اصلاح قسمتی از قانون دادرسی و کیفر ارتش و نسخ بعضی از مواد قانون مجازات عمومی
ماده واحده - مواد 5 - 6 - 132 - 164 - 165 - 182 - 184 - 187 - 188 - 262 - 263 - 288 - 291 - 292 - 293 - 294 - 297 - 298- 303 - 305 - 307 - 310 - 311 - 312 - 315 - 319 - 320 - 323 - الی 334 - 336 - 337 - 338 - 340 - 344 - 345 - 346 - 347 - 350 الی 363 - 365 - 366 - 367 - 398 - 339 و 412 قانون دادرسی و کیفر ارتش به شرح زیر اصلاح و مواد 195 - 196 - 289 - 290 - 295- 302 - 304 - 306 - 348 - 349 و عناوین "مبحث سوم فرار به طرف دشمن " و "مبحث چهارم مقررات مشترک بین سه مبحث " و مواد 413 - 414 - 415 - 416 - 418 - 422 قانون مذکور و قانون مجازات مقدمین علیه امنیت و استقلال مملکتی مصوب 22 خرداد ماه 1310 و مواد 69 و 74 و 79 و بند 1 ماده 81 قانون مجازات عمومی نسخ می شود.
ماده 5 - دادستانی ارتش تشکیل می شود از دادستان ارتش و یک یا دو معاون و به تعداد مورد نیاز دادیار و بازپرس و معاون بازپرس و کارمندان دفتری .
ماده 6 - وظایف بازپرس و دادستان دادگاههای متشکل در اداره دادرسی
نیروهای مسلح شاهنشاهی مستقر در پایتخت بر عهده دادستانی ارتش می باشد.
ماده 132 - ضابطین نظامی برای انجام وظایفی که بر عهده دارند نمی توانند
در منازل اشخاص وارد شوند مگر با حضور دادستان نظامی یا نماینده او.
ماده 164 - هر گاه متهمی به امر بازپرس جلب یا بازداشت شده باشد بازپرس
مکلف است در ظرف 24 ساعت از زمان حاضرشدن متهم بازجوییهای اولیه را از او
نموده و قرار تامینی بر حسب مورد (قرار التزام یا کفیل یا وثیقه و یا در
صورت لزوم بازداشت ) درباره او صادر نماید.
تبصره - در مورد این ماده نسبت به افسران فقط قرار التزام صادر می شود مگر
این که مقتضیات صدور قرار بازداشت افسر متهم را ایجاب نماید.
ماده 165 - در مورد اجرای قرارهای تامین به شرح زیر اقدام می شود:
1 - هر گاه متهمی که التزام داده پس از احضار در تاریخ مقرر بدون عذر
موجه حاضر نگردد به دستور دادستان وجه التزام از او اخذ و در صورت عدم
پرداخت به ازا هر پانصد ریال یا کسر آن یک روز بازداشت می گردد.
2 - اگر متهمی که با معرفی کفیل آزاد بوده و پس از احضار در تاریخ مقرر
بودن عذر موجه حاضر نشود به کفیل اخطار می شود که ظرف پانزده روز مکفول
خود را معرفی نماید و در صورت عدم معرفی به دستور دادستان وجه الکفاله از
کفیل اخذ می گردد و هرگاه از پرداخت وجه الکفاله خودداری نماید به ازا هر
پانصد ریال یا کسر آن یک روز بازداشت می شود.
3 - هر گاه متهمی که وثیقه داده پس از احضار در تاریخ مقرر بدون عذر موجه
حاضر نگردد به دستور دادستان وثیقه به نفع دولت ضبط می شود و هرگاه وثیقه
غیر منقول باشد دستور دادستان به اجرای ثبت برای استیفا مبلغ وثیقه کافی
است و اجرای ثبت مکلف است قرار تامین وثیقه را مانند اسناد رسمی به موقع
اجرا بگذارد.
تبصره 1 - مدت بازداشت در مورد بندهای 1 و2 و حداکثر یک سال است .
تبصره 2 - از روزی که دستور دادستان جهت پرداخت وجه التزام یا بازداشت
متهم یا اخذ وجه الکفاله یا بازداشت کفیل یا ضبط وثیقه ابلاغ می شود متهم یا
کفیل یا وثیقه گذار حق دارند ظرف ده روز به دادگاه نظامی که صلاحیت رسیدگی
به اصل اتهام را دارد شکایت نمایند دادگاه مکلف است در جلسه اداری و خارج
از نوبت به آن رسیدگی و رای مقتضی صادر نماید. رای دادگاه در این مورد
قطعی است .
ماده 182 - متهم می تواند از بین نظامیان واجد شرایط شاغل یا بازنشسته یک
یا دو نفر وکیل مدافع برای خود انتخاب نماید.
شرایط و ترتیب وکالت به موجب آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ
می رسد.
تبصره - هرگاه وکلای نظامی موضوع این ماده در اجرای امر وکالت متهم به
ارتکاب جرمی شوند رسیدگی به اتهام آنان با دادگاه نظامی است .
ماده 184 - پس از تعیین وکیل مدافع هرگاه متهم یا وکیل او یا هر دو برای
بررسی پرونده درخواست مهلت کنند رییس دادگاه می تواند با رعایت کفایت وقت
تا یک هفته مهلت دهد که ظرف این مدت در دفتر دادگاه پرونده را برسی کنند
و هر گاه متهم یا وکیل مدافع او ایراداتی نسبت به صلاحیت دادگاه یا حصول
مرور زمان داشته باشند یا تحقیقات را ناقص بدانند باید ایرادات مزبور را
ظرف همان مهلت به دفتر دادگاه تسلیم نمایند.
