قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا
قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا
ماده واحده - (کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی ) مشتمل بر یک مقدمه و 41 ماده و یک پروتکل و (پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه - ناظر به اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی که در تاریخ 12 اکتبر 1929 در ورشو امضا گردیده است ) - مشتمل بر یک مقدمه و 27 ماده - و تکنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا - متمم کنوانسیون ورشو در مورد یکسان کردن برخی از مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی بین المللی که توسط شخص دیگری غیر از متصدی حمل و نقل طرف قرارداد انجام گردیده است ت مشتمل بر یک مقدمه و 18 ماده - و (پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا برای اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی امضا شده در ورشو به تاریخ 12 اکتبر 1929 و اصلاح شده به موجب پروتکل منعقده در شهر لاهه به تاریخ 28 سپتامبر 1955) مشتمل بر یک مقدمه و 26 ماده تصویب و اجازه تسلیم اسناد الحاق آن داده می شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن کنوانسیون و پروتکل های ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز سه شنبه پانزدهم بهمن ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و سه شمسی در جلسه روز چهار شنبه سی و یکم اردیبهشت ماه یک هزار و سیصد و پنجاه و چهار شمسی به تصویب مجلس سنا رسید.
نایب رئیس مجلس سنا - دکتر سید محمد سجادی
ترجمه
کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی
بین المللی ورشو - 12 اکتبر 1929
رییس جمهوری آلمان - رییس جمهوری فدرال اتریش - اعلیحضرت پادشاه بلژیک - رییس جمهوری ممالک متحده برزیل - اعلیحضرت پادشاه بلغارستان رییس دولت
ملی جمهوری چین - اعلیحضرت پادشاه دانمارک و ایسلند - اعلیحضرت پادشاه مصر - اعلیحضرت پادشاه اسپانیا - رییس جمهوری استونی رییس جمهوری فنلاند - رییس جمهوری فرانسه - اعلیحضرت پادشاه بریتانیای کبیر و ایرلند و
سرزمینهای بریتانیای ماورا بحار - امپراطور هند - اعلیحضرت پادشاه ایتالیا - اعلیحضرت امپراطور ژاپن - رییس جمهوری لتونی - رییس جمهوری یونان - والاحضرت نایب السلطنه مملکت پادشاهی مجارستان - والاحضرت دوشس معظمه لوکزامبورگ - رییس جمهوری ممالک متحده مکزیک - اعلیحضرت پادشاه نروژ - علیاحضرت ملکه هلند - رییس جمهوری لهستان - اعلیحضرت پادشاه رومانی - اعلیحضرت پادشاه سوئد - شورای فدرال سوییس - رییس جمهوری چکسلواکی - کمیته مرکزی اجرایی اتحاد جماهیر شورای سوسیالیستی - رییس جمهوری ممالک متحده ونزوئلا - اعلیحضرت پادشاه یوگسلاوی .
با اذعان به اینکه وضع مقررات یکسان در مورد شرایط حمل و نقل هوایی بین المللی از نظر اسناد مورد استفاده در این حمل و نقل و از نظر مسئولیت متصدی حمل و نقل حائز کمال سودمندیست بدین منظور نمایندگان تام الاختیار خود را تعیین کردند و مشارالیهم کنوانسیون ذیل را تهیه و امضا نمودند.
فصل اول - موضوع و تعاریف
ماده اول - (1) - این کنوانسیون در مورد هر نوع حمل و نقل بین المللی اشخاص و لوازم یا کالا که توسط هواپیما و در ازا دریافت کرایه صورت گیرد و همچنین هر نوع حمل و نقل مجانی که توسط یک متصدی حمل و نقل هوایی انجام پذیرد - اجرا می شود.
(2) - از لحاظ این کنوانسیون منظور از اصطلاح تحمل و نقل بین المللی ت هر نوع حمل و نقلی است که در آن مبدا و مقصد حمل و نقل بنابر شرایطی که توسط طرفهای قرارداد حمل و نقل تعیین می شود (ولو اینکه انقطاعی در حمل و نقل واقع گردد یا تعویض وسیله نقلیه معمول شود یا نه ) در سرزمین دو طرف متعاهد معظم واقع باشد و یا در صورتی که در سرزمین یک طرف متعاهد معظم باشد - در سرزمینی که تحت سلطه (حاکمیت ) یا سیادت (سوزرنته ) یا قیمومت یا اقتدار قدرت دیگری واقع است (حتی در صورتی که قدرت مزبور را متعاهدین کنوانسیون نباشد) - توقفی برای آن پیش بینی شده باشد.
(3) - از لحاظ این کنوانسیون حمل و نقلی که متوالیا توسط چند متصدی حمل و نقل از طریق هوایی صورت می گیرد - چنانچه طرفین آن را یک عمل واحد بدانند به منزله حمل و نقل واحدی تلقی خواهد شد اعم از اینکه حمل و نقل مزبور طبق یک قرارداد واحد مورد توافق طرفین انجام شده باشد یا طبق چند قرارداد.
این حمل و نقل به علت اینکه یک یا چند قرارداد آن تماما در سرزمینی که تحت حاکمیت (سلطه ) یا سیادت (سوزرنته ) یا قیمومت یا اقتدار یک طرف متعاهد معظم واحد انجام گیرد جنبه بین المللی خود را از دست نخواهد داد.
ماده 2 (1) - این کنوانسیون در مورد حمل و نقل هایی که توسط دولت یا سایر اشخاص حقوق عمومی که تحت شرایط پیش بینی شده در ماده 1 صورت گیرد قابل اجرا است .
(2) - حمل و نقل هایی که طبق مقررات کنوانسیون های پستی بین المللی انجام می شود مشمول این کنوانسیون نیستند.
فصل دوم - اسناد حمل و نقل
بخش اول - بلیط مسافر
ماده 3 - (1) - متصدی حمل و نقل برای حمل مسافر بایستی بلیطی حاوی نکات ذیل صادر نماید:
الف - محل و تاریخ صدور.
ب - نقاط مبدا و مقصد
ج - توقفهای پیش بینی شده - به شرط آن که متصدی حمل و نقل در صورت لزوم مجاز باشد محل آن را تغییر دهد بدون آنکه اعمال این حق جنبه بین المللی حمل و نقل را نفی نماید.
د - نام و نشانی متصدی یا متصدیان حمل و نقل .
ه - شرحی مبنی بر اینکه حمل و نقل مزبور مشمول مقررات مربوط به مسئولیت مقرر در این کنوانسیون می باشد.
(2) همراه نداشتن بلیط یا منطبق نبودن آن با مقررات یا گم شدن آن در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل - که در هر حال مشمول مقررات کنوانسیون حاضر است تاثیری نخواهد داشت .
معهذا هر گاه متصدی حمل و نقل مسافری را بدون تسلیم بلیط مسافرت به پذیرد نمی تواند به مقررات این کنوانسیون که متصدی حمل و نقل را یا از مسئولیت مبری و یا مسئولیت او را محدود می کند - استناد نماید.
بخش دوم - رسید لوازم شخصی
ماده 4 (1) - متصدی حمل و نقل باید برای حمل لوازم شخصی - به استثنای اشیا کوچک شخصی که خود مسافر نگهداری می کند - رسید صادر و تحویل نماید (2) - رسید لوازم شخصی در دو نسخه تنظیم می شود یک نسخه برای مسافر و نسخه دیگر برای متصدی حمل و نقل .
(3) - رسید لوازم شخصی شامل مشخصات ذیل خواهد بود:
الف - محل و تاریخ صدور.
ب - نقاط مبدا و مقصد
ج - نام و نشانی متصدی یا متصدیان حمل و نقل .
د - شماره بلیط مسافر.
ه - تذکار این نکته که لوازم شخصی به دارنده رسید مزبور تحویل داده خواهد شد.
و - تعداد و وزن بسته ها.
ز - مبلغ ارزش اظهار شده طبق بند 2 ماده 22.
ح - ذکر این نکته که حمل و نقل مشمول مقررات مربوط به مسئولیت - مصرحه در این کنوانسیون - می باشد.
(4) - همراه نداشتن رسید - عدم تطبیق آن با مقررات یا گم شدن آن - تاثیری در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل - که در هر حال مشمول مقررات این کنوانسیون خواهد بود نخواهد داشت .
معهذا هر گاه متصدی حمل و نقل لوازم شخصی را بودن تسلیم رسید بپذیرد یا چنانچه رسید این لوازم فاقد مشخصات مشروحه در بندهای د - ز - ح - مذکور در فوق باشد نمی تواند به مقررات این کنوانسیون که متصدی حمل و نقل را از مسئولیت مبری یا مسئولیت او را محدود می کند - استناد نماید.
بخش سوم - بارنامه هوایی
ماده 5 (1) - هر متصدی حمل و نقل می تواند از فرستنده کالا بخواهد سندی تحت عنوان بارنامه هوایی تنظیم و به او تسلیم نماید. و هر فرستنده کالا می تواند از متصدی حمل و نقل به خواهد که سند مزبور را بپذیرد.
(2) - نبودن بارنامه - عدم تطبیق آن با مقررات یا گم شدن آن - در وجود یا اعتبار قرارداد - که در هر حال با توجه به مفاد ماده 9 مشمول مقررات این کنوانسیون خواهد بود - تاثیری نخواهد داشت .
ماده 6 (1) - بارنامه هوایی را فرستنده کالا در سه نسخه اصلی تنظیم و همراه کالا تسلیم می نماید.
(2) - روی نسخه اول باید ذکر شود تمخصوص گیرنده ت این نسخه باید به امضا فرستنده و متصدی حمل و نقل برسد و همراه کالا برسد.
در نسخه دوم باید ذکر شود تمخصوص گیرنده ت این نسخه باید به امضا فرستنده و متصدی حمل و نقل برسد و همراه کالا فرستاده شود.
نسخه سوم به امضا متصدی حمل و نقل می رسد و نامبرده ت آن را پس از قبول کالا به فرستنده تسلیم می دارد.
(3) متصدی حمل و نقل باید در موقع قبول کالا بارنامه را امضا نماید.
(4) - متصدی حمل و نقل می تواند بارنامه را به جای امضا مهر کند و فرستنده کالا می تواند به جای امضا خطی از امضا چاپی یا مهر استفاده کند.
(5) - چنانچه متصدی حمل و نقل بنا به درخواست فرستنده بارنامه هوایی را تنظیم نماید فرض بر آن خواهد بود که متصدی حمل و نقل این کار را از طرف فرستنده کالا انجام می دهد مگر آنکه مدرکی خلاف این امر ارائه گردد.
ماده 7 - چنانچه تعداد بسته ها بیش از یکی باشد متصدی حمل و نقل کالا حق دارد از فرستنده بخواهد که برای هر بسته بارنامه هوایی جداگانه ای تنظیم نماید.
ماده 8 - بارنامه هوایی باید شامل مشخصات ذیل باشد:
الف - محل و تاریخ تنظیم بارنامه .
ب - نقاط و مبدا و مقصد.
ج - نقاط توقف مورد توافق به شرط آنکه متصدی حمل و نقل حق داشته باشد در صورت لزوم نقاط مزبور را تغییر دهد بدون آنکه اعمال این حق جنبه بین المللی حمل و نقل را منتفی سازد.
د - نام و نشانی فرستنده
ه - نام و نشانی اولین متصدی حمل و نقل
و - در صورت لزوم نام و نشانی گیرنده
ز - نوع کالا
ح - تعداد بسته ها و نوع بسته بندی و علائم مخصوص و شماره آنها.
ط - وزن و مقدار و حجم و ابعاد کالا
ی - خصوصیات ظاهری کالا و بسته بندی آن
ک - مبلغ کرایه - در صورتی که مورد توافق قرار گرفته باشد و تاریخ و محل
پرداخت آن که باید آن را به پردازد.
ل - در صورتی که قیمت کالا در موقع تحویل آن پرداخت گردد ذکر قیمت کالا و
احتمالا مبلغ هزینه های مرتبه بر آن
م - مبلغ ارزش اظهار شده طبق بند 2 ماده 22
ن - تعداد نسخ بارنامه هوایی .
س - اسنادی که برای متصدی حمل و نقل ارسال شده است تا به بارنامه هوایی منضم گردد.
ع - مهلت مقرر برای انجام حمل و نقل و شرحی مختصر درباره مسیری که باید طی شود در صورتی که این مطالب قبلا مورد توافق قرار گرفته شده باشد.
ف - ذکر این نکته که حمل و نقل تابع مقررات مربوط به مسئولیت مقرره در کنوانسیون می باشد.
