×

برای صحت اجاره باید موجر ملک منافع عین مستاجره باشد

برای صحت اجاره باید موجر ملک منافع عین مستاجره باشد

برای-صحت-اجاره-باید-موجر-ملک-منافع-عین-مستاجره-باشد
تاریخ رسیدگی : 16/11/1368
شماه رای : 1287/21
مرجع رسیدگی : شعبه 21 دیوان عالی کشور

خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 25/4/1365 آقایان اسماعیل و حبیب 000 فرزندان.00و آقای ... فرزند.00 دادخواستی به طرفیت آقایان 1- 000 فرزند.00 2-رمضان.00 فرزند.00 3- جمعه 000 فرزند.00 4- آقای (ج ) فرزند.00 5-000 فرزند.00 6- آقای ... فرزند.00 7- عظیم.00 فرزند.00 8- اداره اوقاف تایباد و تربت جام به خواسته خلع ید از یک حلقه چاه عمیق شماره 4508 معروف به بیت المقدس 5 واقع در اراضی ارزنچه به انمضام اراضی مزروعی متعلق به آن پلاک 284 بخش 24 مشهد وابطال قرارداد اجاره شماره 456-2/4/1362 مقوم به دو میلیون ریال ویکصد هزار ریال تسلیم دادگاه حقوقی یک تایباد می نماید.بشرح دادخواست و توضیحات بعدی ماحصل اعلام می دارند اداره اوقاف تربت جام به موجب قرارداد شماره 456-2/4/1363 به عنوان اینکه چاه عمیق موقوفه و در اراضی میرآقابیک قرار داده و با اراضی به بقیه خواندگان اجاره داده در حالی که چاه مزبور در مزرعه ارزنچه واقع و به موجب حکم شماره 129-28/6/1364 دادگاه عمومی حقوقی تایباد نامه هائ یکه اداره اوقاف چاه مزبور را وقفی قلمداد نموده ابطال و وجود چاه در اراضی ارزنچه ثابت نشده است و خواندگان با وجود و ارسال اظهارنامه رفع تصرف ننموده اند. صدور حکم بر خلع ید از چاه وابطال قرارداد 456-2/4/1362 مورد تقاضا است. فتوکپیهائی پیوست دادخواست می شود که به کلاسه 65/114 ثبت وقت رسیدگی تعیین می گردد. آقای ... در دادگاه به خلاصه اظهار می دار قبل از اینکه چاه به او و بقیه داده شود درتصرف اسماعیل 00 و صفر000 بود بعدا" به هر کدام از 7 خوانده یک شبانه روزقرارداد بسته شد و سه شبانه روز دیگر در دست صفر است. حرف کلی رااوقاف باید تاسیسات چاه وسیله توتونچیان پیاده و صغر مدت 9سال با اوقاف قرارداد به عنوان مستاجر امضاء کرده و خواهانها درتاریخ 4/4/59 در جلسه ای که با سایر چاهداران داشته گفته اند چاه در زمینهای مربوط به مزرعه میرآقابیک قرارداد. عظیم.00 و000 و رمضان.00 آقای (ج ) اظهارا را تائید نموده اند آقای ... به وکالت از طرف اداره کل اوقاف خراسان مداخله می نماید و ماحصل اعلام می دارد دعوی خلع ید علیه متصرف غاصب باید اقامه شود نه غیرمتصرف که اوقاف متصرف رقبه مورد دعوی حسب اقرار وکیل وقت خواهانها در پرونده 123/63 نبوده 0 دعوی علیه غیر متصرف قابل استماع نیست. دادنامه 129-28/6/1364حقی را برای خواهانها اثبات نمی نماید. در دعوی خلع ید باید مالکیت خواهانها محرز و تصرف غاصبانه خواندگان مدلل شود ه دلیل مالکیت خواهانها ضمیمه نگردید. اگر مقصود خواهانها خلع ید از چاه عمیق موقوفه واقع در پلاک 290 مزرعه میر آقابیک باشد با توجه به سوابق ثبتی موقوفه بودن چاه محرزومدلل و دعوی محکوم به بطلان است. کارشناسان در پرونده 123/63 صلاحیت فنی اظهارنظر را نداشته اند و نظر آنان موجب تضییع حقوق وقف شده جهت احقاق حق نظر کارشناسان متخصص در تشخیص حدودثبتی جلب گردد. خواسته در قسمت ابطال قرارداد هم بایدتقویم شود. آقای ... به وکالت از طرف خواهانها مداخله می نماید. پرونده کلاسه 63/123و62/23 دادگاه حقوقی تایباد ضمیمه می شود.