شرکت بیمه وجهی را که بابت نجات کشتی پرداخت نموده است میتواند از مقصر مسترد نماید
بتاریخ 8/5/76 پرونده کلاسه 74/1317 شماره دادنامه 971
مرجع رسیدگی شعبه 186 دادگاه عموی تهران
خواهان شرکت سهامی بیمه ایران ...
خوانده :شرکت سی اسپارک ناویرا مجهول المکان
خواسته :مطالبه وجه
گردشکار:خواهان دادخواستی بخواسته فوق بطرفیت خوانده بالا تقدیم داشته که پس ازارجاع به این شعبه وثبت کلاسه فوق وجری تشریفات قانونی دروقت مقرردادگاه بتصدی امضاءکننده زیرتشکیل است وباتوجه بمحتویات پرونده ختم رسیدگی رااعلام وبشرح زیرصدوررای می نماید.
رای دادگاه
بشرح دادخواست تقدیمی مورخه 2/10/1362شرکت سهامی بیمه ایران مدعی گردیده مرکزتهیه وتوزیع فلزات وابسته به وزارت بازرگانی طی بیمه نامه های شماره 210328/61و210397/61و 210489/61 و 210396/61 مقدار330900 تن محمولات فولادی خریداری رانزدشرکت سهامی بیمه ایران بیمه باربری نموده است مقدار 194184421 کیلو از مورد بیمه توسط کشتی دسپینازد که متعلق به خوانده می باشدازکشور رومانی به مقصدایران حمل میشود دربین راه فرمانده کشتی طبق دستورنابجای خوانده مسیرحرکت راتغییر داده ودرتاریخ 26/10/61 به بندرمسقط میرودسپس کشتی رابامحموله موردبیمه به بندردمام درعربستان سعودی برده وبالاخره بعداز مدتی تردددربنادرمختلف جنوبی خلیج فارس کشتی رابه بندرشارجه برده واعلام میدارد که موتورکشتی ازکارافتاده وقادربه حرکت نمی باشد و برای نجات کشتی موسسه الکساندرجی تساولیرین را معرفی می نماید که با تحقیقات انجام شده معلوم میگردد این موسسه نجات نیزمتعلق به خوانده می باشد موسسه نجات پس از تماسهای گوناگون در نهایت جهت عملیات نجات تقاضای صدور ضمانت نامه به مبلغ 000/500 دلارنموده و شرکت سهامی بیمه ایران که من غیرحق در چنین شرایطی قرارگرفته بود برای نجات محموله که قریب پنج میلیون دلارارزش داشته ناگزیرتن به تقاضای صدور چنین ضمانت نامه ای داده است دراثر پیگیری بعدی این شرکت معلوم میگردد که چنین تغییر مسیری به دلیل اختلاف بین صاحب کشتی (خوانده ) و کشتیرانی جمهوری اسلامی ایران (اجاره کننده کشتی دسپینازد) راجع به مسائل ادعایی مالی فیمابین بوده و بدیهی است این موضوع هیچگونه ارتباطی با صاحب کالای محموله کشتی دسپینازد نداشته و ندارد و خوانده مکلف بوده محموله راصحیح و سالم در مقصد تحویل و اختلافات مالی خود با شرکت کشتی رانی جمهوری اسلامی راازطریق صحیح حل نمایدنه ازراه گروگان گرفتن محمولات متعلق به مرکزتهیه فلزات بهرحال دراثرتقصیرخوانده که مشروح آن که درگزارش تحقیق مورخ سوم اوت 1938 شرکت اولیدیاردوشرکاءکه فتوکپی مصدق وترجمه رسمی آن تقدیم گردیده مبالغ خواسته بابت صدورضمانت نامه ،حق المشاوره موسسه حقوقی درخارج و دستمزدکارشناسی وهزینه اداری وپرسنلی به شرکت بیمه تحمیل گردیده است لذاباعنایت به مراتب فوق ومستندبه مدارک تقدیمی تقاضای رسیدگی وصدورحکم برمحکومیت خوانده نسبت به پرداخت اصل خواسته بااحتساب کلیه