نظامنامه اصلاح شده اجرای قانون دوازدهم آبان ماه 1309 راجع بحفظ آثار عتیقه ایران
نمره 5503 19/9/1311
هیئت وزراءدر جلسه 28آبانماه 1311 بر طبق پیشنهاد نمره 23440- 9971 وزارت معارف و اوقاف و صنایع مستظرفه نسبت بنظامنامه اجرای قانون 12آبانماه 1309 راجع بحفظ آثار عتیقه تجدیدنظر و اصلاحات لازمه بعمل آورده آنرا بشرح ذیل تجدید و تصویب کردند:
تعریف :
ماده اول - کلیه آثار صنعتی اقوامی که تا انتهای دوره زندیه در خاک ایران زندگی کرده اند عتیقه نامیده میشود.
عتیقات یا غیر منقول است یا منقول :
عتیقات غیر منقول است وقتی که متصل بزمین بوده و یا بزحمت قابل حمل ونقل باشد و منقول است وقتی که غیر منقول نباشدامکنه طبیعی از قبیل غارها و پناهگاههای زیر صخور و صخوری که شامل آثار تمدن قدیم است جزء عتیقات غیر منقول محسوب میشود مصالح ساختمان و یا تزئینات متعلقه بابنیه و امکنه طبیعی که از عتیقات غیرمنقول میباشد در صورتکیه جداگانه پیدا شده وبه آسانی قابل حمل ونقل باشد از عتیقات منقول محسوب میشود.
فصل اول - عتیقات غیر منقول
ماده دوم - از کلیه عتیقات غیرمنقولی که از لحاظ تاریخ ملی ایران حائز اهمیت میباشد و فعلا" مشخص و معلوم است اداره عتیقات فهرستی تنظیم خواهد کرد و عتیقات غیرمنقولی که بتدریج یافت شود و دارای همان اوصاف ملی و تاریخی باشد در این فهرست بثبت خواهد رسید0 فقط عتیقاتی ک هباینترتیب ثبت باشد آثار ملی غیر منقول محسوب میشود و فهرست آنها موسوم به (فهرست آثار ملی غیر منقول ) خواهد بود.
ماده سوم - هرموقع وجود عتیقه کاز نظر تاریخ ملی ایران حائز اهمیت در مکانی محرز گردید آن مکان در فهرست آثار ملی غیر منقول ثبت خواهد شد.
ماده چهارم - هر کس دارای عتیقه غیر منقولی باشد که بتوان آنرا در عداد آثار ملی درآورد و یا هرگاه کسی از وجود چنین عتیقه با خبر شود بای بفوریت اداره عتیقات رابوسیله نزدیکترین نماینده اداره معارف و در صورت نبودن نماینده معارف بوسیله مامورین مالی از قضیه مطلع سازند.
اداره عتیقات بعد از تحقیقات راجع به عتیقه مزبور در صورت لزوم ثبت آنرا در فهرست آثار ملی پیشنهاد خواهد کرد.
ماده پنجم - ثبت یک عتیقه غیر منقول یا مکانی که شامل یک عتیقه غیرمنقول است در فهرست آثار ملی از طرف رئیس اداره عتیقات به وزیر معارف پیشنهاد میشود وووزیر معارف لزوم یا عدم لزوم ثبت را تشخیص داده و در صورت اول دستور آنرا صادر خواهد نمود ولیکن ثبت وقتی قطعی و نتایج آن بملک تعلق خواهد گرفت که ابلاغ رسمی بمالک مال شده و اگر مشارالیه اعتراضی بثبت داشته باشد باعتراض او رسیدگی بعمل آمد هباشد ماکل مال تا یکماه حق اعتراض خواهد داشت .