ماده 9 - چنانچه متصدی حمل و نقل کالایی را که برای آن بارنامه هوایی صادر نشده باشد قبول کند یا چنانچه بارنامه صادر حاوی مشخصات مندرجه دربندهای الف لغایت ط و نیز بند ف ماده 8 نباشد متصدی حمل و نقل نمی تواند به مقررات این کنوانسیون که او را از مسئولیت مبری یا مسئولیت او را محدود می کند استناد نماید.
ماده 10 (1) - فرستنده کالا مسئول صحت و سقم مشخصات و اظهاراتی است که در مورد کالا در بارنامه هوایی قید می نماید.
2 - فرستنده کالا مسئول کلیه خساراتی است که متصدی حمل و نقل یا هر شخص دیگر به علت نامنظم بودن یا نادرست بودن یا کامل نبودن مشخصات مذکور و اظهارات او متحمل می گردد.
ماده 11 (1) - وجود بارنامه هوایی دال بر انعقاد قرارداد و قبول کالا و شرایط حمل و نقل می باشد - مگر خلاف آن ثابت شود.
2 - اظهارات مندرج در بارنامه هوایی مورد وزن یا ابعاد و بسته بندی کالا و نیز در مورد تعداد بسته ها تا هنگامی که مدرکی خلاف آن ارائه نگردیده سندیت دارد. اظهارات مربوط به مقدار حجم و خصوصیات کالا نمی تواند علیه متصدی حمل و نقل مورد استناد قرار گیرد مگر آنکه متصدی حمل و نقل اظهارات مزبور را در حضور فرستنده کالا مورد رسیدگی قرار داده و مراتب در بارنامه هوایی قید شده باشد و یا این اظهارات مربوط به خصوصیات ظاهری کالا باشد.
ماده 12 (1) - فرستنده می تواند - به شرط اجرای کلیه تعهدات ناشی از قرار داد حمل و نقل کالا را با پس گرفتن آن در فرودگاه مبدا یا مقصد یا با متوقف کردن آن ضمن فرود در مسیر پرواز یا با تحویل آن - چه در مقصد و چه در طی مسیر - به شخص دیگری غیر از گیرنده مذکور در بارنامه هوایی - یا با تقاضای اعاده آن به فرودگاه مبدا در اختیار خود در آورد. اعمال این حق نباید به متصدی حمل و نقل یا به فرستندگان دیگر خساراتی وارد سازد و فرستنده موظف است هزینه ناشی از اعمال این حق را پرداخت نماید.
2 - هرگاه اجرای دستورات فرستنده کالا مقدور نباشد متصدی حمل و نقل باید بلافاصله مراتب را به اطلاع او برساند.
3 - چنانچه متصدی حمل و نقل دستورات فرستنده را نسبت به در اختیار گذاشتن کالا بدون در خواست ارائه نسخه ای از بارنامه که به فرستنده تسلیم شده است اجرا نماید مسئول جبران خسارتی است که از این جهت متوجه شخصی می گردد که قانونا بارنامه در دست اوست بدون آنکه به حق متصدی حمل و نقل در مورد جبران خسارت توسط فرستنده لطمه ای وارد آید.
4 - حقوق اعطایی به فرستنده از لحظه ای که وظایف گیرنده طبق ماده 13 شروع می گردد خاتمه می یابد. معهذا چنانچه گیرنده از قبول بارنامه یا کالا خودداری نماید و یا دسترسی به او مقدور نباشد فرستنده مجددا حق خود را نسبت به در اختیار داشتن کالا کسب می نماید.
ماده 13 (1) - به استثنای موارد مصرحه در ماده قبل گیرنده کالا حق دارد به محض رسیدن کالا به مقصد حمل و نقل بخواهد بارنامه هوایی و کالا را در ازا پرداخت هزینه های مربوط و با رعایت شرایط حمل و نقل مندرج در بارنامه هوایی به وی تسلیم نماید.
2 - متصدی حمل و نقل مکلف است به محض وصول کالا مراتب را به گیرنده اطلاع دهد مگر آنکه نحوه دیگری مورد توافق واقع شده باشد.
3 - چنانچه متصدی حمل و نقل مفقود شدن کالا را قبول نماید یا در صورتی که کالا تا مدت هفت روز پس از انقضای تاریخی که طی آن باید به مقصد برسد - نرسیده باشد گیرنده مجاز است حقوق ناشی از قرارداد حمل و نقل را علیه متصدی حمل و نقل مورد اجرا بگذارد.
ماده 14 - فرستنده و گیرنده کالا می توانند هر یک به نام خود به حقوقی که به موجب مواد 12 و 13 به هر یک از آنها تعلق می گیرد استناد کنند - خواه این عمل را به نفع دیگری انجام دهند مشروط بر اینکه تعهدات مقرره در قرارداد حمل و نقل را اجرا نمایند.
ماده 15 (1) - مواد 12 و 13 و 14 هیچگونه لطمه ای به روابط فیمابین فرستنده و گیرنده و همچنین به روابط اشخاص ثالثی که حقوق آنها از فرستنده یا گیرنده ناشی می شود وارد نخواهد ساخت .
2 - شرایطی که برخلاف مقررات مواد 12 و 13 و 14 باشد بایستی صریحا درباره نامه قید شود.
ماده 16 - (1) - فرستنده قبل از تحویل کالا به گیرنده باید اطلاعات و اسنادی را که برای انجام تشریفات گمرکی و عوارض یا پلیسی لازم است در اختیار متصدی حمل و نقل قرارداده و اسناد لازم را به بارنامه هوایی منضم کند.
فرستنده در برابر متصدی حمل و نقل مسئول هر نوع خسارتی است که از فقدان یا نقص یا خلاف قاعده بودن اطلاعات و اسنادی مزبور ناشی شود به استثنای مواردی که خسارت حاصله نتیجه خطای متصدی حمل و نقل یا عاملین او باشد.
2 - متصدی حمل و نقل ملزم نیست درباره صحت یا کافی بودن اطلاعات و اسناد مذکور در فوق تحقیق نماید.
فصل سوم - مسئولیت متصدی حمل و نقل
ماده 17 - متصدی حمل و نقل مسئول خسارتی است که در صورت فوت یا جرح و یا هر گونه آسیب بدنی متوجه مسافر می گردد مشروط بر اینکه حادثه موجد خسارات در داخل هواپیما و یا حین عملیات پیاده یا سوار شدن رخ داده باشد.
ماده 18 - (1) متصدی حمل و نقل مسئول خسارتی است که در صورت انهدام یا مفقود شدن یا صدمه به لوازم شخصی ثبت شده یا کالا وارد می گردد. مشروط بر اینکه حادثه موجد خسارت حین حمل و نقل هوایی روی داده باشد.
2 - از لحاظ بند اخیرالذکر - حمل و نقل هوایی شامل مدت زمانی است که طی آن لوازم شخصی یا کالا - خواه در یک فرودگاه - خواه در هواپیما و خواه در صورت فرود هواپیما در خارج از فرودگاه - در هر جای دیگر در اختیار متصدی حمل و نقل قرار داشته باشد.
3 - مدت زمان حمل و نقل هوایی شامل آن قسمت از حمل و نقل که از طریق زمین دریا و یا رودخانه در خارج از فرودگاه صورت می گیرد نمی باشد مع الوصف اگر چنین حمل و نقلی در اجرای قرارداد حمل و نقل هوایی به منظور بارگیری - تحویل یا انتقال کالا از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر انجام شود هر گونه خسارت وارده در حکم خسارتی خواهد بود که حین حمل و نقل هوایی وارد شده باشد.
ماده 19 - متصدی حمل و نقل مسئول خسارتی است که از تاخیر در حمل و نقل هوایی مسافر لوازم شخصی یا کالا ناشی می گردد.
ماده 20 - (1) - در صورتی که متصدی حمل و نقل ثابت کند که خود و عاملین او کلیه تدابیر لازم را برای جلوگیری از بروز خسارات اتخاذ نموده اند، یا آنکه اتخاذ چنین تدابیری برای او و عاملین او مقدور نبوده است - مسئول نخواهد بود.
2 - در مورد حمل بار و لوازم شخصی چنانچه متصدی حمل و نقل ثابت کند که خسارت وارده ناشی از خطایی در امر خلبانی و هندلینگ (انجام خدمات مربوط به هواپیما در روی زمین ) یا ناوبری بوده است و او و عاملین او کلیه تدابیر لازم را از هر حیث برای احتراز از خسارات معمول داشته اند مسئول نخواهد بود.
ماده 21 - هر گاه متصدی حمل و نقل ثابت کند که خسارات وارده معلول خطای شخص خسارت دیده است دادگاه می تواند طبق مفاد قانون خود متصدی حمل و نقل را کلا یا جزئا از مسئولیت مبری سازد.
ماده 22 - (1) - در مورد حمل مسافر مسئولیت متصدی حمل و نقل برای هر مسافر به مبلغ یکصد و بیست و پنج هزار فرانک محدود می گردد. هر گاه دادگاهی که به قضیه - رسیدگی می کند طبق قانون خود رای دهد که خسارت به اقساط پرداخت گردد ارزش برابری اقساط مزبور نباید از 125000 فرانک تجاوز نماید.
مع الوصف با انعقاد قرارداد مخصوص بین متصدی حمل و نقل و مسافر می توان حدود مسئولیت بیشتری را توافق نمود.
2 - در مورد حمل لوازم شخصی ثبت شده یا حمل کالا - مسئولیت متصدی حمل و نقل در مورد هر کیلوگرم به مبلغ 250 فرانک محدود می گردد مگر آنکه فرستنده هنگام تحویل بسته به متصدی حمل و نقل ارزش ویژه ای اظهارنموده و در صورت لزوم وجه اضافی پرداخته باشد. در این صورت متصدی حمل و نقل موظف به پرداخت مبلغی است که از میزان ارزش اظهار شده بیشتر نخواهد بود مگر آنکه ثابت کند که مبلغ مزبور از ارزش واقعی کالا به هنگام تحویل توسط فرستنده بیشتر است .
3 - در مورد اشیایی که مسئولیت نگهداری آنها به عهده مسافر می باشد مسئولیت متصدی حمل و نقل از پنج هزار فرانک نسبت به هر مسافر تجاوز نمی کند.
4 - مبالغ مذکور در فوق بر حسب فرانک فرانسه که معادل (2)/(1)65 میلیگرم طلا به عیار نهصد هزارم است محاسبه می شود. این مبالغ را می توان به هم ارز آن در هر پول رایج ملی تا نزدیکترین عدد صحیح (غیر کسری ) تبدیل نمود.
ماده 23 - هر شرطی که ناظر به سلب مسئولیت متصدی حمل و نقل یا تعیین مبلغی کمتر از آنچه که در کنوانسیون حاضر مقرر گردیده است باشد باطل و بلااثر خواهد بود ولی بطلان چنین شرطی موجب ابطال همه قرارداد که کماکان تابع مقررات این کنوانسیون خواهد بود نمی شود.
ماده 24 - (1) - در موارد پیش بینی شده در مواد 18 و 19 این کنوانسیون دعوای جبران خسارات را - تحت هر عنوان - منحصرا با توجه به شرایط و حدود مقرره در کنوانسیون حاضر می توان اقامه نمود.
2 - مقررات بند فوق در موارد پیش بینی شده در ماده 17 نیز قابل اجراست بدون آنکه به حق اشخاصی که می توانند اقامه دعواکننده و یا به حقوق مربوط هر یک از آنها لطمه ای وارد سازد.
ماده 25 - (1) - در صورتی که خسارت وارده ناشی از خلافکاری عمدی یا خطای متصدی حمل و نقل باشد به نحوی که خطای مزبور طبق قوانین دادگاه رسیدگی کننده معادل با خلافکاری عمدی تلقی شود - متصدی حمل و نقل حق نخواهد داشت به مفاد کنوانسیون حاضر که مسئولیت او را سلب یا محدود می کند - استناد نماید.
2 - همچنین در صورتی که خسارت به وسیله عاملین متصدی حمل و نقل که در حدود وظائف خود عمل می کنند وارد گردد متصدی حمل و نقل از حق استناد به مفاد کنوانسیون حاضر محروم خواهد بود.
ماده 26 - (1) - دریافت لوازم شخصی یا کالا - بودن آنکه گیرنده نسبت به آن - اعتراضی داشته باشد حاکی از این است که کالا بدون عیب و نقص و بر طبق سند حمل و نقل به گیرنده تحویل شده است - مگر خلاف آن ثابت شود.
2 - در صورت بروز خسارت - شخصی که لوازم شخصی یا کالا را دریافت می کند باید بلافاصله پس از مشاهده خسارت حداکثر ظرف سه روز برای لوازم شخصی و هفت روز برای کالا از تاریخ دریافت آنها به متصدی حمل و نقل شکایت نماید در صورت تاخیر شکواییه یابد حداکثر ظرف چهارده روز پس از تاریخ دریافت لوازم شخصی یا کالا به نامبرده تسلیم شود.