خسارات منجمله هزینه دادرسی ،هزینه ترجمه مدارک وحق الوکاله راباصدورقرارتامین خواسته وتوقیف کشتی دسپینازد استدعا نموده دادگاه برای احرازصحت ادعای خواهان آنچه که ازمکاتبات فرمانده کشتی بامالکین ومقامات بندری مسیرحرکت وهمچنین اجاره کنندگان کشتی ازآغازحرکت تاورودبه لنگرگاه بندرعباس باقی مانده مدنظرقرارداده حسب گزارش شرکت اودن لیدیارد وشرکاءکه درمعیت کاپیتان پاووالدیس وفرمانده فعلی کشتی وآقای تی کالافاتیس وسرمهندس کشتی تهیه گردیده ومضبوط درپرونده می باشدپس ازبارگیری محموله فولاددرمورخه 15 ژانویه 1983ازگونستانهای رومانی حرکت خودرابه مقصدبندرعباس آغازودرمورخه 14 فوریه 1983 درساعت 10/22 دقیقه پس ازطی مسیرفرمانده کشتی دستوراتی ازمالکین مبنی بر عزیمت به دوبی دریافت کرددرمورخه 26 فوریه 1983 ساعت 45/1دقیقه فرمانده کشتی به اجاره کنندگان اطلاع میدهدکه مالکین به اودستور انتقال کشتی به سمت پیرائوس یونان راصادرودرمورخه 2 مارس 1983 فرمانده کشتی دربیان تشریح موقعیت کشتی به وزارت تجارت دریائی یونان اعلام داشته چون مالکین ازاجاره کنندگان کشتی دموراژپرداخت نشده مربوط به سفرقبلی رادریافت داشته لذادرانتظاروصول دستوراز مالکین بسرمی برددرمورخه 2مارس 1983 دستورحرکت به سمت دوبی ازسوی صاحبان کشتی صادروکشتی به حرکت خود ادامه و بدلالت مندرجات دفتر وقایع عرشه کشتی درمورخه 30 آوریل 1983 مهندس سوم کشتی هنگام آزمایش شیرتخلیه مخزن مصرفی نفت کوره تصفیه موجودآب راکشف ودر این هنگام شیررابازنموده وتوجه او به روغنکارکشتی موجب انحراف اوازموضوع بازگذاری شیرونهایتا"شیرتخلیه تاساعت 8 بازمانده ودر اثرتقلیل سوخت درساعت 12 آوریل 1983 کشتی به علت فقدان نفت کوره ازکنترل خارج وبدلالت تلکس مورخه 5 مه 1983 ازسوی موسسه دسپینازد به شرکت سهامی بیمه ایران درخواست صدورضمانتنامه ای مبنی برانجام خدمات کشتی دسپاینازددرنزدکمیته لویدزلندن بعمل می آیددادگاه با ملاحظه سلسله وقایع موجوددردفتروقایع عرشه وموتورکشتی هرچندگزارش شرکت کلایداندکوواقدام بازرسی کارشناسانه درپاسخ نامه شماره 8 ر خ /3033 شرکت بیمه ایران حکایت براین داردکه هیچ نوع نقض مکانیکی درکشتی وجودنداشته وعلت آسیب وارده به آن این بوده که مالکین مسیر حرکت کشتی راازمسقط به بعدمنحرف کرده وسپس به فرمانده کشتی دستور داده اند باسوخت غیرکافی ازبندردمام عربستان به سفرخودادامه دهند وهمین امرآسیب کشتی راحتمی الوقوع ساخته و علاوه برآن باتوجه به موقعیت کشتی نظرداده اندکه عملیات نجات آن لازم وضروری نبوده بلکه مالکین می توانسته اند ترتیب اعزام یک دوبه سوخت راازشارجه بدهند که بعلت فقدان امکانات مالی این کارانجام نشده اساسا"بفرض پذیرش حادثه ناشی ازنفت سوخت کشتی نظرباینکه تقصیرمتعهدو متصدی حمل محموله موجب بروزحادثه گردیده وتقصیرکارکنان کشتی که درمالکیت خوانده قرارداشته حادثه خارجی تلقی نشده ومنطبق باماده 226 قانون مدنی نمی باشدومالا"ازمواردفورس ماژورنیزمحسوب نمی گرددوخوانده