ماده ششم - مامورین اداره عتیقات که موظف به تهیه فهرست آثار ملی هستند بایستی برای هر یک از عتیقات غیر منقول در موقع ثبت دوسیه کاملی از اطلاعاتی که راجع به آن عتیقه در محل جمع آوری شده است تشکیل دهند0 این دوسیه باید شامل کلیه اطلاعات لازمه برای تهیه پیشنهاد ثبت بوده یعنی حتی الامکان دارای نکات ذیل باشد
1- اسمی که مال غیر منقول در محل به آن اسم معرفو است
2- اسم حقیقی آن
3- موقع صحیح حجرافیائی آن
4- اسم بانی و سازنده آن
5- تاریخ بناء آن
6- نقشه اجمالی آن
7- چند قطعه عکس آن
8- ذکر موقعیت قانونی آن
9- کلیه مشخصات مفیده دیگر که در فوق ذکر نشده و ممکن است موجب ثبت آن گردد و نیز مقید خواهد بود که نکات واطلاعات ذیل هم ضمیمه دوسیه شود:
طرح اجمالی که ممکن است بعدا برای ترسیم نقشه های تفصیلی و مقاطع و ارتفاعات و شرح ساختمان و تزئینات بناء یا ابنیه مفید باشد نقشه بنا و چند قطعه عکس و در صورت امکان قالب گیری کتیبه ها.
ذکر افسانه هائی که راجع به عنیقه غیرمنقول در محل مشهور است در صورت مرمت بنا تاریخ عملیات واسم شخص یا اشخاص مرمت کننده و تعیین قسمتهای مرمت شده با چند قطعه عکس و نقشه دال بر آن بالجمله کلیه مدارکی که تحصیل آنها ممکن باشد با توجه باین نکته که هیچگاه نباید مدارکی را که کم اهمیت یا مشوب بافسانه بنظر می آیا مورد بی اعتنائی قرار داد.
وقتیکه عتیقه غیر منقول جزء آثار ملی قطعا" بثبت رسید دوسیه که برای تهیه پیشنهاد ثبت تنظیم شده است بانضمام حکم وزارتی که راجع بثبت آن در ضبط آثار ملی محفوظ خواهد شد بعد از ثبت عتیقه ونقل وانتقالات و ترمیمات آنهم چنین وسائل محافظتی که از طرف اداره عتیقات اتخاذ گردیده بایستی مفصلا" یادداشت و ضمیمه دوسیه شود.
ماده هفتم - اشخاصی که متصرف عتیقه غیرمنقول ثبت شده هستند و یا از منافع آن استفاده میکنند حق مالکیت یا حق استفاده خود را حفظ میکنند ولی نباید با اتخاذ وسائل مستلزم خرجی باشد ازمالک هیچ چیز مطالبه نشده و بحق مالکیت او خللی وارد نخواهد شد.
ماده هشتم - اداره عتیقات موظف است عملیاتی را که برای حفاظت آثار ملی لازم و از طرف دولت امر شده است انجام دهد هرگاه بنائی بعنوان آثار ملی ثبت شده و موکل ومتصرف آن بخواهد آنرا مرمت جزئی یا کلی کند و یا تغئی راتی در آن بخرج خود بدهد بایستی قبلا" صورت مبسوط عملیات منظور شده را تقدیم وزیرمعارف نموده و اجازه آنرا تحصیل نماید.
وزیر معارف میتواند در صورتیکه آن عملیات را بعاث تزلزل بنیان و یا تغئی ر صورت آن بنا بداند از اعطاء آن خودداری کندو نیز میتواند تقاضا کند که عملیات بر طبق دستور او انجام گرفته مخوصا" مصالح قدیمی خود بنا یا شبیه به آن در ترمیمات بکار برده شود و ترمیمات هم طوری تعقیب شود که صورت اولیه بنامحفوظ بماند.
این عملیات که جزئیات آن در اجازه نامه وزارتی تصریح خواهدشد تحت نظر اداره عتیقات صورت خواهد گرفت در صورتی که مالک عملیات شروع شده را با تمام بگذارد اداره عتیقات موظف خواهد بودبخرج او آنها را بانجام برساند اگر عملیات بر طبق دستوری که در اجازه نامه وزارتی تعیین شده است اجرا نشود اداره عتیقات میتواند مالک را ملزم نماید که آنها را بر هم زده بنا راموافق دستور وزارتی تجدید نماید در اینصورت مجازاتهائی که برای صدمه و تخریب آثار ملی در قانون پیش بینی شده متوجه او نخواهد شد.
