اقوائیت سبب وقتی احرازمی گردد که بین سبب وحادثه فعل فاعل بالاراده و مختار فاصله نباشد
کلاسه پرونده : 13/141/27
شماره دادنامه : 321
تاریخ رسیدگی : 6/11/70
فرجامخواه : آقای جعفر
فرجامخوانده : رای دادگاه
فرجامخواسته : دادنامه 14222/7/66 صادره از شعبه 8 دادگاه کیفری یک ...
مرجع رسیدگی : شعبه 27 دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : آقای جعفر فرزند.00 35 ساله متهم است به قتل عمدی مرحوم حسن در اثر ریزش دیوار اطراف چاه ، بدین شرح که در قلعه ... به مالیت آقای خلیل قبلا" چاهی به عمق 15 متر و قطر یک متر حفر گردیده و حدود 3 متر از چاه مذکور از پایین کول های سیمانی به قطر80 سانتیمتر چیده شده و به علت پایین نشستن آب چاه مالک قلعه اقدام به عمیق کردن آن می نماید که بدین جهت متهم را به عنوان مقنی به کار می گمارد و پس از چها روز کار کردن در داخل چاه در روز حادثه متوفی به کمک وی به کار گرفته می شود وبه اتفاق مهم در قعر چاه مشغول به کار می شوند که پس از کندن یک متر و خالی کردن زیر کول ها ناگهان حدود 5 عدد کول پایین نشسته وخاکهای سست و شنی اطراف چاه ریزش کرده به روی نامبردگان می ریزد و متهم از طناب چاه استفاده کرده خود را نجات می دهد، ولی همکارش فوت می نماید.
اداره کار و امور اجتماعی علت حادثه را سهل انگاری از طرف کارگران مقنی تشخیص داده و متهم و شهود گفته اند: (وقتی آن مرحوم با طناب رفت پایین چاه گفت کلنگ خودم را بدهید و شروع به کار کرد و متم روی کولها ایستاده بود که ریزش کرده و در اثر کندن آن مرحوم و خالی کردن زیر کولها حادثه پیش آمده است.) متهم بزه انتسابی را انکار کرده و بر اساس شکایت شکات ، دادسرای عمومی ... به موجب کیفرخواست شماره 22296/2/66 تقاضای تعیین کیفر کرده و دادگاه کیفری یک شعبه 8 طی دادنامه شماره 14222/7/66 باتوجه به محتویات پرونده وفقددلیل کافی وعدم تقاضای اولیای دم ... به برائت متهم رای صادر نموده که پس از گذشت بیش از چهار سال از صدور رای مورد اعتراض آقای دادستان و اولیای دم قرار گرفته مبنی بر اینکه روز قبل از حادثه به وسیله متهم در پشت کول های داخل چاه مقداری آب ریخته شده و به متوفی اطلاع نداده تا رعایت احتیاط لازم " را" بنماید که این خود یک بی احتیاطی است و متهم روی کول ایستاده که ریزش کرده و مالک حاضر شده پنجاه هزارتومان به خانواده متوفی بدهد تا از شکایت خود صرفنظر کنند و لذا تقاضای تجدیدنظر کرده اند و پرونده بدین جهت به شعبه 27 دیوان عالی کشور ارسال گردیده است.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید وپ س از قرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای ... دادیار دیوان عالی کشور اجمالا" مبنی بر ابرام دادنامه شماره 14222/7/66 فرجامخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد.
(بسمه تعالی 0 با توجه به محتویات پرونده صرفنظر از فاصله بیش از چهارسال بین صدور حکم و تجدیدنظر خواهی و قطع نظر از اینکه تاریخ صدوردادنامه فوق الاشاره قبل از تاریخ لازم الاجرا شدن قانون تجدیدنظر (4/9/67) است و قانون عطف به ماسبق نمی شود(مضوع ماده 4 قانون مدنی ) و اصولا" دلیلی بر استناد قتل (فوت مرحوم حسن ) به متهم وجود ندارد، زیرا با توجه به اینکه متوفی سابقه 35 سال کار مقنی گری داشته و حسب اظهار شاهد عینی آقای حمدالله وقتی متوفی به داخل چاه رفته طناب را از کمر خود باز کرده و با اینکه متهم به او تذکر داده باز نکن اعتنایی نکرده ( این یک بی احتیاطی از ناحیه خود متوفی است ) سپس مقداری زیر کول هارا خالی کرده " است " با اینکه حسب نظریه کارشناس اداره کار علت بروز حادثه خالی کردن تمامی زیر کول ها(حدود یک متر) " است " که این کار باید با احتیاط و بتدریج انجام گیرد و پس از خالی کردن جای یک کول اقدام به خالی کردن کول دوم گردد( این بی احتیاطی دوم باز از ناحیه خود متوفی با سابقه طولانی در کارش بوده ) وخیس کردن دیوار چاه در روز قبل از حادثه از سوی متهم و نگفتن آن به متوفی دلیل اثباتی ندارد و اولیای دم هم حاضر به استحلاف متهم نشده اندوهمچنین نسبت به ایستادن متهم روی کول ها شاهد عینی دیگر به نام علی اصغرگفته است آن مرحوم متوجه بود که (متهم ) روی کول هاست و بالجمله باید سب اقوی از مباشر باشد تا به سبب عرفا" قتل مستند گردد و اقوائیت وقتی احراز می گردد که بین سبب و حادثه فعل فاعل بالاراده و مختار فلاصله نباشد، ولی در مانحن فیه خود متوفی با اراده و اختیارش و با تجربه کاری 35 ساله و آگاهی لازم اقدام به کار کرده و این حادثه پیش آمده ا ست ، لذا فوتش عرفا" به متهم یا شخص دیگری استناد داده نمی شود و کسی ضامن نخواهد بود و در صورت شک هم مقتضای اصل برائت متهم است ، بنابراین دلیلی برای نقض و فسخ دادنامه فوق الاشعار به نظر نمی رسد و درخواست تجدیدنظر با هیچ یک ازموارد مذکور در ماده 6 قانون تجدیدنظر انطبقا ندارد و ضمن ابرام آن ورددرخواست تجدیدنظر پرونده اعاده می گردد.)
مرجع :
کتاب قتل شبیه عمد و خطای محض ، جلداول ، تالیف یداله بازگیر
ازانتشارات ققنوس ،چاپ اول ،چاپ دیبا، سال 1376
79
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 321
تاریخ تصویب : 1370/11/06
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
سبب اقوی از مباشر است وقتی ضمان متوجه سبب می شود که پای یک فاعل عاقل و بالغ و با اراده در میان نباشد
