آئین نامه ترویج و توسعه فرهنگ نماز
شماره 51867/ت 17323 هـ 30/1/1376
کلیه وزارتخانه ها ، سازمانها و مؤسسات دولتی و نهادهای انقلاب اسلامی
و استانداریهای سراسر کشور
هیا ت وزیران در جلسه مورخ 1/12/1375 بنا به پیشنهاد شماره 3022 مورخ 1/8/1375 ستاد اقامه نماز و با عنایت به توصیه های مقام معظم رهبری و به ششمین اجلاس سراسری نماز ، آیین نامه اقامه نماز را به شرح زیر تصویب نمود :
ماده 1 ـ کلیه وزارتخانه ها ، دستگاهها ، مؤسسات و شرکتهای دولتی ، نهادهای عمومی و انقلاب اسلامی ، شهرداریها ، بانکها ، مراکز آموزشی و پژوهشی و سازمانها و مؤسساتی که شمول مقررات عمومی در مورد آنها مستلزم ذکر نام است مشمول این آیین نامه می باشند.
ماده 2 ـ وزرا و یا بالاترین و یا بالاترین مقام اجرایی دستگاههای مشمول این آیین نامه متصدی اقامه نماز در دستگاه تحت نظر خود می باشند.
تبصره ـ وزرا ویا بالاترین مقام اجرایی دستگاههای مشمول این آیین نامه می توانند یک نفر واجد شرایط ( ترجیحه یکی از معانان خود) را به عنوان مسئول پیگیری این آیین نامه د رسطح وزارتخانه یا دستگاه تحت نظر خود تعیین نمایند و یا ستادی برای رسیدگی به امور مساجد و نمازخانه های واحدها و ادارات تابعه تشکیل دهند.
ماده 3 ـ با توجه به نظر مقام رهبری ، در کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه و واحدهای تابعه انها در سراسر کشور ، به منظور ادای فرسضه نماز ، حداکثر مدت 20 دقیقه زمان در وقت فضیلت و ترجیحا بلافاصله پس از اذان در نظر گرفته شود تا امکان شرکت کلیه مدیران و کارکنان دستگاههای مزبور در مراسم نماز جماعت فراهم شود.
تبصره ـ در صورتی که به تشخیص وزیر و یا بالاترین مقام مسئول دستگاه به لحاظ حساسیت شغلی شرکت همه کارکنان به صورت یکجا در نماز میسر نباشد، کارکنان با در نظر گرفتن مقتضیات محل کار ، نماز خود را اقامه خواهند نمود .
ماده 4 ـ در کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه برای ایجاد امکان برگزاری نماز در وقت فضیلت آن ، اقدام زیر صورت گیرد :
الف ـ برنامه کلیه جلسات و اجتماعات و همچنین برنامه صرف غذای کارکنان حتی المکان به گونه ای تنظیم شود که با وقت نماز تلاقی نداشته باشد و در هر حال با فرارسیدن وقت نماز ، نماز اقامه شود.
ب ـ محل مناسب و آراسته ای که گنجایش آن متناسب با تعداد کارکنان و مراجعه کنندگان باشد به عنوا نماز خانه پیش بینی شود.
ماده 5 ـ در کلیه دستگاههای مشمول این آیین نامه به منظور ارتقای دانش و بینش کارکنان و خانواده انها در مورد نماز و فلسفه و رازو رمز آن اقدامات لازم از طرق برگزاری جشنواره ها ، نمایشگاههای فرهنگی و هنری ، مسابقات کتابخوانی و دوره های آموزشی و سایر روشهای مؤثر به صورت فراگیر به عمل آید .
ماده 6 ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز علاوه بر مواد فوق الذکر ، اقدامات زیر را به عمل آورد :
الف ـ بخشی از مطالب جزوه های آموزشی مراکز پیش دبستانی به نماز اختصاص داده شود و خردسالان به صورت تشریحی و تصویری با نماز آشنا شوند.
ب ـ بخشی از مطالب کتب دروس دینی ، معارف و بینش اسلامی دبستانها ، مدارس راهنمایی ، دبیرستانها . نهضت سواد آموزی ، مراکز پیش دانشگاهی و مراکز تربیت معلم ، متناسب با هر یک از گروههای سنی به نماز اختصاص داده شود و کودکان ، نوجوانان ، جوانان و بزرگسالان با مفاهیم نماز آشنا شوند .