در صورتیکه وزیر معارف مقتضی بداند دولت میتواند عملیات انجام شده خود را بر هم زده آنها را بخرج مالک تجدید نماید.
ماده نهم - برای حفاظت آثار وامکنه ملی که از نظر تاریخ ایران حائز اهمیت مخصوص باشد ممکن است در مجاورت آنها مناطقی تعیین شود که در آن ساختمان و غرس اشجار و کندن حفره ها و احداث قبرستانها ممنوع باشد.
در هر مورد تعیین شرایط برقراری اینگونه مناطق ممنوعه و مبلغی را که برای جبران خسارت ممکن است باشخصا ذینفع داده شود با وزیر معارف خواهد بود.
ماده دهم - اعمال زیر اکیدا" ممنوع است :
1- خراب کردن یا صدمه رساندن به آثار ملی و مستور داشتن آنها را باندود و یا نقوش و رسم کردن صور و خطوط بر آنها.
2- اجرای عملیاتی در مجاورت ابنیه ثبت شده در فهرست که صدمه به استحکام یا بصورت آنها وارد آورد.
3- تصرف و خرید و فروش مصالحی که تعلق بابنیه ثبت شده در فهرست داشته یا دارد بدون اجازه وزارت معارف هر کس که یکی از این جرائم را مرتکب شود در پیشگاه محاکم قضاءی احضار و محکوم باداء جریمه از پنجاه الی هزار تومان خواهد شد و باضافه ممکن است میزان خسارات وارده به آثار و ابنیه ملی از او مطالبه شود
ماده یازدهم - حفاظت آثار مل یغیر منقول که از بلاد وقصبات و قارء دور باشد به عهده مامورین مخصوص دائمی محول خواهدگردید
در مورد آثار ملی غیرمنقول که در داخل یا نزدیکی بلاد و قصبات و قراء واقع باشد و دارای مستحفظ نباشد وزارت معارف میتواند در ضمن حکم بثبت بنا بلدیه محل را موظف بمحافظت آن بنماید اداره بلدیه وسائلای را که مقتضی میداند بمسئولیت رئیس خود اتخاذ خواهد نمود.
وزیر معارف در هر مورد طریقه مخالفت آثار ملی را بوسیله مامورین مخصوص یا مستحفظین عادی یا بوسیله بلدیه محل تعیین خواهد کرد.
تشخیص موثر بودن یا موثر نبودن وسائل متخذه بااداره عتیقات می باشد.
فصل دوم - عتیقات منقول
ماده دوازدهم - عتیقات منقولی که از لحاظ تاریخ ملی حائز اهمیت بوده در ایران در تصرف مالکین خصوصی باشد با رعایت مقررات ماده سه قانون در فهرست مخصوصی به ثبت خواهد رسید این فهرست موسوم به فهرست آثار ملی منقول خواهد بود.
عتیقه منقول ممکنست در هر موقع بثبت فهرست برسد0
نتایج ثبت در تغئی ر آبادی نسبت به آن مال ثابت و برقرار خواهد بود.
ماده سیزدهم - هرگاه عتیقه منقولی بعنوان آثار ملی بثبت قطعی رسیده باشد دوسیه که برای پیشنهاد ثبت تنظیم شده است بانضمام متن حکم وزارتی راجع بثبت آن عتیقه تسلیم ضبط آثار ملی میشود.
هرگونه انتقال جدید که بعد از ثبت رخ دهد و بطور کلی هر واقعه که با یک مال ثبت شده مرتبط باشد مفصلا" یادداشت و به تدریج ضمیمه دوسیه خواهد شد.