ماده 187 - رییس دادگاه پس از انجام تشریفات مذکور در مواد قبل و انقضای
مهلت مقرر در ماده 184 در اولین وقت آزاد جلسه مقدماتی دادگاه را تشکیل
می دهد در این جلسه داده پرونده و ایرادات متهم یا وکیل مدافع را (اگر
ایرادی شده باشد) مورد بررسی قرار داده و می تواند دادستان متهم و یا وکیل
مدافع را جهت اخذ توضیحات احضار نماید و در خاتمه جلسه در غیاب
احضارشدگان به شرح زیر قرار مقتضی صادر می نماید:
الف - هر گاه رسیدگی در صلاحیت دادگاه تشخیص نشود قرار عدم صلاحیت خود را
با تعیین مرجعی که صالح تشخیص داده صادر می نماید.
ب - هر گاه موضوع اتهام را مشمول مرور زمان بداند یا به هر علت دیگر
ادامه تعقیب را قانونی تشخیص ندهد قرار موقوفی تعقیب صادر می نماید.
ج - هر گاه نقصی در تحقیقات مشاهده نماید که برای رفع آن اقدام بازپرس
ضروری باشد قرار تکمیل تحقیقات را با تصریح به تحقیقاتی که بازپرس باید
انجام دهد صادر می نماید. خواستن مدارک و سوابق از ادارات و یگانها یا
مراجع دیگر با خود دادگاه است .
تبصره - قرار دادگاه در صورتی که راجع به عدم صلاحیت یا موقوفی تعقیب باشد
به دادستان ابلاغ می گردد و دادستان می تواند ظرف 48 ساعت نسبت به آن اعتراض
کند. هر گاه دادستان در مهلت مقرر اعتراض ننماید پرونده برای اظهار نظر
دادستان ارتش به اداره دادرسی نیروهای مسلح شاهنشاهی فرستاده می شود و در
صورت اعتراض دادستان ارتش در ظرف پنج روز از تاریخ وصول قرار به دادستان
ارتش رسیدگی به یکی از دادگاههای تجدید نظر آن اداره در مرکز ارجاع
می گردد.
ماده 188 - هرگاه در جلسه مقدماتی به نظر دادگاه مانعی برای تشکیل جلسه
دادرسی نباشد یا پرونده پس از تکمیل تحقیقات به دادگاه اعاده شده و تکمیل
باشد صورت جلسه مقدماتی تنظیم و رییس دادگاه وقت جلسه دادرسی را تعیین و
مقرر می دارد که به طرفین دعوی ابلاغ گردد.
ماده 262 - خلاصه رای غیابی دادگاه مبنی بر محکومیت باشد باید یک نوبت در
یکی از روزنامه های کثیرالانتشار محل انعقاد دادگاه یا پایتخت و روزنامه
رسمی کشور شاهنشاهی آگهی گردد.
ماده 263 - هر گاه محکوم غائب قبل از انقضا سه ماه از تاریخ انتشار آگهی
موخر دستگیر و یا شخصا حاضر و خود را به دادگاه مربوط معرفی کند رای
غیابی به او ابلاغ می شود و حق دارد ظرف دو روز از تاریخ ابلاغ نسبت به آن
اعتراض کند تا رسیدگی مجدد در همان دادگاه به عمل آید و در صورت عدم
اعتراض رای صادر حضوری محسوب می شود ولی حق محکوم برای درخواست تجدید نظر
طبق مقررات این قانون محفوظ خواهد بود، هرگاه تاریخ معرفی یا دستگیری بعد
از انقضا سه ماه از تاریخ انتشار آگهی موخر باشد رای غیابی به او ابلاغ
می گردد و حق دارد ظرف 2 روز از رای مذکور درخواست تجدید نظر نماید و در
صورتی که رای غیابی از دادگاه تجدید نظر صادر شده باشد حق دارد ظرف دو
روز از تاریخ ابلاغ واقعی نسبت به آن اعتراض کند تا مجددا در همان دادگاه
مورد رسیدگی قرار گیرد.
تبصره 1 - در مورد این ماده اخذ تامین از محکوم یا تجدید نظر در تامین
قبلی به تقاضای دادستان به عهده دادگاه صادرکننده رای غیابی است .
تبصره 2 - مقررات این ماده در مورد آرا غیابی که تاکنون صادر شده نیز
جاری است و مدت سه ماه مهلت مقرر از تاریخ لازم الاجرا شدن این قانون شروع
می شود.
ماده 288 - کیفرهایی که در مورد جنایت از طرف دادگاههای نظامی تعیین
می گردد به شرح زیر است :
1 - اعدام .
2 - حبس دائم .
3 - حبس جنایی درجه 1.
4 - حبس جنایی درجه 2.
ماده 291 - مدت حبس جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال است .
ماده 292 - مدت حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده سال است .
ماده 293 - حبس دائم با کار - حبس موقت یا با حبس موقت کار با حبس با کار
- حبس با کار - حبس مجرد - حبس عادی مذکور در این قانون به ترتیب به حبس
دائم - حبس جنایی درجه 1 - حبس جنایی درجه 2 - حبس جنحه ای تبدیل و مجازات
خلع درجات و علائم نظامی حذف می گردد.
ماده 294 - در هر مورد که در این قانون حداقل مجازات کمتر از 61 روز حبس
باشد مدت آن 61 روز تعیین می گردد.
ماده 297 - کیفرهای جنایی مطلقا و حبس جنحه ای در صورتی که زاید بر یک سال
باشد مستلزم اخراج از خدمت خواهد بود
ماده 298 - اخراج از خدمت متضمن عواقب زیر است :
1 - محرومیت از درجه و حق استعمال علائم و کلیه نشانها و امتیازات و
عناوین نظامی .
2 - محرومیت از حق استخدام در نیروهای مسلح شاهنشاهی .
3 - محرومیت از حقوق بازنشستگی .
ماده 303 - مدت حبس جنحه ای از 61 روز تا سه سال است .
