قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات
فصل اول - امور اجتماعی ده و بخش
ماده 1 - به منظور ایجاد هماهنگی در بهبود امور اجتماعی و عمران دهات
و ترقی سطح زندگانی و رفاه کشاورزان و ساکنین دهات کشور از تاریخ تصویب
این قانون امور اجتماعی و عمران دهات کشور به عهده انجمنهای ده و بخش و
شهرستان است که تحت راهنمایی و نظارت بنگاه امور اجتماعی و عمران دهات
وظایف خود را انجام می دهد.
ماده 2 - امور اجتماعی و عمرانی که اجرای آن به عهده انجمن ده خواهد
بود به قرار زیر است :
تهیه آب آشامیدنی و قابل شرب کردن آن به وسیله ساختمان آب انبار یا حوض
تصفیه یا لوله کشی از دهانه قنات و غیره - باسواد کردن اشخاص به وسیله
تاسیس آموزشگاه - اصلاح و توسعه معابر ده - احداث جاده بین دهات - ساختمان
و مرمت حمام دوش - ساختمان مستراح مطابق بهداشت - غسالخانه - رختشویخانه -
ساختمان و نگاهداری پلهای ده - نظافت ده و سنگفرش یا آسفالت معابر -
تشکیل صندوقهای تعاونی و روستایی - کمک دسته جمعی به دفع آفات عمومی
حیوانی و نباتی - ساختمان و مرمت مسجد - کمک به عجزه و ایتام مستحق -
تاسیس و ایجاد مراکز برق و ترویج صنایع محلی .
ماده 3 - امور اجتماعی و تعاونی که اجرای آن به عهده انجمن بخش است و
از محل صدی 15 درآمد انجمنهای ده و سایر درآمدها به عمل خواهد آمد از این
قرار است :
ساختمان جاده به منظور اتصال دهات به مرکز بخش و پلهای آن - ساختمان
بیمارستان - دبیرستان و دبستان کشاورزی و حرفه ای - تاسیس کتابخانه های
عمومی تاسیس داروخانه مرکزی و آزمایشگاه و تاسیس شرکتهای تعاونی و ایجاد
صندوقهای روستایی و کمک مالی بدون سود یا با سود کم به انجمنهای دهاتی که
برای انجام امور محوله به خود درآمد کافی ندارند - استخدام ماما و
پزشکیار و دامپزشک سیار به منظور اعزام به دهات تابعه - راهنمایی انجمنهای
ده در امور عمرانی و اجتماعی .
تبصره - وزارت فرهنگ و بهداری و راه و کشاورزی و سازمان برنامه و
سایر موسسات دولتی علاوه بر مقررات فوق هر یک در حدود قانون وظایف خاصه
خود را انجام خواهند داد.
ماده 4 - انجمن شهرستان مکلف است با تشکیل جلسات مرتب نسبت به انجام و
پیشرفت عملیات تعاونی و اجتماعی آن شهرستان مراقبت کامل نموده و در اجرای
برنامه های عمرانی و اجتماعی انجمنهای ده و بخش با تشخیص ضروریات و
احتیاجات اولیه و اوضاع و احوال محل اظهار نظر نماید.
فصل دوم - سازمان
ماده 5 - در هر ده انجمنی به نام انجمن ده در هر دو سال از پنج نفر به
شرح زیر تشکیل می شود:
1 - یک نفر از طرف مالک یا مالکین (در صورتی که ده مشاع و دارای
مالکین متعدد باشد. انتخاب نماینده مالکین مانند انتخاب کدخدا و طبق همان
مقررات خواهد بود.)
2 - کدخدای ده .
3 - یک نفر از زارعین ساکن ده که اشتغال به امر زراعت داشته باشد به
انتخاب اکثریت زارعین .
4 - دو نفر از زارعین که معتمد محل باشند با توافق مالک و زارع .
