با توجه به اینکه در خصوص پلاک متنازع فیه برگ عمران صادر شده و مهلت مقرردرآن مقتضی نشده است نظریه کمیسیون ماده 12 فسخ می گردد
تاریخ رسیدگی : 30/10/1372
شماره دادنامه : 72/685
شعبه 18 دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده
در تاریخ 2/11/64 تجدیدنظرخواندگان بطرفیت کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری دادخواستی بخواسته اعتراض بنظریه کمیسیون ماده 12 مبنی بر موات بودن پلاک شماره 37 فرعی از160 اصلی ملکی خود به دادگاههای عمومی حقوقی تهران تسلیم داشته اند که بشعبه دهم ارجاع شده است خواهانهابشرح دادخواست مزبور و لاحیه پیوست آن باستناد فتوکپی اسناد مالکیت خود نسبت بپلاک فوق الذکر و فتوکپی تهیه شده از فرم اعلام نظر کمیسیون ماده 12 و گواهی های عمران صادره درباره دو نفر از آنان باسامی (الف ) و (ب ) و گواهی های واریز مالیات بر اراضی بایر بوسیله دو نفر از خواهانها باسامی (ب ) و(ج ) ومضافا" حسابهای نوسازی مربوط به بانوان (ب ) و (الف ) که در آنها قید شده زمین خواهانهای مزبور از تاریخ 30/3/62 در منطقه آزاد قرارگرفته و زمین بایر می باشد و فتوکپی مدارک دیگری صدور حکم بر فسخ نظریه کمیسیون ماده 12 را درخواست کرده اند وقت رسیدگی باین پرونده بروز 24/3/65 تعیین شده و در این فاصله که دادگاه بشعبه 10 دادگاه حقوقی یک تبدیل شده در جلسه مزبور که همگی خواهانها در جلسه حضور داشته اند پس از استماع اظهارات آنان در تایید مندرجات دادخواست و تفکیک پرونده نسبت به آقای (ج ) احد از خواهانهاوصدور قرار اخذ توضیح از سازمان زمین شهری در خصوص اینکه خواهان مزبور نسبت به سهم خود تقاضای برگ عمران کرده یا خیر و چنانچه تقاضا کرده و گواهی صادر شده فتوکپی آن ارسال شود و چنانچه گواهی صادر نشده علت آن اعلام گردد نسبت بدعوی دو نفر خواهان های دیگربطرفیت خوانده سازمان زمین شهری با اعلام ختم رسیدگی مبادرت بصدور رای بخلاصه زیز کرده است (000 عمده اعتراضات معترضین اینست که برای آن بشماره های 261043/8/58و53999/9/58 گواهی عمران صادر شده و مهلت عمران هم منقضی نگردیده و نظریه کمیسیون با گواهی عمران صادره منافات و تناقض دارد و دلایل دیگری هم بر غیر موات بودن پلاک ارائه نموده اند که دادگاه با توجه باینکه در خصوص سهمی خواهانها در پلاک مرقوم گواهی عمران صادر شده مهلت عمران هم منقضی نگردیده علیهذا ارسال پرونده خواهانها به کمیسیون وهمچنین رای کمیسیون موجه نبوده و چون خوانده با ابلاغ وقت و استحضار از جریان دادرسی حاضر نشده ودفاعی هم ننکرده علیهذا اعتراض معترضین محمول بر صحت تشخیص و رای کمیسیون ماده 12 در مورد خانمها(ب ) و (الف ) فسخ و مقرر می گردد که طبق گواهی عمران صادره درباره نامبردگان عمل شود) سپس پرونده نسبت به خواهان دیگر که پرونده نسبت به وی تفکی گردیده ثبت مجدد شده و وقت رسیدگی بروز15/9/65 تعیین گردیده است در جلسه مزبور ابتدا خواهان آقای (ج )اظهارداشته زژمین وی حدود3300 مترمربع بود که 1300 مترمربع آن خیابان شد بقیه که دو هزار مترمربع می باشد فعلا" برایش باقیمانده و زمین زراعی بوده است درخواست رسیدگی و فسخ رای کمیسیون را دارد سپس آقای ... نماینده سازمان زمین شهری اظهار داشته اولا" دعوی بنحوی که اقامه شده قابل پذیریش نیست چه خواهان علیه کمیسیون ماده 12 قانون اراضی شهری دادخواست تقدیم داشته و حال اینکه طرف دعوی سازمان زمین شهری یا اداره کل زمین شهری تهران است و اگر قرار باشد هر مرجع صادر کننده حکمی را بلحاظ صدور