سازمان زمین شهری حق دخالت در امور شهرکها را ندارد و اداره کلی ، با نام واحدها و مستملکات شهرکهای نیمه تمام در وزارت مسکن وشهرسازی وجود دارد و قانون تکلیف آنها را روشن نموده است
شماره دادنامه 73/534
شعبه 18 دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده
در تاریخ 20/8/65 تجدیدنظرخوانده آقای (الف ) با وکالت آقای (ب ) دادخواستی بطرفیت اداره کل زمین شهری (سازمان زمین شهری ) استان بخواسته رسیدگی وفسخ نظریه شماره 3071ک مورخ 22/7/65 کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری تسلیم دادگاه حقوقی یک بابل نموده و خلاصه توضیح داده است موکل او در تاریخ 20/2/1358 پروانه احداث شهرک فرزاد شهر را تحت شماره 1155 از وزارت مسکن وشهرسازی تحصیل ومتعهد شده طبق قانون احداث شهرک با رعایت فضای شهرسازی در نقشه تصویب شده و تاسیسات عمومی رفاهی برای منازل مبادرت باحداث منازل مسکونی نموده و با تقیمت تصویب شده از ناحیه اداره کل مسکن و شهرسازی در اختیار متقاضیان مسکن قرار دهد زمین شهرک مزبور از تجمع چندین پلاک و قطعه زمین کشاورزی تشکیل شده که موافقت اداره کل کشاورزی و تمام مراجع ذیربط با تجمع پلاکها و تبدیل آن بمنازل مسکونی جلب گردیده است اسناد مالکیت قبل از تجمیع صراحت و دلایل بر مزروعی بودن اراضی مزبور دارد و بعدا" شرکت .00 (سهامی خاص ) تاسیس و قسمتی از تاسیسات و پلاکهای شرکت به شرکت منتقل و شرکت مذکور تحت شماره 116409/7/60 منعکس در روزنامه رسمی شمار119001 به ثبت رسیده و موکل شرکت مزبور با طرح زمان بندی شده وزارت مسکن و شهرسازی در چهارفازخانه های مسکونی شهر را احداث و در اختیار متقاضیان طبق تعرفه اداره کل مسکن وشهرسازی استان و تحت نظارت اداره کل مزبور قرار دهد منازل و فاز 1و2 از طرح خاتمه یافته و چند ماه است ساختمان های فاز سوم واحدهای مسکونی شهرک شروع شده و در تاریخ 5/8/64 اطلاع حاصل شد نظریه ای دائر بموات بودن زمین شهرک صادر شده است و با مراجعه بپرونده کیفری 65/1770 کیفری 2 بابلسر ملاحظه می شود تاریخ صدور نظریه 26/7/65 درج شده و درمتن نظریه تاریخ تشکیل جلسه 1/12/64 قید و باتفاق آراء تصریح شده است و جناب نماینده دادگستری نظر خود را بر مخالفت تصمیم مذکور اعلام داشته ولی آثاری از آن بدست نیامده و در تاریخ 10/12/64 آقای ...دادرسی محترم دادگاه بابلسر سمتی در بابلسر نداشته و در اراک مشغول بوده واظهارات نامبرده در تاریخ 24/7/65در ذیل نظریه منعکس است .00 لذا نظریه کمیسیون ماده 12 شکلا" و مدلولا" مخدوش بوده و تقاضای صدور حکم بر فسخ آنرا نموده است ضمنا" درخواست صدور دستور موقت بر منع اداره ثبت اسناد بابلسر از ابطال اسناد مالکیت پلاکهای مزبور و انتقال آنها تا خاتمه دادری دارددادگاه مرجوع الیه با تعیین وقت بروز10/9/65 طرفین را برای رسیدگی دعوت و از اداره کل دادگستری استان درخواست صدوراجازه رسیدگی بدرخواست دستور موقت نموده و اداره مزبور بشرح نامه شماره 241238/8/65با درخواست مذکور موافقت نکرده است و اداره کل زمین شهری طی لایحه ای که بشماره 14922/9/65 ثبت دفتر گردیده