عبارت (ضمنا طرفین هیچگونه در مورد قولنامه فوق ادعائی ندارند) که در پایان نوشته ظهر قرارداد قید شده (مضافا بر سایرقسمتهای این نوشته ) دلالت بر اقاله قطعی معامله دارد
تاریخ رسیدگی : 25/12/1372
شماره دادنامه : 72/826/18
مرجع رسیدگی : شعبه هیجدهم دیوانعالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 17/4/71 تجدیدنظرخواهان بطرفیت تجدیدنظرخواندگان بخواسته صدور حکم بر محکومیت خواندگان به حضور در یکی ازدفاتر اسنادرسمی وانتقال پلاکهای 639168و637168718168و631و168و 279 واقع در شهرستان کرج و پروانه چاه 1301244/1066 و همچنین تحویل مبیع مقوم به مبلغ 2100000 ریال دادخواستی بدادگاههای حقوقی یک کرج تسلیم داشت که به شعبه دوم ارجاع شده است خواهانها ضمن دادخواست توضیح داده اند خواندگان بموجب بیع قطعی مورخ 15/9/68 موسسه پرورش بوقلمون واقع در شهرستان کرج با مشخصات مندرج در مبایعه نامه و پروانه چاه را به اینجانبان فروخته اند مشارالیها مطابق این قرارداد ابتدا از بابت ثمن معامله مبلغ یکصد میلیون ریال دریافت داشتند و مطابق تعهدات مندرج در قرارداد فیمابین طرفین متعهدگردیدند که پس از دوماه در دفترخانه شماره 22آقای (ت ) پس از انتقال مابقی ثمن معامله پرداخت گردد و فروشندگان پس از وصول مبلغ مذکور که در دستگاه اطاق را در اختیار خریداران بگذارند و پس از انتقال و دریافت مابقی ثمن کل مبیع را تحویل دهند پس از گذشت مدتی از تاریخ قرارداددر مورخه 6/6/69توافقنامه دیگری در ظهر قرارداد ضمیمه مبایعه نامه گردید و خواندگان چند فقره چک که فتوکپی چکها و عدم پرداخت هر یک ضمیمه است بابت ثمن دریافتی و خسارات وارده به اینجانبان پرداخت نمودند و مقرر گردید در صورتیکه چکها وصول شد اصل مبایعه نامه را مسترد دارند و قرارداد از زمانیکه چکها وصول شد از اعتبار ساقط کرده وچنانچه چکهای موصوف را نپرداختند قرارداد همچنان بقوت خود باقی باشد و برای طرفین الزام آور باشد خواندگان موصوف را نپرداختند قرارداد همچنان بقوت خود باقی باشد و برای طرفین الزام آور باشدخواندگان در سررسید چکهای مذکور وجوه چکها را در بانک کارسازی نکردند و گواهی عدم پرداخت چکها موید این امر است و بدین ترتیب مبایعه نامه همچنان دارای اعتبار و مفاد آن برای طرفین لازم الرعایه می باشد و خواندگان شرعا" و قانونا" موظف و مکلف می باشند که با حضور در دفترخانه سند مورد معامله رارسما" منتقل وپس از دریافت بقیه ثمن مبایعه نامه مطابق تعهدات آن مبیع را تحویل دهندعلیهذا با توجه به مدارک و مستندات پیوست از محضردادگاه محترم استدعای صدور حکم به محکومیت خواندگان به حضور در دفترخانه و انتقال رسمی پلاک مورد معامله و همچنین محکومیت نامبردگان را به تحویل مبیع می نمایند و در جلسه رسیدگی مورخ 29/10/71 که طرفین دعوی حضور داشته باشد و ضمنا" از خواهانها و خواندگان لایحه ای نیز رسیده و ضمیمه پرونده شده است ابتدا خواهانها اظهار داشته اند طبقه قرارداد استنادی ملکی را به متعلقات آن ازخواندگان خریداری کردیم و ده میلیون تومان هم از ثمن معامله را پرداخت کردیم بعد از مدتی اینها زندگی شدند البته قبل از زندان آمدند و پیشنهاد فسخ معامله را کردند باهم قرار گذاشتیم اگر چکهای ماوصول شد قولنامه فسخ شود(بهر یک از ما چک جداگانه داده است چکهای شماره 700815و700822 بانک تجارت جمعا" چهار میلیون تومان به (ح ) و چک شماره 700812 به مبلغ چهار میلیون تومان به (س ) ) که البته این سه فقره چک به مبلغ هشت میلیون بعنوان اقاله معامله بوده وبیعانه پرداختی (ده میلیون تومان ) جداگانه وصول شده است قرار بود اگر این چکها وصول شود معامله اقاله گردد ولی چکها وصول نشده است اصل آنها و گواهی عدم پرداخت آنها تقدیم می گردد( ملاحظه و مسترد شد) مدتی هم با اینها تماس گرفتیم که موضوع خارج از دادگاه حل شود ولی انجام نشد مبادرت بطرح دعوی کردیم باتوجه باینکه معامله بقوت خود باقیست بشرح خواسته تقاضای صدور حکم داریم سپس خواندگان پاسخ داده اند بشرح نوشته پشت قولنامه ها معامله فسخ شده است پول ایشان را پس دادیم البته برای بیعانه به ما چک داده بودند که 5/7 میلیون تومان آن وصول شد و 5/2میلیون تومان وصول نشدمعامله را فسخ کردیم 5/7 میلیون تومان باضافه چک باقیمانده را باینها مسترد کردیم آنگاه آقای (ر) اظهار داشته