3 - شکایت باید کتبا روی بارنامه یا در برگ جداگانه و در طی ضرب الاجلهای مقرر در فوق به عمل آید.
4 - چنانچه در ضرب الاجلهای مقرره شکایتی به عمل نیاید اقامه دعوی علیه متصدی حمل و نقل به هیچ وجه امکان نخواهد داشت . به استثنای موردی که متصدی حمل و نقل مرتکب تقلب شده باشد.
ماده 27 - در صورت فوت شخص مسئول - دعوی جبران خسارات در حدودی که در این کنوانسیون پیش بینی شده است علیه کسانی که قائم مقام قانونی اموال متوفی
گردیده اند اقامه خواهد شد.
ماده 28 - (1) - اقامه دعوی جبران خسارت باید به انتخاب خواهان در سرزمین یکی از طرفهای معظم متعاهد - در دادگاه محل سکوت متصدی حمل و نقل یا مقر اصلی کار او یا یکی از شعبات او که قرارداد حمل و نقل در آنجا منعقد گردیده یا در دادگاه مقصد به عمل آید.
2 - جریان دادرسی تابع قانون دادگاه رسیدگی کننده خواهد بود.
ماده 29 (1) - هر گاه ظرف دو سال از تاریخ ورود به مقصد یا از تاریخی که هواپیما می بایستی وارد می شد یا از تاریخی که حمل و نقل متوقف گردیده است اقامه دعوا به عمل نیاید - حق مطالبه خسارت زائل خواهد شد.
2 - طریق محاسبه مهلت مقرره طبق قوانین دادگاه رسیدگی کننده تعیین خواهد شد.
ماده 30 - (1) - در مورد حمل و نقلی که مشمول بند سوم ماده 1 بوده و متوالیا توسط چند متصدی حمل و نقل انجام گیرد هر متصدی حمل و نقل که مسافر یا لوازم شخصی یا بار قبول کند تابع مقررات این کنوانسیون خواهد بود و در آن قسمت از قرارداد حمل و نقل که تحت نظارت او انجام می شود یکی از طرفهای قرارداد حمل و نقل تلقی خواهد شد.
2 - در مورد حمل و نقلی که به این ترتیب صورت گرفته باشد مسافر یا نماینده او فقط می تواند علیه متصدی حمل و نقل که هنگام بروز حادثه یا تاخیر عهده دار حمل و نقل بوده است اقامه دعوی نماید. مگر آنکه متصدی حمل و نقل اول طبق توافق صریح - مسئولیت تمام مسیر مسافرت را به عهده گرفته باشد.
3 - در مورد لوازم شخصی یا کالا - فرستنده یا مسافر می تواند علیه نخستین متصدی حمل و نقل - و مسافر با گیرنده که حق دریافت کالا از متصدی حمل و نقل را دارند می توانند علیه آخرین متصدی حمل و نقل اقامه دعوی نمایند و مضافا هر یک از نامبردگان می توانند علیه متصدی حمل و نقلی که در زمان انهدام یا فقدان یا حدوث خسارات یا تاخیر عهده دار حمل و نقل بوده است اقامه دعوی نماید. متصدیان حمل و نقل مزبور بالا اتفاق یا به طور جداگانه در قبال مسافر یا فرستنده یا گیرنده کالا مسئول خواهند بود.
فصل چهارم - مقررات مربوط به حمل و نقل مختلط
ماده 31 - (1) - در مورد حمل و نقل مختلطی که قسمتی از آن با هواپیما و قسمتی با هر وسیله حمل و نقل دیگر صورت گیرد مقررات کنوانسیون حاضر نسبت به آن قسمتی که با هواپیما انجام شده اعمال می گردد مشروط بر آنکه شرایط حمل و نقل هوایی مندرج در ماده 1 رعایت شده باشد.
2 - در مورد حمل و نقل مختلط - هیچ یک از مقررات کنوانسیون حاضر مانع آن نخواهد بود که طرفین در اسناد حمل و نقل هوایی شرایطی قید کنند که به موجب آن مقررات کنوانسیون حاضر نسبت به حمل و نقلی که با سایر وسائل نقلیه انجام می شود مرعی گردد مشروط بر آنکه مقررات این کنوانسیون در مورد حمل و نقل هوایی رعایت شود.
فصل پنجم - مقررات عمومی و نهایی
ماده 32 - قید هر شرط در قرارداد حمل و نقل و یا هر توافق خاص که از بروز خسارت حاصل شده باشد و طرفین بخواهند به استناد آن - چه از طریق تعیین قانون مورد عمل و چه از طریق تغییر مقررات مربوط به صلاحیت دادگاه - مفاد این کنوانسیون را نقض نمایند باطل و بلااثر خواهد بود. مع الوصف در مورد حمل بار قید شروطی راجع به حکمیت - با توجه به مفاد این کنوانسیون - مجاز است مشروط بر اینکه حکمیت در یکی از حوزه های تحت صلاحیت دادگاههای پیش بینی شده در بد اول ماده بیست و هشت به عمل آید.
ماده 33 - هیچ یک از مفاد این کنوانسیون مانع از آن نخواهد بود که متصدی حمل و نقل از انعقاد هر قرارداد حمل و نقل خودداری کند یا مقرراتی که با مفاد کنوانسیون حاضر مغایر نباشد وضع نماید.
ماده 34 - حمل و نقل هوایی بین المللی که توسط موسسات ناوبری هوایی جهت پروازهای آزمایشی به منظور برقراری سرویس منظم هوایی صورت بگیرد و همچنین حمل و نقلی که در اوضاع و احوال فوق العاده و خارج از حدود فعالیت عادی متصدی حمل و نقل به انجام رسد مشمول مفاد این کنوانسیون نخواهد بود.
ماده 35 - اصطلاح (روزها) که در این کنوانسیون به کار رفته شامل روزهای پیاپی است اعم از روزهای تعطیل یا غیر تعطیل .
ماده 36 - کنوانسیون حاضر در یک نسخه واحد به زبان فرانسه تنظیم گردیده و در بایگانی وزارت امور خارجه لهستان نگهداری خواهد شد و دولت لهستان یک نسخه رونوشت گواهی شده آن را برای دولت هر یک از طرفهای معظم متعاهد ارسال خواهد داشت .
ماده 37 - (1) - این کنوانسیون باید به تصویب رسد و اسناد تصویب به بایگانی وزارت امور خارجه لهستان سپرده خواهد شد. و وزارت مزبور مراتب را به اطلاع حکومت هر یک از طرفهای معظم متعاهد خواهد رساند.
2 - بلافاصله پس از آنکه کنوانسیون حاضر به تصویب پنج طرف معظم متعاهد برسد از نودمین روز پس از وصول پنجمین سند تصویب - بین آنها به موقع اجرا گذارده خواهد شد و از آن پس - بین طرفهای معظم متعاهدی که کنوانسیون را تصویب کرده باشند و طرف معظم متعاهدی که سند تصویب خود را تسلیم نماید - از نودمین روز بعد از تسلیم سند تصویب - لازم الاجرا خواهد گردید.
3 - دولت جمهوری لهستان موظف است که تاریخ اجرای کنوانسیون حاضر و نیز تاریخ تسلیم هر سند تصویب را به اطلاع دولت هر یک از طرفهای معظم متعاهد برساند.
ماده 38 - (1) - این کنوانسیون پس از آنکه به مرحله اجرا درآید برای الحاق سایر دول مفتوح خواهد بود.
2 - الحاق به کنوانسیون از طریق ارسال اطلاعیه ای به دولت جمهوری لهستان صورت خواهد گرفت و دولت مزبور مراتب را به هر یک از دول طرفهای معظم متعاهد اطلاع خواهد داد.
3 - الحاق به کنوانسیون از نودمین روز پس از ارسال اطلاعیه به دولت جمهوری لهستان نافذ خواهد گردید.
ماده 39 - (1) - هر یک از طرفهای معظم متعاهد می تواند با ارسال اطلاعیه ای جهت حکومت جمهوری لهستان کنوانسیون را فسخ نماید. حکومت مزبور بلافاصله مراتب را به اطلاع هر یک از طرفهای معظم متعاهد خواهد رسانید.
2 - فسخ کنوانسیون - شش ماه پس از تاریخ اطلاعیه فسخ فقط در مورد طرف فسخ کننده نافذ خواهد گردید.
ماده 40 - (1) - هر یک از طرفهای معظم متعاهد می تواند در موقع امضا یا تسلیم سند تصویب یا اطلاعیه الحاق اعلام دارد که قبول کنوانسیون شامل کلیه یا هر یک از مستعمرات - تحت الحمایه ها - سرزمینهای تحت قیمومت یا هر سرزمین دیگری که تحت سلطه و حاکمیت یا اقتدار آن باشد یا هر سرزمین که تحت سیادت (سوزرنته ) او است نخواهد بود.
2 - بنابر این هر یک از طرفهای معظم متعاهد می تواند جداگانه به نام کلیه یا قسمتی از مستعمرات ( تحت الحمایه ها- سرزمینهای تحت قیمومت و یا هر سرزمین دیگری که تحت سلطه و حاکمیت یا اقتدار او است و یا سرزمینهای تحت سیادت (سوزرنته ) خود که طبق نخستین اطلاعیه وی مشمول این کنوانسیون نمی شوند، متعاقبا به آن ملحق گردند.
3 - هر یک از طرفهای معظم متعاهد می تواند با توجه به مفاد کنوانسیون حاضر جداگانه از طرف کلیه یا قسمتی از مستعمرات - تحت الحمایه ها - سرزمینهای تحت قیمومت و یا هر سرزمین دیگری که تحت سلطه و حاکمیت یا اقتدار او است و یا سرزمینهای تحت سیادت (سوزرنته ) خود - کنوانسیون حاضر را فسخ نماید.
ماده 41 - هر یک از طرفهای معظم متعاهد اختیار خواهد داشت لااقل دو سال پس از لازم الاجرا شدن کنوانسیون به منظور بررسی اصلاحاتی که ممکن است در کنوانسیون مزبور به عمل آید تشکیل یک کنفرانس بین المللی را پیشنهاد نماید و بدین منظور باید با دولت جمهوری فرانسه که جهت تشکیل چنین کنفرانسی تدابیر لازم را اتخاذ خواهد نمود تماس حاصل نماید.
این کنوانسیون در تاریخ دوازدهم اکتبر 1929 در ورشو تنظیم گردیده است و تا روز سی و یکم ژانویه 1930 برای امضا مفتوح خواهد بود.
کنوانسیون فوق مشتمل بر یک مقدمه و چهل و یک ماده منضم به قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا می باشد.
نایب رئیس مجلس سنا - دکتر سید محمد سجادی
پروتکل الحاقی - راجع به ماده 2 کنوانسیون
طرفهای معظم متعاهد این حق را برای خود محفوظ می دارند که هنگام تصویب کنوانسیون یا الحاق به آن اعلام دارند که حمل و نقلهای هوایی که مستقیما توسط دولت یا مستعمرات یا تحت الحمایه ها یا سرزمینهای تحت قیمومت یا هر سرزمین دیگری که تحت سلطه و حاکمیت یا اقتدار یا سیادت (سوزرنته ) او است انجام می گیرد مشمول بند اول از ماده 2 کنوانسیون نخواهد بود.
پروتکل لاهه - 28 سپتامبر 1955
پروتکل ناظر به اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی که در تاریخ 12 اکتبر 1929 در ورشو امضا گردیده است .
دولتهای امضاکننده زیر:
به منظور اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل
هوایی بین المللی که در تاریخ 12 اکتبر 1929 در ورشو به امضا رسیده به شرح زیر موافقت نمودند:
فصل اول - اصلاحات کنوانسیون
ماده اول - در ماده یک کنوانسیون :
الف - بند 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
2 - از لحاظ این کنوانسیون منظور از اصلاح تحمل و نقل بین المللی ت هر نوع حمل و نقلی است که در آن مبدا و مقصد حمل و نقل - بنا بر شرایطی که توسط طرفهای قرارداد حمل و نقل تعیین می شود - اعم از اینکه انقطاعی در حمل و نقل واقع گردد یا وسیله نقلیه تعویض گردد یا نه - در سرزمین دو طرف متعاهد معظم واقع باشد و یا در صورتی که در سرزمین یک طرف متعاهد معظم باشد در سرزمین یک دولت دیگر توقفی برای آن پیش بینی شده باشد - هر چند این دولت جز متعاهدین معظم نباشد. حمل و نقلی که مبدا و مقصد آن در سرزمین یک طرف متعاهد معظم قرار گرفته و برای آن توقفی در سرزمین یک دولت دیگر پیش بینی نشده از لحاظ این کنوانسیون حمل و نقل بین المللی محسوب نخواهد شد.
