قانون تصویب عهدنامه عدم تعرض بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق
ماده واحده - مجلس شورای ملی عهدنامه عدم تعرض بین دولت شاهنشاهی
ایران و دولت پادشاهی افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت پادشاهی عراق
را که مشتمل بر ده ماده است و در تاریخ 17 تیر ماه 1316 مطابق 8 ژوئیه
1937 در قصر سعدآباد به امضا رسیده است تصویب می نماید.
این قانون که مشتمل بر یک ماده و متن عهدنامه پیوست است در جلسه بیست و
پنجم اسفند ماه یک هزار و سیصد و شانزده به تصویب مجلس شورای ملی رسید.
رییس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
عهدنامه عدم تعرض
مقدمه
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران
اعلیحضرت پادشاه افغانستان
اعلیحضرت ملک عراق
و حضرت رییس جمهور ترکیه
نظر به تمایلی که در فراهم ساختن موجبات حفظ روابط ودادیه و حسن تفاهم
بین خود با تمام وسائل موجوده خود دارند و برای تامین و استقرار صلح و
امنیت در شرق نزدیک به وسیله تضمینات تکمیلیه در حدود میثاق جامعه ملل و
برای کمک به صلح عمومی و برای ایفا به وظایفی که به موجب عهدنامه تحریم
جنگ مورخه 27 اوت 1928 پاریس و عهود دیگر که در آنها شرکت نموده اند متقبل
شده اند و تماما با میثاق جامعه ملل و عهدنامه تحریم جنگ موافقت دارد.
تصمیم نمودند که این عهدنامه را منعقد نمایند و برای این منظور نمایندگان
مختار خود را به قرار ذیل :
اعلیحضرت همایون شاهنشاه ایران : جناب آقای عنایت الله سمیعی وزیر امور
خارجه ایران .
اعلیحضرت پادشاه افغانستان : جناب آقای فیض محمدخان وزیر امور خارجه
افغانستان .
اعلیحضرت پادشاه عراق : جناب آقای دکتر ناجی الاصیل وزیر امور خارجه عراق .
حضرت رییس جمهور ترکیه : جناب آقای دکتر توفیق رشدی اراس وزیر امور خارجه
ترکیه .
تعیین نموده اند و مشارالیهم بعد از ارائه اختیارنامه های خود که به طور
مرتب تنظیم شده بود در مقررات ذیل موافقت حاصل نمودند:
ماده 1
دول متعاهد متعهد می شوند که سیاست عدم مداخله مطلق در امور داخلی یکدیگر
را تعقیب نمایند.
ماده 2
دول متعاهد معظمه صریحا متقبل می شوند که مصونیت حدود مشترک یکدیگر را
کاملا محترم بشمارند.
ماده 3
دول متعاهد معظمه موافقت می نمایند که در کلیه اختلافات بین المللی که با
منافع مشترک آنها مربوط باشد با یکدیگر مشورت نمایند.
ماده 4
هر یک از دول متعاهد در مقابل یکدیگر متقبل می شوند که در هیچ مورد خواه
به تنهایی و خواه به معیت یک یا چند دولت دیگر به هیچ گونه عملیات
متجاوزانه بر علیه یکدیگر مبادرت ننمایند.
عملیات ذیل تجاوز محسوب می شود:
اول - اعلان جنگ .
دوم - تهاجم به وسیله قوای مسلح یک مملکت حتی بدون اعلان جنگ به خاک مملکت
دیگر.
سوم - حمله به وسیله قوای بری و بحری یا هوایی حتی بدون اعلان جنگ به خاک
یا به سفاین و یا به هواپیماهای مملکت دیگر.
چهارم - کمک یا همراهی مستقیم یا غیر مستقیم به متجاوز.
عملیات ذیل تجاوز محسوب نخواهند شد:
1 - اجرای حق دفاع مشروع یعنی مقاومت در مقابل یک اقدام متجاوزانه به
طوری که فوقا تعریف شد.
2 - اقدام در اجرای ماده 16 میثاق جامعه ملل .
3 - اقدام در اثر تصمیم متخذه به توسط مجمع عمومی یا شورای جامعه ملل یا
برای اجرای بند 7 ماده (15) میثاق جامعه ملل مشروط بر اینکه در مورد اخیر
این اقدام بر ضد دولتی به عمل بیاید که بدوا مبادرت به تجاوز نموده باشد.
4 - مساعدت به دولتی که مورد حمله و تهاجم یا اعلان جنگ یکی از دول متعاهد
برخلاف مقررات عهدنامه تحریم جنگ مورخه 25 اوت 1928 پاریس واقع شده باشد.
