حکمی که بعد از وقوع صلح از دیوان عالی کشور صادر می شوداثری برای اصحاب دعوی نداشته و فقط برای محافظت از قانون است
تاریخ رسیدگی :11/4/72
شماره دادنامه :212/3
مرجع رسیدگی : شعبه سوم دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 28/8/68 آقای (ح ) دادخواستی به طرفیت بنیادمستضعفان و جانبازان کرمان به خواسته اثبات مالیکت خود بر درختان و تاسیسات مزرعه (د) به دادگاه حقوقی یک کرمان تسلیم و اظهارداشته آقای (د) در تاریخ 5/3/51 نامه ای خطاب به مرحوم (ع ) می نویسد واز او می خواهد مزرعه اش را با استفاده از یک حلقه چاه و تلمبه موجود تسطیح و درخت کاری نماید و از بابت حق الزحمه و مخارج سه دانگ از شش دانگ مزرعه متعلق به او باشند و مرحوم (ع ) پس از حفر و تجهیز یک حلقه دیگر و غرس حدود75 هزار اصله درخت وایجادتاسیسات دیگر فوت می کند و وراث ایشان کلیه حقوق خود در سه دانگ مزرعه را به آقای (ص ) منتقل می نمایندو مشارالیه نیز عینا" آن را به من منتقل کرده ومنهم تاسیاست دیگری در قسمت ابتیاعی ومتصرفی خود ایجاد کرده ام اما بنیاد به استناد اینکه نوشت مالک برای مرحوم (ع ) موجد حق مالکیت برای من نیست بر علیه اینجانب طرح دعوی کرده متهم از نظر تثبیت مالکیت خود فتوای امام خمینی قدس سره الشریف را مبنی بر اینکه عامل استحقاق اجرت المثل عملی که نفع آن به مالک رسیده دارد و اعیانی که از مال خودش در زمین مالک احداث یا غرس کرده ملک خود اوست و اجرت المثل زمین را به مالک بدهکار است کسب کردم و موارد دیگر که در فتوی مندرج است و به استناد فتوی تقاضای صدور حکم و بشرح خواسته داردومتعاقبا" توضیح داده شعبه دوم دادگاه حقوقی یک کرمان در پرونده کلاسه 65/723 حکم بر خلع ید از عرصه صادر کرده و دعوی فعلی در رابطه با مالکیت اعیانی و مستحدثات است به علاوه در پرونده کلاسه 67/87 شعبه دوم آن دادگاه دادخواستی برای مطالبه اجرت المثل به طرفیت بنیاد تنظیم کرده ام که این دعوی نیر معارضه با مالکیت من بر اعیانی ندارد و اجرت المثل درختان متعلق به خود را مطالبه کرده ام وکیل بنیاد اظهار داشته : دعوی مطروحه مشمول اعتبار امر مختومه بوده و قابل استماع نمی باشد زیرا دعوی خلع ید از کل مزرعه اعم از زمین ، اشجار مستحدثات و غیره قبلا" به طرفیت خواهان فعلی طرح و منتهی به صدور حکم خلع ید شده که قطعیت یافته و به مرحله اجرا درآمده و کل مزرعه اعم از عرصه و اعیان از تصرف ایشان خارج و به تصرف بنیاد کرمان داده شده و براساس بند4 ماده 198 قانون آئین دادرسی مدنی بدون پاسخ در ماهیت نسبت به طرح دعوی واستماع ایراد می شود و در فتوای حضرت امام نیز اعلام شده قرارداد به چه استنادی نسبت به درخت ریزی و چه نسبت به زراعت صحیح نیست و نیازی به فسخ ندارد که در حکم جعاله است و نه مغارسه و مزارعه دادگاه با رد ایراد اعتبار امر مختوم انجام یک سلسله اقدامات به صدور حکم بر مالکیت خواهان نسبت به سه دانگ از شش دانگ مستخدثات زمان صادره ملک اظهار عقیده می نماید و این شعبه برابر دادنامه شماره 640/3-7/10/71 در مقام رسیدگی به اعتراض طرفین بر نظریه ابرازی نظر دادگاه در مورد تعلق سه دانگ از دو حلقه چاه وتلمبه مربوطه را که قبلا" به موجب احکام صادره درمالکیت (د) تشخیص شده صحیح نداشته به علاوه تعدادی از درختان نیزازحبه واصله متعلق به آقای (ح ) نبوده و کسب نظرکارشناس وانجام تحقیقات در مورد تعداد درختان غرس شده وسیله نامبرده ضرورت دارد.