ب - بند 3 حذف و متن زیر جایگزین آن می شود:
3 - از لحاظ این کنوانسیون حمل و نقلی که به وسیله چند متصدی حمل و نقل هوایی به طور متوالی انجام گیرد چنانچه طرفین متعاهد آن را یک عمل واحد به دانند به منزله حمل و نقل واحد تلقی خواهد شد اعم از این که حمل و نقل مزبور طبق یک قرارداد واحد مورد توافق طرفین انجام شده باشد یا طبق چند قرارداد این حمل و نقل به علت اینکه یک یا چند قرارداد باید تماما در سرزمین یک دولت واحد انجام گیرد ماهیت بین المللی خود را از دست نخواهد داد.
ماده دوم - در ماده 2 کنوانسیون بند 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
2 - این کنوانسیون شامل حمل مراسلات و بسته های پستی نخواهد شد.
ماده سوم - در ماده 3 کنوانسیون :
الف - بند یک حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد.
1 - در مورد حمل مسافر بلیطی حاوی نکات زیر تسلیم خواهد شد.
الف - ذکر نقاط مبدا و مقصد
ب - ذکر نقاط مبدا و مقصد در سرزمین یک طرف متعاهد معظم واقع باشد و یک یا چند توقف در سرزمین یک دولت دیگر پیش بینی شده باشد ذکر حداقل یکی از محل های توقف مزبور.
ج - شرحی به دین مضمون که چنانچه مسافر به مقصد کشوری غیر از کشور مبدا سفر کند یا در چنین کشوری توقف نماید در آن صورت مسافرت وی مشمول کنوانسیون ورشو خواهد بود که بر طبق آن مسئولیت متصدی حمل و نقل در صورت فوت یا صدمه بدنی و نیز در صورت مفقود یا معیوب شدن لوازم مشخصی مسافر در
اغلب موارد محدود می باشد.
ب - بند 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
2 - بلیط مسافر مدرکی است معتبر دال بر انعقاد قرارداد حمل و نقل و شرایط آن مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. همراه نداشتن یا گم شدن بلیط مسافر یا عدم تطبیق آن با مقررات تاثیری در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل که به هر حال مشمول مقررات این کنوانسیون می باشد نخواهد داشت . معذالک چنانچه مسافری با موافقت متصدی حمل و نقل بدون بلیط صادره سوار هواپیما شود یا اینکه بلیط دارای اخطار مذکور در قسمت ج از بند 1 این ماده نباشد متصدی حمل و نقل نسبت به استفاده از مقررات ماده 22 محق نخواهد بود.
ماده چهارم - در ماده 4 کنوانسیون
الف - بندهای 1 و 2 و 3 و حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
1 - برای حمل لوازم شخصی ثبت شده یک رسید لوازم شخصی تسلیم خواهد شد که چنان چه منضم و ملحق به بلیط مسافر که مشمول مقررات بند یک از ماده 3 می گردد نباشد حاوی نکات زیر خواهد بود:
الف - ذکر نقاط مبدا و مقصد:
ب - چنان چه نقاط مبدا و مقصد در سرزمین یک طرف متعاهد معظم واقع باشد و یک یا چند توقف در سرزمین یک دولت دیگر پیش بینی شده باشد ذکر حداقل یکی از توقف های مزبور.
ج - شرحی بدین مضمون که چنانچه مقصد نهایی حمل و نقل کشوری غیر از کشور مبدا باشد یا در چنین کشوری توقفی برای آن پیش بینی شده باشد در آن صورت حمل و نقل مشمول کنوانسیون ورشو خواهد بود که بر طبق آن مسئولیت متصدی حمل و نقل - در صورت گم شدن یا معیوب شدن لوازم شخصی - در اغلب موارد محدود می باشد.
ب - بند 4 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
2 - رسید لوازم شخصی مدرکی است معتبر دال بر ثبت لوازم شخصی و شرایط قرارداد حمل و نقل مگر آنکه خلاف آن ثابت شود. همراه نداشتن یا گم شدن رسید لوازم شخصی یا عدم تطبیق آن با مقررات تاثیری در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل که به هر حال مشمول مقررات این کنوانسیون می باشد نخواهد داشت .
معذالک چنان چه متصدی حمل و نقل عهده دار حفاظت از لوازم شخصی بدون تسلیم رسید مربوطه گردد یا رسید مزبور متضمن اخطار مذکور در قسمت ج از بند یک این ماده نباشد متصدی حمل و نقل محق به استفاده از مقررات بند 2 از ماده
22 نخواهد بود مگر اینکه رسید لوازم شخصی به بلیط مسافر که با مندرجات قسمت (ج ) از بند یک ماده 3 منطبق می باشد منضم و ملحق گردیده باشد.
ماده پنجم - بند 3 از ماده 6 کنوانسیون حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
3 - متصدی حمل و نقل باید قبل از بارگیری بار در هواپیما اسناد مربوطه را امضا نماید.
ماده ششم - ماده 8 کنوانسیون حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
بارنامه هوایی شامل نکات زیر خواهد بود:
الف - ذکر نقاط مبدا و مقصد.
ب - چنان چه نقاط مبدا و مقصد در سرزمین یک طرف متعاهد معظم واقع باشد و یک یا چند توقف در سرزمین یک دولت دیگر پیش بینی شده باشد ذکر حداقل یکی از توقف های مزبور.
ج - شرحی خطاب به فرستنده کالا به این مضمون که چنان چه مقصد نهایی حمل و نقل کشوری غیر از کشور مبدا باشد یا در چنین کشوری توقفی برای آن پیش بینی شده باشد در آن صورت حمل و نقل مشمول کنوانسیون ورشو خواهد بود که بر طبق آن مسئولیت متصدی حمل و نقل - در صورت گم شدن یا معیوب شدن کالا - در اغلب موارد محدود می گردد.
ماده هفتم - ماده 9 کنوانسیون حذف و متن زیر جایگزین آن می شود:
چنان چه کالا با موافقت متصدی حمل و نقل بدون تنظیم بارنامه هوایی بارگیری شود یا بارنامه مذکور متضمن شرح مندرج در بند ج از ماده 8 نباشد متصدی حمل و نقل ذیحق به استفاده از مقررات بند 2 از ماده 22 نخواهد بود.
ماده هشتم - در ماده 10 کنوانسیون بند 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
2 - فرستنده کالا موظف است تمام خساراتی را که متصدی حمل و نقل (یا هرشخص دیگری که متصدی حمل و نقل مسئولیت او را عهده دار شده است ) در اثر بی نظمی و نادرستی یا نقض اطلاعات و اظهارات او متحمل گردیده جبران نماید.
ماده نهم - بند ذیل به ماده 15 کنوانسیون اضافه می گردد:
3 - این کنوانسیون مانع صدور بارنامه هوایی قابل انتقال نخواهد بود.
ماده دهم - بند 2 از ماده 20 کنوانسیون حذف می گردد.
ماده یازدهم - ماده 22 کنوانسیون حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
ماده 22 - 1 - در مورد حمل مسافر - مسئولیت متصدی حمل و نقل برای هر مسافر محدود به مبلغ دویست و پنجاه هزار فرانک می باشد. در موردی که دادگاه رسیدگی کننده بر اساس قوانین خود رای به پرداخت خسارت به صورت اقساط بدهد هم ارز مبلغ تقسیط شده باید از دویست و پنجاه هزار فرانک تجاوز نماید معذلک متصدی حمل و نقل و مسافر می توانند با انعقاد قرارداد مخصوصی توافق نمایند که میزان بالاتری برای خسارت منظور گردد.
2 - الف - در مورد حمل لوازم شخصی ثبت شده و کالا مسئولیت متصدی حمل و نقل محدود به مبلغ دویست و پنجاه فرانک برای هر کیلوگرم می باشد مگر این که
مسافر یا فرستنده کالا هنگام تحویل محموله به متصدی حمل و نقل یک اظهارنامه مخصوص دائر بر میزان ارزش لوازم شخصی و کالا به هنگام تحویل در مقصد تنظیم نموده و در صورت لزوم مخارج اضافی پرداخته باشد در این صورت متصدی حمل و نقل مسئول پرداخت مبلغی معادل مبلغ اظهار شده می باشد مگر این که ثابت نماید مبلغ مزبور از حق واقعی فرستنده محموله به هنگام تحویل در مقصد بیشتر است .
ب - در صورت فقدان یا معیوب شدن یا تاخیر در ارسال قسمتی از لوازم شخصی ثبت شده یا کالا یا هر یک از اشیا محتوی آنها برای تعیین حدود مسئولیت متصدی حمل و نقل تنها وزن کل محموله یا محموله های مربوطه در نظر گرفته خواهد شد. معذلک هنگامی که گم شدن یا معیوب شدن یا تاخیر در ارسال قسمتی از کالا یا لوازم شخصی ثبت شده یا هر یک از اشیا محتوی آنها در ارزش سایر بسته های مندرج در همان رسید یا همان بارنامه هوایی موثر باشد برای تعیین حدود مسئولیت - وزن کل این بسته یا بسته ها ملحوظ خواهد گردید.
3 - در مورد اشیایی که مسافر شخصا عهده دار حل آنها می گردد مسئولیت متصدی حمل و نقل محدود به پنج هزار فرانک برای هر مسافر می باشد.
4 - میزان مسئولیت مصرحه در این ماده مانع از آن نخواهد شد که دادگاه علاوه بر خسارات مزبور طبق قوانین خود رای به پرداخت تمام یا قسمتی از هزینه های دادگاه و سایر هزینه های مربوط به دعوی که خواهان متحمل گردیده بدهد.
هرگاه میزان خسارت تعیین شده از طرف دادگاه (به استثنای هزینه های دادگاه و سایر هزینه های مربوط به دعوی ) از مبلغی که متصدی حمل و نقل ظرف مدت شش ماه از تاریخ وقوع حادثه منجر به خسارات یا قبل از شروع اقدام قانونی (در صورتی که تاریخ آن موخر باشد) کتبا به خواهان پیشنهادنموده تجاوز ننماید مقررات فوق قابل اجرا نخواهد بود.
5 - مبالغی که در این ماده به فرانک ذکر گردیده عبارت است از واحد پولی که دارای شصت و پنج و نیم میلی گرم طلا به عیار نهصد هزارم باشد. این مبالغ ممکن است تا نزدیکترین عدد صحیح تبدیل به پول ملی گردد.
در صورت اقدامات قضایی - تبدیل این مبالغ به پول ملی غیر از طلا باید بر اساس ارزش این پول به طلا در تاریخ صدور رای انجام پذیرد.
ماده دوازدهم - در ماده 23 کنوانسیون متن کنونی به عنوان بند 1 محسوب می گردد و بند دیگری به شرح زیر به آن اضافه می شود:
2 - بند یک این ماده در مورد مقررات مربوط به از بین رفتن یا خسارت ناشی از نقص ذاتی یا کیفی یا عیب کالای حمل شده اجرا نخواهد گردید.
ماده سیزدهم - در ماده 25 کنوانسیون بندهای 1 و 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
تهر گاه ثابت شود خسارت وارده ناشی از عمل یا قصور متصدی حمل و نقل یا مستخدمین و عاملین او بوده و خواه به قصد ایراد خسارت و خواه از روی بی احتیاطی و با علم به امکان ایجاد خسارت صورت گرفته میزان مسئولیت مصرحه در ماده 22 قابل اجرا نخواهد بود مشروط بر اینکه در مورد عمل یا قصور مستخدم یا عامل مذکور ثابت شود وی در حدود وظایف خود عمل می نموده است .
ماده چهاردهم - بعد از ماده 25 کنوانسیون ماده زیر در ج می گردد:
ماده 25 الف : 1 - هر گاه در مورد خسارت مذکور در این کنوانسیون اقدام قانونی علیه یک مستخدم یا عامل متصدی حمل و نقل به عمل آید چنان چه مستخدم یا عامل نامبرده ثابت نماید که در حدود وظایف خود عمل نموده است همان میزان مسئولیتی به او تعلق خواهد گرفت که متصدی حمل و نقل می تواند طبق ماده 22 بدان استناد نماید.
2 - در این صورت جمع کل مبالغ قابل وصول از متصدی حمل و نقل و مستخدمین و عاملین او از حدود مذکور تجاوز نخواهد کرد.
3 - چنان چه ثابت گردد که خسارت وارده از عمل قصور مستخدم یا عامل متصدی حمل و نقل ناشی گردیده و خواه به قصد ایراد خسارت و خواه از روی بی احتیاطی و با علم به امکان ایجاد خسارت صورت گرفته مفاد بندهای 1 و 2 این ماده قابل اجرا نخواهد بود.
