طبق ماده 379 ق ت موارد مصرح در ماده مزبور می بایست در بارنامه قید گردد من جمله مدتی که مال باید در آن مدت تسلیم شود
تاریخ رسیدگی 18/4/70
شماره دادنامه 485/21
شعبه 21 دیوان
خلاصه جریان پرونده : در تاریخ 20/3/69 آقای (الف ) با وکالت آقای (ب ) دادخواستی بخواسته مبلغ 7249565 ریال بطرفیت شرکت هواپیمائی 000تقدیم دادگاه عمومی تهران نموده که بشعبه سی ودوم ارجاع شده وخلاصتا" توضیح داده موکل بمنظور خرید 214 ساعت از کارخانه 000سوئیس اعبتار اسنادی بمبلغ 198586 فرانک سوئیس دربانک بازرگانی ا یران باز می نماید که بوسیله بانک کارگزاربفروشنده پرداخت گردد فروشنده با دریافت وجه کالای خریداری شده رادرتاریخ 14/1/59 تحویل خوانده می دهد و بارنامه بنام بانک بازرگانی صادر می گردد و رد بازنامه قید می شود (کرایه به ریال در تهران پرداخت می گردد) و (حمل از وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر مجازنیست ) محموله با پرواز259 به تهران فرستاده می شود و حال آنکه محموله در زوریخ پیاده و در تاریخ 17/2/59 با پرواز362 بتهران ارسال داشته این اقدام خوانده بر خلاف شرائط وتعهدات مندرج دربارنامه است و همین عمل حمل از وسیله نقلیه بوسیله دیگر موجب طول مدت و خسارت شده است زیرا موکل مشمول مقررات تعرفه سال 59 گردیده و بهمین علت گمرک مهرآباد مبلغ 7249565 ریال اختلاف تعرفه گمرکی سال 58و59 را مطالبه کرده که پرداخت کرده و سپس بشرکت خوانده مراجعه و مطالبه استرداد وجه را کرده که خوانده اقرار بتخلف خود کرده و بموجب نامه 1/10/60 با قبول اصل جبران خسارت آمادگی خود را بمنظور جبران خسارت براساس وزن از قرار کیلوئی 20 دلار اعلام می کند که مورد قبول مکل وقاع نمیشود و خوانده بموجب نامه 20/2/60 اعلام کرده که ادعای موکل تحت مطالعه است و در خاتمه تقاضای صدور حکم بشرح خواسته کرده با تعیین وقت وابلاغ بطرفین آقای (ج ) با تقدیم یک برگ وکالتنامه خود را وکیل خوانده معرفی و ضمن لایحه تقدیمی ایرادات مروز زمان وعدم سمت خوانده وعدم صلاحیت محلی ایران را نموده و در ماهیت امر راجع به ممنوع بودن حمل از وسیله نقلیه به نقلیه دیگر تفکیک وارسال قسمتی از محموله غیر از انچه مورد توافق قرار گرفته می باشد باین عبارت که نه تنها کالا می بایست جمل شود بکله حمل کالا با هواپیما شرط است نه وسیله دیگر چون کشتی و این شرکت نمی تواند پرواز ویژه ای جهت تحویل کالا در تهران به ژنو گسیل دارد و در خصوص ماده 16مقررات واردات وصادرات چون تعلق یا عدم تعلق سود بازرگانی موکول بتحقق شرائط ذیل است تاریخ بارنامه حمل میبایست قبل از پایان 7ماه از تاریخ ثبت سفارش باشد لذا بعلت مشخص نبودن تاریخ اخیرالذکر امکان دفاع در این زمینه میسر نیست و طبق ماده 379 قانون تجارت موارد مصرحه در ماده مزبور میبایست در بارنامه قید گردد منجمله مدتی که مال باید در ا; مدت تسلیم شود در حلاکیه بازنامه فاقد چنین مدتی است و بهتر بود باستناد قسمت اخیر ماده مورد نظر دعوی علیه شرکت ارسال کننده مطرح می شد نه موکل دادگاه پس