نظریه دادگاه در باب تعلق اشجار واعیانیهای مستحدثه در مزرعه به خواهان دعوی ( به استثنای دو حلقه چاه و تلمبه ) صحیح است لکن تجدید به سه دانگ ناصواب می باشد زیرا اسناد و مدارک موجود پرونده دلالت بر اینکه آقای (د) هزینه غرس اشجار را پرداخت کرده باشد ندارد لذا نظریه دادگاه در این خصوص نیز تائید نشده است پس از وصول پرونده دادگاه توضیحات طرفین را استماع و با اعلام کفایت رسیدگی به لحاظ اینکه مالکیت بنیاد و یدقبلی بر ملک مورد بحث برابر احکام صادره محرز است (دادنامه شماره 67/147) شعبه دوم دادگاه حقوقی یک کرمان لکن دادگاه صادره مفوما" مبنی بر مالکیت آنان بر عصه ملک بوده و بر اعیانیهائی احداثی در زمین شمول ندارد ومحتویات پرونده حکایت دارد نیمی از هزینه غرص اشجار و احداث اعیانی توسط آقای (ع ) و(د) تادیه شده و در نتیجه نیمی از حبه و بذر اشجار و نیمی از هزینه احداث چاه و موتور پمپ ( به استثناء چاه و موتور پمپ اولی که قبل از دخالت آقای (ع ) حفر گردیده ) وسیله ایشان پرداخت شده لذا به استناد قسمت اخیر ماده 33 قانون مدنی وفتوای صریح حضرت امام مالکیت مرحوم (ع )نسبت به نیمی از شجار مغروسه در زمان مصادره ملک محرز است و با توجه به نظریه کارشناسان در مورد تعداد درختان موجود در زمین وکسر وضع آنچه که قبلا" در مزرعه موجود بوده و درختانی که وسیله نباید غرس شده مالکیت آقای (ح ) بر نیمی از درختان مغروسه که تعداد آن بر اساس نظر کارشناس 080/137 اصله می باشد مورد تائید و تثبیت قرار می گیرد و در خصوص ادعای مالکیت وی بر سه دانگ دیگردرختان مغروسه دعوی مردود اعلام می گردد و در مورد سایردعاوی پرونده ها مفتوح است رای صادره مورد تجدیدنظرخواهی وکیل بنیاد مستضعفان قرار گرفته واین شعبه برابردادنامه های شماره 348/2و337/3-7/6/72 به دلایل و موجباتی که برابر دادنامه شماره 640/3-7/10/71 باعث عدم تنفیذ قسمتهائی از نظریه ابرازی دادگاه شده بود دادنامه معترض عنه را نقض و رسدیگی را به شعبه دیگر دادگاه حقوقی یک کرمان ارجاع نموده است پرونده با کلاسه 72/385 در شعبه سوم دادگاه مرقوم در جریان رسیدگی قرار گرفته وکیل بنیاد مستضعفان و جانبازان با استناد به رای وحدت رویه شماره 581-2/12/71 هیات عمومی دیوان عالی کشور که هر نوع ادعای حق از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به اموالی که به موجب حکم در دادگاههای انقلاب اسلامی مصادره می شوند بر صلاحیت آن دادگاه ها دانسته مدعی عدم صلاحیت دادگاه شده و آقای (ح ) نیز اظهار داشته پرونده قبلا" به دادگاه انقلاب ارسال شده و آن دادگاه از خود نفی صلاحیت کرده و صدور قرار عدم صلاحیت مجدد به اعتبار صلاحیت آن دادگاه وجهه قانونی ندارد. در تاریخ 26/8/72 کفایت رسیدگی اعلام و ضمن رد ایراد عدم صلاحیت با وضع وکسر تعداد درختانی که قبل از تصدی مرحوم (ع ) در مزرعه وجود داشته و