ماده چهاردهم - برای هر مال منقولی که بثبت فهرست میرسد معرفی نامه در دو نسخه توسط اداره عتیقات تنظیم خواهد شد که حاوی یک یا چند قطعه عکس بوده و حتی الامکان منشاء آن مالل و کیفیت اکتشاف آنرا تعیین نماید یکی از آن نسخ در ضبط آثارملی نگاهداری شده ونسخه دیگر مجانا" بمالک مال داده خواهد شد واین نسخه در کلیه نقل و انتقالات بایستی همراه باشد.
ماده پانزدهم - عتیقات منقولی را ک هدر فهرست ثبت شده است نمیتوان مورد هیچگونه تغئی ر یا مرمت و اصلاح جزئی وکلی قرارداد مگر با اجازه وزیر معارف و تحت نظارت اداره عتیقات تخریب یکی از آثار ملی ومنقول و عدم رعایت مقررات این ماده بنسبت خسارات وارده مستلزم مجازات خواهد بود.
ماده شانزدهم - مالک هر عتیقه منقول یکه ثبت شده باشد اگر بخواهد آنرا بفروشد باید وزیر معارف را بوسیله مراسله از قصد خود مطلع سازد0 فروش عتیقه فقط ده روز بعد از وصول مراسله ممکن است انجام شود هرگاه دولت قصد خود را دائر به تحصیل عتیقه مزبور برای تکمیل مجموعه های ملی در ظرف ده روز از تاریخ وصول مراسله بمالک اطلاع دهد بر سایر خریداران با شرایط مساوی حق تقدم خواهد داشت چنانچه در ظرف مدت مزبور دولت قصد خودرانسبت بابتیاع آن مال بمالک ابلاغ نکرد از حق تقدم خود صرفنظرکرده است
در کلیه موارد باستثناء موردی که خود دولت ابتیاع کننده است بهرنحویکه عتیقه منقول انتقال داده شود بایستی مالک قدیم اسم و اقامتگاه ماکل جدید را در ظرف ده روز بعد از انتقال بوزارت معارف اطلاع دهد.
هر کس که یکی از آثار ملی منقول را بدون اطلاع وزیر معارف بفروش رساند محکوم باداء جریمه مساوی با قیم فروش مال خواهد شد دولت میتواند با تادیه قیمتی که خریدار پرداخته است مالک مال بشود بعلاوه هر گاه ثابت شود که خریدار از ثبت مال در فهرست آثار ملی اطلاع داشته است مشارالیه شریک جرم فروشنده محسوب و بهمان مجازات محکوم خواهد شد مگر اینکه دولت را قبلا" از قصدخود مطلع کرده باشد.
ماده هفتم - هر کس برحسب اتفاق عتیقات منقولی را بیابداگرچه در ملک خود او باشد بایستی بلافاصله بوسیله نزدیکترین نماینده اداهر معراف و در صورت نبودن آن بتوسط ماموری مالیه بوزارت معارف اطلاع دهد پس از معاینه اشیاء توسط اداره عتیقات نصف آنهاو یا نصف قیمت تجارتی آنها که توسط اهل خبره تعیین خواهد شد به یابنده آن داده میشود.
دولت مختار است نصف دیگر اشیاء را تصرف نموده یا به یابنده آن مسترد دارد.
ماده هیجدهم - حق حفر اراضی برای بدست آوردن عتیقات منحصرا" متعلق بدولت است .
فصل سوم - حفاری
ماده نوزدهم - دولت میتواند از حق خود شخصا" استفاده نموده بتوسط اداهر عتیقات اقدام بحفاری کند یا موقتا" حق خود را بموجب احازه نامه مخصوص باشخاص یا موسسات ملی دیگری واگذار نماید.
ماده بیستم - دولت حق دارد توسط اداره عتیقات در هر مکانی که لازم دید اقداماتی برای تحقیق از وجود و کیفیت و تاریخ آثار قدیمه بعمل آورد.