ماده 5
هر گاه یکی از دول متعاهد معتقد شود که ماده چهارم این عهدنامه نقض و یا
در شرف نقض می باشد بلافاصله موضوع را در پیشگاه شورای جامعه ملل مطرح
خواهد ساخت .
مقررات مذکوره در فوق لطمه ای به حق دولت مزبور دائر به اتخاذ هر گونه
رویه که در این موقع لازم بداند وارد نخواهد ساخت .
ماده 6
هر گاه یکی از دول متعاهد بر علیه دولت ثالثی مبادرت به تجاوز نماید طرف
دیگر می تواند بدون اطلاع قبلی این عهدنامه را نسبت به متجاوز فسخ بنماید.
ماده 7
هر یک از دول متعاهد متقبل می شوند که در حدود سرحدات خود از تشکیل و یا
عملیات دستجات مسلح و از ایجاد هر گونه هیات و یا تشکیلات دیگری برای
تخریب موسسات موجوده و یا برای اختلال نظم و امنیت هر قسمتی از خاک متعاهد
دیگر (سرحدی یا غیر سرحدی ) و یا برای واژگون ساختن طرز حکومت طرف دیگر
جلوگیری نمایند.
ماده 8
نظر به اینکه دول متعاهد میثاق عمومی تحریم جنگ مورخه 27 اوت 1928 را به
رسمیت شناخته اند و به موجب میثاق مزبور تسویه یا حل هر گونه اختلاف یا
تنازع (قطع نظر از کیفیت یا منشا آن ) که ممکن است بین آنها بروز نماید
باید فقط به وسائل مسالمت آمیز به عمل آید این مقررات را تایید نموده و
اعلام می دارند که به هر طریق مسالمت آمیزی که برای این منظور فعلا بین دولت
متعاهد موجود و یا در آتیه موجود شود متوسل خواهند شد.
ماده 9
هیچ یک از مواد این عهدنامه نمی تواند به هیچ وجه تعهداتی را که دول
متعاهد به موجب میثاق جامعه ملل متقبل شده اند تضعیف نماید.
ماده 10
این عهدنامه که به زبان فرانسه نوشته شده در چهار نسخه به امضا رسیده و
هر یک از دول متعاهد دریافت یک نسخه آن را اعتراف می نمایند برای مدت پنج
سال منعقد می گردد.
در انقضا این مدت عهدنامه مزبور به جز در موردی که یکی از دول متعاهد با
اطلاع قبلی شش ماه فسخ آن را اعلام نماید برای پنج سال دیگر به خودی خود
تجدید خواهد شد و این عمل مرتبا تکرار می شود تا آنکه یک یا چند دولت
متعاهد فسخ آن را با اطلاع قبلی شش ماه اعلام دارند.
این عهدنامه در صورتی هم که به توسط یکی از دول متعاهد فسخ شود بین دول
متعاهد دیگر معتبر خواهد بود.
این عهدنامه به توسط هر یک از دول متعاهد بر طبق مقررات قانون اساسی آن
مملکت به تصویب خواهد رسید و در جامعه ملل به توسط دارالانشا ثبت خواهد شد
و از رییس دارالانشا تقاضا خواهد شد که آن را با اطلاع سایر دول عضو جامعه
برساند اسناد تصویب آن به توسط هر یک از دول متعاهد به دولت ایران تسلیم
خواهد گردید به محض اینکه اسناد تصویب از طرف دو دولت متعاهد تسلیم شده
این عهدنامه بین آن دو دولت به موقع اجرا گذارده خواهد شد و راجع به دولت
ثالث وقتی به موقع اجرا گذارده می شود که دولت مزبور اسناد تصویب آن را
تسلیم نماید و به همین قسم در مورد دولت چهارم نیز رفتار خواهد شد به محض
تسلیم هر یک از اسناد تصویب مراتب به فوریت به توسط دولت ایران به تمام
امضاکنندگان این عهدنامه اشعار خواهد شد.
در کاخ سعدآباد (تهران ) 17 تیر ماه 1316
عهدنامه عدم تعرض موسوم به پیمان سعدآباد منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران
و دولت افغانستان و دولت جمهوری ترکیه و دولت عراق به شرح بالا در جلسه 25
اسفند ماه 1316 تصویب شده است .
رییس مجلس شورای ملی - حسن اسفندیاری
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1316/12/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون تصویب عهدنامه سرحدی منعقده بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت پادشاهی عراق قانون الغا معافیت مشمولین مازاد بر احتیاج ارتش مصوب آبان ماه 1343 و الحاق موادی به قانون خدمت نظام وظیفه عمومی و اصلاح قوانین خدمت نظام وظیفه مشمولین فارغ التحصیل دیپلمه به بالا
