صلاحیت اداره تحقیق اوقاف در رسیدگی به موضوع تعیین متولی مانع از این نیست که دادگاه عمومی بدعوی مزبور رسیدگی نماید
رای شماره : 655 - 27/9/1380
بسمه تعالی
رای وحدت رویه هیئت عمومی دیوانعالی کشور
طبق اصل 159 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران وهمانطوریکه هیات عمومی دیوانعالی کشور قبلا" و در رای وحدت رویه شماره 569- 10/10/1370 اعلام نموده دادگستری مرجع رسمی تظلمات و رسیدگی به شکایات است و صلاحیت مراجع غیردادگستری صلاحیت عام مراجع دادگستری را منتفی نمی نماید و براین اساس صلاحیت اداره تحقیق اوقاف در رسیدگی به موضوع تعیین متولی مانع از این نیست که دادگاه عمومی بدعوی مزبور رسیدگی نماید. بنابراین دادنامه شماره 78/272/22 - 31/5/1378 شعبه 22 دیوانعالی کشور که با این نظر مطابقت دارد صحیح تشخیص داده می شود. این رای که باستناد ماده 270 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور کیفری) صادر گردیده برای شعب دیوانعالی کشور و دادگاهها در مواردمشابه لازم الاتباع است.
شماره 2192-ه 24/11/1380
پرونه وحدت رویه ردیف : 80/22 هیئت عمومی
بسمه تعالی
ریاست محترم دیوان عالی کشور
احتراما" معاون محترم قضائی دادگستری استان خراسان طی مشروحه شماره 595/ ح -8/3/1380 با ارسال تصویر آراء صادره از شعب 22 و29 دیوان عالی کشور بلحاظ صدور احکام معارض در زمینه مرجع صالح برای تشخیص متولی تقاضای طرح موضوع را درهیات عمومی دیوانعالی کشور نمود است ک خلاصه جریان آنها رابشرح زیر بعرض می رساند:
1- در مورخه 20/2/1378 آقای سیدعلی باج دادخواستی بخواسته تقضاای صدور حکم مبنی بر تولیت باغ سیمی مشهور به باغ خرابه با متعلقات آن واقع در درود نیشابور بطرفیت اداره اوقاف نیشابور تقدیم دادگستری نیشابور می نماید. دادخواست مزبور به شعبه سوم دادگاه نیشابور ارجاع می شود شعبه یاد شده از آنجائیکه ملک در حوزه قضائی بخش زبرخان واقع گردیده قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت دادگاه عمومی بشخ زبرخان صادر می نماید. در جلسه دادرسی مورخه 16/3/1378 دادگاه بخش زبرخان ، نماینده اداره خوانده اظهار می نماید که مطابق مواد4و7 قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج واوقاف وامورخیریه مصوب 1363 تشخیص متولی در مرحله بدوی در صلاحیت اداره تحقیق اوقاف می باشدو دادگاه مرقوم سرانجام بشرح دادنامه شماره 163/564 مورخه 25/3/1378 قرار عدم صلاحیت به صلاحیت و شایستگی اداره تحقیق اوقاف خراسان صادر می نماید. با اعتراض خواهان به قرار صادره پرونده در شعبه محترم 22 دیوان عالی کشور مورد رسیدگی قرا رمی گیرد شعبه مزبور بشرح دادنامه شماره 78/272/22- 31/5/1378 با این استدلال که صلاحیت اداره تحقیق اوقاف جهت رسیدگی به دعوی تولیت مانع از صلاحیت عام دادگستری نمی باشد قرار صادره را نقض و پرونده را جهت رسیدگی ماهوی به دادگاه بدوی اعاده می نماید.
2- در پرونده دیگر در مورخه 8/4/1376 آقای احمدتجلی دادخواستی بخواسته تقاضای صدور حکم مبنی بر تولیت موقوفه دهنو حاج علیرضائی واقع در بلوک دریقاضی نیشابور بطرفیت اداره اوقاف نیشابور تقدیم داشته و شعبه اول دادگاه عمومی نیشابور قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت اداره تحقیق اوقاف خراسان صادر می نماید. شعبه محترم 29 دیوان عالی کشور بشرح دادنامه شماره 208/29-8/6/1376 با این استدلال که حسب مقررات ماده 14 قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج واوقاف وامورخیریه تشخیص متولی بر عهده شعبه اداره تحقیق اداره اوقاف می باشد ورسیدگی بدوی به درخواست تولیت در صلاحیت اداره تحقیق اوقاف قرار دارد قرار عدم صلاحیت صادره از شعبه اول دادگاه عمومی نیشابور را تایید می نماید.