از رسیدگی طبق قرار شماره 444/60 خلاصتا" باستدالال اینکه چون قرارداد حمل (بارنامه ) فیمابین دو شرکت سوئیسی و در سویس (ژنو) تنظیم گردیده باستناد ماده 986 قانون مدنی محل تنظیم قرارداد را صالح جهت اقامه دعوی تشخیص وقرار رد دعوی خواهان را صادر کرده در اثر فرجامخواهی وکیل خواهان پرونده بدیوانعالی کشور ارسال و بشعبه 22 ارجاع گردیده شعبه مذکور پس از رسیدگی قرار فرجامخواسته را فسخ (نقض ) پرونده را بدادگاه صادر کننده قرار اعاده نموده که دادگاه طبق دادنامه شماره 30349/8/63 پس از رد ایرادات خوانده در ماهیت امر خلاصتا" باستدالال اینکه خواهان می بایستی ثابت می نمود که قرارداد حمل کالا محدود بزمان معین بوده و در بازنامه اشاره ای بمدت نیست و استناد وکیل خواهان به دو جمله مقید در بارنامه (حمل بدفعات مجاز نیست ) و (حمل از وسیله نقلیه بوسیله نقلیه دیگرمجازنیست ) گذشتنه از اینکه از ناحیه آقای وکیل خوانده به چگونگی ترجمه ایراد گردیده اصولا" بفرض قید همین جملات بنظر دادگاه هیچکدام از جملات مذکور حکایت از تعهد ایراد گردیده اصولا" بفرض قید همین جملات بنظر دادگاه هیچکدام از جملات مذکور حکایت از تعهد خوانده بحمل کالا در زمان معین نمی باشد ومستندات خواهان هم انعکاس از اثبات عدمانقضای 7 ماه از تاریخ ثبت سفارش تا تاریخ بارنامه حمل ندارد رای برد عوی خواهان صادر کرده است آقای (الف ) باوکالت آقای (ب ) از دادنامه مذکور فرجامخواهی کرده که بشعبه 22ارجاع گردیده شعبه مذکور پس ازرسیدگی طبق دادنامه شماره 258/1322/5/65 خلاصتا" باستدلال اینکه ترجمه صحیح عبارت حمل کالا از وسیله ای به وسیله دیگر با انتخاب کارشناس ضروری بوه دادنامه را نقض و جهت رسیدگی بدادگاه حقوقی یک تهران ارجاع کرده است پرونده پس از وصول بشعبه 35 ارجاع شده شعبه مذکور پس ازانتخاب کارشناس وترجمه آن و رسیدگی پس از کسب نظر آقای مشاور طبق دادنامه شماره 35 12/8/66خلاصتا" باستداللا اینکه خوانده حسب شرط مندرج دربارنامه مجاز به انتقال محموله از هواپیمای تعیین شده بوسائل نقلیه دیگر اعم از هواپیما و غیره نبوده است و نظر باینکه عقیده واظهارنظر آقای مترجم با اوضاع و احوال قضیه من جمله نوع کالا و وسیله انطباق دارد و جهات فوق موید این معنی است که منظور حمل محموله در کوتاهترین مدت بوده و قید کلمه زنو وزوریخ و تهران صرفا" از باب تعیین مسیر حرکت بوده و متبضمن جواز تخلیه محمول درمسیر مزبور نمی باشد و با احراز مسئولیت خوانده ویرابه پرداخت 7249565 ریال بابت اصل خواسته ومبلغ 67575 ریال بابت هزینه دادرسی و کارشناس و مبلغ 234986 ریال بات حق الوکاله وکیل خواهان محکوم کرده است شرکت هواپیمائی 000 (خوانده ) با وکالت آقای دکتر (ج ) از دادنامه مذکور تجدیدنظرخواهی کرده که بدیوانعالی کشورارسال و بشعبه 21ارجاع گردیده شعبه مذکور پس از رسیدگی طبق دادنامه شماره 1202/1721/11/67 پس از رد ایردات در ماهیت چنین رای صادر کرده است :