چکهای مورد نظر را من نداده ام و آقای (م ) داده است و سپس آقای (م ) اظهار داشته اصل بیعانه را مسترد کرده ایم و وجه این چکهارانداشته ایم که بپردازیم چون کلاه سرمان رفته بود بعلاوه همان طور که پشت قولنامه نوشته شده وقتی این چکها را دادیم معامله فسخ شده و دیگر اعتباری ندارد در پایان جلسه فوق دادگاه پس ازکسب نظرآقای مشاور مبادرت بصدور نظریه بخلاصه زیر کرده است (000 با توجه به مدافعات خواندگان و عنایت به مندرجات ظهر قرارداد که دلالت بر فسخ معامله و استرداد بیعانه دارد دعوی خواهانها ثابت تشخیص نمی گردد و ادعای خواهانها راجع به اینکه فسخ معامله مشروط به وصول وجه چکها بوده صحیح نیست و عبارت (ضمنا" طرفین هیچگونه در مورد قولنامه فوق ادعائی ندارند) که در پایان نوشته ظهر قراردادقید شده (مضافا" بر سایر قسمتهای این نوشته ) دلالت بر اقاله قطعی معامله دارد بنابراین دادگاه عقیده بررددعوی خواهانهادارد000) خواهانها نسبت باین نظریه درمهلت قانونی پنج روزه موضوع ماده 14 قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو اعتراض کرداند و خلاصه اعتراض آنان اینست که دادگاه بطور دقیق مندرجات ظهر قرارداد مستند دعوی را مورد مطالعه قرار نداده و یک قسمت از عبارت ظهر قرارداد که اساسا" بودن ارتباط و به انتزاع این جمله بقیه جملات مفهوم خود را تغییر می دهند و در نظر گرفته اند به عبارت دیگر جمله (ضمنا" طرفین هیچگونه در مورد قولنامه فوق ادعائی ندارند) مربوط به کل عبارت ظهر قرارداد است که می گوید(پس از وصول چکهای فوق این قولنامه در درجه اعتبارساقط است و ضمنا" طرفین هیچگونه در مورد قولنامه فوق ادعائی ندارند) بطوریکه ملاحظه می فرمایند مقصود طرفین این است که در صورت پرداخت چکهای مذکور دادگاه در جلسه رسیدگی فوق العاده مورخ 8/3/72 با توجه به مصوبه اخیر راجع به اصلاح قانون تشکیل دادگاه های حقوقی یک و دو و رویه دیوانعالی کشور ضرورتی به ارسال پرونده بدیوانعالی کشور ندیده و بااعلام ختم رسیدگی مبادرت بصدور رای بر رد دعوی خواهانها عینا" بشرح همان استدلالات مندرج در نظریه کرده است دادنامه شماره 8197/3/72 موضوع رای مذکور مورد تجدیدنظرخواهی خواهانهای بدوی واقع شده و آنان بشرح لایحه پیوست دادخواست تجدیدنظر با تکرارمدافعات انجام شده در مرحله اعتراض بنظریه تقاضای توجه و رسیدگی نقض دادنامه صادره را نموده اند پس از تکمیل تبادل لوایح تجدیدنظری پرونده که تجدیدنظر خواندگان بشر لایحه جوابیه باعتراضات تجدیدنظرخواهان پاسخ داده اند حسب تصمیم مورخ 5/8/72 دادگاه صادر کننده حکم مبنی بر موجه بودن اعتراضات تجدیدنظرخواهان پرونده از طریق دفتر دادگاه مربوطه بدیوانعالی کشور ارسال گردیده و پس از وصول وثبت بکلاسه 8/7556 باین شعبه ارجاع شده است لایحه پیوست دادخواست تجدید نظر ولایحه جریمه تجدیدنظرخواندگان هنگام شور قرائت خواهد شد0
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردید پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و بررسی اوراق پرونده نسبت به دادنامه شماره 8197/3/72 تجدیدنظرخواسته مشاوره نموده چنین رای می دهند0
بسمه تعالی
ار ناحیه تجدیدنظرخواهان در اینمرحله از رسیدگی ایراد و اعتراض وجه و موثریکه بایکی از شقوق ماده 10قانون تجدیدنظرآراء دادگاهها مصوب مرداد ماده 1373 منطبق بوده و نقض دادنامه مورد تجدیدنظررا ایجاب نماید بعمل نیامده است نظرباینکه دادنامه تجدیدنظرخواسته با توجه به جمیع اوراق و مدارک موجود در پرونده بویژه مندرجات ظهر قراردادمستند دعوی موجها" و مستدلا" اصدار یافته واز جهت رعایت اصول و قواعد دادرسی هم فاقد اشکال موثر است لهذادادنامه مزبور مستندا" بماده 3وبند یک ماده 5 قانون مذکورابرام می شود0
مرجع :
کتاب سقوط تعهدات - ضمان قهری - به اهتمام یداله بازگیر
انتشارات فردوسی - چاپ اول 1379 - چاپ دریا
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 826
تاریخ تصویب : 1372/12/25
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
توجها به قبول انفساخ معامله و اقاله آن از ناحیه خواهان و مرتفع شدن اثر قرارداد معامله و سقوط تعهد خوانده استنباط دادگاه از شرح ماوقع اقاله قسمتی از معامله کل پلاک ثبتی مربوط بوده که برابر ماده 285 ق 0م صورت پذیرفته و طرفین قصدمعامله جدیدی نداشته اند
