اختلاف در صلاحیت هنگامی محقق است که دو دادگاه به نحو تقابل و به اعتبار صلاحیت یکدیگر از خود نفی صلاحیت نمایند و یا بالعکس هر دو صلاحیت خود را در رسیدگی به دعوی اعلام دارند
تاریخ رسیدگی : 7/11/72 شماره دادنامه : 694/3 مرجع رسیدگی : شعبه سوم دیوان عالی کشور
خلاصه جریان پرونده :
در تاریخ 19/1/72 آقی سید حسن حجازی فرزند سید جواد و سید جواد … فرزند سید حسن ساکنان اصفهان دادخواستی به طرفیت اداره ثبت احوال دهاقان شهرضا به خواسته تصحیح و تکمیل شناسنامه های شماره 3 و 1921 از حیث درج سیادت ( سید بودن ) قبل از نام کوچک خواهانها در شناسنامه های مذکور به دفتر دادگاههای حقوقی دو اصفهان تسلیم نموده و ضمن ارائه فتوکپی مصدق شناسنامه ها و استشهادیه و شجره نمسبت به رسیدگی و صدور حکم به الزام اداره خوانده را به ذکر سیادت در اسناد سجلی مزبور خواستار شده اند رسیدگی به موضوع به شعبه هفتم دادگاه حقوقی دو اصفهان ارجاع و پرونده به ملاسه 72/764/ق ثبت و دادگاه مرقوم در تاریخ 2/2/1372 به این استدلال که امر سیادت از مصادیق دعوی نسب است با دادگاه مدنی خاص می باشد به استناد بند 2 ماده 3 لایحه قانونی دادگاه مدنی خاص قرار عدم صلاحیت به اعتبار شایستگی دادگاه مدنی خاص اصفهان صادر و پرونده را ارسال نموده که به شعبه 18 دادگاه عمومی مدنی خاص اصفهان ارجاع شده و این دادگاه به شرح تصمیمی که تاریخ آن مشخص نیست به این عنوان که آدرس خوانده در دهاقان حوزه قضائی شهرضا می باشد قرار عدم صلاحیت به شایستگی و صلاحیت دادگاه حقوقی شهرضا به قائم مقامی دادگاه مدنی خاص صادر نموده پرونده به دادگاه شهرضا ارسال گردیده و دادگاه حقوقی یک شهرضا قائم مقام دادگاه مدنی خاص به شرح تصمیم 26/4/72 به خلاصه استدلال کرده دعوی مطروحه در زمره دعاوی مربوط به نسب شناخته نمی شود و دعوی صرفاً از نوع دعاوی مربوط به اسناد سجلی است و به استناد ماده 4 قانون ثبت احوال قرار عدم صلاحیت به اعتبار صلاحیت دادگاه حقوقی دو اصفهان ( دادگاه محل اقامت خواهانها ) صادر کرده و پرونده را به دادگاه اصفهان فرستاده که ابتدا به شعبه 28 دادگاه عمومی حقوقی دو اصفهان ارجاع شده سپس به شرح تصمیم مورخ 9/9/72 دادرس دادگاه مزبور پرونده به شعبه هفتم دادگاه حقوقی دو اصفهان فرستاده شده و رئیس دادگاه به شرح تصمیم مورخ 15/9/72 اظهار نظر کرده است بر اینکه اختلاف و صلاحیت حادث گردیده و مقرر می دارد پرونده جهت حل اختلاف به دیوان عالی کشور ارسال شود پرونده از طریق دفتر دادگاه به اداره دفتر دیوان عالی کشور ارسال به کلاسه 17/7701 ثبت و به این شعبه ارجاع شده است .
هیئت شعبه در تاریخ بالا تشکیل گردیده پس از قرائت گزارش آقای مهدی … عضو ممیز اوراق پرونده مشاوره نموده چنین رای می دهد .