با ارسال فتوکپی اسناد اوراق و نقشه هوائی توضیح داده که شهرک فرزاد شهر ازتجمع تعدادی پلاک (با ذکر شماره ) تشکیل شده که ماکلیت آنها بنام آقای (الف ) بوده و هنگامی که مشارالیه در صدد اخذ پروانه شهرک برمی آید فقط 48 هکتار زمین شن زار بوده و نامه شماره 18/1/54 وزیر کشاورزی و منابع طبیعی وقت بعنان وزارت مسکن وشهرسازی موید این مهم است و دادگاه در تاریخ مقرر تشکیل جلسه داده و پس از ملاحظه لایحه اداره خوانده واستماع اظهارات وکیل خواهان و نماینده خوانده و کسب نظر آقای مشاور مبادرت بانشاء دادنامه شماره 16725/9/65 بشرح زیر نموده ( در مورد دعوی آقای (الف ) با وکالت آقای (ب ) بطرفیت سازمان زمین شهری استان مازندران مبنی برفسخ نظریه شماره 3031/ک 26/7/65 کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری قطع نظر از خدشه درتشکیل کمیسیون اصولا" بنظر دادگاه و بنابمراتب یاد شده دخالت کمیسیون تشخیص نسبت باراضی شهرک فوق التوصیف (فرزادشهر) فاقدتجویزوجاهت قانونی است و حکم بفسخ وابطال نظریه شماره 3071/ک 26/7/65کمیسیون تشخیص صادر و اعلام می گردد با تجدیدنظرخواهی اداره کل زمین شهری استان مازندران شعبه 18 دیوانعالی کشور بشرح دادنامه شماره 66/228/18 18/4/1366 به علت اینکه دادگاه مطابق ماده 14قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو می بایستی بدوا" مبادرت به اعلام نظریه می نمود حکم صادره را نقض و رسیدگی را به همان دادگاه صادر کننده حکم ارجاع نمود و پس از وصول پرونده و ثبت به کلاسه 66/291 حقوقی اول شعبه اول دادگاه حقوقی یک بابل نظریه معترض عنه را به این شرح درخصوص دعوی آقای (الف ) با وکالت آقای (ب ) به طرفیت سازمان زمین شهری استان مازندران مبنی بر فسخ نظریه شماره 3031/ک 21/7/65 کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری با توجه به مفادمدلول دادخواست تقدیمی و مندرجات رای کمیسیون یاد شده بشرح پرونده و به تجویزماده واحده قانون تکمیل و نحوه استفاده شهرکها و مجتمع های ساختمانی نیمه تمام متوقف مصوب سال 61 و اصلاحیه آئین نامه قانون یادشده درسال 64 و با عنایت به انتشار آگهی موضوع قانون یاد شده و ثبت و صدور پروانه شهرک مورد ترافع از طرف مسئولین ذیربط و اجرای پروژه های ساختمانی و تاسیساتی و اینکه با تجمع پلاکها وثبت شرکت واستقرار شخصیت حقوقی اصولا" شهرک مجموعه حقوقی واحدی را تشکیل می دهد مویدا" به توضیحات موجه ومستدل و مشروح آقای وکیل خواهان بشرح صورتجلسه مورخه 10/9/65 پرونده و فتوکپی های مصدق اسناد رسمی ابرازی در خصوص موارد خصوص موارد قطع نظر ازخدشه درتشکیل کمیسیون اصولا" به نظر دادگاه و بنابه مراتب یاد شده دخالت کمیسیون تشخیص نسبت به اراضی شهرک فوق التوصیف (فرزادشهر) فاقد تجویز وجاهت قانونی است و حکم به فسخ و ابطال نظریه شماره 3071/ک 26/7/65 کمییون تشخیص اعلام نظر می نماید صادر نموده که پس از ابلاغ کل زمین شهری مازندران نسبت بنظریه در مهلت قانونی اعتراض و تقاضای فسخ آنرا نموده است و شعبه 18 دیوانعالی کشوربموجب شماره 68/1067/18 30/11/1368 بشرح زیر