(000الف ثابت نیست که چنانچه محمول موضوع ادعای خواهان در مدت متعارف به مقصد (ایران ) حمل می گردد مالا" از شمول مقررات تعرفه گمرکی سال 1359 (موضوع ماده 16) خارج می برد در این خصوص با ضرورت تعیین دقیق تاریخ انتشار مقررات مزبور و شرائط تعلق تعرفه جدید با مقدمات ذکر شده در ماده مورد بحث ایجاب می کرده است که دادگاه باین مسئله رسیدگی نماید که در خصوص کالای موضوع دعوی حداکثر تا چه تاریخی با توجه به زمان گشایش اعتباروبارنامه مربوطه تعرفه سال 58 تعلق می گرفت و اساسا" تاخیر ادعائی موثر بوده است یاخیر؟ ب در فرض موثر بودن تاخیر حمل کالا در تعلق سال 59 باین دفاع وکیل خواهان تجدیدنظرمی باید توجه می شدکه امکان حمل کالا در تعلق سال 59 باین دفاع وکیل خواهان تجدیدنظرمی باید توجه می شد که امکان حمل کالا بدون توقف طولانی در زوریخ با یک هواپیما با تغییر آن در فاصله زمانی متعارف مقدور بوده یاخیر؟ و آیا اساسا" آنطوریکه ادعا شده حمل مستقیم از ژنو بتهران در مسیر ژنو زوریخ تهران در زمان صدور بارنامه از لحاظ موسسات هواپیمائی امکان داشته است یا نه ج و بالاخره در فرض احراز تاخیر غیر متعارف و توقف غیرموجه در زوریخ در مقام تعیین خسارت با توجه بمقررات ماده 22 کنوانسیون ورشو وماده 11 اصلاحی پروتکل لاهه در خصوص میزان برابری خواسته با حداکثر خسارت قابل مطالبه می باید رسیدگی شده و تصمیم متقضی اتخاذ می گردد بنابمراتب و مستندا" به بندب ماده 6 قانون تعیین مواردتجدیدنظراحکام دادگاهها ونحوه رسیدگی آنها دادنامه تجدیدنظرخواسته بجهت نقص دررسیدگی نقض می شود و رسیدگی مجدد با لحاظ ماده 5 قانون مرقوم بشعبه دیگر دادگاه حقوقی بک تهران محول می گردد) پرونده پس از وصول بشعبه 19 ارجاع گردیده شعبه مذکور با تعیین وقت و ابلاغ بوکلای طرفین و رسیدگی و کسب نظر آقای مشاور طبق دادنامه شماره 000 پس از رد ایرادات وکیل تجدیدنظرخواه در ماهیت امر چنین اظهارنظرکرده است باینکه چون خوانده بموجب بارنامه مستند دعوی متعهد گردیده است که محموله مورد بحث را از مسیر تعیین شده در مقصد به مرسل الیه تحویل نماید و در بارنامه تصریح گردیده است که کرایه درتهران پرداخت می گردد و حمل کالا بدفعات و انتقال آن از وسیله نقلیه به ویله نقلیه دیگر مجاز نیست و نظر باینکه کارشناس منتخب شعبه 35 دادگاه حقوقی یک تهران شرح نظریه مورخ 3/5/66 در مقام ترجمه بارنامه مستند دعوی صریحا" و منجزا" اظهارنظر نموده است TNEM PIHSNART بمعنای انتقال محموله از یک وسیله نقلیه به وسیله نقلیه دیگر است و این عبارت در مقررات حمل و نقل دارای مفهوم عامل و مطلق می باشد نظیرحمل کالا از کامیون به کشتی و از کشتی به قطارراه آهن بنابراین ترجمه عبارت مورد نظراینستکه حمل بدفعات و انتقال محموله بوسیله نقلیه دیگر مجاز نیست و بنابراین قید ژنو زوریخ تهران منحصرا" جهت مشخص نمودن مسیر حمل کالا بوده و خوانده مکلف بوده کالا را در مسیر تعیین شده بدون وقفه بقصدحمل نماید و دفاع خوانده باینکه شرکت فاقد مسیر هوائی مستقیم بین ژنو و تهران می باشدموجه نیست و نیزعدم قید مدت حمل در بارنامه آنگونه که وکیل خوانده مدعی گردیده