ماده 305 - هر کس که به موجب حکم قطعی دادگاه نظامی به پرداخت جزای نقدی
یا هر پرداخت نقدی دیگر به صندوق دولت محکوم شده باشد و از پرداخت آن
امتناع نماید و به اموال او هم دسترسی نباشد بعد از خاتمه کیفر حبس به
ازا هر پانصد ریال یا کسر آن یک روز بازداشت می شود و مدت بازداشت در هر
حال بیش از پنج سال نخواهد بود.
تبصره - در صورتی که محکوم علیه مذکور در این ماده پس از تحمل نصف مدت
بازداشت دعوی اعسار کند و به موجب حکم دادگاه صادرکننده حکم جزایی معسر
شناخته شود از زندان آزاد می شود، حکم دادگاه بر قبول یا رد دعوی اعسار
قطعی است .
ماده 307 - کسانی که سن آنان بیش از 15 سال و کمتر از 18 سال تمام باشد
هر گاه متهم به ارتکاب جنحه یا جنایتی گردند که رسیدگی به آن در صلاحیت
دادگاههای مذکور در این قانون می باشد دادگاه حکم خود را بر طبق قانون
تشکیل دادگاه اطفال بزهکار صادر می نماید و اجرای آن به موجب آیین نامه ای
خواهد بود که به تصویب وزارت جنگ و وزارت دادگستری رسیده باشد.
ماده 310 - 1 - هر کس به هر اسم و عنوان در ایران جمعیتی تشکیل دهد یا
اداره نماید که رویه یا مرام آن اشتراکی باشد و نیز هر ایرانی که در خارج
از کشور جمعیتی تشکیل دهد یا اداره نماید که رویه یا مرام آن اشتراکی
باشد و هرکس اعم از ایرانی یا خارجی در داخل یا خارج کشور جمعیتی تشکیل
دهد یا اداره نماید که رویه آن ضدیت با حکومت مشروطه سلطنتی ایران باشد و
هر کس با جمعیتهای مذکور با علم و اطلاع به نحوی از انحا در موضوع جرم
همکاری داشته باشد به حبس دائم محکوم می شود. هر گاه جمعیتهای مزبور برای
اجرای منظور خود اسلحه یا مواد منفجره تدارک کرده باشند تشکیل دهندگان و
اداره کنندگان و هر یک از دارندگان سلاح یا مواد منفجره به اعدام محکوم
می شوند.
تبصره - مقصود از جمعیت مذکور در این بند همکاری از دو نفر به بالا است .
2 - هر کس به وسیله نطق یا اوراق چاپی یا خطی یا به هر وسیله دیگر مردم
را به اغتشاش بر ضد امنیت داخلی یا خارجی کشور ایران تحریک کند و تحریک
او موثر واقع شود به حبس دائم و هر گاه منجر به قتل گردد به اعدام محکوم
می شود و هر گاه تحریک موثر واقع نشده باشد مجازات محرک حبس جنایی درجه 2
از دو تا ده سال است .
مجازات کسانی که در این اغتشاش شرکت داشته اند به حبس جنایی درجه 2 از دو
تا ده سال است مگر این که شخصا مرتکب جرمی شده باشند که جزای آن شدیدتر
که در این صورت به مجازات اشد محکوم می شوند.
3 - هر کس به نحوی از انحا برای جدا کردن قسمتی از قلمرو حاکمیت ایران یا
برای لطمه وارد آوردن به تمامیت و یا استقلال کشور ایران اقدام نماید به
اعدام محکوم می شود.
4 - هر کس خواه مستقلا خواه با حمایت خارجی بر ضد حکومت ملی ایران مسلحانه
قیام کند به اعدام محکوم می شود.
5 - هر یک از اشخاص مذکور در این ماده قبل از کشف موضوع اطلاعاتی در
اختیار مامورین مربوط دولتی بگذارد که موثر در کشف قضیه و شناسایی و
تعقیب سایرین باشد بر حسب مورد با موافقت دادستان از تعقیب یا با نظر
دادگاه از مجازات معاف خواهد شد و هر گاه اطلاع بعد از کشف یا تعقیب داده
شده باشد و موجب تسهیل کار مامورین گردد مجازات او بر حسب مورد تا سه
درجه تخفیف داده می شود.
ماده 311 - نظامیان زیر محکوم به اعدام می شوند:
1 - هر نظامی که عده تحت فرماندهی خود یا قلعه و مکانی که حفاظت آن به
مسئولیت او سپرده شده باشد یا ذخیره و تخشایی و آذوقه و مهمات ارتش یا
نقشه جات قلاع امکنه و بنادر و یا اسم شناسایی و عبور یا اسرار راجع به
عملیات نظامی یا مذاکرات نظامی یا سیاسی را به دشمن یا به نفع دشمن یا
تسلیم یا افشا نماید.
2 - هر نظامی که برای انجام مقاصد دشمن با او تبانی کند.
3 - هر نظامی که داخل در توطئه شود برای این که فرمانده یا مکان محصور را
مجبور نماید که به نحوی از انحا تسلیم دشمن گردد.
4 - هر نظامی که در مقابل دشمن افراد را تشویق به فرار کرده یا باعث
تفرقه آنها شود.
5 - هر نظامی اعم از این که تبعه ایران بوده یا تبعه خارج و در خدمت
نیروهای مسلح شاهنشاهی باشد و بر علیه ایران حمل اسلحه نماید و یا مرتکب
یکی از جرائم مذکور در این ماده شود و در همین حکم است هر اسیر جنگی که
پس از مرخصی خلف عهد نموده و مسلحانه دستگیر شده باشد.
ماده 312 - 1 - هر کسی که نظامیان را به الحاق به دشمنان و یاغیان یا به
نظامیان متمرد و اغوا و تشویق کند و یا عمدا وسایل تسهیل الحاق آنها را
فراهم آورد یا برای دولتی که با ایران داخل جنگ است جمع آوری استعداد
نماید محرک به خیانت شمرده شده و محکوم به اعدام است .