پ ـ کلیه معالمان ، دبیران و اساتید مراکز آموزشی به روشهای مناسب با فلسفه نماز آشنا شده و شیوه های اثرگذاری بر دانش آموزان و دانشجویان را بیاموزند.
ت ـ کانون پرورش فکری کودکان ونوجوانان در برنامه ها وتولیدات اموزشی و تفریحی خود (اعم از کتب ، جزوه ها ، فیلمها و غیره ) موضوع نماز را به طور جدی مطرح نموده و برای آن جایگاهی خاص قایل شوند.
ث ـ در کلیه مراکز آموزشی و پروشی ، محلی برای برگزاری نمار تعیین شود وفضای عمومی این مراکز همواره مشوق دانش آموزان و دانشجویان برا یاقامه نماز زنده نمودن فرهنگ نماز باشد .
ج ـ در طرحهای ساختمانی جدید مراکز آموزشی و پرورشی ، محل نمازخانه به صورت شاخص مورد نظر قرار گیرد .
چ ـ در اردوها ، برانامه ها و جشنواره های آموزشی ، فرهنگی ، هنری و ورزشی ، با فرارسیدن وقت نماز ، نماز اقامه شود.
ح ـ برنامه ساعات درسی مراکز آموزشی به گونه ای تنظیم شود که با فرارسیدن وقت نماز ، نماز اقامه شود.
خ ـ انجمن اولیا و مربیان در جلسات و برنامه های خود ، والدین را نسبتبه امر نماز فرزندان توجیه و تشویق نموده و نسبت به تشویق والدین برا یساخت نماز خانه درمدارس اقدام نمایند.
د ـ از شخصیتهای مذهبی ، فرهنگی ، اجتماعی و سیاسی برای شرکت در مراسم نماز جماعت مراکز آموزشی وپرورشی دعوت به عمل آید .
ذ ـ بین مدارس و مساجد هم جوار انها ارتباط برقرار شود و دانش آموزان برای شرکت در مراسم نماز جماعت و جمعه ترغیب شوند.
ر ـ در کتابخانه ها جایگاه ویژه ای برای کتب مروبط به نماز اختصاص یافته و نسبت به جمع آوری آثار منتشر شده در خصوص نماز اقدام شود تا در اختیار علاقمندان قرار گیرد .
ماده 7 ـ وزارتخانه های فرهنگ و آموزش عالی و بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر را به عمل آورند :
الف ـ بخشی از مطالب کتب و جزوات آموزش معارف اسلامی به ذکر فلسفه و رازو رمزهای نماز اختصاص یابد .
ب ـ ساعات درسی دانشگاهها و مراکز آموزش عالی به گونه ای تنظیم شود که با فرارسیدن وقت نماز ، نماز اقامه شود.
پـ بخشی از فعالیتهای پژوهشی و تالیف پایان نامه های دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در رشته های ذیربط به پژوهش پیرامون نماز اختصاص یابد .
ت ـ در کلیه مراکز آموزشی ، درمانی و بهداشتی و سایر واحدهای تابعه وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی ، محل مناسب و پاکیزه ای با گنجایش کافی برای برگزاری نماز اختصاص یافته و برای اقامه نماز توسط بیماران تیز تسهیلات لازم فراهم شود.
ث ـ سازمان بهزیستی کشور بخشی از جزوه های آموزشی مهدهای کودک را به نماز اختصاص داده و به صورت تشریحی و تصویری خردسالان را با نماز آشنا سازند.
ماده 8 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز، اقدامات زیر را به عمل آورد:
الف ـ آن دسته از فیلمها ، نمایشها و فعالیتهای هنری اعم از شعر، نقاشی ، سرود ، مقاله ، قصه ، که به تعمیق و گسترش فرهنگ نماز پرداخته و بیانگر فلسفه نماز می باشند ، مورد حمایت قرار گرفته و تسهیلات لازم در اختیار تولیدکنندگان انها قرار گیرد و بهترین آثار مورد تشویق راقع شوند .
ب ـ صاحبان مطبوعات و مجلات ، شعرا ، نویسندگان و ناشران ترغیب شوند فرهنگ نماز را در آثار و نشریات خود مورد توجه قرار داده و به نشر و تعمیق آن در جامعه بپردازند .