آن طرف دعوی قرار دءاد باید علیه کلیه محاکم اقامه دعوی نمود و این نه عقلائی ونه قانونی است بنابراین تقاضای توجه دادگاه را به ایراد مزبوردارم ثانیا" خ واهان سهم خود را از پلاک مورد بحث در دادخواست تقدیمی 659مترمربع و در لایحه منضم به دادخواست مزبور595 مترمربع و در این جلسه 3300 مترمربع اعلام داشته معلوم نیست کدامیک از این سه صحیح است استدعای رفع ابهام را دارم ثالثا" نظریه کمیسیون که بر اساس ماده سه قانون اراضی شهری و با توجه به محتویات پرونده امر از جمله صورتمجلس معاینه محل و نقشه 20001 و عکسهای هوائی سالهای 1335 و1358صادر شده کاملا" صحیح است و اشکالی برآن مترتب نیست و خواهان نیز ایراد واعتراض موثری که موجبات فسخ آنرا فراهم سازد بعمل نیاورده است لذا تقاضای رد اعتراض خواهان وصدور حکم بر تایید نظریه مزبور را دارم در این موقع خواهان اظهار داشته بقیه زمین وی همان دو هزار مترمربع است ولی شهرداری 659 متر بوی داده ادعای وی همان 2000 مترمربع است در پایان جلسه دادگاه بمنظور احراز واقعیت امر از لحاظ موات یا بایر و دایر بودن زمین قرارتحقیق و معاینه محل صادر کرده است قرار صادره در جلسه رسیدگی مورخ 1/2/66 بمورد اجرا گذاشته شده است ضمنا" پاسخ اداره کل زمین شهری استان تهران مبنی بر عدم صدور برگ مهلت عمران برای آقای (ج ) در تاریخ 3/5/66بدفتر دادگاه واصل و بشماره 31329/5/66 ثبت شده است و سرانجام دادگاه در جلسه رسیدگی مورخ 18/6/66 پس از کسب نظر آقای مشاور با اعلام ختم رسیدگی چنین رای داده است (در خصوص اعتراض آقای (ج ) به رای کمیسیون ماده 12 درخصوص پلاک 37 فرعی از160 اصلی نظر باینکه دادگاه جهت احراز واقعیت امر قرار تحقیق و معاینه محل صادر نموده وشهود متفقا" اعلام داشته اند زمین مورد ترافع زارعی بوده و نظر باینکه طبق سند مالکیت ملک واقع در قریه تقی آباد و محدوده به نهر علی بوده و مالکین مشاعی برگ گواهی عمران گرفته اند با عنایت به موارد مذکور معقول به نظر نمی رسد که ملک مورد ادعا موات بوده باشد با توجه بدلایل مزبور حکم بفسخ رای کمییون فوق الذکر و دایر بودن زمین صادر و اعلام می گردد) نسبت بدادنامه های شماره 24168/4/65و18485/6/66 موضوع احکام صادره فوق التوصیف سازمان زمین شهری با نمایندگی قضائی آقای ... اقدام به تجدیدنظرخواهی کرده و درنتیجه ارسال پرونده تجدیدنظری بدیوانعالی کشور و ثبت بکلاسه های 9/2432و10/2342 و ارجاع بشعبه هیجدهم دیوانعالی کشور این شعبه بشرح دادنامه شماره 18/857 و 856/1518/9/68 بجت اینکه در صدور احکام تجدید نظرخواسته ماده 14 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک ودو اعمال نشده دادنامه های تجدیدنظرخواسته را مستندا" به رای وحدت رویه هیئت عمومی دیوانعالی کشور بشماره 506 مورخ 17/9/66 وبند(ب )ماده 6 قانون تعیین مواردتجدیدنظراحکام دادگاهها و نحوه رسیدگی آنها مصوب 14/7/67نقض و پرونده را جهت اعمال مقررات ماده 14 بدادگاه صادر کننده حکم اعاده داده است پس از برگشت پرونده شعبه دهم دادگاه حقوقی یک تهران در تاریخ 26/10/68 طی دو نظریه جداگانه مبادرت بصدور نظریه کرده که نظریه مربوط به اعتراض آقای (ج ) به رای کمیسیون ماده 12 در خصوص پلاک 37 فرعی از160 اصلی باین خلاصه (000 نظر باینکه گواهان معترض در تحقیق محلی پلاک مزبور را زراعتی معرفی نموده و برگ عمران نیز در خصوص این پلاک صادرگردیده است بنظر میرسد معترض ذیحق است و نظر به فسخ رای کمیسیون ماده 12 زمین شهری صادر و اعلام می گردد.00) و نظریه