2 - هر کس عده ای از نظامیان یا غیر نظامیانی را که در خدمت نیروهای مسلح
شاهنشاهی هستند و خدمات نظامی به آنان واگذار گردیده است تحریک به عصیان
یا عدم اجرای وظایف نظامی کند هر گاه موثر واقع شود به حبس جنایی درجه 1
از سه تا پانزده سال و در صورتی که موثر واقع نشود به حبس جنایی درجه 2
از دو تا ده سال محکوم می شود.
ماده 315 - هر نظامی که اسناد یا مذاکرات یا تصمیمات طبقه بندی شده را در
اختیار کسانی که صلاحیت اطلاع بر آن را ندارند قرار دهد یا به هر نحو آنان
را از مفاد آن مطلع سازد به ترتیب زیر محکوم می شود:
1 - هر گاه سند یا مذاکرات یا تصمیمات به کلی سری بوده به حبس جنایی درجه
1 از سه تا پانزده سال .
2 - هر گاه سند یا مذاکرات یا تصمیمات سری بوده به حبس جنایی درجه 2 از
دو تا ده سال .
3 - هر گاه سند یا مذاکرات یا تصمیمات خیلی محرمانه بوده به حبس جنحه ای
از یک تا سه سال .
4 - هر گاه سند یا مذاکرات یا تصمیمات محرمانه بوده به تنبیه انضباطی از
طرف فرمانده یا رییس مربوط.
تبصره 1 - هر گاه اعمال فوق به موجب قوانین دیگر مستلزم مجازات شدیدتری
باشد مرتکب به مجازات اشد محکوم خواهد شد.
تبصره 2 - هر کس از اسناد یا مذاکرات یا تصمیمات بالا مطلع گردید و یا علم
به ممنوعیت افشا آن ، آن را به هر نحو افشا نماید به ترتیب مقرر در این
ماده محکوم می شود.
تبصره 3 - طبقه بندی و تغییر طبقه بندی اسناد و مذاکرات و تصمیمات و طرز
نگاهداری اسناد طبقه بندی شده به موجب آیین نامه ای خواهد بود که به تصویب
وزارت جنگ می رسد.
ماده 319 - هر گاه اشخاصی مرتکب توطئه شوند که منظور از آن ارتکاب جنایات
مذکور در مواد 316 و 317 این قانون باشد و برای تهیه مقدمات جنایات امری
را انجام یا شروع به انجام کرده باشند محکوم به اعدام می شوند.
تبصره - توطئه وقتی تحقق پیدا می کند که تبانی بین دو نفر یا بیشتر شده
باشد.
ماده 320 - هر کس نسبت به اعلیحضرت همایون شاهنشاه یا والاحضرت همایون
ولایتعهد به نحوی از انحا اهانت وارد آورد به حبس جنایی درجه 2 از دو تا
ده سال محکوم می شود.
ماده 323 - هر نگهبان که محوطه نگهبانی خود را بدون اجازه و دستور مقامات
مجاز ترک نماید به ترتیب زیر محکوم می شود:
1 - هر گاه در مقابل دشمن یا اشرار مسلح باشد به اعدام .
2 - هر گاه در ناحیه ای باشد که به حال جنگ یا حکومت نظامی است به حبس
جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال .
3 - در سایر موارد به حبس جنحه ای از یک تا سه سال .
تبصره - نگهبان مامور مسلحی است که مراقبت و حفاظت یک محل یا یک منطقه
معین به او واگذار شده باشد.
ماده 324 - هر نگهبان حین نگهبانی در حال خواب دیده شود به شرح زیر محکوم
می شود:
1 - هر گاه در مقابل دشمن یا اشرار مسلح باشد به حبس جنایی درجه 1 از سه
تا پانزده سال .
2 - هر گاه در ناحیه ای باشد که به حال جنگ یا حکومت نظامی است به حبس
جنایی درجه 2 از دو تا پنج سال .
3 - در سایر موارد به حبس جنحه ای از شش ماه یا یک سال .
ماده 325 - هر نظامی که در مقابل دشمن یا اشرار مسلح برای مبارزه از به
کار بردن سلاح یا مهمات خودداری نماید یا به طور آشکار مرتکب اعمالی گردد
که حاکی از ترس بوده و موجب تزلزل روحیه افراد دیگر شود یا عمدا از کوشش
برای روبرو شدن ، جنگیدن ، اسیر نمودن یا منهدم ساختن نیروها، کشتیها،
هواپیماها یا هر گونه وسائل دیگر خصم که به عهده او بوده یا وظیفه نظامی
او ایجاب می نموده خودداری نماید به اعدام محکوم می شود.
ماده 326 - هر نظامی که باید تنها یا همراه چند نفر یا یک یکان به
ماموریت برود و با تاخیر عمدی در وقت مقرر بدون عذر موجه حاضر نشود به
ترتیب زیر محکوم می شود:
1 - هر گاه حرکت برای عزیمت به ماموریت جنگی بوده به حبس دائم .
2 - هر گاه حرکت برای عزیمت به منطقه ای بوده که به حال جنگ یا آماده باش
رزمی یا حکومت نظامی است به حبس جنایی درجه 1 از سه تا ده سال .
3 - در سایر موارد به حبس جنحه ای از شش ماه تا دو سال .
تبصره 1 - هر نظامی که پس از انتقال در معرفی خود به یگان جدید بیش از
مهلتی که به او داده شده بدون عذر موجه تاخیر کند بر حسب مورد مشمول
مقررات این ماده خواهد بود.
تبصره 2 - هر نظامی که در منطقه عملیات جنگی موقع اعلام آماده باش در محل
معینه بدون عذر موجه حاضر نگردد به حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده سال
محکوم می شود.