« رأی »
با توجه به ماده 47 قانون آئین دادرسی مدنی اختلاف در صلاحیت هنگامی محقق است که دو دادگاه به نحو تقابل و اعتبار صلاحیت یکدیگر از خود نفی صلاحیت نمایند و یا بالعکس هر دو صلاحیت خود را در رسیدگی به دعوی اعلام دارند در مورد مطروحه اختلاف در صلاحیت به این کیفیت حادث نشده زیرا به حکایت اوراق پرونده ابتدا شعبه هفتم دادگاه حقوقی دو اصفهان به اعتبار شایستگی دادگاه مدنی خاص اصفهان قرار عدم صلاحیت صادر کرده و دادگاه حقوقی یک شاهرضابه قائم مقامی دادگاه مدنی خاص قرار عدم صلاحیت به شایستگی دادگاه حقوقی دو اصفهان صادر نموده که تا این حد هنوز اختلاف در صلاحیت بین دو دادگاه نفیاً محقق نگردیده لکن از آنجا که از تصمیم مورخ 15/9/72 رئیس شعبه هفتم دادگاه حقوقی دو اصفهان هم استفاده می شود که این دادگاه در قبال قرار عدم صلاحیت دادگاه حقوقی شاهرضا قائم مقام مدنی خاص خود را صالح به رسیدگی نمی داند از این رو با مسامحه در تعیین و به منظور احتراز از بیشتر جریان کار پرونده از جهت حل اختلاف قابل طرح تشخیص می گردد و در مقام حل اختلاف اعلام می دارد دعوی خواهانها به این منظور اقامه گردیده که اداره ثبت احوال کلمه سید را در ابتدای نام کوچک خواهانها و در شناسنامه آنان درج کند و این ادعا ملازمه ای با دعوی نسب نداده خواسته اینکه به موجب تبصره 5 ذیل ماده 20 قانون ثبت احوال مصوب تیر ماه 1355 اصلاحی 18/10/63 ذکر سیادت در اسناد سجلی ساداتی که سیادت آنان در اسناد سجلی پدر و یا جد پدری مندرج باشد و یا سیادت با دلایل شرعی ثابت گردد الزامی است مگر کسانی که خود را سید ندانند و یا عدم سیادت آنان شرعاً احراز شود بنا بر این با تقدیر ثبوت ادعا ذکر سیادت در شناسنامه از الزامات اداره ثبت احوال و در صورتی که فیمابین خواهان و اداره ثبت احوال در این خصوص اختلاف باشد از آنجا که موضوع داخل در عنوان دعاوی راجع به اسناد ثبت احوال است لذا وقت اطلاق قسمت اخیر ماده 4 قانون ثبت احوال و ماده 3 قانون اصلاح و حذف موادی از قانون تشکیل دادگاههای حقوقی یک و دو مصوب 12/12/1371 مجلس شورای اسلامی رسیدگی به موضوع در حد صلاحیت دادگاه حقوقی دو می باشد و با تشخیص صلاحیت مرجع مرقوم در رسیدگی به دعوی مطروحه حل اختلاف می نماید و پرونده را جهت رسیدگی به شعبه هفتم دادگاه حقوقی دو اصفهان (دادگاه محل اقامت خواهانها) ارسال می دارد .
مرجع : کتاب صلاحیت و احکام راجع به آن - در امور مدنی و جزائی ، به اهتمام یدالله بازگیر ، انتشارات فردوسی، چاپ اول ، چاپ گیتی - 80
نوع : آراء و نظریات
شماره انتشار : 694
تاریخ تصویب : 1372/11/07
تاریخ ابلاغ :
دستگاه اجرایی :
موضوع :
منبع : وب سایت قوانین دات آی آر (معاونت آموزش دادگستری استان تهران)
مرجع رسیدگی به دعوی ذکر سیادت در سند سجلی دادگاه عمومی است خواسته دعوی ذکر سیادت در شناسنامه و سند سجلی خواهان است