ماده بیست ودوم - اجازه حفاری در مکانیکه در فهرست آثارملی ثبت شده است فقط بموسسات علمی آنهم از طرف هیئت وزراء داده خواهد شد0 اجازه حفاری در اماکنیکه در فهرست آثار ملی ثبت شده از طرف وزیر معار فداده خواهد شد هیچگونه حفر تجارتی در امکنه یا در ابنیه که در فهرست آثار ملی ثبت شده است ممکن نخواهدبود
ماده بیست و سوم - تقاضا نامه اجازه حفاری باید تقدیم وزیر معارف شده و شامل نکات ذیل باشد:
1- اسم - نام ونام خانوادگی - سمت و محل اقامت و ملیت تقاضا کننده و اگر تقاضدا برای موسسه علمی است اسامی ونامهای خانواده و سم ومحل اقامت و ملیت نمایند هرسمی آن موسسه در ایران و متخصص یا متخصصین که مامور اجرای حفاری هستند.
2- تصریح اسم و موقیت و حدود مکان یا امکنه که میخواهند در آنجا حفاری کنند بضمیمه نقشه یا طرح آن .
2- توضیح منظور حفاری و پروگرام عملیات آن 0
ماده بیست و چهارم - اجازه نامه برای یک یا چند مکان ویک یا چند سال داده خواهد شد.
مدتی که در ظرف آن اجازه نامه معتبر خواهد بود ومحلهائی که حفاری در آنجا ممکن است انجام گیرد با حدود آن در اجازه نامه ذکر خواهد شد علاوه بر این وزیر معارف میتواند شرایط فنی دیگر را که مصلحت بداند در اجازه نامه قید و به حفار تحمیل کند.
ماده بیست وپنجم - در ملک خصوصی وقتی میتوان اقدام بحفرنمود که حفار علاوه بر اجازه نامه دولت از طرف مالک زمین هم تحصیل اجازه کرده باشد ولیکن مالک زمینی که در فهرست آثار ملی ثبت شده و یامکانی که بعد از تحقیقات مقدماتی بایستی درفهرست مزبور به ثبت برسد حق ندارد از دادن اجازه خودداری کند بلکه فقط میتواند خساراتی را که برای ملک وارد میشود مطالبه کند بعلاوه ضعف اجرت المثل زمینی که مالک بواسطه حفر از استفاده آن محروم میشود و همچنین مخارجی که بعد از حفاری برای اعاده زمین بحالت اولهی باید نمود.
ماده بیست و ششم - محل حفاری ممکن است در هر موقع توسط رئیس عتیقات یا هر شخص صالحی که از طرف او معین شده باشد بازدید گردد اشیاء مکتشفه در صورت تقاضای مشارالیه باید به او ارائه شود بعلاوه حفار بایستی حضور یکنفر نماینده اداره عتیقات را در هر یک از محلهای حفاری قبول نماید.
ماده بیست وهفتم - محافظت محل حفر بعهده صاحب اجازه حفاری است .
ماده بیست وهشتم - صاحب اجازه حفاری ملزم است که لااقل سالی شصت روز در هر یک از محلهائی که باو اجازه داده شده است بعملیات حفاری بپردازد مگر اینکه در کمتر از این مدت عمل حفر باتمام برسد.
ماده بیست ونهم - هرگونه عملیاتی که باعث تبضئی ع و خسارت عتیقات مکتشفه باشد ممنوع است .
ماده سی ام - در صورتیک هدولت بصاحب اجازه اختیار بده که عتیقه غر منقولی را موقتاگ تغئی ر مکان بدهد برگرداندن به مکان اول و نصب بوضع سابق بعهده مشارالیه خواهد بود همچنین صاحبت اجازه ملزم است که پس از اتمام هر دوره عملیات جاهائی را که برای عملیات امتحانیه خود حفر کرده است پر کرده واستخوانها وبقایای دیگری را که منظره آن ممکن است برای عابرین زننده باشد زیر زمین چال کند.