ماده 327 - هر نظامی که برای فرار از کار و انجام وظیفه و یا ارعاب
فرمانده یا رییس و یا هر مافوق دیگر عمدا به خود صدمه وارد آورد یا به
طور مکرر به عدم توانایی جسمی یا روحی متعذر شود و بنا به گواهی پزشک
نظامی تمارض او ثابت گردد و یا در انجام خدمت بی علاقه باشد و این بی علاقگی
در موارد متعدد ظاهر شده باشد به ترتیب زیر محکوم می شود.
1 - هر گاه در مقابل دشمن باشد به اعدام .
2 - هر گاه در زمان جنگ باشد به حبس جنایی درجه 1 از سه تا ده سال .
3 - در سایر موارد به حبس جنحه ای از شش ماه تا سه سال .
ماده 328 - نظامیان مشروح زیر شورش کننده محسوب و به ترتیب زیر محکوم
می شوند:
1 - نظامیان مسلحی که عده آنان هشت نفر بوده و با تبانی قبلی ، از اطاعت
اوامر فرماندهان و روسای خود سرپیچی نمایند هر یک به اعدام .
2 - نظامیان مسلح که عده آنان حداقل هشت نفر بوده و با تبانی قبلی به جان
یا ناموس مردم تعدی و تجاوز نموده یا مرتکب غارت و یا تخریب اموال متعلق
به مردم شده باشند هر یک به اعدام .
3 - هر گاه تعداد مرتکبین کمتر از حد نصاب معین در این ماده باشد یا آن
که مسلح نباشند هر یک به حبس دائم .
4 - هر گاه تعداد مرتکبین کمتر از حد نصاب معین در این ماده و غیر مسلح
باشند هر یک به حبس جنایی درجه 1 از سه تا ده سال .
ماده 329 - هر نظامی که از امر حکومت به طرف دشمن یا اشرار مسلح و یا
انجام سایر خدماتی که در مقابل آنان از طرف فرمانده یا رییس مربوط به او
ارجاع شده امتناع و دستور را لغو کند به اعدام و اگر لغو دستور در
ناحیه ای باشد که به حال جنگ یا حکومت نظامی است و دستور لغو شده مربوط به
امور جنگی یا مقررات حکومت نظامی باشد به حبس جنایی درجه 1 از سه تا
پانزده سال محکوم می شود.
ماده 330 - هر نظامی در غیر موارد مذکور در ماده قبل دستوری را لغو نماید
به حبس جنحه ای از 61 روز تا سه سال محکوم می شود.
تبصره - هر گاه لغو دستور مربوط باشد به منع ازدواج با اتباع بیگانه یا
اتباع بیگانه ای که به سبب ازدواج تبعه ایران محسوب می شوند مرتکب علاوه بر
مجازات مقرر در این ماده محکوم به اخراج از خدمت و استرداد کلیه هزینه های
دوره تحصیلی خواهد شد.
ماده 331 - هر کس نسبت به نگهبان تعرض یا اهانت نماید به ترتیب زیر محکوم
می شود:
1 - هر گاه مرتکب با سلاح تعرض نموده و صدمه ای به نگهبان وارد گردد به
اعدام .
2 - هر گاه مرتکب با سلاح تعرض نموده ولی صدمه ای به نگهبان وارد نشود به
حبس جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال .
3 - هر گاه مرتکب بدون سلاح تعرض نموده و صدمه ای به نگهبان وارد گردد به
حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده سال .
4 - هر گاه مرتکب بدون سلاح تعرض نموده و صدمه ای به نگهبان وارد نشود به
حبس جنحه ای از یک تا سه سال .
5 - هر گاه مرتکب به نحوی از انحا به نگهبان اهانت وارد آورد یا او را
تهدید نماید به حبس جنحه ای از سه ماه تا یک سال .
ماده 332 - هر نظامی حین انجام وظیفه یا به سبب آن نسبت به مافوق خود
مرتکب ایراد ضرب یا جرح شود به حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده سال محکوم
می شود.
هر گاه ارتکاب بزه نه در حین انجام وظیفه و نه به سبب آن بوده ولی مرتکب
از مافوق بودن مجنی علیه اطلاع داشته کیفر او حبس جنحه ای از یک تا سه سال
است .
در موارد مذکور هر گاه ایراد ضرب یا جرح منتهی به قطع یا شکستن یا نقص
عضو گردد مرتکب به حداکثر مجازات محکوم می شود.
ماده 333 - هر نظامی حین انجام وظیفه یا به سبب آن نسبت به مافوق خود
عمدا به وسیله سلاح صدمه بدنی وارد آورد یا صدمه وارد حین انجام وظیفه یا
به سبب آن نبوده ولی مرتکب از مافوق بودن مجنی علیه اطلاع داشته و صدمه
وارد موجب قطع یا شکستن یا نقص عضو شده باشد به حبس جنایی درجه 1 از سه
تا پانزده سال محکوم می شود و هرگاه صدمه وارد حین انجام وظیفه یا به سبب
آن نبوده و موجب قطع یا شکستن یا نقص عضو هم نشده باشد کیفر مرتکب حبس
جنایی درجه 2 از دو تا ده سال خواهد بود.
ماده 334 - هر نظامی حین انجام وظیفه یا به سبب آن عمدا به مافوق خود به
نحوی از انحا اهانت وارد آورد به حبس جنحه ای از شش ماه تا سه سال محکوم
می شود هر گاه ارتکاب بزه نه در حین انجام وظیفه و نه به سبب آن بوده ولی
مرتکب از مافوق بودن مجنی علیه اطلاع داشته کیفر مرتکب حبس جنحه ای از سه
ماه تا یک سال است .
ماده 336 - در مورد ماده قبل هر گاه تمرد با اسلحه به عمل آمده باشد
مرتکب به حبس جنایی درجه 2 از دو تا پنج سال محکوم خواهد شد.
