همچنانکه انجام معامله احتیاج به انشاء دارد فسخ معامله هم محتاج انشاء است و اساسا فسخ معامله از جانب خانم انشاء نشده است
.
تاریخ رسیدگی : 26/2/72
شماره دادنامه : 92/3
مرجع رسیدگی : شعبه سوم دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
آقای ... بوکالت از بانو(ک ) دادخواستی بطرفیت آقای (ب )درتاریخ 15/6/68 بشعبه 21 دادگاه حقوقی یک تهران تقدیم وتوضیح داده است قرارداد بیع مورخه 2/11/63 با شرایطی بین موکل و خوانده درزمینه فروش یکدانگ ششدانگ ملکی واقع در بخش 7 تهران تنظیم ومبالغی نقدا" بموکله پرداخت و ضمنا" مقرر می شود آخرین چک نزد آقای (غ ) وکیل موکلان 6 ماه امانتا" بماند و چنانچه در مدت 6 ماه موانع ثبت سند رفع نشده چک امانی تمدید وتعویض گردد تا جنبه جزائی محفوظ بماند و همچنین موکله متعهد می شود تا نسبت برفع بازداشت سند که در ارتباط با شخصی بازداشت بود اقدام نمایدمتقابلا" خوانده متعهد می شود پرونده تخلف اسختمنی مطروحه در شعبه 186 دادگاه کیفری تهران را تعقیب و جریمه متعلقه ساختمنی را پرداخت نمایدوهمچنین پرونده 63/132 را در شعبه 68 عمومی تعقیب و جریمه متعلقه ساختمانی را پرداخت نماید و همچنین پرونده 63/132 را در شعبه 68 عمومی به نتیجه برساند و چنانچه رای دادگاه صادر شود ظرف یک ماه از تاریخ صدور رای نسبت رفع مانع و اخذ پایان کار اقدام نماید و در غیر اینصورت آقای (غ ) با ارسال اظهارنامه پس از ده روز چک را بموکل مسترد تا نسبت بوصول آناقدام گردد و در صورت حق فسخ برای موکل باقی می ماند و چون خوانده نسبت بانجام تعهدات خود ... تعویض چک اختتام پرونده ها اقدام ننموده لذا صدور حکم بفسخ قرارداد مورد تقاضاست.
آقای (چ ) خود را بوکالت از خوانده معرفی وطی دفاعیات مشروح در لایجه ارسالی و صورتجلسه دادگاه و ضمن تکذیب از ادعائی بیان داشه چک بایستی موقع تنظیم سندتادیه می شود و بعد از ابلاغ اظهارنامه شرط محقق می گردید واظهارنامه ای در این زمینه ارسال نشده واز ملک هم که جهت ضمانت از آقای محسن ... پسرخانم (ک ) در بازداشت شده باشد و تاریخ رفع بازداشت مشخص نیست و موکل برای اثبات حسن نیت طی اظهارنامه ارسالی اعلام داشته که برای پرداخت دو میلیون ریال بقیه ثمن معامله حاضر می باشد و بهر صورت چون دعوی فاقد دلیل است رد آنرا خواستارم و ضمنا" قبض رسید پرداخت جریمه ساختمانی توسط موکلش را ارسال اعلام نموده چون عقد بیع صحیحا" واقع گردیده موجهی برای فسخ نیست
مرجع رسیدگی پس از کسب نظر آقای مشاور دادگاه بدین خلاصه نظر استنباطی خود را اعلام داشته نظر بانیکه خواهان دلیلی دائر بارسال چک برای خوانده جهت تعویض ابراز نوشته بدین ترتیب موضوع فسخ منتفی است و چون خوانده جریمه مربوطه را پرداخت و خواهان موافقت برای اخذ پروانه کسب هم نموده که خود مبین انصراف از حق فسخ می باشد و اظهارنامه های ارسالی نیز نشانگر آمادگی خوانده برای پرداخت ثمن می باشد فلذا نظربرد دعوی خواهان دارد.
باین نظر پس از ابلاغ مورداعتراض خواهان واقع و پرونده بدیوانعالی کشور ارسال و پس از ارجاع باین شعبه در تاریخ 27/4/71 ضمن رد اعتراض مورد تنفیذ واقع و پس از اعاده پرونده شعبه 21 دادگاه حقوقی (تهران بر همین مبنا مبادرت بانشاءحکم نموده و سپس مورد تجدیدنظرخواهی واقع گردیده که دادگاه صادر کننده حکم ضمن اظهارنظر بمردود بودن تقاضا پرونده را بدیوانعالی کشور ارسال نموده که باین شعبه ارجاع و دادخواست و ضمائم آن بهنگام مشاوره قرائت خواهدشد.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز واوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهند.
