قطع نظر از اینکه علی فرض تلقی عبارت مذکور در ذیل قراردادبعنوان خیار شرط در قرارداد مورد مشمول مقررات ماده 401 ق 0م می باشد
.
تاریخ رسیدگی : 12/4/73
شماره دادنامه : 178/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 13/12/65 آقای (ش ) دادخواستی بخواسته الزام خواندگان به انتقال رسمی آپارتمان پلاک شماره 75/2395 تهران آریاشهر مقوم به هفت میلیون ریال بطرفیت آقای (م ) و آقای (ث ) بمحاکم حقوقی یک تهران داده که رسیدگی بعهده شعبه پانزدهم محول گردیده و بشماره 70/769 ثبت شده است وتوضیح داده که بموجب قراردادتنظیمی آپارتمان موصوف را آقای (م ) به آقای (ث ) فروخته و خریدار آنرا بمبلغ هفت میلیون و هفتصد هزار ریال به وی فروخته هفت میلیون از ثمن را دریافت داشته و بقیه موکول به انتقال وارائه فیش تلفن گردیده است وتقاضای رسیدگی و صدور حکم بر محکومیت خواندگان به الازم به تنظیم سن رسمی را نموده ا ست و در دادگاه توضیح داده که یکدستگاه آپارتمان بمساحت 110متر در زمین 25/2395 بخش 10تهران بوسیله آقای (غ ) احداث شده ووی آنرا به (م ) واگذار نموده و او به آقای (ث ) به وی فورختهاست این زمین موقوفه بانو(ن ) بوده سرلشگر(ف )متولی موقوفه بوده منافع 5/382متر از پلاک 2395 بخش 10 را در اخیتار بانو (ح ) قرار داده که وی آنرا ساخمان ومنافع و حقوق فرضیه و مقدره خود بشرح اسناد رسمی شماره 175320-2308-23146-23898 در دفترخانه 308 تهران وبا موافقت اداره اوقاف به آقای (غ ) واگذار کرده است اقای (م ) احد از خواندگان در قبال دعوای خواهان در جلسه دادرسی و لایحه دفاعیه توضیح داده که قراردادش با آقای (ث ) که خانه را به خواهان واگذار کرده دارای شرائطی بوده که آقای (ث ) به آن شرائط عمل نکرده و چوندر ذیل قراردادمقرر بوده هریک از طرفین قرارداد که از شرائط مقرره عدول ماید مکلف بپرداخت پانصد هزار ریال خسارت بطرف مقابل است و آقا (ث ) بتعهد خود دائر بر پرداخت وجه سفته هایی که بابت ثمن معامله داده عمل نکرده و چهارده فقره از آنها را نپرداخته است لذا حضورا" با او معامله را فسخ کرده است و تخلف از ناحیه وی بوده ومیبایستی خسارت را بپردازد و استرداد مبالغی که قبلا" تادیه نموده بودموکول به تعینی خسارت گردیده واز این جهت آن مقدار از ثمن معامله را که گرفته بود مستردنکرده است ومعامله آقای (ث ) با خواهان صحیح نبوده است مضافا" آقای (ث ) خانه یکصد و پنجاه هزار تومان خریده و270 هزار تومان به خواهان فروخته ومعلوم نیست چرا ارزش آنرا در دادخواست هفت میلیون ریال معین کرده است دادگاه وضعیت ثبتی وپرونده اوقافی واسنادانتقال مربوطه را مطالبه نموده آقای (و) وکیل دادگستری بوکالت از خواهان وارد دعوی شده ومدافعات خوانده را مردود اعلام نموده و بپرونده دیگری که خوانده مطالبه اجرت المثل نموده رد شده استنادکرده است دادگاه خلاصه چنین رای داده است : باتوجه به قولنامه مورخ 10/12/56 مسلم است که خواندگان در مورد آپارتمان موصوف تعهدات والزاماتی را قبول کرده اند از جمله پرداخت ثمن طی چندین فقره سفته و وجه