ماده 337 - اگر تمرد توسط عده ای از نظامیان که بیش از دو نفر و غیر مسلح
بوده به عمل آمده باشد هر یک از مرتکبین به حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده
سال و هرگاه مرتکبین با اسلحه باشند هر یک به حبس جنایی درجه 1 از سه تا
پانزده سال محکوم می شوند.
ماده 338 - 1 - هر گاه تمرد به وسیله عده ای از نظامیان مسلح که کمتر از
هست نفر نباشند به عمل بیاید هر یک از مرتکبین محکوم به اعدام می شوند ولی
در صورتی که مرتکبین محرک داشته یا میان آنها افسری باشد کیفر اعدام فقط
درباره محرک و یا افسری که از حیث درجه بالاتر است مجرا خواهد بود و
سایرین هر یک به حبس جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال محکوم می شوند.
2 - هر گاه مرتکبین بدون استعمال اسلحه تمرد نمایند هر یک به حبس جنایی
درجه 2 از دو تا ده سال محکوم می شوند.
ماده 340 - هر فرمانده نظامی که بدون امر یا اجازه یا بدون آن که به
اقدام متقابل وادار شده باشد با عده تحت فرماندهی خود در اراضی دولت متحد
یا بیطرفی مرتکب عملیات خصمانه شود به حبس جنایی درجه 1 از سه تا پانزده
سال محکوم می شود.
ماده 344 - هر نظامی به مناسبت انجام وظیفه گزارشی بر خلاف حقیقت به
فرماندهان یا روسا تقدیم نماید و یا حقایق را پرده پوشی کرده و گزارش آن
را ندهد و یا گزارشی با تغییر ماهیت یا به طور ناقص بدهد به ترتیب زیر
محکوم می شود.
1 - اگر اقدام یا خودداری از اقدام عمدی بوده و موجب اتلاف نفس شود به حبس
دائم و اگر غیر عمد باشد به حبس جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال .
2 - اگر اقدام یا خودداری از اقدام عمدی بوده و موجب اتلاف مال شود علاوه
بر پرداخت بهای آن به حبس جنایی درجه 2 از دو تا ده سال و اگر غیر عمد
باشد علاوه بر پرداخت بهای آن به حبس جنحه ای از یک تا سه سال .
3 - اگر اقدام یا خودداری از اقدام عمدی بوده و هیچیک از نتایج فوق را
باعث نشود به حبس جنحه ای از سه ماه تا یک سال .
تبصره - در موارد مذکور در بند 2 هر گاه بزه ارتکابی غیر عمد بوده و بهای
مال تلف شده بیش از پنج هزار ریال نباشد کیفر مرتکب علاوه بر پرداخت بهای
آن حبس جنحه ای از سه ماه تا یک سال است .
ماده 345 - هر نظامی با اظهار یا اقدام خود به نحوی از انحا موجبات
بدبینی اشخاص را نسبت به نیروهای مسلح شاهنشاهی فراهم سازد به حبس جنحه ای
از سه ماده تا یک سال محکوم می گردد.
ماده 346 - هر کس با ارائه اسناد و اوراق جعلی یا متعلق به غیر و یا با
حیله و فریب ترتیب استخدام خود را در نیروهای مسلح شاهنشاهی بدهد و یا
موجبات برکناری خود را از خدمت فراهم سازد به حبس جنحه ای از یک تا سه سال
محکوم می شود مگر این که عمل به موجب قوانین دیگر مستلزم مجازات شدیدتری
باشد.
تبصره - هر نظامی که با علم و اطلاع برای انجام مقاصد بالا اقدام کرده باشد
به کیفر مقرر در این ماده محکوم می شود.
ماده 347 - هر پزشک نظامی که در امور مربوط به وظیفه خدمتی خود گواهی خلاف
واقع داده و به موجب آن مرض بیماری را مکتوم و یا سالمی را بیمار معرفی
کند به حبس جنحه ای از سه ماه تا سه سال محکوم می شود.
فصل ششم - فرار
مبحث یکم ، فرار در زمان صلح .
ماده 350 - افسران اعم از ثابت یا وظیفه زیر پرچم و افسران احتیاط و
ذخیره که احضار شده و مشغول خدمت گردیده اند هرگاه در زمان صلح مدت غیبت
آنان در خدمت از هفت روز متوالی تجاوز نموده و برای غیبت خود عذر موجهی
نداشته باشند فراری محسوب و به حبس جنحه ای از یک تا سه سال محکوم می شوند.
ماده 351 - درجه داران و افرادی که به طور ثابت در ارتش شاهنشاهی خدمت
می نمایند یا درجه داران و افراد وظیفه زیر پرچم (غیر از سربازان وظیفه ) یا
درجه داران و افراد احتیاط و ذخیره که احضار شده و مشغول خدمت گردیده اند
هر گاه در زمان صلح مدت غیبت آنان در خدمت از هفت روز متوالی تجاوز نموده
و برای غیبت خود عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و به حبس جنحه ای از
شش ماه تا سه سال محکوم می شوند.
ماده 352 - افسران و درجه داران و افرادی که در ماموریت یا مرخصی یا مشغول
گذراندن دوره آموزشی در داخل یا خارج کشور هستند هر گاه پس از خاتمه
ماموریت یا مرخصی یا دوره آموزشی یا پس از احضار قبل از خاتمه آن به
فاصله هفت روز از تاریخ ابلاغ قانونی خود را به قسمتهای مربوطه در داخل و
یا سفارتخانه ها یا کنسولگریها یا نمایندگان مجاز دولت شاهنشاهی در خارج
معرفی ننمایند و عذر موجهی نداشته باشند فراری شناخته شده و حسب مورد
مشمول مواد 350 و 351 خواهند بود.
