چنانچه دادگاه مدنی خاص دوام زوجیت را موجب عسروحرج برای زوجه تشخیص دهد،ازموجبات طلاق خواهدبود
رای شماره : 23 - 2/11/1369
رای اصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور(شعب حقوقی )
نظربه اینکه شعبه 14دادگاه مدنی خاص مشهددوام زوجیت متداعیین را موجب عسروحرج برای زوجه دانسته وصحت دعوی زوجه رابرای طلاق احرازنموده و اعتراض تجدیدنظرخواه باتوجه به ماده 1130 اصلاحی قانون مدنی موجه نیست لذاحکم شماره 267/147-25/1/69نتیجتابی اشکال است ابرام می شود.
* سابقه *
پرونده اصراری کلاسه :69/29/214 ردیف :69/50هیئت عمومی
تجدیدنظرخواه :آقای حسن ذلیخائی فرزندخدادادکارمندبه نشانی مشهد احمدآبادبابک 15پلاک 34.
تجدیدنظرخوانده :بانوطاهره همایونی فرزنداحمدخانه داربه نشانی طرقبه روستای عنبران منزل همایونی
تجدیدنظرخواسته :دادنامه شماره 2978/147-25/1/69صادره ازشعبه 12دادگاه مدنی خاص مشهد.
تاریخ ابلاغ دادنامه به فرجامخواه 10/3/69تاریخ وصول دادخواست فرجامی 19/3/69.
مرجع رسیدگی :شعبه 9دیوان عالی کشورمستقردرمشهد.
هیئت شعبه :آقایان سیدمحمدبصیرغفاری رئیس واسماعیل فاضلی فر مستشار.
خلاصه جریان پرونده :
درابتداتجدیدنظرخواه به موجب دادخواستی که تقدیم شعبه 12مدنی خاص گردیده وبشماره 13-15/68ثبت شده بودتقاضای طلاق بعلت عسروحرج نموده که این دادگاه باورودبه رسیدگی درموضوع منتهی به دادنامه 1206-57- 7/8/68گردیده که درآن براساس ماده 1130قانون مدنی حکم طلاق خواهان صادرو درپایان رای اضافه شده چون خوانده ازدواج کرده خواهان می تواندازبند10 ازماده 8قانون حمایت خانواده استنادنموده وباحضوردرمحضرخودرامطلقه نمایدکه ازاین رای تجدیدنظرخواهی شده ودراین شعبه دیوان عالی کشوردر پرونده 550-68/29رسیدگی واشکالاتی بررای واردبه نظررسیده که بالاخره به موجب دادنامه 930/29-26/11/68رای تجدیدنظرخواسته نقض گشته وپرونده ازبرای تجدیدرسیدگی به شعبه چهاردهم مدنی خاص مشهدارجاع شده که بشماره 28-5/68ثبت شده است واین دادگاه درجلسه 25/1/69باحضورطرفین تشکیل یافته وزوجه اظهارنموده عرایضی بشرح دادخواست وحکم صادره می باشدو خوانده هم بااعلام ردطلاق زوجه درشعبه 15اظهارنموده همسرش رادوست داردو قصدادامه زندگی بااوراداردودادگاه سابقه رامطالبه نموده وطرفین نیز برای رسیدگی دعوت شده اندکه درجلسه 18/2/69زوجین حاضرشده اندومطالبی رادرزمینه استفاده زوجه ازشرایط وکالت درعقدواستفاده ازآن وپرونده سابق خوددرهمین شعبه اظهارنموده است وخوانده هم متقابلامختومه بودن پرونده مورداشاره خواهان وداشتن عیال دیگروفرزندوغیره که قبلاهم گفته است اظهارداشته وبعدازآن رای شماره 297/147-25/2/69راصادرنموده است به خلاصه اینکه پس ازتوصیف خواسته خواهان دردادخواست اولیه واستدلال دادگاه شعبه 12دررای تجدیدنظرخواسته قبلی واستنتاج نظریه شعبه دیوان کشوردرنقض رای بدوی وانعکاس اظهارات خواهان درجلسه اخیردادگاه مورخه 18/2/69ونیزاظهارات خوانده دردادگاه باتوجه به محتویات پرونده و اظهارات طرفین وملاحظه پرونده (6-97)اولاهمانطوری که ریاست محترم شعبه 12فرموده علم به حرج درزنگی ایشان می باشدبنظراینجانب نیزحرج جهت زوجه درزندگی می باشدباستنادماده 1130حکم به طلاق جهت زوجه صادرمی گردد.ثانیا باملاحظه پرونده 6-97گرچه دردیوان محترم عالی کشورنقض شده ودرشعبه 15 خواسته خواهان راردنموده است لکن به نظردادگاه وکالت درضمن عقدلازم بلا- عزل بوده است وبه استنادفتوای حضرت امام رضوان الله علیه مسئله 19که با رجوع زوج ازوکالت عزل نمی شودزوجه می تواندازوکالت استفاده نمایدو خودش رامطلقه کند.