(که هنوز پیوست می باشند)پس از اظهارنظر مشاور مبنی بر صدور رای به نفع خواهانها درتاریخ 17/9/1365 رئیس دادگاه به خلاصه این استدلال که حسب رسیدگی های معموله در پرونده 63/123 که منتهی به صدور رای 129-28/6/1364 گردید اراضی و چاه بیت المقدس 5 در اراضی ارزنچه پلاک 284 واقع است و دادگاه نامه های اداره اوقاف که اراضی مربوط به چاه را وقفی قلمدادنموده ابطال کرده و رای دادگاه قطعیت یافته و حسب رای فوق و اظهارات خواندگان در دادگاه چاه و اراضی مورد اختلاف قبلا" در تصرف خواهانها بوده دلیلی که خواهانها به رضایت یا به دستور مراجع قضائی چاهرا خلع ید و در اختیار خواندگان قرار داده باشند در پرونده مشاهده نمی گردد نظر خود را بر ابطال قرارداد اجاره 456-2/4/1362 تنظیمی بین خواندگان ونتزاع ید 7 خوانده غیر از اوقاف از چاه واراضی مورداختلاف ابراز می نماید. بر اثر اعتراض وکیل اوقاف و بعضی دیگر از خواندگان پرونده دراجرای ماده 14 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک ودو به دیوان کشور ارسال می شود. شعبه 21 دیوان کشوربشرح رای شماره 198-21-28/3/1366 و به عنوان اینکه اقتضاء دارد از خواهانها در مورد مساحت و موعقیت و محدوده اراضی مورد درخواست خلع ید اخذ توضیح واز محل معانیه ووضعیت وموقعیت دقیق اراضی ادعائی خواهانها که درخواست خلع ید اخذ توضیح و از محل معاینه ووضعیت وموقعیت دقیق اراضی ادعائی خوهانها که درخوسات خلع ید وابطال قرارداد اجاره را دارند در صورت مجلس قید و در صورت احراز تصرف خواندگان نسبت به اراضی معرفی شده در محل با توجه به اینکه آقای رضا فرزند مراد به موجب اقرارنامه رسمی شماره 11514-29/4/1351 دفترخانه 32تایباد پیوست پرونده 63/123 به آقایان اسمعایل وصفرعلی اجازه داده تا50 سال از چهارصد هکتار اراضی تحت تصرف و سهمی او ازمزرعه ارزنچه پلاک 284 اصلی بخش 14 مشهد دهستان پائین ولایت باخرز قریه کاریز استفاده نمایند وضعیت ثبتی پلاک 284 وحدوداربعه و میزان مالکیت.00 از اداره ثبت مربوط استعلام و یا با ملاظحه پرونده ثبتی روشن و نظر کارشناس جهت پیاده کردن حدود پلاک مذکور و مجاورین آن برای تعیین اینکه زمین مورد درخواست خلع ید که در معاینه محل معرفی وتصرف خواندگان نسبت به آن احراز می شود جزء پلاک 284 بخش 14مشهد می باشد یا خیر و نیز چه میزان از مساحت 160هکتار اراضی مورد اجاره قرارداد 456 جزء پلاک اخیر است جلب سپس نظر مقتضی ابراز گردد نظریه دادگاه تائید نمی شود. پس از اعاده پرونده دادگاه از ثبت استعلام نموده و وقت دادرسی جهت ادامه توضیح تعیین کرده که وکیل خواهانها به خلاصه توضیح داده تمام یکصد و شصت هکتاراراضی قرارداد 456 در پلاک 284 معروف به مزرعه ارزنچه قرار دارد که قریب سیرده سال در تصرف خواهانها بوده بعدا" بدون مجوز قانونی ادراه اوقاف و هیئت 7 نفره آن را موقوفه قلمداد نموده وبه 7نفر خوانده اجاره داده اند که خلع ید از یکصد و شصت هکتار اراضی وچاه مورد تقاضاست. قرار معاینه و تحقیق محلی و کارشناسی صادر واجرا گردید. مشاور دادگاه اظهارنظر برخلع ید تا میزان نظر کارشناس و رد دعوی نسبت به بقیه نموده 0 رئیس دادگاه بشرح تصمیم مورخ 24/12/1367 به عنوان اینکه حسب نظر کارشناس 149 هکتار اراضی مربوط به چاه بیت المقدس 5 در اراضی ارزنچه پلاک 284 و مساحت 72 هکتار داخل در محدوده سعدآباد می باشد و دلایل منعکس در نظریه 17/9/1365 نظر خود را بر فسخ قرارداد اجاره 456-2/4/1362 و محکومیت 7 نفر خواندگان به خلع ید از149 هکتار اراضی مربوط به چاه که در محدوده ارزنچه می باشد وتحویل به خواهانا و رد دعوی خواهانها نسبت به 72 هکتار اراضی مورد اردعا که در محدوده سعد آباد است ابراز نموده 0 بر اثر اعتراض وکیل اوقاف خراسان پورنده به دیوان کشور ارسال به کلاسه بالا ثبت به این شعبه ارجاع شده است