ماده پانزدهم - در ماده 26 کنوانسیون بند 2 حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد:
ت2 - در صورت بروز خسارت گیرنده بایستی شکایت خود را بلافاصله بعد از کشف خسارت و حداکثر ظرف هفت روز از تاریخ دریافت لوازم شخصی و چهارده روز پس از دریافت کالا تسلیم متصدی حمل و نقل نماید. در صورت تاخیر در حمل و نقل گیرنده لوازم شخصی یا کالا باید شکایت خود را حداکثر ظرف بیست و یک روز از تاریخ تحویل گرفتن لوازم شخصی یا کالا تسلیم دارد.ت
ماده شانزدهم - ماده 34 کنوانسیون حذف و متن زیر جایگزین آن می گردد: مقررات مواد 3 لغایت 9 مربوط به اسناد حمل و نقل در مورد حمل و نقلی که
در اوضاع فوق العاده و خارج از حدود عملیات عادی بهره برداری یک متصدی حمل و نقل هوایی صورت می گیرد لازم الاجرا نخواهد بود.ت
ماده هفدهم - بعد از ماده 40 کنوانسیون ماده زیر درج می گردد.
ماده 40 الف - 1 - در بند 2 از ماده 37 و بند یک از ماده 40 منظور از اصطلاح تطرف متعاهد معظم ت یعنی تدولت ت و در تمام موارد دیگر منظور از اصطلاح تطرف متعاهد معظم ت یعنی دولتی که الحاق آن به کنوانسیون یا تصویب کنوانسیون از طرف او نافذ شده و فسخ کنوانسیون از جانب او نافذ نگردیده است .
2 - از لحاظ این کنوانسیون منظور از کلمه (سرزمین ) فقط سرزمین اصلی یک دولت نبوده بلکه شامل تمام سرزمینهایی است که آن دولت مسئول روابط خارجی آن می باشد.
فصل دوم - حدود شمول متن اصلاح شده کنوانسیون .
ماده هجدهم - متن کنوانسیون که به موجب این پروتکل اصلاح گردیده شامل حمل و نقل بین المللی مصرحه در ماده یک کنوانسیون می باشد مشروط بر اینکه نقاط مبدا و مقصد مذکور در آن ماده یا سرزمین دو طرف متعاهد این پروتکل قرار گرفته باشد و یا در سرزمین یک طرف متعاهد این پروتکل واقع شده ولی در سرزمین یک دولت دیگر توفقی برای آن پیش بینی شده باشد.
فصل سوم - مواد نهایی
ماده نوزدهم - کنوانسیون و پروتکل در بین امضاکنندگان این پروتکل به عنوان سند واحدی تلقی و تفسیر خواهد گردید و به نام کنوانسیون ورشو که در 1955 در لاهه اصلاح گردیده - نامیده خواهد شد.
ماده بیستم - این پروتکل تا زمانی که طبق مقررات بند یک از ماده بیست و دوم آن لازم الاجرا گردد برای امضا دولتهایی که تا آن زمان کنوانسیون را تصویب نموده و یا به آن ملحق شده اند و یا در کنفرانسی که این پروتکل در آن مورد قبول قرار گرفته شرکت نموده باشند - مفتوح خواهد ماند.
ماده بیست و یکم - 1 - این پروتکل به تصویب دول امضاکننده خواهد رسید.
2 - تصویب این پروتکل توسط دولتی که طرف متعاهد کنوانسیون نیست به منزله الحاق به متن کنوانسیون که به موجب این پروتکل اصلاح شده تلقی خواهد گردید.
3 - اسناد تصویب به حکومت جمهوری خلق لهستان سپرده خواهد شد.
ماده بیست و دوم - 1 - این پروتکل هنگامی که سی دولت امضاکننده آن را تصویب نموده باشند - نود روز پس از تاریخ سپرده شدن سی امین سند تصویب بین این دولتها به مرحله اجرا در خواهد آمد و برای هر دولت دیگر که از آن پس آن را تصویب نماید - نود روز پس از سپردن سند تصویب به مرحله اجرا در خواهد آمد.
2 - این پروتکل به محض این که به مرحله اجرا در آید توسط حکومت جمهوری خلق لهستان در سازمان ملل متحد به ثبت خواهد رسید.
ماده بیست و سوم - 1 - این پروتکل پس از این که به مرحله اجرا در آمد برای الحاق دولی که آن را امضا نکرده اند مفتوح خواهد ماند.
2 - برای دولی که کنوانسیون را امضا نکرده اند الحاق به این پروتکل به منزله الحاق به متنی از کنوانسیون تلقی خواهد شد که توسط این پروتکل اصلاح گردیده است .
3 - الحاق با سپردن سند الحاق به حکومت جمهوری خلق لهستان انجام و نود روز پس از سپردن سند مزبور قابل اجرا خواهد بود.
ماده بیست و چهارم - 1 - هر طرف متعاهد این پروتکل می تواند با ارسال اطلاعیه ای به عنوان حکومت جمهوری خلق لهستان آن را فسخ نماید.
2 - فسخ شش ماه پس از تاریخ دریافت اطلاعیه فسخ توسط حکومت جمهوری خلق
لهستان نافذ خواهد گردید.
3 - اعلام فسخ کنوانسیون توسط هر یک از طرفهای پروتکل حاضر که بر طبق ماده 39 کنوانسیون صورت می گیرد به هیچ وجه نباید به عنوان فسخ متنی از کنوانسیون که توسط پروتکل حاضر اصلاح شده تلقی گردد.
ماده بیست و پنجم - 1 - به استثنا سرزمین هایی که در مورد آنها طبق بند 2 این ماده اعلامیه صادر گردیده است این پروتکل شامل تمام سرزمینهایی می گردد که دولت طرف متعاهد پروتکل حاضر مسئول روابط خارجی آنها است .
2 - هر دولت می تواند هنگام سپردن اسناد تصویب یا الحاق اعلام نماید که پذیرش این پروتکل از طرف آن دولت شامل یک یا چند سرزمین که وی مسئول روابط خارجی آنها است نخواهد شد.
3 - هر دولت می تواند بعدا به وسیله ارسال اطلاعیه ای به حکومت جمهوری خلق لهستان - پروتکل را در مورد یک یا چند سرزمین که در مورد آنها طبق بند 2 این ماده اطلاعیه صادر نموده است تسری دهد. این اعلامیه نود روز پس از دریافت آن توسط حکومت مذکور نافذ خواهد بود.
4 - هر دولت طرف متعاهد این پروتکل می تواند طبق مفاد بند یک از ماده 24 به طور جداگانه از طرف هر یک یا تمام سرزمینهایی که مسئول روابط خارجی آنها می باشد اعلام فسخ نماید.
ماده بیست و ششم - در مورد این پروتکل هیچ روز روی (قید و شرط) پذیرفته نیست معهذا یک دولت در هر موقع می تواند با ارسال اطلاعیه ای به عنوان حکومت جمهوری خلق لهستان اعلام نماید که کنوانسیون اصلاح شده به وسیله این پروتکل شامل حمل و نقل اشخاص یا کالا و لوازم شخصی که برای مقامات نظامی دولت مزبور در هواپیمایی که در کشور مذکور ثبت گردیده و تمام ظرفیت آن توسط و یا برای این مقامات ذخیره گردیده است انجام می پذیرد نخواهد شد.
ماده بیست و هفتم - حکومت جمهوری خلق لهستان بلافاصله یادداشتی حاوی کلیه نکات زیر به حکومتهای کلیه دول امضاکننده کنوانسیون یا امضاکننده این پروتکل و تمام دول طرف متعاهد کنوانسیون یا طرف متعاهد این پروتکل و تمام دول عضو سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری و یا سازمان ملل متحد و نیز به سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری ارسال خواهد داشت .
الف - هر یک از امضاهای این پروتکل و تاریخ آن .
ب - سپردن هر یک از اسناد تصویب یا الحاق مربوط به این پروتکل و تاریخ آن .
ج - تاریخی که این پروتکل طبق بند یک ماده 22 به مرحله اجرا در می آید.
د - وصول هر یک از اطلاعیه های فسخ و تاریخ آن .
ه - وصول هر اصلاحیه یا اطلاعیه که طبق ماده 25 ارسال گردیده و تاریخ آن - و
و - وصول هر اصلاحیه ای که طبق ماده 26 ارسال گردیده و تاریخ آن .
بنا به مراتب امضاکنندگان زیر نمایندگان تام الاختیار دولتهای متبوعه خود این پروتکل را امضا نمودند.
به تاریخ 28 سپتامبر 1955 در سه متن یکسان به زبانهای انگلیسی ، فرانسه و اسپانیایی در لاهه تهیه گردیده و در صورت وجود اختلاف متن فرانسه که کنوانسیون به آن زبان تنظیم گردیده حاکم خواهد بود.
این پروتکل به حکومت جمهوری خلق لهستان سپرده خواهد شد و طبق ماده 20 برای امضا مفتوح خواهد ماند. دولت لهستان رونوشت مصدق آن را کلیه دولتهای امضاکننده کنوانسیون یا این پروتکل و تمام دول طرف متعاهد کنوانسیون یا این پروتکل و تمام دول عضو سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری و یا اعضای سازمان ملل متحد و به سازمان بین المللی هواپیمای کشور ارسال خواهد داشت .
پروتکل فوق مشتمل بر یک مقدمه و بیست و هفت ماده منضم به قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا می باشد.
نایب رییس مجلس سنا - دکتر سید محمد سجادی
کنوانسیون کوادالاخارا - 18 سپتامبر 1961
متمم کنوانسیون ورشو در مورد یکسان کردن برخی از مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی بین المللی که توسط شخص دیگری غیر از متصدی حمل و نقل طرف قرارداد انجام گردیده است .
دول امضاکننده این کنوانسیون
نظر به این که کنوانسیون ورشو مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی بین المللی توسط شخصی غیر از طرف متعاهد قرارداد حمل و نقل را فاقد می باشد- و نظر به این که تدوین مقرراتی که شامل این گونه موارد باشد مطلوب به نظر می رسد.
نسبت به موارد زیر موافقت نمودند:
ماده 1 - در این کنوانسیون
الف - تمنظور از کنوانسیون ورشوت - کنوانسیون مربوط به یکسان کردن پاره ای از مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی بین المللی که در تاریخ 12 اکتبر 1929 در ورشو به امضا رسیده یا کنوانسیون ورشو که در سال 1955 در لاهه اصلاح گردیده است - حسب این که حمل و نقل موضوع بند (ب ) مشمول کدام یک از این دو کنوانسیون باشد.
ب - منظور از تمتصدی حمل و نقل طرف قراردادت شخصی است که طرف قرارداد حمل و نقلی می باشد که طبق مقررات کنوانسیون ورشو بین او و یک مسافر یا فرستنده یا شخصی که از طرف یک مسافر و یا فرستنده اقدام می کند انعقاد یافته است .
ج - منظور از تعامل حمل و نقل ت شخصی است غیر از متصدی حمل و نقل قرارداد که طبق اختیاراتی که از طرف متصدی حمل و نقل طرف قرارداد به او اعطا گردیده عهده دار انجام تمام یا قسمتی از حمل و نقل مذکور در بند (ب ) می گردد، ولی از لحاظ مقررات مندرج در کنوانسیون ورشو در مورد این قسمت متصدی حمل و نقل متوالی محسوب نمی شود. این اختیارات تا زمانی که مدرکی مبنی بر لغو آن ارائه نشده به قوت خود باقی خواهد ماند.
ماده 2 - هر گاه عامل حمل و نقل عهده دار انجام تمام یا قسمتی از حمل و نقل گردد که طبق قرارداد مذکور در بند (ب ) از ماده 1 تابع مقررات کنوانسیون ورشو باشد مادام که در این کنوانسیون به نحو دیگری مقرر نگردیده متصدی حمل و نقل طرف قرارداد و عامل حمل و نقل تابع مقررات کنوانسیون ورشو خواهند بود.
بدین معنی که شخص اول نسبت به تمام حمل و نقلی که در قرارداد در نظر گرفته شده و شخص دوم تنها در مورد قسمتی که انجام آن را به عهده دارد.
ماده 3 - 1 اعمال و قصور عامل حمل و نقل و مستخدمین و عاملین او ضمن انجام وظایف مربوط به حمل و نقلی که توسط عامل حمل و نقل انجام می گیرد به عنوان اعمال و قصور متصدی حمل و نقل طرف قرارداد تلقی خواهد شد.
2 - اعمال و قصور متصدی حمل و نقل طرف قرارداد و مستخدمین و عاملین او ضمن انجام وظایف مربوط به حمل و نقلی که توسط عامل حمل و نقل انجام می گیرد وقوع یافته به عنوان اعمال و قصور عامل حمل و نقل محسوب می گردد.
