قانون حفظ و حراست منابع آب های زیرزمینی کشور
ماده 1 - حفظ و حراست منابع و ذخایر آب های زیرزمینی و نظارت در کلیه
امور مربوط به آن به وزارت آب و برق محول می گردد. وزارت نامبرده مکلف است
تدریجا نیروی انسانی و وسائل کار را فراهم سازد تا بتواند با جمع آوری
آمار و مشخصات چاه ها و قنات ها و چشمه ها و رودخانه ها و سایر عملیات فنی
وضع آب های زیرزمینی استفاده شده و یا نشده هر منطقه را مشخص سازد و
راهنماییهای فنی لازم را به عمل آورد.
ماده 2 - وزارت آب و برق مجاز است در مناطقی که با بررسی های فنی و
علمی معلوم شود که سطح سفره آب زیرزمینی در اثر ازدیاد مصرف یا علل دیگر
پائین می رود و یا در مناطقی که طرح های آبیاری از طرف دولت باید اجرا گردد
از تاریخ اجرای طرح برای مدتی با حدود مشخص حفر چاه عمیق و نیمه عمیق و
قنات را ممنوع نماید.
وزارت آب و برق چاره جویی های لازم نسبت به تقویت منابع آب های زیرزمینی
معمول خواهد داشت .
ماده 3 - در مناطقی که وزارت آب و برق مقتضی بداند می تواند با اعلام
قبلی حفر چاه عمیق و نیمه عمیق و قنات را موکول به تحصیل اجازه نماید.
تبصره - در مناطقی که حفر چاه محتاج به تحصیل پروانه می شود حفر چاه
در محل مسکونی یا باغچه برای مصرف شرب و درختکاری به شرط آن که
بهره برداری در شبانه روز از صد متر مکعب بیشتر نباشد احتیاج به کسب اجازه
ندارد ولی باید قبل از اقدام به حفر چاه مراتب را کتبا به وزارت آب و برق
اطلاع دهد.
ماده 4 - وزارت آب و برق موظف است بنا به تقاضای درخواست کننده به
منظور راهنماییهای فنی متخصصین خود را به محل اعزام و امکان حفر چاه یا
قنات را از لحاظ فنی مورد بررسی قرار داده و راهنمایی کند و پنجاه درصد
هزینه کارشناسی به عهده متقاضی خواهد بود شرکت های تعاونی روستایی از
پرداخت حق کارشناسی معافند.
ماده 5 - از تاریخ اجرای این قانون اشخاص یا شرکت ها یا سازمان هایی که
حرفه آنها حفاری است و یا وسائل موتوری اقدام به چاه عمیق و نیمه عمیق و
قنات می کنند باید پروانه ای از وزارت آب و برق تحصیل نمایند و بدون داشتن
پروانه افراد یا شرکت ها یا سازمان ها مجاز به انجام عملیات حفاری با وسائل
موتوری نخواهند بود.
اشخاص و افرادی که پروانه دریافت داشته اند موظفند کلیه شرایط مندرج در
پروانه مربوط به چاه ها و یا قنات هایی را که حفر می نمایند رعایت نمایند و
در صورت تخلف پروانه آنان برای مرتبه اول به مدت 6 ماه و در صورت تکرار
برای همیشه از طرف وزارت آب و برق لغو می شود. پروانه حفاری از طرف وزارت
آب و برق مجانا صادر خواهد شد.
ماده 6 - برای جلوگیری از اتلاف آب زیرزمینی خصوصا در فصولی که احتیاج
به بهره برداری از آب زیرزمینی نباشد مالکین چاه های آرتزین موظفند از طریق
نصب شیر و دریچه از تخلیه مداوم آب زیرزمینی خودداری نمایند.
مامورین وزارت آب و برق در صورت عدم رعایت این مواد به مالکین چاه ها تذکر
می دهند و به آنان اخطار می نمایند که در مهلت مناسب طبق آیین نامه اجرایی
این قانون اقدام نمایند.
ماده 7 - در چاههای آرتزین که از آنها آب زیرزمینی به خودی خود از سطح
زمین خارج می شود و در چاه های نیمه آرتزین که در آنها سطح ایست آبی بالاتر
از سطح اولیه برخورد به آب است مالکین چاه مکلفند به وسیله پوشش جداری و
یا طرز مناسب دیگری به تشخیص وزارت آب و برق از نفوذ آب مخزن تحت فشار در
قشرهای خشک جلوگیری نمایند.
ماده 8 - در مورد مواد 6 و 7 اگر به اخطار وزارت آب و برق ترتیب اثر
داده نشود خود وزارت آب و برق اقدام می کند و مخارج آن را از طرف می گیرد.
ماده 9 - وزارت آب و برق مجاز است در هر موردی که ضروری دانست به
هزینه خود وسائل اندازه گیری میزان آب ده و کنترل سطح سفره آب زیرزمینی در
سر هر چاه عمیق یا نیمه عمیق یا آرتزین و یا قنات نصب کند.