تبصره - هر گاه یکی از اعضا انجمن از طرف مالک بر طبق مواد 33 و 35
قانون ازدیاد سهم کشاورزان و یا قوانین دیگر از ده اخراج یا مستعفی و یا
فوت شده باشد و یا پنج جلسه متوالی بدون عذر موجه در انجمن حاضر نشود طبق
مقررات این ماده دیگری به جای او انتخاب خواهد شد.
ماده 6 - انجمن امور اجتماعی بخش از اشخاص زیر با حضور اکثریت حاضر در
محل انجمن تشکیل می شود و عدم حضور بعضی از آنها در محل مانع از تشکیل
انجمن نخواهد بود.
بخشدار یا قائم مقام او رئیس کشاورزی یا نماینده وزارت کشاورزی - رئیس
فرهنگ یا نماینده وزارت فرهنگ - رئیس بهداری یا نماینده وزارت بهداری -
رئیس راه یا نماینده وزارت راه - رئیس یا نماینده بانک کشاورزی - نماینده
بنگاه اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات - هفت نفر از نمایندگان انجمنهای
ده .
تبصره 1 - در اولین جلسه انجمن بخش هفت نفر مزبور به طور قرعه از بین
روسای انجمن ده برای مدت دو سال انتخاب خواهد شد.
تبصره 2 - در موقع طرح برنامه اصلاحی و یا مسائل مربوط به هر ده دعوت
نماینده اختصاصی انجمن آن ده برای استحضار و راهنمایی الزامی است ولی عدم
حضور این نماینده مانع از رسیدگی و اتخاذ تصمیم نیست .
ماده 7 - انجمن امور اجتماعی شهرستان از اشخاص زیر با حضور اکثریت
حاضر در محل تشکیل می شود: فرماندار - رئیس کشاورزی - رئیس فرهنگ - رئیس
بهداری - رئیس راه - رئیس بانک کشاورزی - نماینده بنگاه اصلاح امور
اجتماعی و عمران دهات .
دو نفر از مالکین کشاورز آن شهرستان به انتخاب فرماندار برای دو سال .
نمایندگان انجمنهای بخش بدین طریق که در هر جلسه موضوعات مربوط به هر بخش
که مطرح است به انتخاب انجمن بخش دو نفر شرکت خواهند کرد.
ماده 8 - هیات مدیره بنگاه امور اجتماعی دهات از سه نفر که به پیشنهاد
وزیر کشور و تصویب هیات وزیران برای مدت سه سال از بین کارمندان رسمی
دولت انتخاب می شوند تشکیل و یک نفر از آنها ریاست هیات مدیره و مدیریت
عامل بنگاه را عهده دار خواهد بود.
تبصره 1 - این هیات دارای یک نفر عضو علی البدل خواهد بود که به کیفیت
فوق انتخاب و در غیاب هر یک از اعضا هیات مدیره وظایف او را عهده دار
خواهد شد. عضو علی البدل سمت معاونت مدیر عامل را خواهد داشت .
تبصره 2 - دو نفر بازرس بنا بر پیشنهاد وزارتین دارایی و کشور و به
موجب تصویبنامه هیات وزیران برای مدت دو سال انتخاب خواهند شد.
ماده 9 - بنگاه اصلاح امور اجتماعی دهات دارای استقلال مالی و شخصیت
حقوقی است .
ماده 10 - برای هدایت و راهنمایی بنگاه اصلاح امور اجتماعی دهات هیاتی
به نام شورای عالی اجتماعی دهات به ریاست وزیر کشور یا معاون او از اشخاص
زیر تشکیل می شود:
معاونین وزارتخانه های کشور - کشاورزی - فرهنگ - بهداری - راه و مدیر عامل
سازمان برنامه یا قائم مقام او - مدیر عامل بانک کشاورزی یا قائم مقام او -
مدیر عامل بنگاه اصلاح امور اجتماعی که سمت دبیر شورا را دارد و سه نفر از
مطلعین در امور اجتماعی و عمرانی دهات یا نماینده سازمانهای ملی یا
بین المللی و مانند آن به پیشنهاد هیات مدیره بنگاه اصلاح امور اجتماعی و
عمران دهات و تصویب وزیر کشور
ماده 11 - انجمنهای ده و بخش دارای شخصیت حقوقی می باشند.