ماده سی ویکم - عتیقاتی که در ضمن حفاری قانونی تجاری وعلمی در یک مکان و یک موسم حفاری یافت شده است بترتیب ذیل بین دولت و حفار تقسیم خواهد شد بدوا" دولت از اشیاء مکتشفه میتواند تا ده فقره را انتخاب و تملک نماید و بعد بقیه را بالسویه با صاحب اجازه حفر تقسیم خواهد کرد.
عتیقات غیرمقنول از تقسیم خارج خواهد بود و دولت میتواند آنها را تصاحب نماید.
اگر عرد اشیائی که یافت شده است از ده تجاوز کند و بموجب حقی که دارد همه آنها را برای خود بردارد0 مخارجی را که حفر کننده متحمل شد است خواهد پرداخت صاحب اجازه حفر در صورتی میتواند سهم خود رااز عتیقات مکتشه تصاحب کند که اجرت المثل را که باید بمالک بدهد تادیه نموده باشد.
تبصره - مقوصد از موسم حفاری یک دوره عملیات حفاری است که مدت آن از یکسال تجاوز نکند.
ماه سی ودوم - عتیقاتی که در ضمن حفاری علمی پیدا شده است چون اصولا" جنبه مدارک تاریخی محض را دارد قسمتی از آنکه سهم دولت میشود طبعا" تشکیل مجموعه ملی را داده و ممکن نیست بفروش برسد.
دولت از عتیقاتی که در نتیجه حفر تجارتی باو تعلق گرفته است عده ای را که برای توسعه مجموعه های ملی مفید است برای این منظور کنار گذاشته و بقیه را بهر طوری مقتضی میداند نقل وانتقال میدهد.
ماده سی وسوم - در آخر هر موسم حفاری صاحب اجازه حفر اسناد ذیل را تسلیم ریاست اداره عتیقات خواهد کرد:
1- نقشه از محل یا محلهای حفاری با توضیحات راجع بوضع ابنیه و اشیاء مهمه مکتشفه
2- صورتی از کلیه ابنیه واشیاء مکتشفه اعم از سهم حفاری یا سهم حاصله باشد با اشاره به نقشه و صورت اشیاء
ماده سی وچهارم - صاحب اجازه حفر وموسسات علمی که به آنها نمایندگی داده اند از هر یک از کتب وماقلات منتشره در مجلاتن واز مجموعه وعکسها و نقشه هائی که راجع بنکات جالب توجه و اشیاء مکتشفه بطبع رسانده اند دو نسخه باداره عتیقات تسلیم خواهدنمود
ماده سی وپنجم - در صورت تخلف از اجرای مقررات یکی از مواد سابق الذکر علمیات حفاری ممکن است بموجب تصمیم وزیرمعارف تا موقعی ک تخلف مزبوربر طرف نگردیده معلق شود در صورت تخلف مهم وزیر معارف میتواند اجازه نامه حفر را از صاحب آن مسترددارد.
ماده سی وششم - هرکس برخلاف مقررات ماده ده قانون و یاماده هفده این نظامنامه اقدام نماید یا بدون اجازه صحیح بحفاری بپردازد و یا آنکه عتیقات را بطور قاچاق صادر کند باداء جریمه از بیست تومان الی دو هزار تومان محکوم خواهد شد واشیاءمکتشفه را دولت توقیف و ضبط خواهد نمود.
ماده سی وهفتم - حفر چاه کندن اراضی در صورتیکه دلیلی نباشد حفر کننده قصد کشف عتیقات داشت جرم محسوب نشده و مستحق مجازاتهای مذکور در ماده قبل نخواهد بود.
فصل چهارم - تجارت عتیقات
ماده سی و هشتم - هرکس مایل باشد تجارت عتیقات را کسب خود قرار دهد بایستی از وزیر معراف تحصیل اجازه نماید وزیرمعارف در دادن یا ندادن اجازه مختاراست تااجازه نامه تجارت عتیقات فقط متعلق بصاحب احازه است و قابل انتقال نمیباشد.