رای
اعتراض آقای وکیل تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه شماره 217- 25/5/71 صادره از شعبه 21 دادگاه عمومی حقوقی یک تهران با هیچیک ازشقوق سه گانه ماده 6 قانون تعیین موارد تجدیدنظر احکام دادگاهها و نحوه رسیدگی آنها مطابقت ندارد و نقض دادنامه تجدیدنظرخواسته را ایجاب نمی نماید و با عنایت باوراق پرونده و اینکه در بند 3 شرایط مصرح در سند عادی مورخ 2/11/1363 تصریح گردیده در صورت تخلف فروشند از پرداخت هر یک از چکها حق فسخ برای فروشنده موجود است و فروشنده می تواند با ابلاغ اظهارنامه ای این مبیع رادر چنین موردی فسخ نماید و در مورد آخرین چک که بایستی وجه آن در موقع تنظیم سند رسمی پرداخت گردد چنانچه رای دادگاه صادر و خریدار ظرف یکماه از تاریخ صدور رای نسبت برفع مانع واخذ پایان کار اقدام ننماید آقای (غ ) با ابلاغ اظهارنامه و گذشت ده روزبعداز آن بایستی چک امانی را بخانم (ک ) تسلیم تا نسبت به وصول آن اقدام نماید و چنانچه چک بعلت نداشتن محل یا دستور صادر کننده پرداخت نشود فروشنده حق فسخ بیع را دارد و نظر باینکه اولا" همچنانکه انجام معامله احتیاج انشاء دارد با لحاظ ماده 449 قانون مدنی فسخ معامله هم محتاج انشاء است در سند عادی 2/11/63 بمنظور اعلام فسخ معامله از جانب مشارالیها بعنوان خوانده دعوی ارسال نشده است و ثانیا" ادعای وکیل خواهان بشرح مندرجات قسمت اول دادخواست تقدیمی در مورد 6 ماه موانع ثبت سند رفع نشد خوانده بایستی چک امانی را بهمان مبلغ تمدید و تعویض نمایند تا جنبه جزائی محفوظ و قابلیت ضمانت اجرائی برای موکله داشته باشد با مندرجات سندعادی 2/11/63 بویژه بند3 شرایط آن مطابقت ندارد و ادعای وکیل خواهان در این زمینه مقرون و مستند بدلیل نیست وثالثا" بشرح بند 3 شرایط پرداخت وجه آخرین چک بایستی در موقع تنظیم سندرسمی صورت گیرد و درمورد چک مرقوم سوای پرداخت وجه آن توسط خوانده آنهم در موقع تنظیم سند رسمی تکلیف دیگر بعهده خوانده قرار نگرفته و موضوع ابلاغ اظهارنامه و اقدام آقای (ش ) در زمینه تسلیم چک امانی بخانم (ک )به منظور وصول صرفا" مربوط به آقای (ش ) وکیل بانو(ک ) وبانوی مشارالیه است وارتباطی با آقای (ب ) خوانده دعوی ندارد و از آنجا که اظهار نامه ای جهت تسلیم چک امانی از جانب خواهان بعنوان آقای (ش ) ارسال نشده و چک مرقوم ببانو(ک ) تسلیم نگردیده تا مشارالهیا در زمینه وصول آن اقدام کند واگر معلوم شود محل نداشته باشد یابعلت دستور صادر کننده پرداخت نشده حق فسخ برای بانو(ک ) ایجاد شده باشد بنابمراتب جهات ادعائیه خواهان ثابت نبوده و دادنامه تجدیدنظر خواسته قطع نظر از کیفیت استدلال نتیجتا" تصحیح و بلااشکال است و با موازین قانونی مطابقت دارد و بالنتجه تائید و ابرام می گردد.
مرجع :
کتاب قانون مدنی در آراء دیوان عالی کشور- خیارات واحکام راجع به آن - به اهتمام یداله بازگیر - انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 92
تاریخ تصویب : 1372/02/26
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
چک مربوطه هم صرفا تضمینی درقبال تعهدات خواهان در قبال خواندگان بوده است نه جهت انصراف از معامله یا خیاری بودن بیع معترض به رای صادره می نویسد علی الاصول طبق ماده 449ق 0م و سایر مبانی حقوقی و فقهی موردی برای صدور اینگونه احکام نیست
