در موارد لوث ابتدا از متهم خواسته میشودکه برای برائت خود دلیل ارائه نماید و در صورت عدم ارائه ،دعوی مدعی با قسامه ثابت میشود - تجدیدنظر برای باردوم درصورتی پذیرفته است که جهت آن ،همان جهت تجدیدنظر باراول نباشد
کلاسه پرونده : 23/16/3524
شماره دادنامه : 518
تاریخ رسیدگی : 27/9/70
مرجع رسیدگی : شعب دیوان عالی کشور
هیئت شعبه : آقایان ...
خلاصه جریان پرونده : حسب مندرجات پرونده 1 محمد... 55 ساله ، شغل کشاورز2 علی ...فرزند... 27 ساله ، شغل کارگر به اتهام شرکت در قتل عمدی غفار تحت تعقیب دادسرای عمومی ... قرارگرفته اند و دادسرای مزبور به موجب کیفرخواست شماره 38137/2/66 وبه استناد ماده 1 و 8 قانون حدود و قصاص درخواست تعیین کیفر نموده است.
دادگاه کیفری یک ...با حضور متهمان و اولیای دم وآقایان مشاور و دادیار و وکیل مدافع متهمان تشکیل گردید و پس از رسیدگی واخذ نظریه آقای مشاور و احراز بزهکاری متهم ردیف دوم (علی ) قتل مورد بحث را عمدی تشخیص (داده ) و به استناد بند الف از ماده 2 ومواد 5و15 و52 قانون حدود و قصاص و مقررات آن اظهارنظر به اعدام متهم موصوف نموده است و در مورد متهم ردیف اول (محمد) به علت عدم شکایت اولیای دم از نامبرده به استناد ماده 159 قانون تعزیرات قرار موقوفی تعقیب متهم را صادر (کرده است.) پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع می گردد و به موجب دادنامه شماره 22790/12/66 به شرح زیر اظهارنظرشده است :
(بسمه تعالی 0 نظر به مندرجات پرونده و کیفیات منعکس در آن علی فرض صحت انتساب اتهام به متهم چون متهم در محضر دادگاه صراحتا" اقرار ننموده است با وجود قرائن و امارات موجد ظن ، مورد از موارد لوث و اجرای قسامه به نظر می رسد و از طرفی برابر ماده 47 قانون حدود و قصاص همسر در قصاص و عفو و اجرااختیار ندارد و نیز با توجه به رای وحدت رویه هیئت عمومی دیوان عالی کشور به شماره 31 20/8/65 در مورد قتل عمدی اگر بعضی از اولیای دم کبیر و بعضی دیگر صغیر باشند و اولیای دم کبیر تقاضای قصاص نمایند باتامین سهم صغار از دیه شرعی می تواند جانی را قصاص نمایندو در مانحن فیه به اولیای دم کبیر تفهیم نگردیده که سهم سهم صغار از دیه شرعی را تامین و تودیع نمایند ونیز میزان دیه شرعی سهم سغار از ناحیه دادگاه تعیین نگردیده است. علی هذا بنا به جهات یاد شده نظریه مورخ 12/9/69 دادگاه کیفری یک ... قابل تنفیذ نبوده و با عدم تنفیذ آن پرونده جهت اقدام قانونی نزدمرجع مربوط اعاده می گردد .)
این بار دادگاه بشرح مشروحه مورخ 24/3/67 به عقیده خود باقی مانده و پرونده را مجددا" به دیوان عالی کشور ارسال (کرده است ک ه ) به این شعبه ارجاع گردیده و به موجب دادنامه شماره 427 19/7/67 بشرح زیر اظهار نظر شده است.
(بسمه تعالی ، نظر به اینکه دادگاه کیفری یک به شرح مشروحه مورخ 24/2/67 به عقیده خود باقی مانده و نظر دیوان عالی کشور را نپذیرفته است ، لذا برابر ماده 288 قانون اصلاح موادی از قانون آیین دادرسی کیفری مکلف بوده پرونده را نزد ریاست کل دادگاهها ارسال (نماید) تا حسب الارجاع در شعبه دیگری رسیدگی ماهوی شود . علی هذا بنا به جهات یاد شده پرونده نزد مرجع مربوط اعاده می گردد تا اقدام قانونی معمول دارند .)
