خواهان سئوال نموده است در اعتراض به رای دادگاه که آیا در عرف جامع یک ششم قیمت کل ملک در مغبون شدن قابل مسامحه است که دیوان نیز همچون دادگاه قابل مسامحه دانسته است
.
تاریخ رسیدگی : 13/10/1372
شماره دادنامه : 472/8
مرجع رسیدگی : شعبه هشتم دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
ابتدا و در تاریخ 13/2/69خانم (ب ) دادخواستی بخواسته رسیدگی و صدور حکم بر فسخ قرارداد مورخ 16/10/1368 بعلت غبن بطرفیت آقای (ق ) مطرح و در ذکر مبانی استحقاق خود مفادا" عنوان می نماید یک دستگاه آپارتمان واقع در طبقه چهارم طبق قراردادفوق موردمعامله واقع و در دو روز گذشته در اطراف ارزش ملک تحقیق ومتوجه شده که خوانده مشارالیها را به غبن فاحش بل افحش مغبون نموده است فلذا فسخ قرارداد را تقاضا دارد وکیل (ق ) نیز دادخواستی بطرفیت خانم مذکوراقامه والزام نامبرده را به تنظیم سند رسمی انتقال ششدانگ یکدستگاه آپارتمان جزو پلاک 3760-226/2759 اقامه و الزام نامبرده بانضمام ملحقات خواستار شده است در شرح دادخواست بنحو اختصار عنوان گردیده که بموجب بیع نامه مورخ 16/10/68 آپارتمان موصوف به مساحت 103 مترمربع در قبال مبغل بیست و پنج میلیون ریال واگذار شده که مبلغ ده میلوین ریال نقدا" دریافت ومقرر گردیده بقیه ثمن در محضر با انتقال قطعی به فروشنده پرداخت گردد که علیرغم ابلاغ اظهارنامه شماره 4098 -8/2/69 و دعوت خونده برای حضور موثر واقع نشده لذا ناگزیر دعوی الزام خوانده به تنظیم سند رسمی طرح شده است. پرونده ها تواما" در شعبه سیزدهم دادگاه حقوقی یک تهران مورد رسیدگی واقع وضعیت ثبتی پالک مورد ترافع استعلام و با صدور قرار ارجاع امر کبارشناس رسمی واخذ توضیح از کارشناس سپس موضوع به هیئتی از کارشناسان رسمی دادگستری ارجاع ، پس از وصول نظریه هییت کارشناسان رسمی سرانجام دادگاه بشرح دادنامه تجدیدنظر خواسته بدصور رای مبادرت نموده مضمون رای صادره مفادا"حاکی است ( ... با عنایت باینکه دادگاه در جهت رسیدگی به ادعای خواهان اصل یدر زمینه غبن فاحش و تعیین ارزش واقعی ملک در تاریخ وقوع معامله قرار ارجاع امر بکارنشاس صادر و کارشناس منتخب ... ارزش ملک را در تاریخ وقع معامله بالغ بر3111 ... 0 ریال برآورد و با توجه به اعتراض خوانده اصلی و اقتضاء مورد قرار ارجاع امر به به هیئت کارشناسان صادر و هیئت کارشناسان ... ارزش ملک را در زمان وقوع معامله بالغ بر مبلغ 285 ... 0 ریال برآورد نموده 0 نظر باینکه از جانب طرفین ایراد و اعتراض موجهی نسبت به نظریه هیئت کارشناسان بعمل نیامده و به اعتقاد دادگاه نظریه مذکورمغایرتی با اوضاع و احوال معلوم مسئله ندارد و ازطرفی مابه التفاوت مبلغ معینه از سوی هییت کارشناسان با مبلغ مقدی در قرارداد بالغ بر سه میلیون و پانصد هزار ریال می باشد که عرفا" تسابل مسامحه بوده و از مصادیق غبن فاحش تلقی نمی شود بنابمراتب ادعای فروشنده در باب غبن موجه نبوده و نتیجتا" با احراز صحت دعوی تقابل حکم بر محکومیت خانم (پ ) و حضور در دفترخانه وتنظیم سندانتقال یکدستگاه آپارتمان مورد حکم بر محکومیت خانم (پ ) و حضور در دفترخانه و تنظیم سند اتقال یکدستگاه آپارتمان مورد معامله بنام خریدار آقای (ق ) در قبال دریافت بقیه ثمن صادر و اعلام می گردد ضمنا" دعوی مطروخه در باب فسخ معامله ... مردود اعلام می شود. خانم (ب ) نسبت به رای صادره اعتراض و تجدیدنظرخواهی نموده مفاد اعتراضات مشارالیها این است که بلحاظ اضطرار و بیماری و ازام به خارج جهت معالجه نیاز به پول داشته و آقای (ق ) از عدم آگاهی و نیاز مبرم وی سوءاستفاده نموده ومل را به ثمن بخش از چنگ وی خارج نموده است. وقتی از عدم آگاهی و نیاز مبرم وی سوءاستفاده نموده وملک را به ثمن بخش از چنگ وی خارج نموده است. وقتی که در تاریخ 12/10/69اظهارنامه آقای (ق ) بوی ابلاغ گردیده از مغبون شدن خود اطلاع یافتهاست صرفنظر از اینکه هنوز بیعی تحقق نیافته آقای (ق ) فقط یک میلیون تومان پرداخت نموده مبیع نیز به تصرف اوداده نشده است با توجه بنریه کارشناس منتخب در معامله مغبون بوده وعلیرغم اینکه آقای (ق ) در موعد اعتراض ننموده و دستمزد هیئت کارشناسان را نیز در موعد پرداخت نکرده است دادگاه یکسال بعد موضوع را به هیئت کارشناسان ارجاع و هنگام معاینه محل درب آپارتمان بسته بوده معذالک حتی سه میلیون ریال نیز قابل مسامحه نمی باشد آیا در عرف جامعه معادل یک ششم قیمت کل ملک در مغبون شدن قابل مسامحه است یا اینکه غبن فاحش می باشد. ... الخ تجدیدنظرخوانده بشرح لایحه پاسخنامه ضمن پاسخگویی بدعوی تجدیدنظر ابرام دادنامه صادره را تقاضا نموده است.
هیئت شعبه در تاریخ فوق تشکیل گردید آقای ... عضو ممیز هنگام صدور رای قرائت می شود. پس از قرائت گزارش آقای یونس قهرمانی و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد:
رای
از طرف تجدیدنظرخواه اعتراض موجهی بعمل نیامده ،تشخیص واستدلال دادگاه نتیجتا" موافق مندرجات پرونده و قانون بوده و دادنامه تجدیدنظرخواسته ابرام می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آراء دیوان عالی کشور- خیارات واحکام راجع به آن - به اهتمام یداله بازگیر - انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 472
تاریخ تصویب : 1372/10/13
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
خوانده اهل محل وعالم به قیمت بوده و کسی که بعلت احتیاج به پول ملک خود را ارزانتر از قیمت واقعی بفروشد خیارفسخ نخواهد داشت در تعیین مقدار غبن شرایط معامله نیز باید منظور گردد