معذالک این اعمال و قصور عامل حمل و نقل را مشمول مسئولیتی خارج از حدود و مقررات در ماده 22 کنوانسیون ورشو نخواهد کرد. هر نوع موافقتنامه مخصوصی که طبق آن متصدی حمل و نقل طرف قرارداد عهده دار وظایفی گردد که در کنوانسیون ورشو مقرر نشده باشد و هر نوع انصراف از حقوق مقرر در کنوانسیون مذکور یا هر نوع اظهارنامه خاصی در مورد ارزش کالا در مقصد - مندرج در ماده 22 کنوانسیون مزبور - در مورد عامل حمل و نقل نافذ نخواهد بود مگر آنکه با آن موافقت کرده باشد.
ماده 4 - شکایات و یا دستوراتی که طبق مقررات کنوانسیون ورشو باید به متصدی حمل و نقل ابلاغ شود اعم از آن که به متصدی حمل و نقل طرف قرارداد یا عامل حمل و نقل خطاب شده باشد - دارای اثر یکسان خواهد بود.
معذلک دستورات مذکور در ماده 12 کنوانسیون ورشو فقط هنگامی نافذ خواهد بود که به متصدی حمل و نقل طرف قرارداد خطاب شده باشد.
ماده 5 - در مورد حمل و نقلی که توسط عامل حمل و نقل انجام می گیرد هر یک از مستخدمین یا عاملین او یا هر یک از مستخدمین یا عاملین متصدی حمل و نقل طرف قرارداد چنان که ثابت نماید که در حدود وظایف خود عمل کرده است حق دارد از حدود مسئولیتی که طبق این کنوانسیون شامل متصدی حمل و نقل می گردد که او مامور آن است بهره مند گردد - مگر این که ثابت شود عمل وی به نحوی بوده است که طبق مقررات کنوانسیون ورشو نمی توان به حدود مسئولیت استناد نمود.
ماده 6 - در مورد حمل و نقلی که به وسیله عامل حمل و نقل انجام گردیده است مبلغ کل غرامت قابل وصول از عامل مزبور و متصدی حمل و نقل طرف قرارداد و مستخدمین یا عاملین آنها که در حد وظایف خود عمل نموده اند نباید از حداکثر مبلغ غرامتی که ممکن است طبق این کنوانسیون پرداخت آن به عهده متصدی حمل و نقل طرف قرارداد یا عامل حمل و نقل گذاشته شود تجاوز نماید ولی هیچ یک از اشخاص مذکور در این ماده مسئول پرداخت مبلغی بیش از میزانی که شامل وی می شود نخواهد بود.
ماده 7 - در مورد حمل و نقلی که به وسیله عامل حمل و نقل انجام گرفته است شاکی مختار است علیه عامل مزبور یا متصدی حمل و نقل طرف قرارداد یا هر دو یا هر یک جداگانه ادعای خسارت بنماید. چنان چه ادعای خسارت فقط علیه یکی از متصدیان حمل و نقل باشد این شخص محق خواهد بود که خواستار ملحق شدن متصدی دیگر حمل و نقل در جریان محاکمات گردد. نحوه عمل و نتایج آن تابع قانون دادگاهی خواهد بود که به دعوی رسیدگی می نماید.
ماده 8 - هر گونه ادعای خسارت مذکور در ماده 7 این کنوانسیون باید به انتخاب شاکی یا در دادگاهی که طبق مقررات ماده 28 کنوانسیون ورشو می توان در آن علیه متصدی حمل و نقل طرف قرارداد اقامه دعوی کرد و یا در دادگاهی که محل اقامت عامل حمل و نقل یا مقر اصلی شغلی او در حوزه قضایی آن واقع است به عمل آید.
ماده 9 - 1 - هر قید و شرط قراردادی که متصدی حمل و نقل طرف قرارداد با عامل حمل و نقل را از مسئولیتی که در این کنوانسیون مقرر گردیده مبری سازد و با برای او محدودیتی کمتر از آنچه طبق طبق این کنوانسیون تعیین گردیده مقرر نماید باطل و بی اثر خواهد بود ولی به بطلان یک چنین شرط موجب بطلان قرارداد که تابع مفاد و مقررات این کنوانسیون باقی خواهد ماند - نمی گردد.
2 - در مورد حمل و نقلی که توسط عامل حمل و نقل انجام گیرد بند فوق شامل مقررات مربوط به از بین رفتن یا خسارت ناشی از نقص ذاتی یا کیفی و معایب کالای حمل شده نخواهد شد.
3 - شروط مذکور در یک قرارداد حمل و نقل و تمام توافقهای مخصوص که قبل از بروز خسارت منعقد شده باشد که به موجب آن طرفین به خواهند خواه با تعیین قوانین قابل اجرا و خواه با تغییر مقررات مربوط به صلاحیت دادگاه - از مقررات این کنوانسیون تخلف نمایند - باطل و بی اثر است . معذلک - در مورد حمل و نقل کالا - شرط حکمیت در حدود کنوانسیون مجاز می باشد و این در صورتی است که حکمیت در حوزه های قضایی دادگاههای مذکور در ماده 8 صورت پذیرد.
ماده 10 - با رعایت ماده 7 - هیچ یک از مندرجات این کنوانسیون را نمی توان طوری تعبیر نمود که به حقوق و تعهدات موجود بین دو حمل کننده لطمه وارد سازد.
ماده 11 - این کنوانسیون تا تاریخی که طبق مفاد پیش بینی شده در ماده 13 به مورد اجرا گذارده شود - جهت امضای دولی که در این تاریخ عضو سازمان ملل متحد و یا هر یک از سازمانهای تخصصی باشند - مفتوح خواهد ماند.
ماده 12 - 1 - این کنوانسیون به تصویب دول امضاکننده خواهد رسید.
2 - اسناد تصویب به حکومت ممالک متحده مکزیک سپرده خواهد شد.
ماده 13 - 1 هنگامی که پنج دولت امضاکننده کنوانسیون حاضر را تصویب نمودند نود روز پس از تاریخ تسلیم پنجمین سند تصویب بین دول مزبور به مورد اجرا گذارده خواهد شد. این کنوانسیون در مورد دولتی که بعدا آن را تصویب نمایند در نودمین روز - پس از تسلیم سند تصویب آن به مورد اجرا گذاشته خواهد شد.
ماده 14 - 1 - این کنوانسیون پس از آن که به مورد اجرا گذارده شد جهت الحاق هر یک از دول عضو سازمان ملل متحد و یا هر یک از سازمانهای تخصصی مفتوح خواهد ماند.
2 - الحاق یک دولت یا تسلیم سند الحاق به حکومت ممالک متحده مکزیک انجام گرفته و از نودمین روز پس از تاریخ تسلیم سند مزبور نافذ خواهد بود.
ماده 15 - 1 هر دولت طرف متعاهد این کنوانسیون می تواند با تسلیم اطلاعیه ای به عنوان حکومت ممالک متحده مکزیک این کنوانسیون را فسخ نماید.
2 - فسخ کنوانسیون شش ماه تپس از تاریخ دریافت اطلاعیه فسخ توسط حکومت ممالک متحده مکزیک - نافذ خواهد بود.
ماده 16 - 1 - هر یک از دول متعاهد می تواند هنگام تصویب این کنوانسیون یا الحاق به آن و یا در هر زمان پس از آن تاریخ با تسلیم اعلامیه ای به حکومت ممالک متحده مکزیک اعلام نماید که این کنوانسیون در مورد هر یک از سرزمینهایی که آن دولت مسئول روابط خارجی آن است تسری داده شود.
2 - نود روز پس از تاریخ دریافت چنین اعلامیه ای توسط حکومت ایالات متحده مکزیک این کنوانسیون در مورد سرزمینهای مذکور تسری می یابد.
3 - هر یک از دول متعاهد می تواند فسخ این کنوانسیون را طبق مفاد ماده 15 در مورد یک یا کلیه سرزمین هایی که آن دولت مسئول روابط خارجی آن است اعلام نماید.
ماده 17 - هیچ گونه رزرو (قید و شرطی ) در مورد این کنوانسیون جایز نمی باشد.
ماده 18 - حکومت ممالک متحده مکزیک مواد ذیل را به سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری و کلیه دول عضو سازمان ملل متحد و یا عضو سازمان های
تخصصی اعلام خواهد نمود
الف - کلیه امضاهای این کنوانسیون و تاریخ آنها.
ب - تسلیم اسناد تصویب و یا الحاق و تاریخ آنها.
ج - تاریخی که این کنوانسیون طبق بند (الف ) ماده 13 به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
د - دریافت هر اطلاعیه فسخ و تاریخ آن .
ه - دریافت هر اعلامیه یا اطلاعیه که طبق ماده 16 به عمل آید و تاریخ دریافت آنها.
بنا به مراتب فوق امضاکنندگان ذیل با داشتن اختیارات قانونی این کنوانسیون را امضا نمودند.
این کنوانسیون در تاریخ 18 سپتامبر 1961 به زبانهای انگلیسی و فرانسه و اسپانیایی در گوادالاخارا تنظیم گردیده و کلیه متون آن دارای اعتبار یکسان می باشد.
در صورت بروز اختلاف متن فرانسه که کنوانسیون ورشو مورخ 12 اکتبر 1929 به آن زبان نوشته شده معتبر خواهد بود. حکومت ممالک متحده مکزیک یک ترجمه رسمی از کنوانسیون را به زبان روسی تهیه خواهد کرد.
این کنوانسیون به حکومت ممالک متحده مکزیک سپرده خواهد شد و طبق ماده 11 جهت امضا مفتوح خواهد ماند و حکومت مزبور رونوشت های برابر با اصل آن را برای سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری و کلیه دول عضو سازمان ملل متحد
یا عضو هر یک از سازمانهای تخصصی ارسال خواهد داشت .
کنوانسیون فوق مشتمل بر یک مقدمه و هجده ماده منضم به قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا می باشد.
نایب رییس مجلس سنا - دکتر سید محمد سجادی
پروتکل
برای اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن برخی از مقررات حمل و نقل هوایی بین المللی امضا شده در ورشو به تاریخ 12 اکتبر 1929 و اصلاح شده به موجب پروتکل منعقده در شهر لاهه به تاریخ 28 سپتامبر 1955 گواتمالا - 8 مارس 1971.
حکومت های امضاکننده زیر:
نظر به اینکه اصلاح کنوانسیون مربوط به یکسان کردن بعضی از مقررات ناظر به حمل و نقل هوایی بین المللی امضا شده در ورشو به تاریخ 12 اکتبر 1929 و اصلاح شده به موجب پروتکل منعقده در شهر لاهه به تاریخ 28 سپتامبر 1955 مطلوب به نظر می رسد. به شرح زیر توافق نمودند:
فصل اول - اصلاحات کنوانسیون
ماده 1 - کنوانسیونی که به موجب مقررات این فصل اصلاح می گردد کنوانسیون ورشو است که در سال 1955 در شهر لاهه اصلاح گردیده است .
ماده 2 - ماده 3 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می شود.
ماده 3 - 1 - در مورد حمل مسافر باید یک سند حمل انفرادی یا جمعی مشتمل بر نکات زیر تسلیم گردد:
الف - ذکر نقاط مبدا و مقصد.
ب - چنانچه مبدا و مقصد مسافرت در سرزمین یک طرف معظم متعاهد واقع بوده و یک یا چند توقف در سرزمین دولت دیگر برای آن پیش بینی شده باشد حداقل ذکر نام یکی از این محل های توقف .
2 - هر نوع وسیله دیگری که حاوی اطلاعات مندرجه در بخش های (الف ) و (ب ) بند مزبور باشد - می تواند جایگزین تحول سندی گردد که در بند فوق به آن اشاره
شده است .
3 - عدم رعایت مقررات بند فوق هیچ گونه اثری در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل که در هر حال تابع مقررات این کنوانسیون - از جمله مقررات مربوط به محدودیت مسئولیت می باشد - نخواهد داشت .
ماده 35 - ماده 4 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
4 - 1 - در مورد حمل لوازم شخصی تحویل شده - یک رسید تسلیم می گردد.
که اگر منضم به سند حمل و نقل مذکور در بند اول ماده 3 نباشد یا در آن ادغام نشده باشد حاوی نکات زیر خواهد بود:
الف - ذکر مبدا و مقصد حمل و نقل .
ب - چنانچه مبدا و مقصد در سرزمین یک طرف معظم متعاهد واقع بوده و یک یا چند توقف در سرزمین یک دولت دیگر برای آن پیش بینی شده باشد حداقل ذکر محل یکی از این توقف ها.
2 - هر نوع وسیله دیگری که حاوی اطلاعات مندرجه در قسمت های الف و ب بند مزبور باشد می تواند جایگزین تحویل رسید لوازم شخصی گردد که در بند فوق به آن اشاره شده است .
3 - عدم رعایت مقررات بندهای فوق هیچ گونه تاثیری در وجود یا اعتبار قرارداد حمل و نقل که در هر حال تابع مقررات این کنوانسیون - از جمله مقررات مربوط به محدودیت مسئولیت می باشد - نخواهد داشت .