فصل سوم - درآمد
ماده 12 - از تاریخ تصویب این قانون پنج درصد سهم مالکانه (تمام دهات
کشور اعم از خالصه - موقوفه و غیره ) از کلیه محصول املاک مزروعی و جریبانه
و علفچر و عواید مرتع و قلمستان و بیشه و جنگلهای خصوصی و باغات میوه و
مال الاجاره و آسیا و آبدنگ و دکان و یخچال و غیره در موقع برداشت هر محصول
از طرف مالک در مقابل رسید به انجمن ده تحویل و به مصرف اجرا این قانون
خواهد رسید.
تبصره - پنج درصد بهره مالکانه موضوع این قانون مشمول پرداخت
مالیاتهای بر درآمد و مزروعی نمی گردد.
ماده 13 - علاوه بر مالکین دهات که به شرح مندرج در ماده 12 صدی پنج
درآمد خود را به منظور اصلاح امور اجتماعی ده می پردازند اشخاصی که در دهات
دارای اعیانی از هر قبیل باشند و عایدات اعیانی آنها سالانه از سی هزار
ریال تجاوز نماید نسبت به مازاد سی هزار ریال صدی پنج بابت مصارف اجرای
این قانون باید بپردازند.
تبصره - در قرا و قصباتی که شهرداری دایر شده و یا بشود از آن چه که
عوارض شهرداری به آن تعلق می گیرد پنج درصد امور اجتماعی دریافت نخواهد
شد.
ماده 14 - در اراضی که به وسایل مکانیزه کشت و زرع بشود دارای زارع
سهم بر نباشد صدی چهل از کل محصول به عنوان سهم مالکانه محسوب و صدی پنج
از این صدی چهل کسر می شود که بر طبق مقررات این قانون به مصرف امور
اجتماعی کارگران در محل سکونت آنها خواهد رسید.
ماده 15 - در مورد ایجاد و احداث دهاتی که سابقه کشت و زرع ندارد و یا
در حال حاضر به کلی متروک و یا بر اثر حوادث فوق العاده و پیشامدهای غیر
منتظره به کلی مسلوب المنفعه شود چنانچه مالک یا مالکین تمام وسایل لازمه
برای اسکان و رفاه زارعین را با اطلاع قبلی انجمن شهرستان فراهم و در
نتیجه ده مسلوب المنفعه آباد و واحد جدیدی به دهات کشور اضافه نمایند مالک
یا مالکین تا ده سال پس از بهره برداری از پرداخت صدی پنج وجوه مربوط به
امور اجتماعی معاف خواهند بود.
کمکهای فنی هم که بنگاه امور اجتماعی و عمران در این قبیل موارد می نماید
به رایگان خواهد بود.
ماده 16 - در املاک مفروز به شرط آن که قسمت مفروز کمتر از دو دانگ اصل
ملک نباشد و مسکن زارعین هر قسمت در همان اراضی باشد می توان بنابر تقاضای
مالک یک انجمن تشکیل داد و مالک می تواند این سهم مفروز را یک ده مستقل
تلقی و نام آن را به فرماندار مربوطه اطلاع دهد.
ماده 17 - هر گاه عواید ملکی کلا یا جزا به اجاره نقد و یا جنس و یا
نقد و جنس تواما واگذار شده باشد مستاجر موظف است به نمایندگی مالک
مقررات این قانون را اجرا و معادل مقادیر و مبالغی که بنابراین قانون به
عهده مالک است به انجمن تسلیم نموده و از مال الاجاره کسر نماید چنانچه پنج
درصد سهم انجمن از پنج درصد مال الاجاره تجاوز کند پرداخت مازاد بر عهده
مستاجر است .
در صورتی که در سند رسمی اجاره نسبت به پرداخت سهم انجمن امور اجتماعی
قراری گذارده شده باشد طبق آن رفتار خواهد شد.