اظهارنظر کرده است (نظر اینکه خوانده دعوی مدعی بوده است که زمینهای مورد اختلاف سابقه زراعی داشته است ضرورت داشته است که دادگاه با صدور قرار تحقیق و معاینه محلی و جلب نظر کارشناس خبره وضعیت زمین مورد بحث را قبل از تاریخ 5/4/1358 مشخص نموده و سپس مبادرت باظهارنظر می نمودندبنابمراتب نظریه را واحد ایراد قضائی تشخیص و پرونده بدادگاه رسیدگی کننده اعاده می گردد تا با عنایت بمراتب یاد شده بالا رسیدگی وحکم مقتضی انشاءنمایند) و پس از اعاده پرونده دادگاه ضمن تعیین وقت ودعوت طرفین روز29/8/69 جلسه دادگاه را حضور وکیل خواهان و نماینده خوانده تشکیل داده و پس از استماع اظهارات آنان که اعلام شده آقای (الف ) فوت کرده طرفین را برای اخذ توضیح دوباره ورثه متوفی دعوت کرده است آقای (ب ) با تسلیم لایحه ای که بشماره 10286/1/70 ثبت شاه منضم بفتوکپی وکالتنامه شماره 89350 خود را بسمت وکیل آقای (ج ) و خانمها(د) 2 (ز) 3(ه) 4(و)ورثه مرحوم (الف ) معرفی کرده و پس از توضیحاتی اعلام کرده سازمان زمین شهری حق دخالت در امور شهرکها ندارد اداره کلی با نام واحدها و مستملکات شهرکهای نیمه تمام در وزارت مسکن و شهرسازی وجود دارد و قانون تفکیک آنها را روشن نموده است و دادگاه روز24/1/70 با حضور نماینده خوانده تشکیل شد و پس از ملاحظه لایحه وکیل خواهانها و استماع اظهارات نماینده خوانده قرار معاینه و تحقیقات محلی با جلب نظر کارشناس صادر نموده و است و پس از انتخاب کارشناس و قرارهاتوسط آقای مدیردفتر دادگستری در روز7/10/70 اجرا شده و مقرر شده از گواهان در دادگاه تحقیق شود لذا دادگاه با تعیین وقت رسیدگی طرفین را برای قرائت صورتجلسه معاینه محل و تحقیق از شهود دعوت کرده وکارشناس نیز نظریه خود را بشرح گزارش وارده بشماره 6353 14/10/70 اعلام کرده است و پس از ابلاغ بطرفین وکیل خواهانها طی لایحه ای که بشماره 57288/12/70 ثبت شده نسبت بنظریه اعتراض کرده است و در روز11/3/71 جلسه دادگاه با حضوروکیل خواهانهاونماینده خوانده دادگاه جلب نظر هیئت کارشناسان را ضروری دانسته و ضمن صدور قرار ارجاع امر به هیئت کارشناسان نسبت بانتخاب سه نفر کارشناس اقدام کرده و در روز 26/8/71 جلسه دادگاه باحضورنماینده خوانده و کارشناسان انتخابی تکشیل شده وکارشناسان یک ماه مهلت برای اظهارنظر درخواست موافقت نموده است و هیئت کارشناسان بشرح گزراش ثبت شده بشماره 225024/9/71 نظریه خود را اعلام نموده اندو پس از ابلاغ نظریه نماینده خوانده بموجب لایحه ای که بشماره 5918 5/11/71 ثبت شده اعلام کرده است چون زمین مورد اختلاف قبل از پیروزی انقلاب اسلامی بموکل برای هشرک سازی اختصاص داده شده و سازمان زمین شهری دیگر قسمتی ندارد بالاخره در تاریخ 21/5/72 دادگاه در وقت فوق العاده تشکیل جلسه داده و با ملاحظه لایحه طرفین ختم رسیدگی را اعلام و رای تجدیدنظرخواسته را بشرح زیرصادرنموده است (دعوی آقای (الف ) با وکالت آقای (ب ) بطرفیت سازمان زمین شهری استان مازندران بخواسته فسخ نظریه شماره 3071ک 26/7/65کمیسیون ماده 12 قانون زمین شهری مبنی بر موات بودن پلاک 2052 فرعی