مربوط به بانوان (ب ) و (الف ) نسبت به رای فوق الذکر باین خلاصه می باشد(000 با توجه باینکه در خصوص پلاک مذکور گواهی عمران بشماره های 26143/8/58 و53999/9/58 صادر گردیده و مهلت عمران هم در تاریخ طرح مساله در کمیسیون مزبور منقضی نگردیده بود و از طرفی خوانده دعوی دفاعی ننموده است لهذا بنظر می رسد دعوی معترض صحیح است و نظربه ذیحق بودن خواهان در فسخ رای کمیسیون ماده 12 در مورد پلاک 37 فرعی از160 اصلی صادر و اعلام می گردد.00) نظریه های مزبور مورد اعتراض اداره کل زمین شهری استان تهران با نمایندگی آقای ... قرار گرفته و در لایحه اعتراضیه عنوان شده که اولا" با عنایت به تصویر سند مالکیت ضمیمه پرونده ملک تنازع فیه بصورت یک قطعه زمین بوده لاغیر و ثانیا" گواهی مهلت عمران برای اراضی موات صادر می گردیده و ثالثا" ایراد نماینده سازمان زمین شهری به عدالت شرعی شهود مورد توجه واقع نشده و رابعا" مورد از مواردی نبوده که با شهادت شهود قابل اثبات باشد بلکه ارجاع امر بکارشناس خبره ضروری بوده است پس از ارسال پرونده بدیوانعالی کشور وثبت بکلاسه 7/4661 و ارجاع بشعبه هیجدهم این شعبه بشرح دادنامه شماره 69/372/618/6/69 نظریه های صادره را مورد تایید و تنفیذ قرار داده و پرونده را جهت انشاء حکم بدادگاه رسیدگی کننده اعاده داده است و آن دادگاه در جلسه فوق العاده مورخ 9/7/69بااعلام ختم رسیدگی مبادرت بصدرو حکم بر فسخ رای کمیسیون ماده 12 در مورد پلاک 27فرعی از160اصلی مستنددا"بگواهی های عمران صادره بشماره های 26143/8/58 و 3999 5/9/58 و عدم انقضای مهلت عمران در تاریخ طرح مساله در کمییون ماده 12 و عدم دفاعی از ناحیه خوانده و تایید نظریه در دیوانعالی کشور کرده است دادنامه شماره 261و9260/7/69 موضوع حکم مذکور نیز مورد تجدیدنظرخواهی ادار کل زمین شهری استان تهران قرار گرفته ودر نتیجه ارسال پرونده جهت رسیدگی تجدیدنظری به دیوانعالی کشور و ثبت بکلاسه 16/5964 و ارجاع بشعبه هیجدهم این شعبه بشرح دادنامه شماره 71/62/2918/2/71اعتراضات تجدیدنظرخواه را وارد ندانسته و دادنامه تجدیدنظرخواسته را مورد ابرام قرار داده است اوراق پرونده حقوقی یک تهران نوشته اعلام داشته چون اداره خوانده بلحاظ مشخص نشده ماهیت نوع ملک از نظر موات یاغیر موات بودن آ; حکم را نافذ نمیداند و معتقد است فقط بعلت صدور گواهی مهلت عمران به استناد ماده 16 اجرای زمین شهری نظریه کمیسیون را فسخ نموده است و در مور ماهیت نوع ملک که دایر یا بایر است اظهارنظری نشده است لذا با عنایت باینکه درحکم قبلی شماره 18480/6/66 آ; شعبه که به لحاظ عدم رعایت ماده 14 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو به لحاظ آنکه قبلا" نظریه صادر نشده بودن نقض گردیده صریحا" ضمن فسخ رای کمییون ماده 12 حکم بر دایر بودن زمین نیز صادر شده بود لهذا درخواست تصحیح حکم شماره 261 مورخ 9/7/69از حیث اعلام دایر بودن زمین پس از جمله (فسخ رای کمیسیون ماده 12 در مورد پلاک 37 فرعی از160اصلی ) را دارد درنتیجه وصول این لاحیه شعبه دهم دادگاه حقوقی یک تهران حکم تصحیحی مورخ 10/9/71 را مطابق با درخواست آقای (ج ) صادر کرده است دادنامه تصحیحی مورخ 10/9/71 مورد تجدیدنظرخواهی اداره کل زمین شهری استان تهران قرار گرفته و ضمن لایحه اعتراضات تجدیدنظری چنین عنوان گردیده است (000 پلاک 37 فرعی از160 اصلی به مساحت 5000متر مربع واقع در بخش 12تهران متعلق به آقای (ج ) و خانمها(الف )و(ب ) بوده که جهت بانوان در سال 58و59 دو فقره