درختانی که وسیله بنیاد غرش شده براساس نظریه کارشناسان که به دفعات از مزرعه بازدید و راجع به نوع و تعداد درختان اظهارنظر کرده اند با احرازمالکیت آقای (ح ) نستب به بقیه اشجار موجود حکم بر تعلق و تنفیذ وتثبیت مالکیت ایشان نسبت به تعداد157/60 اصله درختان پسته مزرعه موصوف صادر می نماید وکیل بنیاد مستضعفان و جانبازان درخواست تجدیدنظر نموده و پرونده جهت رسیدگی به این شعبه ارجاع شده قبل از طرح پرونده در شعبه دفتر شعبه سوم دادگاه حقوقی یک کرمان پرونده را مطالبه نموده و به حکایت صورت جلسه مورخه 8/11/72 طرفین دعوی در جلسه فوق العاده دادگاه اعلام داشته اند اختلاف خود را به سازش خاتمه داده و تقاضای تنظیم گزارش اصلاحی دارد و نتیجتا" گزارش اصلاحی شماره 591-9/11/72 تنظیم گردیده و طرفین دعوی بشرح آن قسمتهائی از مرزعه و اعیانی و اشجار را متعلق به یکدیگر دانسته و حقوق فرضیه و احتمالی خود را به یکدیگر صلح و حق هر گونه دعوی و ادعای حق را در آینده از خود سلب نموده اند و پرونده مجددا" به دفتر شعبه اعاده گردیده است لوایح طرفین و مفادگزارش اصلاحی هنگام شور مورد توجه قرار خواهد گرفت.
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه مشاوره نموده چنین رای می دهند.
رای
اعتراض وکیل تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه شماره 499-30/8/72 صادره از شعبه سوم دادگاه حقوقی یک شهرستان کرمان موثر و موجه نیست و نقض دادنامه تجدیدنظر خواسته را ایجاب نمی نماید و با عنایت به اوراق پرونده کار دادنامه مذکور صحیح و بلااشکال است و بااستناد مدارک مضبوط در پرونده مطابقت دارد و مستندا" به بند1 ماده 5 قانون تجدیدنظر رای دادگاهها تائید وابرام می شود النهایه از آنجا که طرفین دعوی مطورحه به شرح گزارش اصلاحی شماره 591-8/11/72 صادره از شعبه سوم دادگاه حقوقی یک کرمان دعوی را به صلح و سازش خاتمه داده اند و گزارش اصلاحی فوق الذکر صدور یافته بنابراین و با عنایت ماده 624 قانون آئین دادرسی مدنی این حکم که از شعبه سوم دیوانعالی کشور بر ابرام دادنامه تجدید نظر خواسته صدور یافته اثری برای اصحاب دعوی نداشته و فقط برای محافظت قانون است و آنچه که بین طرفین و وراث وقائم مقام آنان نافذ ومعتبر و لازم الاجراء می باشد همان گزارش اصلاحی شماره 591-9/11/72 صادره از شعبه سوم دادگاه حقوقی یک شهرستان کرمان است.
مرجع :
کتاب صلح و اجاره و احکام راجع به آنها ، تالیف یداله بازگیر
چاپ اول ، سال 1379 ، چاپ گیتی ، انتشارات فردوسی
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 212
تاریخ تصویب : 1372/04/11
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
طلبکار با نامه ای به وکیلش آقای (ح ) نوشته که موضوع به سازش خاتمه یافته فلذا دعوی مختومه گردد معذالک وکیل او با سوءنیت پرونده را تعقیب واجرائیه صادر نموده است تقاضای توقیف عملیات اجرائی و ابطال اجرائیه را داریم در پاسخ سئوال دادگاه به اینکه حسب فتوکپی توافق نامه پیوست با اخذ یکصد هزار تومان کلیه سهم و حقوق خود را صلح کرده اید اظهار داشت به این دلیل این پول رااخذ کردم که بتوانم حقم را ثابت کنم