از66 اصلی و غیره اراضی موسوم شهرک فرزاد و شهر می باشد که پس از رسیدگیهای معموله در نهایت دادگاه یا قبول دعوی فسخ و ابطال نظریه اظهارنظر نموده که با اعتراض اداره خوانده و طرح پرونده در شعبه هیجدهم دیوانعالی کشور شعبه محترم دیوان ضمن برشمردن مواردی از نقض رسیدگی و ضرورت رفع آن نظریه دادگاه راواجدایراد قضائی تشخیص و تنفیذ ننموده در این مرحله از رسیدگی با فوت آقای (الف ) خواهان پرونده با دخالت ورثه خواهان بانوان 1 (د) 2(ر) 3(ز) 4 و 5 (ج ) با وکالت آقای (ب ) ادامه یافت سرانجام دادگاه در اجرای رفع نقض پرونده قرار تحقیق و معاینه محلی صادر و با جلب نظر کارشناس و متعاقبا" هیئت کارشناسان رسیدگی راتعقیب که با التفات به مراتب فوق و با توجه به گواهی گواهان و نظر هیئت کارشناسان منتخب دادگاه با لحاظ نمودن جهات احصاء شده در نظریه سابق الصدور دادگاه با قبول دعوی حکم به فسخ و ابطال نظریه شماره 3071/ک 26/7/65 کمییون تشخیص در خصوص مورد صادر و اعلام می نماید این رای قابل تجدیدنشر می باشد) و پس از ابلاغ رای اداره کل زمین شهری استان مازندران بطرفیت آقای تقاضای تجدیدنظرخواهی نسبت بدادنامه صادره نموده و پس از ادای توضیحاتی نقض دادنامه را خواستار شده است با ارسال نسخه دوم دادخواست جهت آقای (ب ) وکیل خواهانها آقای (ج ) و خانمها(د) و (ز) و (ه) تقاضای ابرام دادنامه را نموده و با وصول پرونده بدیوانعالی کشور بکلاسه بالا ثبت و جهت رسیدگی باین شعبه ارجاع شده است دادخواست و لایحه جوابیه هنگام شور قرائت خواهد شد.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و بررسی اوراق پرونده نسبت به دادنامه شماره 27339/5/72 تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
بسمه تعالی
هرچند اداره کل زمین شهری دادخواست تجدیدنظرخواهی خود را به طرفیت مرحوم (الف ) مورث محکوم لهم تسلیم نموده است ولی چون تعدادی از وراث در مقام پاسخگوئی بدعوی تجدیدنظرخواهی برآمده انددادخواست را بطرفیت خود پذیرفته اند لذا با توجه باینکه از ناحیه تجدیدنظر خواه در این مرحله از رسیدگی ایراد و اعتراض موثر و موجهی که با یکی از شقوق ماده 10 قانون تجدیدنظرآراء دادگاههامصوب مرداد1372 منطبق بوده و نقض دادنامه تجدیدنظری را ایجاب نماید بعمل نیامده است و از طرفی دادنامه تجدیدنظرخواسته موجها" ومستدلا" اصدار یافته و از جهت رعایت اصول و قواعد دادرسی هم فاقد اشکال موثر است لهذا دادنامه مزبور مستندا" بماده سه وبند یک ماده پنج قانون فوق الذکرابرام می شود.
مرجع :
کتاب منتخب آراء دیوانعالی کشور پیرامون مسائل اراضی وآب
تالیف یداله بازگیر
انتشارات فردوسی ، چاپ گیتی / 78 ، چاپ اول
152
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 534
تاریخ تصویب : 1373/09/29
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
زمین مورد بحث که طبق نظرکارشناس عملیات عمرانی آن قبل از شمول مقررات زمین شهری انجام واحیاء شده است از شمول اراضی موات خارج تلقی می شود تاسیس شهرک مستلزم رعایت شرایط مندرج در مواد11 و و تبصره ذیل ماده 12 آئین نامه است