گواهی مهلت عمران صادر گردیده اما مشارالهیا تا تاریخ 28/10/64 اقدام به احیاء عمران بر روی پلاک فوق الذکر ننمودند و نهایتا" اعضای کمیسیون ماده 12 در تاریخ 23/9/64 با توجه به فقدان کشت و زرع و هرگونه مستحدثات بصدور نظریه مبنی بر موات بودن پلاک نمودند خواهانهانسبت بنظریه صادره اعتراض نموده که منحر بصدور دادنامه 261و260 شعبه 10دادگاه حقوقی یک تهران گردید نظر باینکه در رای صادره از سوی دادگاه نوعیت پلاک مشخص نشده بود و فقط نظریه کمیسیون فسخ گردیده بود آقای (ج ) تقاضای رای اصلاحی از دادگاه مربوطه نمود و دادگاه محترم بدون اینکه موضوع را به کارشناس ارجاع و بعدازوصول نظریه مبادرت بصدور رای اصلاحی بر دایر بودن پلاک نمود صرفنظر ازاینکه قسمتی از زمین بصورت جاده خاکی می باشد نظر باینکه رای صادره بر خلاف موازین قانونی اصدار یافته مخدوش بوده تقاضای نقض و فسخ آنرا می نماید تصویر مصدق سند شماره 92452 مورخ 1/5/71 تنظیمی دفتر اسناد رسمی 222مبنی بر اقرار نامبدره به موات بودن پلاک بپیوست ایفاء می گردد و پس از تکمیل تبادل لوایح تجدیدنظری پرونده توسط دفتر دادگاه صادر کننده حکم که لایحه جوابیه تجدیدنظر خواندگان حاوی امضای دو نفر یعنی آقای (ج ) و خانم (الف ) می باشد پرونده به دیوانعالی کشور ارسال و پس از وصول و ثبت بکلاسه 9/7931باین شعبه ارجاع شده است لایحه تجدیدنظرخواهی و لایحه تجدیدنظرخواندگان که سند شماره 92452مورخ 1/5/71 را موثر در قمام ندانسته و عنوان کرده اند این سند بدرخواست تجدیدنظرخواه تنظیم شده و تاریخ رای تصحیحی پس از تنظیم سند مزبور است هنگام شور قرائت خواهدشد.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و بررسی اوراق پرونده نسبت به دادنامه اصلاحی مورخ 10/9/71 تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد.
بسمه تعالی
اعتراضات تجدیدنظرخواه بر دادنامه تصحیحی مورخ 10/9/71 وارد است زیرا هرچند دادنامه شماره 261و260 9/7/69 صادره از شعبه دهم دادگاه حقوقی یک تهران مبنی بر فسخ رای کمیسیون ماده 12 در مورد اعلا موات بودن پلاک 37 فرعی از160اصلی ملکی تجدیدنظرخواندگان بشرح دادنامه شماره 72/62/2918/2/71 صادره از این شعبه مورد ابرام واقع شده و باین ترتیب موات نبودن پلاک مزبور قطعیت یافته است لکن نظرباینکه صدور حکم تصحیحی مورخ 10/9/71 شعبه دهم دادگاه حقوقی یک تهران مبنی بر اعلام دایر بودن پالک مذکور بدون بررسی لازم و جلب نظر کارشناس برای تشخیص دایر یا بایر بودن پلاک مذکور در زمان و اریخ لازم الاجرا شده قانون اراضی شهری مصوب سال 1360 صورت گرفته است لذا نظر بمراتب فوق دادنامه تصحیحی مذکور بجهت نقض رسیدگی مستندا" بماده 3 و بند(ب ) ماده 6و بند(ب ) ماده 7 و بند 4ماده 10 قانون تجدیدنظر آراء دادگاهها مصوب مرداد ماه 1372 نقض و رسیدگی و صدور حکم مجدد بهمان دادگاه صادرکننده رای منقرض ارجاع می شود.
مرجع :
کتاب منتخب آراء دیوانعالی کشور پیرامون مسائل اراضی وآب
تالیف یداله بازگیر
انتشارات فردوسی ، چاپ گیتی / 78 ، چاپ اول
153
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 685
تاریخ تصویب : 1372/10/30
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
با عنایت به اینکه نظریه کمیسیون تشخیص در تاریخ 8 11 62 صدور یافته وبرابر مقررات لازم الاجراء در آن تاریخ نظریه مزبور قطعیت یافته ازاین لحاظ موردی برای اعتراض بنظریه کمیسیون وجود ندارد به لحاظ عدم تشکیل پرونده در مهلت مقرر قانونی حکم به رد دعوی صادر میشود