ماده 10 - اشخاص و موسسات خصوصی و دولتی طبق آیین نامه اجرایی این
قانون موظفند برای جلوگیری از آلوده شدن مخازن آب زیرزمینی احتیاطهای
بهداشتی لازم را به عمل آورند و تذکرات و راهنماییهای مامورین وزارت آب و
برق را در این زمینه رعایت و عمل نمایند.
ماده 11 - قنوات و چاه هایی که چهار سال متوالی بایر و بدون آب جاری
مانده یا بماند در صورتی که با اخطار قبلی وزارت آب و برق به مالک یا
مالکین و تعیین مهلتی که از یک سال تجاوز نخواهد کرد مالک یا مالکین نسبت
به دایر کردن قنات یا بهره برداری از چاه اقدام ننمایند مترو که تشخیص
داده شده و احداث چاه یا قنات در حریم آنها با اجازه وزارت آب و برق مجاز
خواهد بود.
ماده 12 - در صورت تخلف از مواد 2 و 3 این قانون وزارت آب و برق
می تواند با مراجعه به مامورین انتظامی محل از ادامه کار جلوگیری نماید و
ذینفع نیز می تواند از تعطیل کار به دادگاه شکایت کند.
در مورد مواد این قانون هرگاه وزارت آب و برق تقاضای صدور دستور موقت
نماید از دادن تامین معاف است . و در صورتی که وزارت آب و برق محکوم به
بی حقی شود مسئول جبران خسارات وارده به صاحب حق خواهد بود.
ماده 13 - هر گاه برای اجرای طرح های وزارت آب و برق جهت توسعه استفاده
از منابع آب های زیرزمینی و سطحی احتیاج به اراضی اشخاص یا صاحبان موسسات
خصوصی باشد به نحو مقرر در ماده 3 قانون تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت
سدها مصوب 27 تیر ماه 1344 عمل خواهد شد و در صورتی که در نتیجه اجرای
طرح آبی که صاحبان قنوات و چاه های عمیق و نیمه عمیق موتوری یا آرتزین و
چشمه و آب جاری سیاه آب داشته اند نقصان پیدا کند یا به کلی خشک شود علاوه
بر جبران خسارت طبق ماده مذکور وزارت آب و برق مکلف است به قدر نقصان آب
که به مصرف شرب اهالی و دام در فصول زراعی به مصرف زراعت می رسیده برای
مشروب کردن باغ و بستان و اراضی زراعتی از منبع یا منابع تاسیسات خود آب
در اختیار آنان بگذارد و بهای آن را طبق مقررات و شرایط وزارت آب و برق
بدون احتساب سود سرمایه دریافت کند.
تبصره 1 - وزارت آب و برق مکلف است قبل از شروع به اجرای طرح های لازم
در هر ناحیه مقدار آب قنوات و چاه های عمیق و نیمه عمیق و آرتزین و
چشمه سارها آب های جاری سیاه آن آب ناحیه را دقیقا اندازه گیری نموده و
اوراق مخصوص تهیه نماید.
تبصره 2 - حقوق ارتفاقی از وضع مجاری آب به هر صورت که باشد و همچنین
کلیه موارد اجرای ماده 3 قانون تعیین حریم دریاچه احداثی در پشت سدها
مانع از اجرای طرح های وزارت آب و برق یا طرح هایی که با تایید وزارت مذکور
از طرف موسسات ذیصلاحیت دیگر اجرا می شود نخواهد شد در مورد حقوق ارتفاقی
پس از اجرای طرح خسارت صاحبان حقوق به تشخیص کمیسیونی مرکب از وزیر آب و
برق و دادستان کل کشور و شخص ذیحق یا نمایندگان آنان جبران خواهد شد.
ماده 14 - آیین نامه اجرایی این قانون از طرف وزارت آب و برق تهیه و پس
از تصویب هیات وزیران به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
ماده 15 - وزارت آب و برق مامور اجرای این قانون است .
قانون بالا مشتمل بر 15 ماده و 3 تبصره که لایحه آن به موجب ماده واحده
مصوبه بیستم آذر ماه 1342 تقدیم شده و در تاریخ روز چهارشنبه 14 اردیبهشت
ماه 1345 به تصویب مجلس سنا رسیده بود در جلسه روز یکشنبه اول خرداد ماه
یک هزار و سیصد و چهل و پنج شمسی مورد تصویب مجلس شورای ملی قرار گرفت .
نایب رییس مجلس شورای ملی - دکتر حسین خطیبی
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1345/03/01
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون متمم بودجه سال 1344 کل کشور قانون استرداد حقوق گمرکی مواد اولیه مصنوعات ماشینی کارخانجات داخلی