نظریه - بطوریکه ملاحظه می شود رای صادره از شعبه محترم 22 دیوان عالی کشور حاکی از این است که صلاحیت اداره تحقیق اوقاف در رسیدگی بدعوی تولیت مانع از صلاحیت عام دادگستری در رسیدگی به موضوع نمی باشد. و رای صادره از شعبه محترم 29 دیوان عالی کشور دلالت دارد که رسیدگی بدعوی تولیت مانع از صلاحیت عام دادگستری در رسیدگی به موضوع نمی باشد. و رای صادره از شعبه محترم 29 دیوان عالی کشور دلالت دارد که رسیدگی بدعوی تولیت در صلاحیت اداره تحقیق و اوقاف است بنابه مراتب با توجه بدو رای متهافت در یک موضوع به استنادماده 270 قانون آئین دادرسی دادگاههای عمومی و انقلاب (در امور کیفری) تقاضای طرح موضوع را در هیات عمومی دیوان عالی کشور بمنظور ایجاد وحدت رویه قضائی دارد.
معاون اول قضائی دیوان عالی کشور
بتاریخ روز سه شنبه 27/9/1380 جلسه وحدت رویه قضائی هیئت عمومی دیوانعالی کشرو به ریاست حضرت آئت الله محمدمحمدی گیلانی رئیس دیوانعالی کشور و با حضور جناب آقای محمدجعفر منتظری معاون اول دادستان محترم کل کشور و جنابان ، آقایان روسا و مستشاران و اعضاء معاون شعب حقوقی و کیفری دیوانعالی کشور تشکیل گردید.
پس از طرح موضوع و قرائت گزارش واستماع عقیده جناب آقای محمدجعفر منتظری معاون اول دادستان محترم کل کشور مبنی بر: (با امعان نظر در متن گزارش ، نظر باینکه مقنن ، قانون تشکیلات واختیارات سازمان حج واوقاف وامورخیریه مصوب 2/10/1363 بشرح ماده 4 به تعریف متولی موقوفه پرداخته و در مورد اعتراض اشخاص اقدام با رعایت مواد14 تا17 را مقرر داشته است و مستفاد از ماده 4 این است که تشخیص متولی با سازمان مذکور می باشد و عبارت : ( موقوفاتی که متولی آنها عزل یا فوت می شود تا تشخیص متولی بعدی.00) مندرج در تبصره 1 ماده 4 نیز موید همین معنی است و بعلاوه طبق مدلول ماده 7 قانون مارالذکر به رسیدگی شعبه تحقیق در مسامحه واهمال متولی تصریح گردیده است ونظر به اینکه بصراحت ماده 14 امر تحقیق و تشخیص متوی با رعایت ماده 7 این قانون و تبصره های آن با شعب تحقیق اوقاف است و بنا به مراتب فوق الاشعار تشخیص متولی بر عهده شعب تحقیق اوقاف گذاشته شده است و در واقع شعب تحقیق ادارهاوقاف بعنون مرجع اختصاصی بدوی معین شده اند چه انکیه تبصره ذیل ماده 15 رسیدگی به اعتراض نسبت به نظریه شعبه تحقیق را بر عهده دادگاههای دادگستری قرار داده است نتیجتا" رای شعبه 29 دیوان عالی کشرو که در مقام تایید قرار عدم صلاحیت ذاتی به اعتبار صلاحیت اداره تشخیص اوقاف خراسان صادر شده است قابل تایید می باشد) مشاوره نموده واکثریت بدین شرح رای داده اند.
نوع : رای وحدت رویه
شماره انتشار : 655
تاریخ تصویب : 1380/09/27
تاریخ ابلاغ : 1380/12/01
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
تایید انتخاب رئیس دانشگاه بیرجند ضوابط پرداخت پاداش آخر سال 1380
