری دو و اطفال به آن محاکم، حق ارجاع آن پرونده‎ها به خود را به‏عنوان دادرس دادگاه‎های موصوف دارد؟

آیا قاضی دادسرا با درخواست شاکی مکلف به صدور قرار ترک تعقیب در جرایم قابل گذشت است یا این امر از اختیارات اوست و می‎تواند تصمیم ماهوی اعم از قرار جلب به دادرسی یا قرار منع تعقیب صادر کند؟

در سال 1392 در یکی از بخش‎های استان کرمانشاه شخصی به اتهام سرقت‎های متعدد احشام محکوم به حبس و رد مال می‎شود و پس از قطعیت رای در سال 1399 وکیل متهم تقاضای اعاده دادرسی می‎کند و دیوان عالی کشور ضمن پذیرش اعاده دادرسی، پرونده را به شعبه هم‎عرض ارجاع می‎دهد و چون حوزه قضایی آن بخش فقط یک شعبه دادگاه داشته، پرونده به نزدیک‎ترین حوزه قضایی ارسال می‎شود

نظریه مشورتی اداره حقوقی قوه قضاییه

درصورتی که در تفسیر قضایی براساس اصل باطن‎گرایی و واقع‎گرایی، ماهیت یک سند با ظاهر «بیع» به «وکالت» یا با ظاهر «عقد تملیکی» به عقد «ترهینی» تغییر پیدا کند و با این فرض که در محاکم دیگر و پرونده‎های متفاوت، تفسیری دیگر داشته‎اند، آیا این تفسیر موخر، ماهیت سند را تغییر می‎دهد؟

آیا درج تاریخ مقدم بر انجام معامله توسط طرفین عقد، جعل سند عادی محسوب می‌شود؟ در صورت ورود ضرر به شخص ثالث با درج تاریخ مقدم بر وقوع عقد و تنظیم قرارداد صوری آیا موضوع جعل است؟ و شاکی چه شخصی محسوب می‌شود؟

با عنایت به برداشت‎های متفاوت از مفاد ماده 442 قانون آیین دادرسی کیفری مصوب سال 1392 در این صورت دادگاه در وقت فوق‎العاده با حضور نماینده دادستان به موضوع رسیدگی و تا یک‎چهارم مجازات تعیین‎شده را کسر می‎کند این حکم قطعی است اولا منظور از تا یک‎چهارم مجازات تعیین‎شده چیست؟

چنانچه بطلان نقل و انتقال قبلی سهام در شرکت‎های سهامی (شرکت سهامی خاص) و همچنین بطلان صورت‌‎جلسات بعدی شرکت در خصوص انتخاب اعضای هیات‎مدیره و مدیرعامل به موجب رای قطعی دادگاه اعلام شده باشد، آیا قراردادهای منعقده از سوی مدیرعامل وقت (که در حقیقت فاقد سمت تلقی می‎شود)، به تقاضای ذی‎نفع قابل ابطال است؟

نظریه مشورتی

آیا اصحاب پرونده امکان اخذ کپی و تصاویر از صورت‎جلسه دادگاه را دارند؟

اگر مجازات شلاق و جزای نقدی باشد، قید درجه کدام یک الزامی است و کدام شدیدتر است؟

به موجب ماده 24 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 ثبت طلاق و سایر موارد انحلال نکاح و نیز اعلام بطلان نکاح یا طلاق در دفاتر اسناد رسمی ازدواج و طلاق حسب مورد پس از صدور گواهی عدم امکان سازش یا حکم مربوط از سوی دادگاه مجاز است

بر اساس ماده 511 قانون آیین دادرسی مدنی مصوب سال 1379، هرگاه مدعی اعسار در دعوای اصلی محکوم‎له واقع و از اعسار خارج شود، هزینه دادرسی از او دریافت خواهد شد؛ حال چنانچه محکوم‎علیه بدوی ضمن تقدیم دادخواست تجدیدنظرخواهی نسبت به رأی بدوی، مدعی اعسار از پرداخت هزینه دادرسی مرحله تجدیدنظر شود و دادگاه بدوی حکم بر اعسار نامبرده از پرداخت تمام یا بخشی از هزینه دادرسی صادر کند، با توجه به آن که نامبرده عنوان محکوم‎علیه دارد، نه محکوم‎له، در صورت صدور رأی قطعی در مرحله تجدیدنظر به نفع یا ضرر تجدیدنظرخواه، آیا امکان وصول مابقی تمبر هزینه دادرسی از وی وجود دارد؟

قانون امور حسبی مصوب سال 1319 ذیل فصل هشتم با عنوان «در ترکه متوفای بلاوراث» به شرح مواد 327 تا 336 این قانون، قواعدی را برای مدیریت ترکه شخص بلاوراث مقرر کرده که پیشنهاد تعیین مدیر ترکه و نگهداری اموال مطابق آیین‎نامه‏ای که وزارت دادگستری تهیه می‎کند، از آن جمله است

در صورتی که پرونده حقوقی داخل در صلاحیت دادگاه، از طرف مقام ارجاع یا قاضی رسیدگی‎کننده جهت صلح و سازش به شورای حل اختلاف ارسال شود و متداعیین نزد آن شورا سازش کرده و گزارش اصلاحی تنظیم کنند و سپس پرونده به دادگاه ارسال شود، آیا دادگاه وفق ماده 183 قانون آیین دادرسی دادگاه‎های عمومی و انقلاب در امور مدنی مکلف به تعیین وقت و دعوت طرفین جهت اقرار به صحت گزارش اصلاحی تنظیمی در شورای حل اختلاف است یا اینکه گزارش اصلاحی تنظیمی در شورای حل اختلاف، رسمی محسوب می‎‏شود و دادگاه بدون دعوت طرفین وفق ماده 184 این قانون گزارش اصلاحی را در قالب دادنامه صادر و ابلاغ می‎کند؟

در تبصره الحاقی به ماده 2 قانون صدور چک پیرامون مبنای محاسبه خسارت تاخیر تادیه به صراحت آمده است خسارت تاخیر تادیه بر مبنای نرخ تورم از تاریخ چک تا زمان وصول آن که توسط بانک مرکز جمهوری اسلامی ایران اعلام شده است

مطابق ماده 2 قانون حمایت خانواده مصوب سال 1391 فقط تشکیل دادگاه خانواده با حضور رییس یا دادرس علی‎البدل و قاضی مشاور زن پیش‎بینی شده و در محاکم تجدیدنظر حضور قاضی مشاور زن پیش‎بینی نشده است و اساسا چنین قضاتی در دادگاه تجدیدنظر حضور ندارند

سه نفر عضو یک خانواده (پدر، مادر و فرزند پسر) با این توضیح که خانواده عضو دیگری نداشته در حادثه تصادف رانندگی فوت می‎کنند

آیا استرداد دلیل از سوی خواهان در دادرسی امکان‎پذیر است؛ اعم از آن که دلیل بررسی و ارزیابی شده یا هنوز بررسی و ارزیابی نشده است؟ این امر چه تأثیری در دادرسی دارد؟

نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه در پاسخ به چند پرسش کرونایی