ثالثا،قباله نامه زوجه حاکی است که زوجه حاضربه ثبت ازدواج نبوده است وزوج بوسیله دادگاه عقدرابه ثبت رسانده است که آقای محسن چمبری به نمایندگی دادستان عمومی مشهدقباله نامه راامضاءنموده است که درملاحظات سندقباله چنین آمده که درضمن عقدخارج لازم زوج به زوجه وکالت بلاعزل باتوکیل غیردادکه درمواردمندرج درماده 8قانون حمایت خانواده و بارجوع به دادگاه واخذگواهی لازم خودرامطلقه نمایدومواردمزبوردرصفحات 8 الی 12قباله قیدوبه امضاءزوج ونماینده دادستانی که قایم مقام زوجه است رسیده وبرحسب حکم شماره 416-1/3/61شعبه اول دادگاه مدنی خاص مشهدوبرگ اجرائیه می باشد(الخ )ودرماده 3عدم تمکین زن ازشوهرقیدشده ودرماده 10 هرگاه زوج همسردیگری اختیارکندبه نظردادگاه این دوشرط تحقق پیدانموده است ووکالت زوجه برای طلاق ازناحیه زوج محرزومسلم می باشدوبه فتوای حضرت امام وکالت زوجه درطلاق باتحقق شرایط خلاف شرع نمی باشدعلیهذازوجه می تواندبااستفاده ازوکالت اعطائی ازناحیه زوج به استنادبند3و10خود رامطلقه نماید...)ازاین رای درمهلت قانونی تجدیدنظرخواهی شده وخلاصه اعتراض این است که اولابه هیچ عنوان وکالتی به خوانده ندادم که خودرامطلقه نماید.ثانیا،عیالی که اختیارکردم طبق حکم دادگاه بوده است به واسطه اینکه زن درتمکین شوهرنبوده وحق مهریه خودراگرفته است ودرشعبه 15حکم بر محکومیت ایشان برای تمکین صادرگردیده ومجددابه شعبه 14شکایت کرده و این شعبه به محکومیت ایشان توجه نکرده وحکم طلاق صادرکرده تقاضای رسیدگی و فسخ دادنامه رادارم .وازجانب تجدیدنظرخوانده درپاسخ لایحه 126-11/4/69 رسیده است که درهنگام طرح قضیه قرائت می شود.
رای هیئت
درتجدیدنظرخواهی مرداعتراض داردبه اینکه وکالتی نداده ام ، اختیارعیال دوم براساس رای دادگاه بوده است که همسرش (خواهان )درتمکین وی نبوده است زن مهریه خودراگرفته است زن درشعبه 15محکوم شده وشعبه 14 توجه به محکومیت اونکرده حکم طلاق صادرنموده است .
آنچه که ازاموری که منتهی بصدوررای تجدیدنظرخواسته شده به خلاصه این است که درمرحله دوم بدوی شعبه 12مدنی خاص مشهدزن بدفعات حرج راعنوان نموده ودادگاه دررای خودضمن اینکه حکم به طلاق براساس ماده 1130قانون مدنی صادرنموده درآخررای استفاده زوجه ازبند10ماده 8قانون حمایت خانواده برای مطلقه نمودن اعلام نوده است که باتجدیدنظرخواهی بشرح مواردمذکوردر دادنامه 930/29-26/11/68صادره این شعبه به سبب اشکالاتی که دردادنامه تجدیدنظرخواسته واردشده ودررای تجدیدنظرفرجامی منعکس است نقض گشته ودادگاه رسیدگی کننده پس ازنقض چنین عمل کرده است .درجلسه 25/1/69 خوانده به پرونده شعبه 15که طلاق ردگردیده استنادنموده وبدون اینکه مشخصاتی ازآن ارائه دهددادگاه سابقه رامطالبه نموده است ودرجلسه بعدی 18/2/69زن بااشاره به پرونده 6-97-67همین شعبه که برای وی حکم طلاق صادرشده تقاضای استفاده ازوکالت جهت طلاق راداشته است ودادگاه بدون اینکه تصمیمی درمطالبه پرونده گرفته باشدملاحظه آن رادررای ذکرنموده وازپرونده سابقی موردمطالبه بشماره 132-68/15نیزانعکاسی درصورتمجلس ندارد.به نظرمی رسدپرونده موردنظرزوجه همانست که سابقارای آن دردیوان کشورنقض شده وسپس درشعبه 15رسیدگی شده منتهی به ردتقاضای طلاق زوجه گردیده است و به هرحال مواردموثره وآنچه که موردنظردادگاه واقع شده درصورتمجلس یا رای ذکرنگردیده تامعلوم شودوکالت چگونه داده شده است وعلت نقض چه بوده است واصولامی توانسته مورداستناددررای تجدیدنظرخواسته قرارگیرد یاخیر؟وخلاصه آنکه هیچ اثری ازمحتویات پرونده استنادی دررای ودرپرونده کارملاحظه نمی شود.