این بار پرونده به علت اینکه در... (آن محل ) دادگاه کیفری یک دیگری نبوده به نزدیکترین دادگاه کیفری یک به محل وقوع بزه یعنی شعبه 13 دادگاه کیفری یک ... ارجاع می گردد و شعبه مرجوع الیه با حضور متهمان تشکیل گردیده پس از رسیدگی و اخذنظریه کتبی آقای مشاور و احراز بزهکاری متهم ردیف دوم به موجب دادنامه شماره 11539/6/68 بشرح زیر انشاء رای می نماید:
(در خصوص اتهام آقایان علی ...و محمد... دائر به شرکت درقتل عمدی مرحوم غفار با ضربات مشت و فشار گلو تا انقطاع نفس ازتوجه به محتویات پرونده و قرائن محصله از تحقیقات معموله در دادسرا و اظهارات متهم و اقاریر و اعتراف صریح به ایراد ضرب با مشت و صورت و معاینه از جسد و تعیین علت تامه مرگ و اظهارات دوشیزه پروانه دختر مقتول که حاضر در صحنه قتل بوده اتهام انتسابی نسبت به متهم ردیف اول به نام علی محرز و محقق است وانطباق مورد با بند ب ماده 2 و مادتین 27 و52 قانون حدود و قصاص و اصرار اولیای دم به قصاص نفس صادر می شود ، النهایه اولیای دم غبطه صغار را رعایت نموده و سهم الدیه مشارالیه را از سهم الارث و از اموال بلامعارض خود اخراج سپس قصاص نمایند . اما نسبت به متهم ردیف دوم به نام محمد به دلیل فقد ادله اثباتی و اصاله برائه وی صادر می شود . حکم در دیوان عالی کشور پژوهش پذیر است.)چ
متهم بشرح لایحه مورخ 29/6/68 به رای محکومیت خوداعتراض نموده و پرونده به نظر آقای رئیس دادگاه صادرکننده رای رسیده و ایشان بشرح نظریه شماره 2817/7/69 به عقیده خود باقی مانده و پرونده جهت رسیدگی تجدیدنظر به دیوان عالی کشور ارسال و به شعبه دیوان عالی کشور ارجاع شده است. شعبه مرجوع الیه با توجه به سبق نظر از سوی شعبه 16 دیوان عالی کشور پرونده را بشرح نظریه مورخ 6/8/69 به این شعبه ارسال می دارد و به موجب دادنامه شماره 4974/12/69 بشرح زیر اظهارنظر شده است :
(بسمه تعالی 0نظر به مندرجات پرونده وکیفیات منعکس در آن چون متهم در محضر دادگاه صراحتا" اقراربه کشتن مقتول ننموده است و با وجود قرائن و امارات موجدظن ، مورد از موارد لوث و اجرای قسامه به نظر می رسد لذا ضمن قبول درخواست تجدیدنظر محکوم علیه معترض دادنامه شماره 11539/6/68 صادره از دادگاه کیفری یک ...شعبه 13 نقض می شود و رسیدگی مجدد به موضوع دراجرای قانون تعیین موارد تجدیدنظر احکام دادگاهها و نحوه رسیدگی آنهابه شعبه دیگر دادگاه کیفری یک ...ارجاع می گردد .)
دادگاه مرجوع علیه پس از اجرای مراسم قسامه به موجب دادنامه شماره 2667/7/70 بشرح زیر انشاء رای می نماید .