ماده 353 - افسران و درجه داران و افراد احتیاط و ذخیره که در مواقع احضار
تعلیماتی در معرفی خود به قسمتهای مربوط بدون عذر موجه تاخیر کنند در
خاتمه تعلیمات به تشخیص و دستور فرمانده یا رییس قسمت احضارکننده برابر
ایام تاخیر بازداشت می شوند و در صورتی که تاخیر از هفت روز تجاوز کند و
عذر موجهی نداشته باشند فراری شناخته شده و حسب مورد مشمول مواد 350 و
351 و 352 خواهند بود.
ماده 354 - فراریان مشمول چهار ماده قبل در صورتی که شخصا حاضر و خود را
معرفی نمایند هر گاه در زمان جنگ یا بسیج بوده و یا یکان مربوط در
ماموریت آماده باش رزمی باشد از تعقیب و کیفر معاف خواهند بود و در غیر
حالات بالا بر حسب مورد به حداقل کیفر مقرر محکوم می شوند.
مبحث دوم : فرار سربازان وظیفه در زمان صلح
ماده 355 - سربازان وظیفه که در زمان صلح مدت غیبت آنان در خدمت از هفت
روز متوالی تجاوز نماید و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و پس از
دستگیری به ترتیب زیر محکوم می شوند:
1 - برای مرتبه اول فرار به حبس جنحه ای از سه ماه تا یک سال .
2 - برای مرتبه دوم فرار (بعد از صدور و رای قطعی محکومیت مرتبه اول ) به
حبس جنحه ای از یک سال تا دو سال .
3 - برای مرتبه سوم فرار (بعد از صدور رای قطعی محکومیت مرتبه دوم ) به
حبس جنحه ای از دو تا سه سال و در این مورد دادگاه نمی تواند مرتکب را به
کمتر از حداقل محکوم نماید.
تبصره - سربازان وظیفه که در زمان صلح فراری شده اند هرگاه شخصا خود را به
یکانهای مربوط معرفی نمایند در صورتی که در زمان جنگ یا بسیج بوده یا
یکان مربوط در ماموریت آماده باش رزمی باشد از تعقیب و کیفر معاف خواهند
بود و در غیر حالات بالا بر حسب مورد به حداقل کیفر مقرر در این ماده محکوم
می شوند.
ماده 356 - از آرا محکومیت صادر درباره سربازان وظیفه فراری به موجب
بندهای 1 و 2 ماده قبل فقط مجازات اشد پس از اتمام باقیمانده خدمت زیر
پرچم به موقع اجرا گذاشته می شود و در صورتی که خدمات این قبیل محکومین
کاملا رضایت بخش باشد بر طبق پیشنهاد فرمانده مربوط ممکن است اعلیحضرت
همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران امر به تاخیر اجرای رای را صادر فرمایند
ولی آرا محکومیت صادر به موجب بند 3 پس از قطعیت فورا به موقع اجرا
گذاشته می شود و محکوم از انجام باقیمانده خدمت زیر پرچم محروم می گردد.
مبحث سوم : فرار در زمان جنگ
ماده 357 - افسران اعم از ثابت یا وظیفه زیر پرچم و افسران احتیاط و
ذخیره که احضار شده و مشغول خدمت گردیده اند هر گاه در زمان جنگ بیش از سه
روز متوالی غیبت نموده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و به حبس
جنایی درجه 1 از سه تا پانزده سال و اگر فرار از جبهه باشد از زمان غیبت
فراری محسوب و در صورتی که عذر موجه نداشته باشند به اعدام محکوم می شوند.
تبصره - منظور از جبهه مندرج در این قانون منطقه ای است که یگانی درگیری
مستقیم و سریع رزمی داشته و یا ماموریت آن را دریافت داشته باشد.
ماده 358 - درجه داران و افرادی که به طور ثابت در ارتش خدمت می نمایند یا
درجه داران و افراد وظیفه زیر پرچم یا درجه داران و افراد احتیاط و ذخیره
که احضار شده و مشمول خدمت گردیده اند هر گاه در زمان جنگ بیش از سه روز
متوالی غیبت نموده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و به حبس جنایی
درجه 1 از سه تا ده سال و اگر فرار از جبهه باشد از زمان غیبت فراری
محسوب و در صورتی که عذر موجه نداشته باشند به اعدام محکوم می شوند.
ماده 359 - افسران و درجه داران و افرادی که در زمان جنگ در ماموریت یا
مرخص یا مشغول گذراندن دوره آموزشی در داخل یا خارج کشور هستند هر گاه پس
از خاتمه ماموریت یا مرخصی یا دوره آموزشی یا پس از احضار قبل از خاتمه
آن به فاصله سه روز از تاریخ ابلاغ قانونی خود را به قسمتهای مربوط در
داخل یا سفارتخانه ها یا کنسولگریها یا نمایندگان مجاز دولت شاهنشاهی در
خارج معرفی ننموده و عذر موجهی نداشته باشند فراری محسوب و بر حسب مورد
مشمول مواد 357 و 358 این قانون خواهند بود.
ماده 360 - هر نظامی که در زمان بسیج یا از یگان مربوط که در ماموریت
آماده باش رزمی است مرتکب فرار شود بر حسب مورد مشمول مقررات مواد 357 و
358 و 359 این قانون خواهد بود.
ماده 361 - افسران و درجه داران و افراد احتیاط و ذخیره در صورتی که پس از
احضار در زمان جنگ یا بسیج عمومی با انقضا سه روز از تاریخی که برای
معرفی تعیین گردیده خود را به قسمتهای مربوط معرفی ننمایند و عذر موجهی
نداشته باشند فراری شناخته شده و بر حسب مورد مشمول مواد 357 و 359 و 358
و 360 این قانون خواهند بود.
ماده 362 - فراریان مشمول پنج ماده در صورتی که قبل از خاتمه جنگ شخصا
خود را معرفی نمایند بلافاصله به جبهه اعزام و در خاتمه عملیات جنگی به سه
تا شش سال حبس جنایی درجه 1 محکوم می شوند ولی با توجه به کیفیت انجام
وظیفه سربازی آنان در حین عملیات ممکن است به پیشنهاد فرماندهان یا روسای
مربوط و تصویب اعلیحضرت همایون شاهنشاه بزرگ ارتشتاران از تعقیب و کیفر
معاف گردند.