ماده چهارم - ماده 17 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می شود:
ماده 17 - 1 - متصدی حمل و نقل در مورد خسارت ناشیه از فوت یا آسیب بدنی یک مسافر هنگامی مسئول است که حادثه ای که سبب فوت یا آسیب بدنی گردیده در داخل هواپیما و یا در جریان هر یک از عملیات مربوط به سوار شدن به هواپیما و یا پیاده شدن از آن رخ داده باشد. مع الوصف متصدی حمل و نقل در مورد فوت یا آسیب بدنی که صرفا بر اثر وضع مزاجی مسافر حاصل شده باشد - مسئولیتی نخواهد داشت .
2 - متصدی حمل و نقل در مورد خسارت ناشیه از انهدام - فقدان یا معیوب شدن لوازم شخصی در صورتی مسئول است که حادثه ای که سبب انهدام ، فقدان و یا
معیوب شدن گردیده در داخل هواپیما یا در طی عملیات بارگیری یا تخلیه آن و یا در طی مدتی که لوازم شخصی در اختیار متصدی حمل و نقل بوده رخ داده باشد.
معذالک متصدی حمل و نقل در مورد خسارتی که صرفا ناشی از نقص ذاتی یا کیفی
یا عیب موجود در لوازم شخصی باشد - مسئولیتی نخواهد داشت .
3 - در این کنوانسیون اصطلاح لوازم شخصی ; در عین حال شامل اثاثیه تحویل
شده و نیز اشیا همراه مسافر خواهد بود مگر آنکه مقرراتی غیر از این وجود داشته باشد.
ماده پنجم - در ماده 18 کنوانسیون بندهای 1 و 2 حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
1 - متصدی حمل و نقل وقتی در قبال خسارات حاصله از انهدام یا فقدان یا معیوب شدن کالا مسئول خواهد بود که حادثه ای که موجب خسارات شده هنگام حمل و نقل هوایی رخ داده باشد.
2 - عبارت حمل و نقل هوایی مندرج در بند فوق شامل مدت زمانی است که در طی آن کالا در اختیار متصدی حمل و نقل است اعم از آن که کالا در یک فرودگاه و یا در داخل یک هواپیما بوده و یا در صورت فرود هواپیما در خارج از محوطه یک فرودگاه - در محلی دیگر باشد.
ماده ششم - ماده 20 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می شود.
ماده 20 - 1 - در مورد خسارات ناشیه از تاخیر در حمل مسافر یا لوازم شخصی در صورتی که متصدی حمل و نقل ثابت کند که او و مستخدمین و عاملین او کلیه تدابیر ضروری را برای اجتناب از وقوع خسارت اتخاذ نموده اند و یا آن که اتخاذ چنین تدابیری برای آنان امکان پذیر نبوده است از مسئولیت مربوطه مبری خواهند بود.
2 - در مورد خسارت حاصله از انهدام ، فقدان یا معیوب شدن کالا یا تاخیر در حمل آن در صورتی که متصدی حمل و نقل ثابت نماید که او و مستخدمین و عاملین او کلیه تدابیر ضروری را برای اجتناب از وقوع خسارت اتخاذ نموده اند و یا آن که اتخاذ چنین تدابیری برای آنان امکان پذیر نبوده است از مسئولیت مبری خواهند بود.
ماده هفتم - ماده 21 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
ماده 21 - چنان چه متصدی حمل و نقل ثابت نماید که وقوع خسارت به سبب مسامحه - غفلت یا خطای دیگر شخصی که خواستار جبران خسارت می باشد صورت گرفته و یا اعمال مزبور در وقوع این خسارت موثر بوده اند تمامی یا قسمتی از مسئولیت متصدی حمل و نقل در قبال چنین شخصی تا حدی که خسارت حاصله بر اثر مسامحه - غفلت یا خطای دیگر وی حادث گردیده یا عوامل مذکور در حدوث آن موثر شده باشند منتفی خواهد گردید. وقتی به دلیل فوت یا آسیب بدنی
مسافر مطالبه جبران خسارت توسط شخصی غیر از خود مسافر به عمل آید و متصدی حمل و نقل ثابت نماید که خسارت مورد بحث در نتیجه مسامحه غفلت یا خطای دیگر مسافر مزبور صورت گرفته است - به همان نحو از تمام یا قسمتی از مسئولیت خود مبری خواهد بود
ماده هشتم - ماده 22 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
ماده 22 - 1 - الف - مسئولیت متصدی حمل و نقل در مورد حمل مسافر محدود به مبلغ یک میلیون و پانصد هزار فرانک برای مجموع دعاوی مربوط به جبران خسارت حاصله از فوت یا آسیب بدنی برای هر مسافر می باشد.
در موردی که مطابق قوانین محکمه رسیدگی کننده ممکن است خسارات به صورت
اقساط پرداخت گردد جمع کل مبلغ اقساط نباید از یک میلیون و پانصد هزار فرانک تجاوز نماید.
ب - در مورد تاخیر در حمل و نقل اشخاص مسئولیت متصدی حمل و نقل در قبال هر مسافر - محدود به مبلغ شصت و دو هزار و پانصد فرانک است .
ج - در مورد حمل لوازم شخصی مسئولیت متصدی حمل و نقل در صورت انهدام فقدان - معیوب شدن و یا تاخیر حمل محدود به مبلغ پانزده هزار فرانک برای هر مسافر می باشد.
2 - الف - در مورد حمل کالا مسئولیت متصدی حمل و نقل محدود به مبلغ دویست
و پنجاه فرانک به ازای هر کیلوگرم می باشد مگر آن که فرستنده هنگام تحویل کالا به متصدی حمل و نقل اظهارنامه خاصی برای ارزش کالا به هنگام تحویل در مقصد تنظیم نموده و در صورت لزوم مبلغ اضافی پرداخت کرده باشد در این صورت متصدی حمل و نقل ملزم به پرداخت مبلغی که زائد بر مبلغ اظهار شده نباشد خواهد بود مگر آن که وی ثابت نماید که مبلغ اظهار شده بیشتر از حق واقعی فرستنده کالا به هنگام تحویل در مقصد می باشد.
ب - در صورت فقدان - معیوب شدن کالا یا تاخیر در حمل قسمتی از کالا و یا هر گونه شیئی موجود در آن - برای محاسبه و تعیین مبلغی که مسئولیت متصدی حمل و نقل محدود به آن می باشد فقط وزن کل بسته یا بسته های مربوطه منظور خواهد گردید.
معهذا وقتی فقدان - معیوب شدن و یا تاخیر در حمل قسمتی از کالا یا شیئی موجود در آن در بهای سایر بسته های مندرج در همان بارنامه حمل هوایی موثر باشد برای تعیین حدود مسئولیت - وزن کل این بسته یا بسته ها باید منظور گردد.
3 - الف - دادگاه های طرفهای معظم متعاهد که به موجب قوانین خود مجاز به صدور حکم پرداخت هزینه دادرسی و از جمله حق الوکاله وکیل نمی باشند در مواردی که مشمول این کنوانسیون است اختیار خواهند داشت بر حسب تشخیص خود حکم پرداخت تمامی و یا قسمتی از هزینه دادرسی و از جمله حق الوکاله وکیل
را به میزانی که از نظر دادگاه نامبرده معقول باشد به نفع خواهان صادر نمایند.
ب - پرداخت هزینه دادرسی و همچنین حق الوکاله وکیل فقط در صورتی مطابق بند (الف ) فوق مورد رای دادگاه قرار خواهد گرفت که خواهان مبلغ مورد مطالبه
را با ذکر اقلام جز طی یک اخطاریه کتبی به متصدی حمل و نقل اعلام نماید و متصدی حمل و نقل در مدت شش ماه پس از وصل اخطاریه مورد بحث پیشنهاد کتبی دائر به پرداخت مبلغی که حداقل معادل مبلغ غرامتی است که دادگاه در حدود
متعارف معین نموده ارسال ننماید. چنانچه تاریخ طرح دعوی موخر بر انقضای مدت مزبور باشد مدت اشعار شده تا آن تاریخ تمدید خواهد گردید.
ج - هزینه دادرسی و منجمله حق الوکاله وکیل نباید در اجرای حدود پیش بینی شده در این ماده مورد محاسبه و نظر قرار گیرد.
4 - مبالغی که بر مبنای فرانک در این ماده و ماده 42 معین شده عبارت از واحد پولی است هم ارز شصت و پنج و نیم میلی گرم طلا به عیار نهصد هزارم .
این مبالغ را ممکن است به پولهای رایج هر کشور با عداد صحیح غیر کسری تسعیر نمود.
در مورد دعاوی قضایی - تسعیر مبالغ مزبور به پولهای رایج هر کشور به غیر از مسکوک طلا به ماخذ هم ارز طلای این گونه پولهای رایج در تاریخ صدور حکم انجام خواهد شد.ت
تماده نهم - ماده 24 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
ماده 24 - 1 - در مورد حمل و نقل کالا هر گونه دعوی خسارت - تحت هر عنوان فقط تحت شرایط و در حدود مقرره در این کنوانسیون قابل اقامه خواهد بود.
2 - در حمل و نقل مسافرین و لوازم شخصی آنها - ادعای خسارت به هر عنوان که باشد - اعم از این که بر طبق این کنوانسیون و یا بر طبق یک قرارداد یا به دلیل یک عمل غیر قانونی یا به هر علت دیگر انجام گیرد - فقط تحت شرایط و حدودی که در این کنوانسیون پیش بینی شده قابل اقامه است - بدون توجه به اینکه چه اشخاصی حق اقامه دعوی دارند و حقوق مربوطه آنها از چه قرار است .
این حد نهایی مسئولیت است و هیچ اوضاع و احوالی مسئولیتی بیش از این ایجاد نخواهد کردت.
ماده دهم - ماده 25 کنوانسیون حذف و متن ذیل جایگزین آن می شود.
ماده 25 - در صورتی که ثابت شود خسارت در نتیجه عمل یا قصور متصدی حمل و
نقل یا مستخدمین و عاملین او به قصد وارد ساختن خسارت و یا در اثر بی احتیاطی و با علم به احتمال وقوع خسارت رخ داده است حدود مسئولیت پیش بینی شده در بند 2 ماده 22 قابل اجرا نخواهد بود مشروط بر این که در مورد عمل یا قصور یکی از مستخدمین و عاملین متصدی حمل و نقل - ثابت شود که آنها در حدود وظایف خود عمل کرده اندت.
ماده یازدهم - در ماده 25 (الف ) کنوانسیون بندهای 1 و 3 حذف و متن ذیل جایگزین آن می گردد.
ت1 - چنانچه علیه یکی از مستخدمین و عاملین متصدی حمل و نقل در مورد خساراتی که در کنوانسیون منظور است اقامه دعوی گردد در صورتی که مستخدم و عامل مذکور ثابت نماید که در حدود وظایف خویش عمل نموده است مجاز خواهد بود از حدود مسئولیتی که خود متصدی حمل و نقل به موجب مقررات این کنوانسیون حق دارد به آن استناد نماید بهره مند گردد.
3 - اگر ثابت شود که خسارت حاصله در مورد حمل و نقل کالا از یک عمل یا قصور یکی از مستخدمین یا عاملین متصدی حمل و نقل خواه به قصد وارد ساختن خسارت و خواه از روی بی احتیاطی و با علم به اینکه این امر احتمالا موجب خسارت خواهد شد - ناشی گردیده در آن صورت مقررات بندهای 1 و 2 این ماده قابل اجرا نخواهد بود.
ماده دوازدهم - در ماده 28 کنوانسیون بند 2 کنونی به بند 3 تبدیل می گردد و بند 2 جدید به شرح ذیل افزوده می شود.
ت2 - در مورد خسارت ناشیه از فوت - آسیب بدنی یا تاخیر حرکت یک مسافر و همچنین خسارت ناشی از انهدام - فقدان و یا تاخیر حمل لوازم شخصی دعوی مربوطه را می توان در یکی از محاکم مندرج در بند 1 این ماده و یا در سرزمین یکی از طرفهای معظم متعاهد - نزد دادگاهی که متصدی حمل و نقل در حوزه قضایی آن دارای موسسه بوده و نیز مسافر در سرزمین همان طرف معظم متعاهد سکنی یا اقامت دائم داشته باشد - طرح نمود.ت
ماده سیزدهم - پس از ماده 30 کنوانسیون ماده زیر درج می گردد.
ماده 30 الف - هیچ کدام از مقررات این کنوانسیون تاثیری در این مسئله که آیا شخصی که به موجب مقررات آن مسئول خسارت وارده می باشد حق مراجعه به شخص دیگری را دارد یا خیر نخواهد داشت .ت
ماده چهاردهم - پس از ماده 35 کنوانسیون ماده زیر درج می گردد.