( دراین پرونده علی ... به اتهام قتل عمدی مرحوم غفار تحت تعقیب قرار گرفته است. متهم در جلسه دادگاه منکر بزه انتسابی می باشد که با توجه به گزارش مراجع انتظامی ، شکایت اولیای دم و تقاضای قصاص ، پرداخت و تضمین سهم صغار، اقرار و اعتراف متهم در برگ 17و27و29و72 پرونده و نحوه اظهارات پدر متهم در برگ 3پرونده ، صورتجلسه معاینه جسد، درگیری فیمابین و قرائن و امارات موجوددر پرونده ظن بر توجه اتهام به متهم حاصل (و)موردلوث تلقی (می شودو) مستندا" به ماده 38 قانون حدود و قصاص ابتدا از مدعی علیه بر برائتش شهود معتبر مطالبه شد که به علت معتبر نبودن شهود تعرفه شده مدعی جهت اثبات ادعایش سه نفر از بستگان مقتول راجهت انجام مراسم قسامه به دادگاه معرفی و اظهار داشت که مقتول غیر از این سه نفر بستگان مرد ندارد . با توجه به فقد رجال و رعایت فتوای مراجع عظام و حضرت امام راحل در تحریرالوسیله جلد2، ص 530 (ومع الفقدالرجال تحلیف المدعی تمام الوردولوکان من الف )جمعا"پنجاه بار به لفظ جلاله سوگند یاد نمودندکه در صورتجلسه انجام مراسم قسامه پیوست پرونده می باشد . بنابه مراتب جرم از ناحیه متهم برای دادگاه محرز و مسلم است. مستندا" به بند ب ماده 2 از قانون حدود و قصاص و رعایت مواد 1و15و27 بند 5251383 از قانون مارالذکر و با الهام از آیه مبارکه (وحکم فی القصاص حیات یااولا لباب لکم تتقون ) و آیه شریفه (من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطانا و کتبا علیهم فیها آن النفس بالنفس ) حکم قصاص متهم صادر و اعلام می گردد و به اولیای دم اذن داده می شود که پس از تودیع و تضمین سهم صغار از دیه قاتل مرحوم ...علی فرزند...راقصاص نمایند . حکم صادره قابل تجدیدنظر در دیوان عالی کشور می باشد .)
پس از ابلاغ رای آقای ... وکیل مدافع متهم بشرح لایحه تقدیمی درخواست تجدیدنظر نموده است و پرونده به نظر آقای رئیس دادگاه صادرکننده رای رسیده وایشان به شرح نظریه مورخ 21/7/70 به عقیده خود باقی مانده (است ) و پرونده به دیوان عالی کشور ارسال و به این شعبه ارجاع گردیده است.
هیئت شعبه درتاریخ بالا تشکیل گردید و پس ازقرائت گزارش آقای ... عضو ممیز و اوراق پرونده و نظریه کتبی آقای ...دادیاردیوان عالی کشور اجمالا" مبنی بر اخد تصمیم شایسته مشاوره نموده و چنین رای می دهند .
(بسمه تعالی 0 نظر به مندرجات پرونده و کیفیات منعکس در آن برابر ماده 12 قانون تعیین موارد تجدید نظر احکام دادگاهها و نحوه رسیدگی آنهاتقاضای تجدید نظر برای بار دوم در صورتی پذیرفته می شود که جهت آن همان جهت تقاضای تجدیدنظر اول نباشد و در مانحن فیه وکیل مدافع محکوم علیه معترض به همان جهت بار اول مجددا" درخواست تجدیدنظر نموده است. لذا ضمن رد درخواست تجدیدنظر پرونده نزد مرجع مربوط جهت اقدام قانونی اعاده می گردد .)
مرجع :
قانون مجازات اسلامی درآیینه آرا دیوان عالی کشور(قتل عمد)جلد2
تالیف یداله بازگیر ،انتشارات ققنوس ،چاپ اول ، 1376
43
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 518
تاریخ تصویب : 1370/09/27
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
حکم قصاص نفس از متهم باتوجه به تودیع سهم صغارازدیه مقتول با توجه به شکایت اولیای دم کبیر،قانونی است قاتل در میان عده ای محصور بوده است