با التفات بسایر شرائط مندرج در بارنامه حق تخلیه کالا را برای شرکت خوانده ایجادنمی کند و نظر اینکه مطابق ماده 16 مقررات عمومی صادرات و واردات سال 1359 در مورد کالائیکه قبل از انتشارات مقررات مذکور برای ورود آنها در بانکهای مجاز ثبت سفارش شده وبارنامه حمل آن قبل از پایان 7 ماه از تاریخ ثبت سفارش صادر شده در صورتیکه ظرف 15 روز با هواپیما با یکی از گمرکات ایران برد سود بازرگانی مقرر در در جدول مقررات سال قبل دریافت می گردیده و نظر باینکه مقررات عمومی صادرات و واردات سال 59 در تاریخ اول 59 منتشر شده و تاریخ ثبت سفارش کالا قبل از انقضاء 7 ماه صادر گردیده بنابراین مورد مشمول تسهیلات مندرج در ماده 16مقررات مذکور بوده و چنانچه خوانده کالای مورد بحث را با رعایت تعهدات مندرج در بارنامه حمل ودرمقصد تخلیه می نمود موردی برای اخذ سود بازرگانی زائد بر مقدارمقرردر جدول مقررات سال 58 باقی نمی بود و چون رابطه علیت مستقیم بین تخلف خوانده از تعهدات مندرج در بارنامه وخسارت وارده بخواهان بمیزان مروقم محرز است و نظر باینکه محدود نمودن مسئولیت مقصدی حمل و نقل شامل انهدام یا مفقود شدن یا صدمه به محموله می باشدو خسارت ناشی از تاخیر در حمل و نقل هوائی موضوع ماده 19کنوانسیون از شمول مقررات مذکور خارج است دادگاه دعوی خواهانراثابت تشخیص و باستناد ماده 15 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک ودو خوانده را به پرداخت مبلغ 7249565 ریال بابت اصل خواسته و مبلغ 299773 ریال بابت خسارت دادرسی محکوم کرده است خوانده با وکالت آقای ج از دادنامه مذکور تجدیدنظرخواهی و ضمن دادخواست ولایحه پیوست آن در7 صفحه خلاصتا" در دادنامه تجدیدنظرخواسته مطالبی عنوان کرده از جمله نتیجه گیری کرده که بارنامه محدود به زمان معین نبوه است که مبادرت به لایحه جوابیه از طرف آقای وکیل تجدیدنظرخوانده گردیده که در هنگام شور لوایح طرفین قرائت خواهد شد اینک در وقت بالا هیئت شعبه تشکیل با بررسی محتویات پرونده ومشاوره بشرح زیر مبادرت بصدور رای می نماید:
بسمه تعالی
رای از ناحیه آقای وکیل تجدیدنظرخواه اعتراض موجهی بعمل نیامده و با ملاحظه محتویات پرونده دلائل دعوی و استدلال دادگاه دادنامه شماره 2366/7/69 صادره از شعبه 19 دادگاه حقوقی یک تهران مستندا" به بند ب ماده 10 قانون تعیین موارد تجدیدنظر احکام و نحوه رسیدگی آنها تایید و ابرام می گردد.
مرجع :
کتاب موازین حقوق تجارت درآراء دیوان عالی کشور
به اهتمام یداله بازگیرکارشناس قضائی وزارت دادگستری
انتشارات گنج دانش ، چاپ اول ، 1378 ، چاپ احمدی
204
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 485
تاریخ تصویب : 1370/04/18
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
متصدی حمل ونقل کسی است که بارنامه را صادر کرده است از ناحیه خوانده ادعائی که دلالت بر بی تقصیری او در از بین رفتن کالا و وجود حادثه ای که امکان جلوگیری از آن برای وی ممکن نبوده باشد و یا جنس بعلت آتش زا بودن از بین رفته باشد ابراز نشده