تبصره - هر گاه تاریخ معرفی فراریان مزبور در زمانی باشد که یگان مربوط
در ماموریت آماده باش رزمی است مشمول مقررات این ماده نخواهند بود و بر
حسب مورد به حداقل کیفر محکوم می شوند.
مبحث چهارم - مقررات مشترک
ماده 363 - هر نظامی با سلاح یا وسیله موتوری یا هواپیما یا کشتی یا وسائل
دیگر مورد استفاده ارتش فرار نماید علاوه بر رد عین یا بهای آن در صورت
تلف شدن و پرداخت مبلغی طبق نظر کارشناس در مقابل استفاده غیر مجاز به
حداکثر کیفر مورد محکوم می شود.
ماده 365 - فراری که با تبانی بیش از دو نفر باشد فرار با توطئه محسوب
می گردد، رییس توطئه کنندگان برای فرار به خارج از کشور به اعدام و برای
فرار در داخل کشور به حبس جنایی درجه یک از سه تا پانزده سال محکوم
می شود.
ماده 366 - همردیفان و غیر نظامیانی که به طور ثابت در ارتش شاهنشاهی
خدمت می نمایند و همچنین محصلین مراکز آموزشی نظامی در صورت غیبت و فرار
مشمول مقررات مذکور در این فصل می باشند ولی در مورد جرائم جنایی مجازات
آنان یک درجه پایینتر خواهد بود و در مورد جرائم جنحه ای مجازات آنان از
حداقل مجازات حبس جنحه ای کمتر نخواهد بود.
تبصره 1 - در جرائمی که برای نظامیان از جهت طبقه بندی آنان مجازاتهای
مختلفی تعیین گردیده هر گاه مرتکب از کارمندان غیر نظامی باشد در صورت
دارا بودن مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر مشمول مقررات مربوط به افسران و در
غیر این صورت مشمول مقررات مربوط به درجه داران خواهد بود.
تبصره 2 - محصلین مراکز آموزشی نظامی از لحاظ کیفر جرائم مندرج در این
فصل تابع مقررات مربوط به افراد کادر ثابت می باشند.
تبصره 3 - افسران و درجه داران و افرادی که در مراکز آموزشی نظامی به
تحصیل اشتغال دارند در صورت غیبت و فرار مشمول مقررات مربوط به خود
خواهند بود.
ماده 367 - هر کس نظامیان را ترغیب به فرار نماید و یا فرار آنان را
تسهیل کند و یا با علم به فراری بودن آنان را مخفی نماید به همان کیفری
که برای مرتکب فرار مقرر شده است محکوم می شود.
ماده 398 - هر نظامی که برای انجام یا خودداری از انجام امری که از وظایف
او یا یکی دیگر از خدمتگزاران ارتش است وجه یا مالی را به عنوان هدیه یا
رشوه بگیرد اگر چه انجام یا خودداری از انجام امر خلاف قانون نباشد مرتشی
محسوب و علاوه بر رد عین یا برابر یا بهای آن چه را که گرفته است به صندوق
دولت به ترتیب زیر محکوم می شود:
1 - هر گاه مبلغ هدیه یا رشوه تا پنج هزار ریال باشد خواه دفعتا گرفته
شده یا به دفعات به حبس جنحه ای از سه ماه تا سه سال .
2 - هر گاه مبلغ هدیه یا رشوه زائد بر پنج هزار ریال باشد خواه دفعتا
گرفته شده یا به دفعات به حبس جنایی درجه 2 از دو تا پنج سال .
تبصره - در مورد این ماده کسی که وجه یا مالی را داده است راشی محسوب و
اگر از نظامیان و یا سایر مستخدمین دولت باشد به همان کیفر حبس که برای
مرتشی مقرر است محکوم می گردد و در صورتی که از مستخدمین دولت نباشد به
مجازات مقرر در قانون مجازات عمومی محکوم می شود.
ماده 399 - منظور از هدیه یا رشوه مذکور در ماده قبل اعم است از وجه نقد
یا مال معین و یا هر منفعت نامشروعی که به نحوی از انحا راشی به مرتشی
رسانیده باشد قبل از آن که راشی مالی را بلاعوض یا کمتر از قیمت معمولی
مستقیما یا غیر مستقیم به مرتشی منتقل یا مالی را گرانتر از قیمت معمولی
از مرتشی خریداری نموده باشد.
در هیچ مورد وجه یا مال مورد ارتشا به راشی مسترد نمی گردد و نفع صندوق
دولت ضبط خواهد شد.
ماده 412 - در مورد مقررات عمومی ویژه ها که در این قانون تصریح نشده
دادگاه نظامی طبق قانون مجازات عمومی و سایر قوانین مربوط اقدام می کند و
در مورد اعمال تخفیف هر گاه موضوع اتهام مربوط به مسائل و تکالیف نظامی
باشد دادگاه نمی تواند مجازات را به جزای نقدی تبدیل نماید.
اصلاحی فوق مشتمل بر یک ماده به استناد قانون اجازه اصلاح پاره ای از مواد
قانون دادرسی و کیفر ارتش و فسخ بعضی از مواد قانون مذکور و عناوین و
مواد قانون مجازات عمومی پس از تصویب کمیسیون دادگستری مجلس سنا در جلسه
روز چهارشنبه 4/4/1354، در جلسه روز چهارشنبه هجدهم تیر ماه یک هزار و
سیصد و پنجاه و چهار شمسی به تصویب کمیسیون دادگستری مجلس شورای ملی
رسید.
رییس مجلس شورای ملی - عبدالله ریاضی
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1354/04/18
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون مجازات نانوایان و قصابان متخلف قانون اوقاف