پ ـ در کلیه کتابخانه های عمومی و تحت پوشش وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی جایگاه ویژه برای کتب نماز اختصاص یافته و آثار منتشر شده درباره نماز ، جهت استفاده علاقمندان جمع آوری شود.
ت ـ درباره موضوع نماز ، جشنواره ها و نمایشگاههای فرهنگی ، هنری و مسابقات کتابخوانی برگزار شود.
ث ـ تدابیر لازم جهت پیش بینی محل مناسب و پاکیزه با امکانات لازم برای برگزاری نماز و نظافت و نگهداری آنها ، در مهمانخانه ها (هتل ها) مهمانسراها و مهمان پذیرها ، مراکز ایرانگردی و جهانگردی و بخصوص خوراک سراهای (رستورانهای ) مستقر در جاده ها ، اتخاذ شود.
ج ـ در طرحهای جدید ساختمانی مهمانخانه ها (هتل ها ، مهمانسراها، مهمانپذیرها ، مراکز ایرانگردی و جهانگردی ، نمایشگاهها و مراکز فرهنگی ، هنری و گنجینه ها ( موزه ها ) فضاهای لازم برای مسجد یا نمازخانه به صورت شاخص پیش بینی شود.
چ ـ سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی با انجام مطالعات بین المللی درمورد نماز ، ابتکارات و خلاقیتهای موجود در سایر کشورهای مسلمان درباره نماز را جمع آوری نموده و فرهنگ اقامه نماز را در سطح جهان با تهیه و ارسال کتاب ، نوار ، فیلم و جزوه های متناسب به هر کشور ترویج نماید .
ماده 9 ـ سازمان تبلیغات اسلامی موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، نسبت به تامین نیروی انسانی مورد نیاز برای اقامه نماز جماعت در مساجد و نمازخانه های دستگاههای اجرایی (امام جماعت ) برنامه ریزی و د رخصوص تامین اعتبار از محل اعتبارات خود همکاری نماید .
ماده 10 ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران موظف است به منظور ترویج فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر را به عمل آورد:
الف ـ برنامه ریزی مناسب و مستمر جهت اموزش احکام و فلسفه نماز برای گروههای محتلف سنی به خصوص کودکان و نوجوانان تهیه و پخش شود و با بیان هندی ، فرهنگ اقامه نماز به طور مستقیم و غیر مستقیم ترویج شود.
ب ـ در فیلمها و مجموعه های نمایشی (سریالها ) ، در جاهایی که اقامه نماز به عنوان جزیی از فرهنگ عمومی جامعه مطرح می شود، اقامه نماز توسط شخصیتهای مثبت فیلم به نمایش درآید.
پ ـ جلوه هایی از نماز نوجوانان به نمایش درآید.
ت ـ برنامه های مناسب و ابتکاری با موضوع نماز تهیه و پخش و نسبت به معرفی نمایش ها و فعالیتهای هنری در این خصوص اقدام شود.
ماده 11 ـ وزارت راه و ترابری موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر رابه عمل اورد :
الف ـ برناکخ حرکت قطارها و حتی المقدور پرواز هواپیماها به گونه ای تنظیم شود که امکان اقامه نماز برای مسافران فراهم باشد .
ب ـ در کلیه جاده ها علایم و تابلوهای مروبط به مساجد بین راهی به صورت زیبا و مناسب تهیه و نصب شود.
ماده 12 ـ وزارت نفت طرح احداث نمارخانه در کنار جایگاههای سوخت رسانی بین راهی را تکمیل نموده و توسعه بخشد
ماده 13 ـ سازمان تربیت بدنی موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر را به عمل آورد :
الف ـ یکی از معاونان سازمان تربیت بدنی با حفظ سمت ، مسئولیت اقامه نماز در ورزشگاهها را عهده دار شود.
ب ـ در اردوها و برنامه های آموزشی و تمرینات ، ورزشکاران با فرهنگ نماز آشنا شوند .
پ ـ در اردوها ، مسابقات و تمرینات داخلی و خارجی ، با فرارسیدن وقت نماز ، نماز اقامه شود.
ت ـ در ورزشگاهها جهت اقامه نماز توسط تماشا تسهیلات لازم فراهم شود.
