پرداخت هزینه دادرسی از طرف هریک از محکومین تضامنی موجب سلب تکلیف از سایرین میشود
رای شماره : 622-20/4/45
رای وحدت رویه هیات عمومی دیوان عالی کشور
چون بموجب ماده 683 قانون آئین دادرسی مدنی هزینه دادخواست به نسبت بهای محکوم به موردشکایت وصول می گردد.درموردی که دویاچندتن متضامنابه پرداخت مبلغی محکوم گردندوتمام یابعضی ازآنهاضمن یک دادخواست یا دادخواستهای متعددشکایت نمایندپرداخت هزینه دادرسی ازطرف یکی ازآنهاموجب سلب تکلیف پرداخت هزینه مزبورازسایرین خواهد بود.بنابراین رای شعبه دهم موردتاییداست .این رای بموجب ماده واحده قانون وحدت رویه قضائی مصوب تیرماه 1328 درموردمشابه لازم الاتباع است .
* سابقه *
هزینه دادرسی
شکایت ازمحکومیتهای تضامنی
درمواردمشابه رویه های مختلفی درشعب دیوان عالی کشوراتخاذشده که دادستان کل طرح آنرابشرح ذیل ازهیئت عمومی دیوان عالی کشوردرخواست نموده است :
(به استحضارمی رساندبطوری که رونوشت احکام 7/3380شعبه 10و6/3468 شعبه 8دیوان عالی کشورحاکی است بانک روس وایران بطرفیت شرکت سهامی پوست وپشم وپنبه واشخاص دیگرمحاکماتی درشعب دادگاههای شهرستان داشته که خلاصتابانک مزبورمحکومیت تضامنی شرکت وظهرنویسان سفته های مدرکیه راتقاضانموده است براثررسیدگی ،دادگاه هرکدام ازصادرکنندگان و ظهرنویسان رابه پرداخت تمام خواسته بطورتضامنی محکوم ساخته است .درهر پرونده شرکت وظهرنویس دریک دادخواست ازمحکومیت خودپژوهش - خواسته اندازطرف دفتربه هرکدام ازمحکومین تضامنی ابلاغ شده که هزینه دادرسی رانسبت به تمام محکوم به پرداخت نمایند.درهرپرونده ظهرنویس که یکی ازمحکومین تضامنی بوده نسبت به تمام محکوم به هزینه دادرسی را پرداخت کرده وکیل شرکت بعنوان اینکه پرداخت هزینه دادرسی ازطرف یکی از محکومین تضامنی ذمه دیگری رابری می سازدموکل خودرابی نیازازپرداخت هزینه دادرسی مرحله پژوهشی دانسته شعبه 11دادگاه استان مرکزبه استدلال این که هزینه دادرسی مرحله پژوهشی ازمحکوم به اخذمی شودودرمانحن فیه هرکدام ازشرکت وظهرنویس به پرداخت تمام خواسته محکوم شده وهزینه دادرسی دین نیست بلکه وجهی است که طبق قوانین آمره به صندوق دولت پرداخت می شود پرداخت هزینه دادرسی ازطرف یکی ازمحکومین تضامنی رامسقط وظیفه و تکلیف محکوم دیگرندانسته قراررددادخواست پژوهشی رانسبت به شرکت پوست وپشم وپنبه صادرمی نماید.
دریکی ازپرونده هابراثرفرجامخواهی وکیل شرکت شعبه 10دیوان عالی کشوربموجب پرونده 7/2380اعتراضات فرجامی راواردتشخیص وپرداخت هزینه دادرسی راکافی دانسته قرارفرجامخواسته رانقض می نماید.
درپرونده 9/3498شعبه 4دیوان عالی کشوراستدلال دادگاه استان را قانونی ومستدل تشخیص داده وقرارمزبوررااستوارمی کند.
چون تعارض عقیده ونظریه درموضوع مشابه بین دوشعبه بوجودآمده خواهشمنداست موضوع رادرهیئت عمومی جهت ایجادوحدت رویه طرح وتصمیم مقتضی اتخاذفرمایند.
رونوشت احکام مذکورپیوست می باشد.دادستان کل دکترعلی آبادی )
پس ازطرح گزارش مربوط به آراءمتضادومختلفی که ازشعب 4و10دیوان عالی کشورراجع به مطالبه هزینه دادرسی ازمتضامنین صادرشده موضوع مورد بررسی قرارگرفته باکسب عقیده جناب آقای دادستان کل مبنی بر:"چون خصوصیت مسئولیت تضامنی دراین است که تمام متعهدین مسئول پرداخت شیئی واحدمی باشندوهمینکه یکی ازآنان ازعهده پرداخت آن برآیدرفع اشتغال ذمه ازسایرمتعهدین می شود.این قاعده نسبت به هزینه دادخواست نیزتسری دارد. بنابراین چنانچه چندنفربه پرداخت مبلغی متضامنامحکوم گردندویکی از آنهاضمن شکایت ازمحکومیت خودهزینه دادرسی راکه به کل مبلغ محکومیت تضامین تعلق می گیردبپردازدازلحاظ هزینه دادرسی ازسایرین هم که درمقام شکایت برمی آینداسقاط تکلیف می شودودیگروجهی ازحیث هزینه دادرسی نبایدبپردازد.بنابراین معتقدبه ابرام رای شعبه دهم دیوان عالی کشور می باشم ."مشاوره نموده به اکثریت به اتفاق بشرح زیررای داده اند:
مرجع :آرشیوحقوقی کیهان ازصفحه 348تا350 سال 1345چاپ 1346
مجموعه رویه قضائی آراءهیئت عمومی دیوان عالی کشور
16
نوع : رای وحدت رویه
شماره انتشار : 622
تاریخ تصویب : 1345/04/20
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
در موارد رد دادرس ، منظور قانونگزار از نزدیکترین دادگاهی که صلاحیت رسیدگی دارد این است که با رعایت تشکیلات دادگستری و حوزه بندی قضائی دادگاه باشد به جزآنچه که درصلاحیت نسبی دادگاه بخش است سایرمواردازجمله دعوی نسب درصلاحیت دادگاه شهرستان است