تعدادی سفته ها نیز پرداخت گردیده لکن مسلم است که وجه 14 فقره سفته تاتاریخ جلسه رسیدگی تادیه نشده است و چون با عنایت به ذیل قولنامه مرقوم و قانون مدنی واینکه در متن قولنامه مورخ 10/2/59 تصریحی بانتقال حقوق وتعهدات ناشیه از آن به ثالث نشده است و خوانده ردیف اول نیز تعهدی در قبال خواهان ننموده لذا قبل از رسیدگی به صحت اجرای تعهدات متعاملین اولیه واحراز تحقق بیع و اثبات مالکیت آقای (ث ) بر ملک و ثبت آن مشارالیه رسیدگی به دعوی خواهان بکیفیت مطروحه و اتخاذ تصمیم در ماهیت امر میسور نیست قرار رد دعوی را صادر می نماید از این قرار تقاضای تجدیدنظر شده و شعبه بیست ویک دیوانعالی کشور بشرح رای شماره 707/21 آنرا فسخ نموده و پرونده اعاده داده تا نسبت بماهیت اظهارنظر نمایند و چون دادگاه بنظر خود اصرار نمود شعبه 17 ارجاع و بشماره 452-70 ثبت گردیده است دادگاه اخیر بوکلی خواهان گواهی برای اخذ رونوشت اسناد ومدارک استنادی اعطاء نموده ووکیل مرقوم رونوشت قراردادهای 63/172-2/12/51و17532-8/2/51 و23087-20/8/53 و 23156-25/8/53 و 23898-13/11/53و25371-24/1/55 رااخذ و بدادگاه تسلیم داشته است دادگاه آقای (ث ) خوانده دیگر دعوی را برای ادای توضیح پیرامون علت عدم پرداخت 14 فقره سفته که در ید خوانده دیگر دعوی است دعوت نموده باابلاغ اخطاریه حاضر نشده وآقای (م )مقدم طی لایحه ای درچهار صفحه توضیحاتی دادهودعوی خواهانرا مردود اعلام نموده دادگاه پس از استماع اظهارات وکیل خواهان واظهارنظر مشاور حکم برد دعوای خواهان صادر نموداند این رای در تاریخ 8/7/72 بوکیل خواهان ابلاغ و در تاریخ 27/7/72 تقاضای تجدیدنظر نموده پرونده بدیوانعالی کشورارسال وباین شعبه ارجاع گردیده است لایحه اعتراضیه در هنگام شور قرائت می گردد.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز واوراق پرونده ودادنامه شماره 462-72 تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهد:
قطع نظر از اینکه علی فرض تلقی عبارت مذکور در ذیل قرارداد مورخه 10/12/59 بعنوان خیار شرط(که ظاهرا" دادگاه آنرا بهمین عنوان تلقی نموده ) با توجه به اینکه ایرادات واعتراضات وکیل تجدیدنظرخواه عمدتا" در ماهیت دعوی خدشه نسبت به استنباط قضائی دادگاه وتکرار مطالبی است که در دادگاه عنوان نموده ومردود اعلام گردیده است لذا دادنامه تجدیدنظر خواسته بلحاظ عدم ایرادواعتراض موثری نسبت به آن نتیجتا" ابرام می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آراء دیوان عالی کشور- خیارات واحکام راجع به آن - به اهتمام یداله بازگیر - انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 178
تاریخ تصویب : 1373/04/12
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
حق عدول از معامله خیار شرط بوده و مدتی برای آن منظور نگردیده و نتیجتا قرارداد مشمول مقررات ماده 401 ق 0م می باشد با توجه به محتویات پرونده و قرارداد عادی مربوطه واینکه برای خیار شرط تعیین مدت نشده است در چنین صورتی وفق ماده 401 ق 0م هم شرط و هم بیع باطل است