می بایستی خسارت ناشی ازعمل خلاف حق خودرابه طریق مقتضی جبران نمایدوفی الواقع هراقدامی که موجب استقراروضع بحالت پیش ازحدوث واقعه می بایستی انجام می شدازسوی خوانده که مسئولیت انجام تعهد رابعهده داشت صورت می پذیرفت وخودداری وی ازانجام تکلیف وتعهد که درنتیجه تخلف وی صورت گرفته شرکت بیمه ایران رادرحالت انفعالی قرارداده تانسبت به صدورضمانتنامه به منظورنجات محموله اقدام نمایدوتودیع ضمانتنامه که منشاءصدورآن جلوگیری ازوقوع خسارات و آسیب احتمالی به محموله خریداری شده بوده ودرنزدشرکت خواهان بیمه بوده درنتیجه اجبارواضطرار صورت گرفته وقصدواراده شرکت بیمه به پرداخت هزینه های یدک کشتی بنحومجانی وبدون مطالبه آن درآتی نیز ازمحتویات پرونده مستفادنمی گرددواساسا"مبادرت شرکت خواهان به صدورضمانتنامه به منظورجلوگیری ازوقوع خسارت حتمی خودمی تواند منشاءاستفاده ازمواردفورس ماژورتلقی گرددزیراوقوع خسارت به محموله دراثربه گل نشستن کشتی اعلامی اجتناب ناپذیروحتمی الوقوع بوده و خواهان چاره ای نداشته که درشرایط ازدست رفتن محموله به پیشنهاد موسسه الکساندرجی تساولیرپس گردن نهندوچون تعهدمتصدی حمل منوط به تحویل کالادرمقصدبوده مسسولیت قهری ناشی ازفعل کارکنان کشتی نیز بعهده اوبوده ومی بایستی خساراتی که دراین رهگذرواردمی نماید تدارک نمایدوچون خسارت موضوع ضمانتنامه ازسوی شرکت بیمه ایران بدلالت مستندات ومدارک ابرازی پرداخت شده وازابتداجهت وموقعیت قانونی برای پرداخت آن وجودنداشته خروج این این مبلغ ازدارائی شخص ضمن اینکه مخالف مقررات جاریه کشورمی باشدقواعدانصاف وعدالت اجتماعی نیزمغایرت داشته وخواهان رامحقق ومجازبه دریافت آن می نماید لهذادادگاه بااحرازاستحقاق خواهان به دریافت مبلغ مقیددرضمانت نامه شماره H531G مورخه 24 مه 1983واینکه خوانده بلحاظ مجهول المکان بودن به طریق انتشارآگهی موضوع ماده 100 قانون آیین دادرسی مدنی مستحضربوقت دادرسی بوده وایرادوتکذیبی نسبت به دعوی مطروحه و مستندات ابرازی خواهان بعمل نیاورده حکم برمحکومیت خوانده به پرداخت مبلغ /76/788/146پوند استرلینگ و مبلغ 5032 دلارآمریکا به علاوه مبلغ 304080 ریال ایرانی ازبابت اصل خواسته و مبلغ 356810 ریال هزینه دادرسی من باب قواعدلاضرروتسبیب درحق خواهان صادرواعلام میداردرای صادره غیابی بوده ودرظرف 10 روزپس ازابلاغ قابل واخواهی دراین شعبه می باشد%
رئیس شعبه 186 محاکم عمومی تهران محدثی
مرجع :
آرشیوکتابخانه اختصاصی صادق غلام نتاج کارآموزقضائی دادگستری
123
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 971
تاریخ تصویب : 1376/05/08
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
چنانچه متصدی حمل و نقل شخص دیگری را برای حمل مامور نموده و محموله تلف شود در اینصورت با پرداخت خسارت به صاحب کالا حق مراجعه به مامور مقصر را دارد اگراخراج کارگربدون جلب موافقت شورای اسلامی کارگاه صورت گرفته باشد دادگاه حکم بر بازگشت بکار کارگر صادر مینماید