ماده سی ونهم - تقاضای تحصیل این اجازه نامه بایستی بعنوان وزیر معارف ارسال شده و حاوی نکات ذیل باشد:
1- اسم و نام خانواد ومحل اقامت و تابعیت تقاضاکننده
2- تعیین محل تجارت خانه یا تجارتخانه های او
ماده چهلم - اجازه نامه تجارت عتیقات بر طبق نمونه که ضمیمه این نظامنامه است ، خواهد بود لیکن وزیر معارف میتواند برای تکمیل نظارت نسبت بتجارت عتیقات عنداللزوم عبارت اجازه نامه را تغئی ر دهد.
ماده چهل و یکم - عتیقاتی که تجارت آن مجاز است بقرار ذیل میباشد:
1- مصالحی که به آثار غیر منقول ملی تعلق دارد یا سابقا" به آنها تعلق داشته بشرط آنها تجارت از طرف وزیر معارف اجازه داده شده باشد.
2- عتیقاتی که در موقع تصویب قانون حفظ آثار عتیقه بطرف مجاز بدست آمده ودرمعرض خرید و فروش میباشد.
3- عتیقاتی که بر حسب اتفاق یافت شده و بر طبق مقررات ماده 10 قانون وماده 17 این نظامنامه تعلق به پابنده آن دارد.
4- عتیقاتی که دولت در ضمن حفاری هائی که خود انجام داده است بدست آورده و ضبط آنها را برای توسعه مجموعه های ملی لازم ندانسته در معرض تجارت گذاشته است .
5- سهم صاحب اجازه حفر از عتیقاتی که در ضمن حفاری تجارتی کشف شده است .
6- عتیقاتی که در نتیجه حفر تجارتی عاید دولت شده و از طرف او بفروش میرسد.
7- عتیقاتی که بنفع دولت بر طبق مواد16 قانون و مواد 6-48- 50 این نظامنامه ضبط و توقیف شده واز طرف او بمعرض فروش میرسد.
ماده چهل ودوم - هرتاجر عتیقه باید دارای دفتر مخصوصی مطابق نمونه مصوب اداره عتیقات باشد و در آن کلیه عتیقاتی را که بیش از20 تومان قیمت دارند و توسط او خرید و فروش میوشد با تاریخ و نمره های ترتیبی ورود و خروج روز بروز قید نماید مشخصات راجع بابعاد و جنس و رنگ که معرف هویت عتیقات سابق الذکر باشد باضافه توضیحاتی برساند که آن عتیقات قانونا" میتواند معاملات تجارتی واقع شود در دفتر مزبور ثبت خواهد شد.
قل از اینکه دفتر مورد استعمال واقع شود کلیه صفحات آن بایستی از طرف مفتش اداره عتیقات امضاء شود.
ماده چهل وسوم - هرگاه تاجر عتیقات در چندین محل مشغول بتجارت باشد انتقال عتیقات از محلی به محل دیگر باید مانندخرید و فروش آن در دفاتر هر دو موسسه قید شود.
ماده چهل و چهارم - مفتشین اداره عتیقات میتوانند تنها یا به معاونت مامورین نظمیه در هر موقع در تمام قسمتهای محلی که مربوط به تجارت عتیقه اس وارد شده و دفاتر خرید وفروش تاجر و طرز نگاهداری آنها و مقدار مال التجاره موجود را تفتیش کنندتاجر بایستی وسائل تفتیش را آسان کرده و از دادن توضیحات لازمه خودداری ننماید.
بعد از هر تفتیش مامور اداره عتیقات دفتر موسسه را امضاء خواهد نمود.
ماده چهل وپنجم - اشتغال به تجارت عتیقات بدون اجازه وامه رسمی مثل سایر تخلفات از مقررات این فصل که شرایط تجارت عتیقات را تعیین مکیند به توسط محکمه صالحه مجازات خواهدشد.
محکمه میتواند استرداد اجازه نامه تجارت عتیقات راعنداللزوم امر دهد.
ماده چهل و ششم - هر دلال و تاجری که بهر عنوان در عمل فروش عتیقاتی که در ضمن حفاری غیر قانونی بدست آمده است دخیل بشود شریک جرم حفار محسوب ومثل او قابل تعقیب و مجازات خواهد بود.
