تقاضای ابطال قسمتی از دستورالعمل افتتاح حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز
بسمه تعالی
تاریخ20/5/71 شماره دادنامه83 - 82 کلاسه پرونده70/172 -
71/24 .
مرجع رسیدگی : هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی .آقای منوچهر ضیائی و حجه الاسلام محمد حسین آموزگار.
موضوع شکایت و خواسته . ابطال قسمتی از دستورالعمل افتتاح حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز.
مقدمه .الف . آقای منوچهر ضیائی طی دادخواست تقدیمی به دیوان اعلام داشته اند: همسرم از دارائی اینجانب پنج جلد دفتر چه حساب قرض الحسنه برای پنج نفر فرزندم افتتاح نموده است بلحاظ نیاز کتباً از ریاست بانک استان ملایر تقاضای مقداری از موجودی حساب قرض الحسنه فرزندانم را داشتم که بانک اظهار داشته بلحاظ دستور العمل بانک مرکزی فقط حق برداشت با مادر که باز کننده حساب است می باشد علیهذا قطع نظر از اینکه برداشت انحصاری مادر احتمال سو استفاده هایی در این مورد هست کلمه فقط در دستور العمل بانک مذکور خلاف ماده 1181 و 183 قانون مدنی و ساقط حق ولی خاص است و در قوانین ارثی اخلال بوجود خواهد آمد لذا تقاضای حذف کلمه منحصراً از دستور العمل استنادی بانک خوانده را دارم . رئیس هیات مدیره و مدیر عامل بانک صادرات استان همدان در پاسخ به شکایت مذکور طی نامه 2114/23 - 19/6/70 اعلام داشته اند : اولاً باستناد ماده 3 فصل دوم قانون عملیات بانکی بدون ربا و ماده 5 آئین نامه ربوطه و نظریه تفسیری شورایعالی قضایی بتاریخ 9/3/63 و تبصره بند 2 شق الف دستور العمل بانکی افتتاح حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز و …و قرارداد و شرایط عمومی و اختصاصی افتتاح حساب پس انداز قرض الحسنه حق برداشت از حسابهای افتتاحی بنام صغار تا رسیدن به بلوغ و رشد با بازکننده حساب (در موضوع مانحن فیه با مادر ) می باشد و طبق بند 6 دستور العمل فوق بدیهی است که ولی صغار در صورت افتتاح حساب برای اشخاص تحت ولایت خود (توسط خویش ) حق برداشت نیز خواهند داشت. ثانیاً با عطفتوجه به استقلال بانوان در مورد حق تمتع و استیفا از اموال خویش اصل ظاهر برمالکیت مادر در مورد موجودی حسابهای افتتاحی به نام فرزندانم صغیر خویش می باشند مگر اینکه خلاف آن از طریق مراجع صالحه قضایی به اثبات برسد و حکم به انتقال حق مالکیت و استیفا به ثالث صادر شود و برداشت موجودی حسابهای افتتاحی ما در جهت فرزندان صغیر خویش توسط اشخاص ثالث خلاف نیست و مقتضای عمل و استلزامات عقلی است ثالثاً در کارتهای افتتاح حساب فقط هویت باز کننده حساب و دارنده آن محرز است و ولایت سایرین بایستی توسط مراجع صالحه احراز و معرفی گردند. رابعاً با عنایت به ماده 1211 قانون مدنی که صغیر ممیزمی تواند تملک هبه صلح عوض نماید ولی در قانون و دستورالعمل قیدی از این لحاظ جهت افتتاح حساب بنام صغار پیش بینی نشده عدم مالکیت صغار غیر ممیز و مالکیت بازکننده حساب مستفاد است لهذا باز کننده حساب حق برداشت و اختتام حساب را نیز دارد خامساً اعمال تقاضای شاکی موجب سلب اعتماد مشتریان بانک و سلب امنیت از حق مالکیت افراد و اختتام کلیه حسابهای مشابه نزد بانکها و عدم افتتاح موارد جدید خواهد شد که برخلاف سیاست های پولی و بانکی نظام بانکی کشور و برنامه فرهنگی اجتماعی و اقتصادی دولت جمهوری اسلامی ایران خواهد بود. بنا بمراتب استدعای رد شکایت را دارد .