ماده 18 - درآمد صدی پنج درآمد مالکانه حاصل از فروش اجناس و صیفی و
تره بار و درآمدهای غیر زراعتی باید منتهی در ظرف یک هفته پس از وصول به
حساب مخصوصی که از طرف انجمن ده در نزدیکترین شعبه یا نمایندگی بانک
کشاورزی یا شعبه بانک ملی ایران و یا هر بانک مجاز دیگری باز شده ریخته
شود اگر در حوزه ای چنین شعباتی دایر نباشد وجوه منظور به شخص معتمدی که
از طرف انجمن ده معرفی می شود تحویل و ورقه بستانکار انجمن تسلیم می گردد
تا آن وجوه در دفاتر مخصوصی که برای این منظور نگاهداری خواهد شد وارد و
ثبت گردد.
تبصره 1 - تصرف غیر قانونی در اموال و دارایی انجمنها مشمول مقررات
ماده 152 قانون مجازات عمومی است .
تبصره 2 - منظور از مخارج که در این ماده ذکر شده مخارج حمل و نقل و
عوارض میدان داری است .
ماده 19 - وجوه انجمن و اموال منقول و مستحدثاتی که از محل درآمدهای
اجتماعی ایجاد می شود تحت نظارت و سرپرستی انجمن ده قرار داشته افراد ده
به هیچوجه حق شخصی نسبت به اموال مذکور ندارند. تاسیساتی که از محل وجوه
مذکور احداث می گردد باید به منظوری که احداث شده مورد استفاده قرار گیرند
و درآمد حاصله از تاسیساتی که در دهات به وسیله این قانون تحصیل می گردد
به حساب درآمد انجمن همان ده گذارده خواهد شد.
ماده 20 - انجمن ده موظف است از مجموع درآمد خود صدی پانزده به انجمن
بخش و صدی پنج به بنگاه اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات برای انجام
وظایفی که به عهده دارند پرداخت نماید هشتاد درصد بقیه باید به مصرف
مقاصد منظور در این قانون مربوط به همان ده برسد.
ماده 21 - به منظور تسهیل انجام عملیات مورد نظر در این قانون بانک
کشاورزی می تواند حداکثر تا پنج برابر درآمد عادی یکساله صندوق امور
اجتماعی به انجمنهای ده و بخش با حداقل سود ممکنه و برای مدت تا ده سال
وام بپردازد.
اعطای این وام به صندوق انجمن ده منوط به موافقت انجمن بخش و به انجمن
بخش منوط به موافقت بنگاه امور اجتماعی و عمران دهات است که ضامن استرداد
وام نیز خواهند بود.
ماده 22 - سازمان برنامه در حدود برنامه مصوب خود برای اجرای امور
مذکور در این قانون که با قانون برنامه هفت ساله تطبیق کند کمکهای مالی و
فنی لازم را بر طبق آیین نامه مقررات مالی خود به بنگاه امور اجتماعی و
عمران دهات خواهد نمود.
ماده 23 - اگر مالک یا نماینده او یا مستاجر و یا متولی موقوفه از
پرداخت پنج درصد اصلاح امور اجتماعی و عمران امتناع کند بخشدار به وسیله
دادگاه بخش اقدام به وصول خواهد نمود و دادگاه مکلف است موضوع را خارج از
نوبت رسیدگی کرده حکم صادر و اجرا نماید حکم دادگاه قطعی است این قبیل
دادخواستها از هزینه دادرسی معاف می باشند.
فصل چهارم - مواد متفرقه
ماده 24 - تعهدات و موافقتنامه هایی که در حدود مقررات و قوانین کشور
تاکنون در مورد امور عمرانی و اجتماعی بین وزارت کشور و سازمانهای مختلف
دولتی و ملی و خصوصی و بین المللی و مانند آن منعقد گردیده و همچنین طرحها
و موافقتنامه هایی که در جریان بوده یا بعدا تنظیم و منعقد می گردد به
وسیله بنگاه اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات تعقیب و اجرا خواهد شد.
