آئین نامه کمیسیون عفو و بخشودگی
شماره15744/ش
17/12/1359
ماده 1- در اجرای بند 6 از اصل 110 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به مناسبتهای زیر :
د- مبعث رسول اکرم (ص) 27 رجب
.ب- عید فطر
ج- عید قربان (10ذیحجه)
د- میلاد پیامبر اکرم (ص)17 ربیع
ه- عید غدیر
و- جشن پانزدهم شعبان
ز-22 بهمن روز پیروزی انقلاب اسلامی ایران .
ح- 12 فروردین سالروز تأسیس جمهوری اسلامی ایران .
ط- بمناسبت عید نوروز
کمیسیون عفو وبخشودگی تحت نظر و بدعوت رئیس اداره سجل کیفری و عفو و بخشودگی با شرکت یک قاضی آگاه برموازین کیفری اسلام به انتخاب رئیس دیوان عالی کشور مدیر کل قضائی وزارت دادگستری و دادستان تهران و یا نماینده او و دادستان نیروهای مسلح یا نماینده او و رئیس یا مدیر کل اداره حقوقی و رئیس یا مدیر کل سازمان امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی و رئیس انجمن حمایت از زندانیان تشکیل میشود و جلسات این کمیسیون با حضور حداقل پنج عضو رسمیت خواهد داشت .
تبصره – علاوه بر موارد بالا در صورت اقتضا به پیشنهاد رئیس دیوان عالی کشور یا رئیس شورای سازمان امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی (هرگاه طبق اعلام رئیس اداره عفو وبخشودگی تعداد پیشنهاد های عفو واصله به اداره عفو وبخشودگی به 25 فقره رسید )جلسه فوق العاده کمیسیون به دعوت رئیس اداره عفو وبخشودگی از اشخاص مندرج در ماده یک تشکیل میشود .تا به پیشنهادها رسیدگی و اخذ تصمیم کند اگر کسی مشمول عفو وبخشودگی شناخته شود و پس از انجام تشریفات قانونی از عفو برخوردار خواهد شد .
ماده 2- پیشنهاد عفو برحسب مورد از طرف دادسرای عمومی یا دادسرای نظامی که حکم محکومیت به دستور او اجرا میشودو ناظر بر رفتار و کردار زندانی در زندان است بعمل میاید و درکمیسیون مقرر در ماده 1 مورد رسیدگی قرار میگیرد .
ماده 3- دادسرای عمومی ودادسرای نظامی عفو محکوم علیه را وقتی پیشنهاد میکند که شرایط زیرین موجود باشد :
1-درمورد مجازات اعدام محکوم علیه در زندان باشد اگر در فاصله صدور حکم لازم الاجرا و اجرای حکم محکوم به اعدام درخواست عفو نماید بدرخواست رئیس شورای سازمان امور زندانها و اقدام تأمینی و تربیتی در کمیسیون فوق العاده مطرح ورد یا قبول درخواست عفو ظرف 15 روز اعلام خواهد شد و تا اعلام نتیجه از طرف کمیسیون فوق العاده عفو وبخشودگی اجرای حکم اقدام به تأخیر خواهد افتاد .
2- در مورد مجازات حبس: مجازات در حال اجرا باشد و از حبس دائم دو سال و از حبس جنائی درجه یک یکسال و از حبس جنائی درجه دو شش ماه و از حبس جنحه ای یک پنجم به موقع اجرا گذارده شده و مجازات درروحیه محکوم علیه مؤثر واقع و موجب تنبیه او شده باشد وبراه صلاح بازگشته باشد و اگر از زندان آزاد شود درجامعه زندگی و انسانی خواهد داشت .
3-در محکومیت به جزای نقدی محکوم علیه به علت عجز از پرداخت محکوم به در زندان باشد .
4- در تمامی مواردمذکور زندانی به پرداخت ضرر وزیان مورد حکم اقدام کرده یا قراری در این خصوص گذاشته یا رضایت مدعی خصوصی را جلب کرده .
تبصره 1- مجازات حبس ناشی از عدم پرداخت محکوم به درمحکومیتهای به جزای نقدی و ضرر وزیان ناشی از جرم سازمان امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی باید وضعیت مالی محکوم علیه را بوسیله مدد کاران اجتماعی تحقق نمایدتا اگر محکوم علیه امکان پرداخت جزای نقدی را نداشته باشد مراتب را با مدارک کافی بوسیله رئیس اداره عفو وبخشودگی در کمیسیون عادی یا فوق العاده مطرح و نظر کمیسیون را مورد عفو و بقیه محکومیت ناشی از جزای نقدی را درخواست نماید .
تبصره 2- چنانچه محکوم علیه با توجه به عدم امکانات قادر به پرداخت ضرر وزیان مورد حکم نباشد به هر طریق ممکن به سازمان امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی با احراز ندامت محکوم علیه نسبت به پرداخت ضررو زیان سود حکم در حق زیان دیده کوشش خواهد کرد و پس از توقیف در جلب رضایت زیان دیده درخواست عفو بترتیب مقرر در تبصره 1 در کمیسیونهای عادی یا فوق العاده عفو و بخشوودگی مطرح و اتخاذ تصمیم خواهدشد .
تبصره 3- تشخیص میزان بخشودگی با توجه به ضوابط فوق و اوضاع و احوال محکوم علیه با کمیسیون خواهد بود .