ماده 14 ـ سازمان امور اداری و استخدامی کشور موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر را به عمل آورد:
الف ـ در نظام گزینش و ارزیابی عملکرد مدیران و کارکنان دولت، میزان پایبندی آنان به اقامه نماز ، به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی افراد منظور شود.
ب ـ در دوره های توجیهی بدو استخدام کارکنان دولتی و سایر دوره های آموزشی مرکز آموزش مدیریت دولتی نسبت به تعلیم فلسفه نماز به کارگزاران دولت اقدام شود.
ماده 15 ـ وزارتخانه های صنایع ، معاون و فلزات و کار و امور اجتماعی موظفند به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، تدابیر لازم را برای تحقق موارد زیر اتخاذ نماید :
الف ـ در کلیه کارخانه ها ، مؤسسات ، شرکتها و واحدهای تابعه وزارتخانه های فوق الذکر ، محل مناسب و پاکیزه برای اقامه با گنجایش کافی متناسب با تعداد کارگران و کارکنان هر واحد ، تعیین و تجهیز شود.
ب ـ برنامه ساعات کار کارگران به گونه ای تنظیم شود که با وقت نماز تداخل نداشته باشد و در صورتی که تداخل اجتناب ناپذیر باشد ، کارگران به صورت نبتی در مراسم اقامه نماز شرکت نمایند.
پ ـ در کلیه کارخانه ها ، مؤسسات ، شرکتها و واحدهای تابعه وزارتخانه های فوق الذکر برنامه های مناسب جهت ارائه آموزش نماز و فلسفه آن له کارکنان و کارگران و خانواده های آنها اجرا شده و ضوابط و اقدامات تشویقی لازم به منظور ترویج فیهنگ اقامه نماز پیش بینی شود.
ماده 16 ـ وزارت بازرگانی موظف است تمهدات و اقدامات لازم را برای ترغیب و تشویق بازارها و صنوف جهت برگزاری نماز جماعت در اول وقت به عمل اورد .
ماده 17 ـ سازمان برنامه و بودجه موظف است به منظور گسترش فرهنگ اقامه نماز ، اقدامات زیر را به عمل آورد :
الف ـ تامین اعتبار خاص در بودجه جاری کلیه دستگاههای اجرایی کشور جهت تامین مخارج جاری مساجد . نمازخانه ها . وضوخانه ها و سرویسهای بهداشتی در واحدهای تحت پوشش آنها .
ب ـ اعطای مجوز لازم به کلیه دستگاههای اجرایی کشور جهت استفاده از اعتبار مربوط به آموزش کارکنان در زمینه ارایه آموزش نماز و ترویج فرهنگ نماز.
پ ـ تامین اعتبار خاص جهت وزارتخانه های آموزش و پرورش ، فرهنگ و آموزش عالی ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و سازمان تربیت بدنی جهت اجرای برنامه های پیش بینی شده در این آیین نامه برای وزارتخانه های مزبور در زمینه ترویج فرهنگ نماز .
ت ـ تامین اعتبار خاص جهت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ، سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران و حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی جهت استفاده از ابزار هنر در امر ترویج نماز .
ث ـ تامین اعتبار خاص برای وزارتخانه های راه و ترابری و فرهنگ و ارشاد اسلامی جهت احداث ، تجهیز و نگهداری مساجد و نمازخانه های واقع در جاده ها ، پایانه ها ، مبادی ورودی کشور و خوراک سراهای (رستورانهای ) بین راهی و ضوخانه ها و سرویسهای بهداشتی آنها
ج ـ تامین اعتبار لازم برای سایر دستگاههای اجرایی کشور جهت اجرای برنامه های پیش بینی شده در این آیین نامه .
ماده 18 ـ سازمان اوقاف و امور خیریه موظف است در حدود مقررات خود تسهیلات لازم را برای توسعه و تعمیق فرهنگ نماز به عمل آورد و از طریق برگزاری مسابقات و کلاسهای مربوط ، تشویق و تبلیغ لازم را اعمال نماید .
معاون اول رییس جمهور ـ حسن حبیبی
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 15191
تاریخ تصویب : 1375/12/01
تاریخ ابلاغ : 1376/02/09
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آئین نامه اجرائی تبصره 44 قانون بودجه سال 1376 کل کشور اصلاح اساسنامه های سازمانهای منطقه آزاد تجاری ـ صنعتی قشم ، چابهار و کیش