ماده چهل و هفتم - صدور عتیقات از ایران محتاج باجازه رسمی وزیر معارف است تقاضا نامه صدور باید بضمیمه صورتی از عده اشیاء و جنس آنها ومحلی که از آنجا بدست آمده و قیمت تجارتی آنها با صندوقها یا بسته هائی که محتوی عتیقات و حاضر برای صدور است بجهت معاینه باداره عتیقات ارسال گردد.
پس از معاینه همینکه معلوم شد که هیچیک از عتیقات از طریق غیرمجازبدست نیامده و مورد سوءظن نیست و مقوم دولت قیمتی را که اظهار شده تصدیق نمود آن وقت صندوقه و بسته ها ممهور شده واجازه خروج آنها در مقابل تادیه حق این حق خروجی است که پنج درصد قیمت اشیاء است داده خواهد شد این حق خروجی سوای حقوق گمرکی است .
ماده چهل وهشتم - اگر معاینه اداره عتیقات وجود اشیائی را که از طریق غیر مجاز بدست آمده است معلوم داشت آن اشیاء توقیف و ضبط دولت خواهد شد.
مالکین وصادر کنندگان ممکن است بر طبق قانون عتیقات تعقیب شوند.
اشیادء مورد سوءظن تا زمانی که توضیحات اقناع کننده درخصوص آنها باداره عتیقات داده نشد هدر آن اداره توقیف خواهد ماند.
ماده چهل ونهم - هرگاه بین صادر کننده ومقوم دولت راجع به تعیین قیمت مالی که در شرف صدور است اختلافی پیدا شود حل آن اختلاف بیکنفر حکم مشتکر که از طرف ریاست اداره عتیقات و صادر کننده تعیین میشود رجوع خواهد شد.
ماده پنجاهم - هر عتیقه را که بثبت فهرست آثار ملی رسیده و برای آن اجازه صدور تقاضا شده است دولت میتواند در صورتیکه آنرا برای توسعه مجموعه های مفید قداند بقیمتی که از طرف مالک آن اظهار شده است خریداری نماید.
در صورتیک همالک امتناع از فرو شنماید اجازه خروج باو داده نخواهد شد.
ماده پنجاه ویکم - هر عتیقه که بخواهند بدون اجازه نامه صحیح از ایران خارج نایند توقیف و ضبط دولت خواهد شد.
ماده پنجاه ودوم - عتیقات ایرانی که از خارج داخل ایران میشود باید باداره عتیقات ارائه شود از طرف این اداره بدارندگان تصدیق ورودی داده خواهد شد و در موقعیکه بخواهند آن عتیقات را مجددا" از ایران ببرند باید آن تصدیق را ارائه دهند.
اجازه نامه تجارت عتیقات
آقای ............... مجاز است با شرایط ذیل در داخل ایران بتجارت عتیقات اشتغال ورزد:
1- این اجازه نامه مدت سه سال از تاریخ ......... اعتبار خواهد داشت .
2- دارنده اجازه نامه تجارت عتیقات بایستی بدرب موسسه خود بخط خوانا جمله ذیل را بنویسد:
(مجاز در تجارت عتیقات )
3- صاحب اجازه نامه باید دارای دفتر مرتبی باشد مطابق نمونه که از اداره عتیقات ترتیب داده شده است .
4- حق تجارت عتیقات بموجب این اجازه نامه مطیع مقررات قانون حفظ آثار ملی مورخه دوازدهم آبانماه 1309 شمسی خواهد بود.
5- این اجازه نامه مجوز صدور عتیقات نیست 0
نوع : آیین نامه
شماره انتشار : 1193
تاریخ تصویب : 1311/08/28
تاریخ ابلاغ : 1311/09/30
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
نظامنامه اسلحه ومهمات جنگی و مواد محترقه نظامنامه اجراء قانون انحصار تجارت خارجی مصوب 19 تیرماه 1311