دادگاه شعبه چهاردهم دررای استنادبه شرایط ضمن العقددرسندنکاح و چگونگی بثبت رسانیدن ازدواج بین طرفین نموده که اولاموضوع رسیدگی وعلت نقض رای قبلی نبوده است وبه عبارت دیگروظیفه دادگاه رسیدگی به دعوی در چارچوب خواسته اولیه خواهان که عسروحرج بوده وموردنقض است می باشدو عنوان کردن زوجه به استفاده ازوکالت درجلسه اخیردادگاه موجب رسیدگی نمی شودوچگونگی به ثبت رسانیدن عقدنکاح هم تاثیری دراثبات قضیه ندارد مضافابه اینکه زن سندنکاح راامضاءنکرده ونماینده دادستان سندراامضاء کرده است استفاده ازشرط بند3سندنکاح صرفنظرازاینکه علت درخواست طلاق نبوده اصولااین شرط (عدم تمکین )بنفع زوج برقرارشده است .
استنادبه بند10 ازشرایط منظوراین شعبه دیوان عالی کشورازباب استنادبه شرط نبوده بلکه نفی اشتراط بدون توجه به وکالت بوده که مخالف موازین شرعی (کتاب وسنت )بوده است مهمترآنکه ازتوجه بخواسته اولیه خواهان (طلاق حرجی )شعبه چهاردهم نیزبشرح صفحه دوم رای خودرادرخصوص حرج و به استنادماده 1130قانون مدنی مبتنی برهمان علل واسبابی که موردنظرشعبه دوازدهم بوده قرارداده است که چون موردازمصادیق بارزماده 576 قانون آئین دادرسیمدنی بنظرمی رسدموضوع قابل طرح ورسیدگی درجلسه عمومی شعب حقوقی دیوان عالی کشوراست علیهذاپرونده به نظرریاست محترم دیوان عالی کشورمی رسدتادرصورتی که موضوع قابل طرح ورای رااصراری تشحیص می فرمایند درجلسه عمومی مطرح شود.
به تاریخ روزسه شنبه 2/11/1369جلسه هیئت عمومی دیوان عالی کشوربه ریاست حضرت آیت الله مرتضی مقتدائی رئیس دیوان عالی کشوروباحضور جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان محترم کل کشوروجنابان آقایان روساومستشاران واعضاءمعاون شعب حقوقی دیوان عالی کشورتشکیل گردید.
پس ازطرح موضوع وقرائت گزارش وبررسی اوراق پرونده واستماع عقیده جناب آقای مهدی ادیب رضوی نماینده دادستان کل کشورمبنی بر"نظربه اینکه عسروحرج زوجه رااحرازکرده اندوحکم طلاق صادرنموده اندالنهایه به استناد بند10ماده 8 قانون حمایت ازخانواده به زوجه اجازه داده اندکه راسابه دفترخانه مراجعه وخودرامطلقه نماید.لذاتصمیم درنحوه اجرای حکم تاثیری دراصل احرازعسروحرج وطلاق نداردورای دادگاههاتائیدمی شود."مشاوره نموده واکثریت بدین شرح رای داده اند.
مرجع :
مجموعه آراءاصراری هیئت عمومی دیوانعالی کشور( 1369 )
ضمیمه روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران صفحه 84 تا 88
2
نوع : نامشخص
شماره انتشار : 23
تاریخ تصویب : 1369/11/02
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تصرف شریک واحداث بنادرملک مشاع بدون اجازه مالکین دیگرجایزنیست تشخیص مفاد نوشته متوفی بعنوان وصیت نامه بادادگاه است واگروصیت نامه منطبق باشقوق سه گانه تنظیم وصیت نامه نباشدغیرقابل ترتیب است