تبصره 4- در مواقع فوق العاده از قبیل ( جنگ ، قحطی ، سیل ، زلزله و شیوع امراض مسری وغیره ) کمیسیون میتواند بدون توجه به ضوابط مذکوردر ماده 3 این آئین نامه نسبت به عفو وبخشودگی اقدام نماید مشروط براینکه رئیس دیوان عالی کشور ودادستان کل وضع فوق العاده را تأیید نمایند و چنانچه امور فوق العاده دریک محل یا منطقه باشد فقط نسبت به آن محل یا منطقه اتخاذ تصمیم خواهد شد .
ماده 4- دادسرای عمومی یا دادسرای نظامی یا شورای سرپرستی زندانهای کشور در مورد کسانیکه به هر صورت یکبار از بخشودگی استفاده کرده اند میتوانند پیشنهاد عفو کنند.
ماده 5- دادسرای عمومی یا دادسرای نظامی به ضمیمه پیشنهاد خود رونوشت کیفر خواست ودادنامه محکومیت و فرجامی یا گواهی قطعیت رأی دادگاه و گذشتنامه زیان دیده از جرم را در صورت وجود با اداره سجل کیفری عفو وبخشودگی ارسال خواهد شد .
ماده 6- در پیشنهاد عفو باید مطالب زیر درج شود :
1- نوع جرم .
2-هویت وسن محکوم علیه .
3-تاریخ و شروع اجرای مجازات و مدتی که محکوم علیه قبل از آن زندانی بوده است
4- تعداد عائله محکوم علیه و گزارش با تعیین تاریخ تولد
5- میزان تأثیر اجرای مجازات در روحیه محکوم علیه
6-جهات پیشنهاد عفو بطور کلی
ماده7-اداره سجل کیفری و عفو وبخشودگی وزارت دادگستری دارای دفتری خواهد بود که پیشنهادات عفو با ذکر خصوصیات آن به محض وصول به ترتیب درآن ثبت و تدریجاً در کمیسیون عفو وبخشودگی مطرح میشود دفتر دارای ستونهائی خواهد بود که از تاریخ طرح پیشنهاد درکمیسیون و مفاد تصمیم آن و تاریخ تصویب نهائی و تاریخ و شماره ابلاغ عفو وبخشودگی به مراجع مربوط یا به شخص محکوم علیه درآنها درج شود ومحل آن در اداره زندانها خواهد بود ..
ماده 8- اظهار نظر کمیسیون عفو وبخشودگی یا مقام تصویب کننده یا ناظر به آراء کمیسیون درباره رد یا قبول پیشنهاد عفو به هر صورت باید رک و صریح باشد .
ماده 9- رد پیشنهاد عفو مانع طرح مجدد آن درکمیسیون عادی دوره بعد نخواهد بود .
ماده 10- پیشنهاد عفو درفهرست جامعی که از طرف اداره سجل کیفری وعفو وبخشودگی تهیه میشود به ترتیب درج و حداقل پانزده روز قبل از روزهای مذکور در ماده 1 برای ملاحظه ریاست دیوان عالی کشور ارسال میگردد .
ماده 11- رئیس دیوانعالی کشور پس از بررسی تصمیمات کمیسیون وعفو وبخشودگی و تصمیم مقام رهبری مراتب را برای اجرای تصمیمات گرفته شده به اداره سجل کیفری وعفو وبخشودگی ابلاغ خواهد شد .
تبصره – در کلیه مواردی که فهرست اسامی عفو شدگان بدیوان عالی کشور فرستاده میشود رئیس شورای اداره زندانها یا نماینده به نامه سخنگوی کمیسیون مسئول ادای توضیحات لازم و ارائه مدارک به رئیس دیوانعالی کشور خواهد بود .
ماده 12- اداره عفو وبخشودگی وسجل کیفری حداکثر 24 ساعت پس از دریافت نتیجه نهائی از رئیس دیوانعالیی کشور فهرست اسامی عفو شدگان را به شورای سازمان امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی تسلیم ورونوشت آن را به دادسراهای پیشنهاد کننده و با وسایل ممکنه به قوریت ابلاغ خواهد کرد وتا اجرای تصمیمات تأیید شده کمیسیون اول فهرست در دفتر شورای امور زندانها و اقدامات تأمینی و تربیتی حفظ در قبال گزارش اداره سجل کیفری وعفو وبخشودگی دایر به اجرای کامل تصمیمات کمیسیون طبق فهرست جهت بایگانی به اداره سجل کیفری وعفو وبخشودگی تسلیم خواهدشد .
ماده 13- مقامات یاد شده در ماده 2 این آئین نامه اگر درارسال اسامی واجدین شرایط عفو وبخشودگی مندرج در این آئین نامه مسامحه ورزند قانوناً مسئول خواهند بود.
ماده 14- از تاریخ تصویب این آئین نامه کلیه آئین نامه هائیکه قبلاًمورد عمل بوده ملغی است .
این آئین نامه مشتمل بر چهارده ماده و 6 تبصره درجلسه83 مورخ 6/11/1359 شورایعالی قضائی به تصویب رسید
از طرف شورای عالی قضائی –سید عبدالکریم موسوی اردبیلی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 10509
تاریخ تصویب : 1359/11/06
تاریخ ابلاغ : 1360/01/10
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
اصلاح قسمتی از تبصره یکماده 120 آئین نامه قانون ثبت مصوب 1359 11 12 قانون اجازه عضویت جمهوری اسلامی ایران در کنوانسیون بازل درباره کنترل انتقالات برون مرزی مواد زاید زیان بخش و دفع آنها