هییت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس از قرائت گزارش آقای ... و اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهند.
کارشناس منتخب دادگاه بشرح نظریه مورخ 24/6/1367 و نقشه پیوست آن با پیاده کردن حدود ثبتی مزرعه میرآقابیک واراضی ارزنچه و سعدآبادو تطبیق با اراضی مورد ترافع معرفی شده در معانیه محل مورخ 28/1/1367 چاه عمیق مورد دعوی موسوم به بیت المقدس 5 و مساحت 149 هکتار اراضی را جزء اراضی ارزنچه پلاک 284 اصلی بخش 14 مشهد تشخیص داده است. 3 کارنشاس در نظریه مورخ 18/1/1364 وارد به شماره 1118/1-21/1/1364 ابرازی در پرونده 63/123 دادگاه حقوقی تایباد و یک کارشناس به موجب نظریه مورخ 31/6/1362 ابرازی در پرونده 23/63 چاه مورد بحث را خارج از محدوده پلاک 290 مزرعه میرآقابیک وداخل در اراضی مزرعه ارزنچه پلاک 284 دانسته اند. با وجود اتفاق نظر 5کارشناس نیازی به جلب نظر هیات کارشناسان به نحو عنوان شده در لایحه اعتراض وکیل اوقاف خراسان نبوده است. موای شهادت شهود در تحقیق محلی مورخ 28/1/367 دلالت بر تصرف فعلی 7 خوانده نسبت به چاه عمیق و 149 هکتار اراضی مورددعوی وتصرف قبلی خواهانها دارد. برابر رونوشت نامه شماره 665-31/2/1364 اداره ثبت اسناد و املاک تایبادآقای رضا000 فرزند.00 مالک قسمتی از مزرعه ارزنچه پلاک 284 می باشد. (به موجب ماده 473 قانون مدنی برای صحت اجاره باید موجرمالک منافع عین مستاجره باشد و یا ثبوت عدم مالکیت اوقاف نسبت به عین ومنافع چاه عمیق و 149 هکتار اراضی مورد اجاره مندرج در قرارداد456-2/4/1362 به لحاظ جزئیت ثبت آن با پلاک دیگر اجاره مزبور نسبت به مالغیر بدون رضایت مالک باطل است. قرارداد اجاره مرقوم در سال 1362 تنظیم شده وابتداء اجاره هم مهرماه 1361 قید گردیده که مورد منصرف از ماده واحده قانون واگذاری زمینهای بایر ودایر که بعد از انقلاب به صورت کشت موقت دراختیار کشاورزان قرار گرفته مصوب آبان 1365 به نحوادعائی وکیل اوقاف در لایحه اعتراضی است.) بنا به مراتب فوق و حکم قطعی شده شماره 129- 28/6/1364 صادره در پرونده 63/123 دادگاه حقوقی تایباد چنانچه منظور دادگاه از نظریه مورخ 24/12/1367 صدور حکم بر ابطال قرارداد اجاره عادی شماره 456-2/4/1362 نسبت به چاه عمیق و 149 هکتار اراضی مزرعه ارزنچه پلاک 284 اصلی بخش 14 مشهد وخلع ید از آنباشد موجه و صحیح تشخیص وتائید می گردد واعتراض وکیل اوقاف خراسان نسبت به نظریه مزبور وارد نیست. لکن در صورتی که به نحو مقرر در نظریه منظور فسخ اجاره باشد چون بطلان غیر از فسخ است و خواسته دعوی هم ابطال قرارداد اجاره بوده 0 نظریه راجع به فسخ تایید نمی شود. بشرح توضیحات وکیل خواهانها در جلسه دادرسی مورخ 20/6/1366 خواسته دعوی در قسمت خلع ید نسبت به مساحت /160 هکتار مندرج در اجاره نامه بوده نه مساحت 231 هکتار با ثبوت اینکه 149 هکتار از مورد اجاره جزء مزرعه ارزنچه است و ابطال اجاره نامه تا میزان فوق مازاد آن تا خواسته دعوی 11 هکتار خواهد شد نه 72 هکتار مذکور در نظریه به علاوه 7 نفر خانه فاقد وکیل هستند و اوراق پرونده دلالتی بر ابلاغ نظریه استنباطی دادگاه به 7خوانده حقیقی ندارد.

مرجع :
کتاب صلح و اجاره و احکام راجع به آنها ، تالیف یداله بازگیر
چاپ اول ، سال 1379 ، چاپ گیتی ، انتشارات فردوسی

نوع : آراء و نظریات

شماره انتشار : 1287

تاریخ تصویب : 1368/11/16

تاریخ ابلاغ :

دستگاه اجرایی :

موضوع :

منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)

    

قانون های مرتبط

مشترک شدن در خبرنامه!

برای دریافت آخرین به روز رسانی ها و اطلاعات ، مشترک شوید.