تماده 35 الف 1 - هیچ کدام از مقررات این کنوانسیون مانع از آن نیست که دولتی برای پرداخت غرامت به مدعی - در مورد فوت یا آسیب بدنی یک مسافر در سرزمین خود سیستمی برقرار و مورد استفاده قرار دهد که مکمل غرامت های پیش بینی شده در این کنوانسیون باشد. سیستم مزبور با شرایط مذکور در ذیل منطبق خواهد بود.
الف - دولت مزبور در هیچ موردی نباید به متصدی حمل و نقل مستخدمین و عاملین او مسئولیتی بیش از آن چه به موجب این کنوانسیون مقرر گردیده است تحمیل نماید.
ب - دولت مزبور نباید علاوه بر مالیاتهایی که احتمالا از مسافرین وصول می نماید عوارض مالیاتی یا اداری دیگری به متصدی حمل و نقل تحمیل نماید.
ج - بین متصدیان حمل و نقل در مورد مسافرین مربوطه نباید هیچ گونه تبعیضی اعمال گردد و منافعی که به موجب سیستم مزبور نصیب مسافرین می گردد نباید به متصدی حمل و نقل آنها منوط و مربوط باشد.
د - چنان چه مسافری به این سیستم وجهی پرداخته باشد هر شخصی که بر اثر فوت یا آسیب بدنی مسافر مزبور متحمل خسارت شده است استحقاق برخورداری از مزایای سیستم مزبور را خواهد داشت .
ماده پانزدهم - پس از ماده 41 کنوانسیون ماده زیر درج می گردد:
ماده 42 - 1 - بدون این که لطمه ای به مقررات ماده 41 وارد شود کنفرانسهای طرفهای پروتکل در گواتمالا مورخ هشتم مارس 1971 - در پنجمین و دهمین سال پس از تاریخ اجرای پروتکل تشکیل خواهد شد تا حدود مقرره در قسمت الف بند 1 ماده 22 کنوانسیون را که به موجب پروتکل مزبور اصلاح شده مورد تجدید نظر
قرار دهد.
2 - در هر یک از کنفرانسهای مذکور در بند 1 ماده حاضر حدود مسئولیت مندرجه در قسمت الف بند 1 ماده 22 که در موقع اجلاس این کنفرانسها لازم الاجرا می باشد بیش از مبلغ یکصد و هشتاد و هفت هزار و پانصد فرانک افزایش داده نخواهد شد.
3 - با رعایت بند 2 این ماده حدود مسئولیت مندرجه در قسمت الف بند 1 ماده 22 که به هنگام تشکیل کنفرانسها لازم الاجرا است - در تاریخ 31 دسامبر پنجمین سال و دهمین سال پس از لازم الاجرا شدن پروتکل مذکور در بند اول این ماده به میزان صد و هشتاد و هفت هزار و پانصد فرانک افزایش خواهد یافت مگر آنکه کنفرانسهای مزبور قبل از تاریخهای مذکور به اکثریت دو ثلث نمایندگان حاضر در جلسه که در اخذ رای شرکت دارند تصمیمی غیر از این اتخاذ نمایند.
4 - حدود قابل اجرا عبارت از میزانی خواهد بود که بر طبق مندرجات بندهای قبل در تاریخ وقوع حادثهای که موجب مرگ یا آسیب بدنی مسافر شده لازم الاجرا بوده است .
فصل دوم - قلمرو اجرایی متن اصلاح شده کنوانسیون
ماده شانزدهم - کنوانسیون ورشو در سال 1955 در لاهه و نیز بر طبق این پروتکل اصلاح گردیده در مورد حمل و نقل هوایی به نحوی که در ماده 1 کنوانسیون تعریف شده است اجرا می گردد. مشروط بر این که مبدا و مقصد آن یا در سرزمین دو دولت طرف متعاهد این پروتکل واقع باشد و یا در سرزمین یک دولت واحد طرف متعاهد این پروتکل بوده و در سرزمین یک دولت دیگر توقفی برای آن پیش بینی شده باشد.
فصل سوم - مقررات نهایی
ماده هفدهم - کنوانسیون ورشو که در سال 1955 در لاهه و نیز به موجب این پروتکل اصلاح گردیده بین طرفهای متعاهد این پروتکل به عنوان سند واحدی
تلقی می گردد و به نام کنوانسیون ورشو اصلاح شده در سال 1955 در لاهه و در سال 1971 در گواتمالا خوانده خواهد شد.
ماده هجدهم - این پروتکل تا تاریخی که به موجب مقررات ماده 20 به مرحله اجرا گذارده شود برای امضا کلیه دول عضو سازمان ملل متحد یا هر یک از سازمانهای تخصصی یا آژانس بین المللی انرژی اتمی یا دول طرف اساسنامه دیوان بین المللی دادگستری و هر دولت دیگری که توسط مجمع عمومی سازمان ملل متحد جهت عضویت در این پروتکل دعوت شود مفتوح خواهد ماند.
ماده نوزدهم - 1 - این پروتکل باید به تصویب دول امضاکننده برسد.
2 - تصویب این پروتکل توسط هر دولتی که طرف متعاهد کنوانسیون ورشو نمی باشد و یا دولتی که طرف متعاهد کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال 1955 نیست به منزله الحاق آن دولت به کنوانسیون ورشو اصلاح شده در سال 1955 در لاهه و در سال 1971 در گواتمالا خواهد بود.
3 - اسناد تصویب باید به سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری سپرده شود.
ماده بیستم - 1 - این پروتکل در نودمین روز پس از سپرده شدن سی امین سند تصویب لازم الاجرا خواهد شد مشروط بر آن که مجموع ترافیک هوایی بین المللی برنامهای به ماخذ مسافر - کیلومتر بر طبق آمار سال 1970 سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری در مورد شرکتهای هواپیمایی پنج دولتی که این پروتکل را تصویب نموده باشد حداقل بالغ بر 40% مجموع ترافیک هوایی بین المللی برنامه ای شرکتهای هواپیمایی دول عضو سازمان بین المللی هواپیمایی کشور در سال مزبور گردیده باشد. چنان چه در زمان سپردن سی امین سند تصویب شرط مذکور تحقق نیافته باشد اجرای پروتکل تا نودمین روز پس از تحقق یافتن شرط مزبور به تعویق خواهد افتاد.
این پروتکل در مورد دولتی که آن را پس از سپردن آخرین مدرک تصویب لازم برای آغاز اجرای آن تصویب نماید نود روز پس از تسلیم سند تصویب توسط او لازم الاجرا خواهد شد.
2 - سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری این پروتکل را به محض لازم الاجرا شدن نزد سازمان ملل متحد به ثبت خواهد رسانید.
ماده بیست و یکم - 1 - پروتکل حاضر پس از لازم الاجرا شدن برای الحاق هر یک از دول مذکور در ماده 18 مفتوح خواهد بود.
2 - الحاق به این پروتکل از طرف هر دولتی که طرف متعاهد کنوانسیون ورشو نمی باشد و یا طرف متعاهد کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال 1955 نیست به منزله الحاق به کنوانسیون ورشو اصلاح شده در سال 1955 در لاهه و در سال 1971 در گواتمالا خواهد بود.
3 - اسناد تصویب نزد سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری سپرده می شود و از نودمین روز پس از سپرده شدن لازم الاجرا خواهد گردید.
ماده بیست و دوم - 1 - هر یک از طرفهای متعاهد این پروتکل می توانند با ارسال اعلامیه ای به عنوان سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری آن را فسخ نمایند.
2 - اعلامیه فسخ شش ماه پس از تاریخ وصول آن توسط سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری نافذ خواهد گردید.
3 - بین طرفهای متعاهد این پروتکل فسخ کنوانسیون ورشو توسط هر یک از آنها بر طبق ماده 39 - یا فسخ پروتکل لاهه مطابق ماده 24 - به هیچ وجه به منزله فسخ کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در تاریخ 1955 و در گواتمالا در سال 1971 تلقی نخواهد گردید.
ماده بیست و سوم - 1 - در مورد پروتکل حاضر فقط رزرو (قید و شرطی های ) ذیل
پذیرفته خواهد شد:
الف - دولتی که دادگاههای آن به موجب قوانین مربوطه مجاز به صدور حکم تادیه هزینه های دادرسی از جمله حق الوکاله وکیل نمی باشد می تواند با ارسال اعلامیه ای به عنوان سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری اعلام نماید که بند 3 ماده 22 پروتکل در مورد محاکم او قابل اجرا نیست - و
ب - یک دولت در هر موقع می تواند با ارسال اعلامیه های به عنوان سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری اعلام نماید که کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال 1955 و در گواتمالا در سال 1971 در مورد حمل و نقل مسافرین و لازم شخصی و بار برای مقامات نظامی آن دولت در هواپیمایی که در آن کشور به ثبت رسیده است و تمامی گنجایش آن توسط مقامات مزبور یا برای آنها ذخیره گردیده است قابل اجرا نخواهد بود
2 - هر دولتی که مطابق بند قبل رزوی قائل شده باشد می تواند در هر موقع با ارسال اعلامیه ای به عنوان سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری آن را ملغی نماید.
ماده بیست و چهارم - سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری مراتب مربوط به تاریخ هر امضا تاریخ سپردن هر سند تصویب یا الحاق و تاریخ لازم الاجرا شدن این پروتکل و سایر اطلاعات مربوط را فورا به اطلاع کلیه دولی که این پروتکل را امضا نمایند یا بدان ملحق شوند خواهد رسانید.
ماده بیست و پنجم - بین طرفهای متعاهد این پروتکل که ضمنا طرفهای متعاهد کنوانسیون مکمل کنوانسیون ورشو برای یکسان کردن برخی از مقررات مربوط به حمل و نقل هوایی که توسط شخصی غیر از متصدی حمل و نقل طرف قرارداد انجام می گیرد که در تاریخ 18 سپتامبر 1961 در شهر گواتمالاخارا به امضا رسیده (و
ذیلا به عنوان کنوانسیون گوادالاخارا خوانده خواهد شد) می باشند - در مواردی که حمل و نقلی که بر طبق قرارداد مذکور در بند ب ماده اول کنوانسیون (گوادالاخارا) انجام شده - مشمول مقررات این پروتکل واقع شود هر گونه عطف به کنوانسیون ورشو در مفاد کنوانسیون (گوادالاخارا) ناظر به کنوانسیون ورشو اصلاح شده در لاهه در سال 1955 و در گواتمالا در سال 1971 خواهد بود.
ماده بیست و ششم - این پروتکل برای امضا هر دولتی که در ماده 18 آن مذکور است تا تاریخ 30 سپتامبر 1971 در وزارت امور خارجه جمهوری گواتمالا و پس از آن تا تاریخ لازم الاجرا شدن آن بر طبق ماده 20 در سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری مفتوح خواهد بود.
دولت جمهوری گواتمالا باید در مدتی که پروتکل حاضر برای امضا در گواتمالا مفتوح است مراتب مربوط به هر امضا و تاریخ آن را فورا به اطلاع سازمان بین المللی هواپیمایی کشوری برساند.
بنا به مراتب فوق نمایندگان تام الاختیار ذیل این پروتکل را امضا نمودند.
این پروتکل به تاریخ هشتم ماه مارس سال یک هزار و نهصد و هفتاد و یک در
گواتمالا در سه متن یکسان به زبانهای فرانسه و انگلیسی و اسپانیولی تنظیم گردید.
سازمان بین المللی هواپیمای کشوری باید از این پروتکل یک متن معتبر به زبان روسی تهیه نماید.
در صورت بروز اختلاف متن فرانسه که کنوانسیون ورشو منعقده در تاریخ 12 اکتبر 1929 به آن زبان تهیه گردیده است معتبر خواهد بود.
پروتکل فوق مشتمل بر یک مقدمه و بیست و شش ماده منضم به قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به کنوانسیون 12 اکتبر 1929 ورشو و پروتکل 28 سپتامبر 1955 لاهه و کنوانسیون 18 سپتامبر 1961 گوادالاخارا و پروتکل 8 مارس 1971 گواتمالا می باشد.
نایب رییس مجلس سنا - دکتر سید محمد سجادی
نوع : قانون
شماره انتشار : 8883
تاریخ تصویب : 1354/02/31
تاریخ ابلاغ : 1354/04/12
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون اجازه الحاق دولت شاهنشاهی ایران به میثاق بین المللی حقوق مدنی و سیاسی اگر کسی بموجب حکم قطعی محکوم به خلع ید از مال غیر منقولی و یا محکوم به رفع مزاحمت شده باشد، بعد از اجرای حکم مجددا مورد حکم را عدوانا تصرف یا مراجعت نماید علاوه بررفع تجاوز به حبس از یک تا سه سال محکوم خواهد شد