ماده 25 - بنگاه امور اجتماعی و عمران دهات می تواند کمکهای مالی که
ممکن است از طرف اشخاص یا سازمانهای مختلف ملی و بین المللی و مانند آن به
منظور کمک به پیشرفت این قانون و بهبود وضع اجتماعی کشاورزان و بالا بردن
سطح فرهنگ و بهداشت و زندگی آنان اهدا شود قبول نموده و بر طبق مقررات و
موافقتنامه هایی که بین اهداکننده و وزارت کشور با بنگاه امور اجتماعی و
عمران دهات امضا می شود به مصرف برساند.
ماده 26 - وزارت دارایی مکلف است سهم عمرانی دهات را که جز مالیات سال
1334 املاک مزروعی مطابق ماده 11 قانون مالیات بر درآمد مصوب دهم مرداد
1334 کمیسیون مشترک مجلسین وصول نموده و می نماید سهم هر ده را به بانک
کشاورزی محل خود به حساب انجمن همان ده که موافق این قانون تشکیل می گردد
تسلیم نماید وجوه مزبور مطابق ماده 20 به مصرف خواهد رسید.
ماده 27 - مالکین مکلف هستند اراضی مورد احتیاج برای جاده های اصلی یا
فرعی را مجانا در اختیار دولت و یا انجمنها بگذارند. بهای عادله اعیانی و
مستحدثاتی که در اثر ایجاد جاده های اصلی از بین می رود باید به مالکین
پرداخت گردد.
ماده 28 - انجمنهایی که به موجب این قانون تشکیل می شود قائم مقام انجمن
و شوراهای سابق بوده و کلیه دارایی و وجوه موجود در بانک و سپرده نزد
اشخاص خارج به انجمن فعلی منتقل خواهد شد.
ماده 29 - در شهرستانهایی که فاقد سازمان بخش است و چنین سازمانی به
وجود نیامده انجمن شهرستان قائم مقام انجمن امور اجتماعی و عمران بخش
خواهد بود.
ماده 30 - بنگاه امور اجتماعی و عمران کشور مکلف است آخر تیر ماه هر
سال گزارش کامل عملیات سال قبل را که حاوی کلیه اقدامات عمرانی و اجتماعی
و آمار وصولیها و هزینه های انجمنها خواهد بود به وزارت کشور تسلیم و برای
استحضار عموم طبع و منتشر نماید.
ماده 31 - وزارت کشور مکلف است آیین نامه های اجرایی این قانون را در
ظرف شش ماه از تاریخ تصویب تقدیم کمیسیونهای مربوطه مجلسین نماید این
آیین نامه ها تا تصویب کمیسیونهای مجلسین موقتا قابل اجرا خواهد بود.
ماده 32 - قانون بنگاه عمرانی کشور مصوب 11/5/1334 کمیسیون مشترک
مجلسین و همچنین موادی که در قانون سازمان عمرانی کشور و ازدیاد سهم
کشاورزان مصوب 5/5/1334 کمیسیون مشترک مجلسین و یا قوانین دیگر که با این
قانون مغایرت دارد از تاریخ تصویب این قانون ملغی است .
تبصره - قانون اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات تا پایان سال 1337 به
طور آزمایش اجرا خواهد شد.
ماده 33 - وزارت کشور - دادگستری - فرهنگ - بهداری - کشاورزی مامور
اجرای این قانون می باشند.
قانون فوق که مشتمل بر سی و سه ماده و یازده تبصره است در جلسه روز
سه شنبه بیست و ششم تیر ماه یک هزار و سیصد و سی و پنج به تصویب مجلس
شورای ملی رسید.
نوع : قانون
شماره انتشار :
تاریخ تصویب : 1335/04/26
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
قانون راجع به تفکیک وزارت اقتصاد ملی به دو وزارتخانه بازرگانی - صنایع و معادن قانون راجع به اجازه تمدید اجرای قانون آزمایشی اصلاح امور اجتماعی و عمران دهات