ب . آقای حجه السلام و المسلمین آموزگار بشرح نامه تقدیمی به هیات عمومی اعلام داشته اند : چون تبصره بند 2 شق الف دستور العمل بانکی بانک استان در خصوص افتتاح حساب پس انداز توسط مادر برای طفل صغیر و اینکه مقرر شده است که تا برزگ شدن صغیر فقط مادر می تواند از حساب افتتاح شده صغیر برداشت نماید چون مفاد مذکور با ولایت قهری و شرعی پدر یا جد پدر علی المبنی از ولایت عرضی یا طولی اولیا مذکور مخالفت دارد آن را خلف شرع مقدس و قانون مدنی می دانیم لذا تقاضا دارد طبق مقررات موضوع از فقهای محترم شورای نگهبان استفسار گردد. با ارسال تصویر شکوائیه مذکور بشورای نگهبان دبیر محترم شورای طی نامه 3370 - 11/5/71 اعلام داشته اند : عطف بنامه شماره ه /71/24 - 27/2/71 در خصوص خلاف شرع بودن بند دو شق الف دستورالعمل افتتاح حسابهای پس انداز قرض الحسنه و… در جلسه شورای نگهبان مطرح ومغایر شرع شناخته نشد.
هیات عمومی دیوان در تاریخ فوق بریاست حجه السلام و المسلمین محمدرضا عباسی فرد و با حضور روسای شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی انجام مشاوره باتفاق آرا بشرح آتی مبادرت به صدور رای می نماید .
رای - چون دستور العمل موضوع شکایت از ناحیه فقهای شورای نگهبان قانون اساسی خلاف شرع اعلام نگردیده با اکثریت آرا هیات عمومی دیوان نیز خلاف قانون تشخیص نگردید بنا بمراتب شکوائیه غیر وارد بود و رد می گردد.
رئیس هیات عمومی دیوان عدالت اداری
محمدرضا عباسی فرد
----------------------------------------------------
حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز و سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت .
الف - شرایط عمومی
1 - بمنظور ذخیره وجود مازاد بر مصرف جاری مشتریان , در قبال تقاضای مشتری با ملاحظه شناسنامه متقاضی و احراز هویت و در صورت داشتن اهلیت قانونی دارا بودن 18 سال تمام اقدام به افتتاح هر یک از حسابهای سپرده قرض الحسنه پس انداز یا سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت می گردد.
2 - برای افتتاح اینگونه حسابها تقاضا کننده باید خود شخصاً یا (پدر یا مادر) یا قیم او ( در صورتیکه صغیر یا محجور باشد ) به یکی از شعبه های بانک مراجعه و با ارائه شناسنامه کارت افتتاح حساب مربوطه را امضا و مشخصات کامل و نشانی خود را در کارت مزبور قید نمایند.
تبصره - مادر می تواند بنام فرزند خود حسای پس انداز قرض الحسنه باز کند و حق برداشت از این حساب تا رسیدن صغیر به سن 18 سال تمام با مادر است.
3 - در صورتیکه حسابهای مذکور به نام صغیر یا محجور باز می شود باید مشخصات صاحب حساب و همچنین مشخصات باز کننده حساب در کارت افتتاح حساب مربوطه قید گردد.
4 - اگر چنانچه متقاضی افتتاح حساب بیسواد باشد کارت تنظیمی بایستی ممهور به مهر نا متقاضی توام با اثر انگشت وی باشد. در صورت نداشتن مهر , افتتاح حساب فقط با اثر انگشت بلامانع است.
5 - متقاضیان بیسواد باید دو قطعه عکس جهت الصاق به کارت نمونه امضا دفترچه تسلیم بانک نمایند مگر در نقاطی که در محل حوزه شعبه امکان تهیه عکس مقدور نباشد.
تبصره - در محل هایی که تهیه عکس برای متقاضیان بیسواد مقدور نباشد , افتتاح و برداشت اینگونه حسابها با مسئولیت و تائید رئیس شعبه بلامانع می باشد.
6 - کسانیکه به ولایت یا قیمومیت حساب باز می کنند لازم است شناسنامه خود وشناسنامه (صغیر یا محجوز ) هر دو ارائه دهنده و در این صورت پدر یا مادر و یا قیم در حکم صاحب حساب خواهند بود.
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 83
تاریخ تصویب : 1371/05/20
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
آراء بر اساس دلائل اقامه شده در زمینه دولتی بودن شرکتهای شاکی اصدار یافته و از حیث تشخیص مصداق اختلافی ندارند تقاضای ابطال تصمیم کمیسیون ماده 64 قانون مالیاتهای مستقیم در مورد نحوه قیمت گذاری اراضی مزروعی آبی
